مقدمه
تربیت بدنی و ورزش جزء لاینکف تعلیم و تربیت و وسیله ای برای رسیدن به سلامت جسمی و روحی نسل جوان است .
نباید چنین تصور کرد که ورزش کردن امری بی ارزش و تفننی است ، و صرفاً موجبات سرگرمی و مشغولیت کودکان و جوانان را فراهم می سازد ، بر عکس ، باید آن را جزء مهمی از فعالیتهای زندگی به شمار آورد .
مفاهیمی مانند تندرستی ، بهداشت ، رشد فردی و اجتماعی و سلامت روحی ارتباط نزدیکی با تربیت بدنی و ورزش دارد .
نگاهی به تاریخ نشان می دهد که ملتهای متمدن جهان همواره به نقش و اهمیت ورزش توجه داشته اتد و از آن در پرورش جوانان خود و آماده کردن آنها برای رفع مشکلات فردی و اجتماعی استفاده می کردند .
آموزش تربیت بدنی باید بر مبنای یک برنامه همه جانبه ، شامل اصول و مبانی علمی و عملی ، به شکلی برنامه ریزی شود که از نظر آموزش و پرورش در رشد و پرورش کودکان رسا و موثر و موثر باشد .
اهداف عمومی
اهداف عمده تربیت بدنی در تاریخ زندگی انسان عبارت است از : حفظ سلامت ، تعمیم بهداشت ، رشد و تقویت قوای جسمی ، آمادگی برای فعالیتهای دفاعی ، کسب شادابی و نشاط ، و نیل به موفقیت در وظایف حرفه ای و شغلی .
اهداف فوق با مقداری تغییر تا به امروز در نزد اکثریت جوامع بشری ترغیب می شود و بر حسب ضرورت تاریخی بر یک یا چند هدف تاکید بیشتری به عمل می آید .
تربیت بدنی که در آغاز پیدایش آن جنبه فردی و در نهایت ملی داشت اینک به صورت جمعی و بین المللی در آمده است تا وسیله ای برای بهره برداری مقاصد سیاسی کشورهای استعماری باشد .
اهداف اختصاصی
اهداف اختصاصی از تربیت بدنی آن اهداف جزئی و مهمی است که ما در آموزش از آن استفاده می کنیم ، مثلاً هدف از بازیهای گروهی تقویت حس اجتماعی پذیری کودک و حس تعاون و همکاری اوست و، یا هدف از پرتاب توپ به سمت سبد آموزش شوت بسکتبال در آینده است.
اهداف اختصاصی مسائل مهمی از اهداف عمومی است که از اهمیت بیشتری برخوردار است و یک و یا چند برنامه آن هدف را دنبال می کند .
هدف تربیت بدنی
هدف اصلی تربیت بدنی ( که با هدف کلی آموزش و پرورش یکسان است ) تربیت همه جانبه کودکان و جوانان به عنوان افراد مفید و مسئولیت پذیر جامعه است.
بنابرین برنامه آموزشی آنان باید به قدری اساسی و فراگیر باشد که جوانان بتوانند معلومات و تجربه های لازم را برای رسیدن به اهداف مقدس آموزش و پرورش کسب کنند .
بنابراین برنامه های تربیت بدنی باید از نظر پرورش صحیح کودکان و جوانان دارای ویژگیهای زیر باشد :
1.
فرد را از نظر آمادگی بدن به سطح مطلوب برساند ؛ یعنی بتواند آمادگی و کارآیی بدن را تضمین کند و حتی در رفع نواقص کودکان استثنایی بشتابد .
2.
فرد بتواند به کمک آن در کاربرد بدن خود تسلط کامل داشته باشد و مهارتهای لازم را کسب کند .
3.
صفات و محاسن اخلاقی و اجتماعی را ایجاد کند .
4.
مهارتهای ایمنی و عادتهای سالم را ایجاد کند.
5.
برای ایام فراغت , برنامه سالم و مفید داشته باشد .
6.
باعث اعتماد به نفس شود .
7.
از برنامه های آموزشی و ورزشی , نتایج انسانی و تربیتی به دست آورد و بخصوص کودکان استثنایی را تا سر حد کمال یاری دهد .
از برنامه های آموزشی و ورزشی , نتایج انسانی و تربیتی به دست آورد و بخصوص کودکان استثنایی را تا سر حد کمال یاری دهد .
مهارتهای مفید بدنی برنامه تربیت بدنی باید به گونه ای طرحریزی شود که کودکان را بر تسلط کامل بدن خود قادر سازد و آنان بتوانند مهارتهای لازم بدنی را کسب کنند .
حرکتهای ورزشی بایدمتضمن کارایی , چابکی و نیرومندی بدن باشد و مربیان ورزشی باید چنین مهارتهای لازم را جزء برنامه های تربیت بدنی منظور کنند .
این مهارتها عبارتند از : الف ) تسلط بر عضله ها و حرکتهای بدن .
تسلط بر عضله ها و حرکتها ی بدن ، به معنای اداره کردن بدن در نهایت استفاده از آن در موقع اجرای حرکت است .
حفظ تعادل و اداره کردن و هماهنگی اعضا و عضله های بدن هنگام اجرای حرکتهای ورزشی ، نشانه تسلط ورزشکار بر بدن خویش است .
در این برنامه کودک می اموزد ، موقع اجرای حرکتهای تعادلی ، دوها ، پرشها و حرکتهای ورزشی با وسایل ورزشی بر بدن خود تسلط داشته باشد .
اداره و حفظ تعادل بدن ، نتیجه اجرای حرکت صحیح حرکتها و تسلط داشتن بر بدن خود ، لذت می برد و با شوق زیاد جهت کسب مهارتهای لازم در اجرای حرکتهای صحیح ورزشی می کوشد .
ب ) مهارتهای بنیادی و پایه ای .
مهارتهای بنیادی و پایه ای مهارتهای هستند که کودکان در بازیها و زندگی خود به کار می برند ؛ چنین مهارتهایی باید به سه قسمت اساسی تقسیم می شوند که عبارتند از : مهارتهای لازم برای اجرای حرکتهای ورزشی بدون تغییر مکان ؛ مهارتهای لازم برای اجرای حرکتهای ورزشی با تغییر مکان ( راه رفتن ، دویدن و تغییر مکان دادن ) مهارتهای لازم برای اجرای حرکتهای ورزشی مرکب ( اجرای چند حرکت مختلف ورزشی با هم ) .
ج ) مهارتهای اختصاصی ورزشی .
این گونه مهارتها بیشتر اختصاص به اجرای حرکتهای مختلف ورزشی مانند : بالانسها ، شیرینکاریها ، بازیهای ورزشی و اجرای حرکتهای هماهنگ و غیره دارد .
این مهارتهای اختصاصی ورزشی ، بیشتر در کلاسهای آخر دبستان ضرورت پیدا می کنند.
د ) مهارتهای تخصصی و فنی .
مهارتهای تخصصی و فنی در برنامه های فوق العاده ورزشی ، مسابقه های داخلی مدرسه و برنامه های باشگاههای ورزشی ایجاد می شود ، برگزاری مسابقه برای ایجاد و تقویت این مهارتها باید مورد توجه مربیان ورزشی قرار گیرد .
اهداف تربیت بدنی در ورزش الف ) هدفهای بهداشتی و تندرستی تامین سلامت و بهداشت بدن و تجهیز آن در برابر عوارض و بیماریها تامین و تسهیل شرایط رشد و تقویت بدن در حد امکان و توان و رعایت جنبه اعتدال در آن ایجاد ورزیدگی و هماهنگی در بین اعضا و اندامها به منظور برخوردار شدن از قدرت ، سرعت ، چابکی و مهارت ایجاد مقاومت و افزایش میزان تحمل و عادت دادن آدمی به صبر و استقامت در برابر شداید و سختیها دستیابی به قدرت ضبط ارادی اعضای بدن و به کار انداختن ارادی آنها بازسازی و نوتوانی بدن به منظور رفع نقایص جسمی و نارساییهای فیزیکی و افزایش میزان کارآیی آن ب ) هدفهای تربیتی و اخلاقی پرورش روان و ایجاد زمینه برای استقلال شخصیت ، سعه صدر ، همت بلند ، ایثار و فداکاری ؛ دستیابی به مراتب قوت قلب ، جرات ، شهامت ، استقامت و پایداری و تقویت روحیه ؛ رشد و پرورش ، رغبتهای مثبت و جهت دهی آنها به سوی خیر و کمال توجه به کرامات و والایی خود و خویشتنداری در برابر نابسامانیهاو مفسده ها شناخت و مسئولیتهای انسانی و اسلامی و سعی در انجام دادن هر چه بهتر تکالیف و وظایف خود افزایش توان و قدرت تصمیم گیریهای سریع ، عادلانه ، اقتصادی و مکناسب رشد و پرورش توجه و دقت ، مقایسه و تشخیص و جهت دادن به آنها برای رسیدن به هدفهای مورد نظر خودداری از پذیرش تحمیلی افکار و عقاید مذموم و ارشاد و هدایت دیگران در صراط مستقیم ج) هدفهای روانی و اجتماعی تقویت روان و افزایش توانمندی آن در مبارزه با هواهای نفسانی و غلبه بر حسادت ، خود پسندی و کینه توزی تعدیل عواطف و در ضبط آوردن حالاتی چون خشم ، ستیز ، ترس و محبت رفع عوارض روانی ناشی از نگرانیها ، انزواجوییها ، یاسها و ترسها تعدیل رقابت و پذیرش اصول و ضوابط معقول در زندگی روزمره دستیابی به شادابی و نشاط که همواره برای تداوم و رشد حیات ضروری است پرورش شخصیت ، هوش و قوه کنجکاوی و دیگر ذخایر وجود انسان متحقق ساختن امکانات بالقوه موجود در انسانها و بهره مند کردن انسان از ذخایر وجودی خویش شناخت اصول و قانونمندیها و تبعیت از آنها به هنگام برخوردهای فردی و اجتماعی تمرین تشکل و تحزب و تن دادن به سازماندهی و تعاون برای پیشبرد اهداف و عادت به انضباط و دقت در امور د ) هدفهای حرکتی و مهارتی شناخت استعدادهای حرکتی و پرورش و شکوفایی آنها و دیگر قابلیتهای فطری و استعدادهای خدادادی شناخت ، قدردانی و تقویت حس زیبا شناختی در حرکات یادگیری مهارتهای حرکتی و ورزشی و ایجاد هماهنگی عصبی و عضلانی بهره مند شدن از فعالیتهای حرکتی و جسمی در گذراندن سالم اوقات فراغت قواعد ورزش از لحاظ آمادگی جسمانی ورزش ، بر تندرستی و سلامت بدن اثر مستقیم و موثر دارد .
استخوانها را قویتر و محکمتر می کند و کیفیت آنها را بهبود می بخشد .
رگها و پیها را محکمتر و با استقامت تر خواهد ساخت .
بر کارایی و قدرت ارگانها و اعضای مختلف بدن می افزاید .
وزن بدن در اثر ورزش متعادل می شود .
قلب تقویت و کار آن منظم می شود ، همچنین ورزش مانع ابتلای افراد به امراض قلبی خواهد شد که بر اثر کم بودن تحرک پیش می آید .
باید دانست که میان افزایش وزن بدن و امراض قلبی ، همیشه ارتباط مستقیمی وجود دارد.
ورزش ، استعداد بدن را برای انجام دادن کارها افزایش می دهد و شخص ورزشکار دیرتر خسته می شود .
عضلات در اثر ورزش ورزیده تر می شوند و در نتیجه ، فرد ورزشکار چابکتر و پر کار تر از افراد کم حرکت و منفعل است و نشاط او بیشتر و روحیه او قویتر است .
زندگی فرد ورزشکار موفقتر از دیگران است و با اعتماد و پایداری بیشتری مسائل و مشکلات روبرو می شود .
نوع و چگونگی فعالیتهای ورزشی کودکان فعالیتهای ورزشی باید به کارایی و تناسب بدن کودکان منتهی شود.
فعالیتهای ورزشی کودکان باید از هر گونه خطری به دور باشد و براساس مهارتهای ساده و آسان قرار گیرد.
فعالیتهای ورزشی کودکان باید کمتر به وسایل ورزشی نیاز داشته باشد و از نظر فضا نیز با گنجایش ساختمانها و میدانهای ورزشی دبستانها متناسب باشد .
ورزش نباید بیش از حد وقت دانش آموزان را بگیرد و به پیشرفت آنان در دیگر درسها صدمه بزند .
مربی ورزش و برنامه های ورزشی باید متوجه اختلافات فردی کودکان باشد .
ورزش باید با زندگی و برنامه روزانه کودکان هماهنگ باشد و به پیشرفت آن کمک کند.
برنامه های ورزشی باید فرصت ایجاد اعمال مدیریت و ابراز شخصیت ، به کودکان بدهد .
هدف از حرکات خوب ورزشی توجه خاص ، به تقویت عضلات بازو ، شانه و شکم است .
فعالیتهای ورزشی باید مورد علاقه کودکان باشد تا محرکی برای کوشش آنان قرار گیرد .
حرکات ورزشی باید اثر تربیتی ، معنوی و جسمی ، بر کودکان داشته باشد .
کودکان نه تا یازده ساله میانگین افزایش وزن این نوجوانان در سال ، 2/3 کیلو گرم و معدل رشد قذ آنان در سال پنج سانتیمتر است .
به موازات افزایش سن ، میزان رشد قد و وزن نوجوانان کم می شود .
معمولاً چهار دندان اصلی بالایی و دو دندان اصلی پایینی بین نه تا یازده سالگی بیرون می آید ؛ این دندانها در دخترها یکسال زودتر از پسرها می رویند .
در یازده سالگی تعداد دندانهای اصلی در نوجوانان بین 10 تا 28 عدد است .
در این سن ، میانگین وزن نوجوانان 34 کیلو گرم و میانگین قد آنان 40/1 سانتیمتر و میانگین اندازه سایر اعضای بدن به شرح زیر است : طول دست 60 سانتیمتر ، دور سینه 65 سانتیمتر ، دور بازو 20 سانتی متر و دور پا در ناحیه ماهیچه 5/27 سانتیمتر است .
قدرت و مهارت حرکتی و واقعیتهای آن در این سنین مهارتهای حرکتی و جسمانی ، بخصوص در بین پسران ، از عوامل مهم مدیریت و سر گروهی نوجوانان است .
در این سن مهارتهای جسمی ورزشی به سرعت چشمگیری پیشرفت می کند ، حرکتها با شکل بهتر ، کاملتر و صحیحتر انجام می گیرد و نظم و متانت بیشتری در راه رفتن و دویدن و سایر حرکات بدنی به چشم می خورد .
نوجوانان به ورزش و مهارتهای دوومیدانی علاقمند بیشتری نشان می دهند.
مارتهای لازم برای تسلط بر توپ بازی و تعادل و سرعت پا در زدن وپ و نیز مهارت زدن توپ با راکت و چوب بیسبال زیاد می شود .
اختلافات جنی در این سن بیشتر ظاهر می شود .
دختر ها در شیرینکاری و شنا و حرکات موزون و پسرها در توپ بازی و فعالیتهایی که با نیرو و قدرت بدنی بیشتری سر و کار دارد ، مهارت بیشتری نشان می دهند .
پسرها بر خلاف دختر ها ، به مسابقات و زورآزمایی علاقه بیشتری دارند .
میزان افزایش پرش جفت و عموذی هر دو جنس یکسان است که معمولاً به 30 سانتیمتر در کلاس اول راهنمایی میرسد ولی بهترین اندازه این پرش در پسر ها 5/47 سانتیمتر و در دختر ها 40 سانتیمتر است .
میانگین پرش طول (حالت ایستاده ) در کلاس پنجم 43/1 متر در پسرها و در دخترها 23/1 تر است و در کلاس اول راهنمایی به 47/1 متر در پسرها و 30/1 متر در دخترها می رسد .
رابطه رشد جسمی و مهارتهای حرکتی و روش تقویت و تحکیم آن اگر چه در این سالها ، میزان رشد کم می شود ولی نوجوانان ، پیشرفتهای زیادی در مهارتها و استقامت جسمی پیدا می کنند .
از فعالیت جسمی نوجوانان این سن کاسته نمی شود ، بلکه بالعکس ، بازیهای آنان ، در مقایسه با گذشته ، سخت تر و طولانی تر می شود.
مربی نباید اجازه دهد که مقتضیات بازی یا علاقه تماشا گران ، به گونه ای به نوجوانان ورزشکار فشار آورد که آنان را خسته و فرسوده سازد ؛ لذا در این سنین بازیهای داخل مدرسه – که فشار چندانی ندارد – بهتر از ترتیب دادن مسابقات ورزشی با سایر دبستانهاست ، زیرا فشار مسابقات بین دبستانها شدید است و به سبب ایجاد خستگی بسیار ، برای سلامت دانش آ موزان مفید نخواهد بود.
مهارت در بازی کردن با توپ یا طناب و پرداختن به ورزشهای سبک با وسایل ورزشی برای نوجوانان ده ساله لذتبخش است .
لوازم ورزشی اگر از نظر اندازه و تعداد منسب باشد ، به پیشرفت آنان کمک می کند ؛ بخصوص در سالهای دبستان یعنی دوره رشد سریع مارت و قدرت و استقامت کودکان ، بسیار ضروری است و موجبات قویت و رشد و نمو جسمی آنان را فراهم می سازد .
توپهای سبک فوتبال و بسکتبال و توپ والیبال ، حداقل هفته ای دو بار باید مورد استفاده نوجوانان قرار گیرد .
دوره نه تا یازده سالگی زمان خوبی است که آموزشهای مقدماتی تنیس ، شنا ، شیرجه و ژیمناستیک را به نوجوانان یاد داد ورزش با وسایل ورزشی ، بسیار مورد توجه نوجوانان نه تا یازده ساله است ، آنن با استفاده از این وسایل می توانند کارهای سختی انجام دهند ، مثلاً بالا کشیدن بدن آویزان شدن با دست و حرکت کردن ، با پا آویزان شدن و پرش .
بیشتر نوجوانان به اجرای شیرینکاری و معلق زدن و ایستادن روی سر علاقه نشان می دهند .
هر چه مهارت ورزشی نوجوانان بیشتر می شود علاقه آنان نیز به اجرای بازیها و مسابقات ورزشی بیشتر می گردد ، و این امر باعث تقویت جسمی آنان از یک طرف و رشد صفات اجتماعی و عاطفی و اخلاقی آنان از طرف دیگر خواهد شد .
بلوغ عاطفی و واقعیتهای آن در این سنین ، مقبول بودن کودک از طرف همسالانش ، از نظر عاطفی برای او بسیار مهم و اساسی است ، در این حالت او احساس امنیت خاطر می کند .
در عین حال ، استقلال و عدم وابستگی او به بزرگترها ، افزایش می یابد و میل دارد مورد توجه بزرگترها قرار گیرد .
او در این سنین ، خارج از خانواده خود هم در جستجوی دوستی و محبت است حتی ممکن است در موردی به مرحله قهرمان پرستی هم برسد .
کودک در این دوره یاد می گیرد که بر عواطف و احساسات خود تسلط پیدا کند و گاهی احساسات خود را پنهان کند .
فشار یا اختلاف و برخورد از طرف همسالان ، او را ناراحت می کند؛ ولی اغلب ، این ناراحتی خود را با گریه یا اظهار ضعف نشان نمی دهد و کمر اتفاق می افتد که کودک ده ساله ای از دست همسالان خود به گریه بیفتد .
کودکان در این دوره توانایی دارند یأس و شکست خود را – که در نتیجه موفقیت دیگران حاصل شده است – با سعی و کوشش بیشتر جبران کنند و در مورد اختلاف نظرهای خود با دیگران با رعایت عدالت ، تصمیم گیری کند .
با وجود این ، بین آنان کودکانی یافت می شود که از راه راست و طریق مثبت جبران شکستها ، سرپیچی می کنند و با تعرض و بهانه جویی حتی ابراز خصومت ، به اختلاف با دیگران دامن می زنند تا جایی که کار به عصبانیت و جنجال کشیده می شود .
کودک در این سنین با آگاهی ، به عواطف و احساسات درونی دیگران احترام می گذارد و این احترام و بینش ، اساس روحیه قهرمانی و جوانمردی او را پایه گذاری می کند .
به موازات افزایش مهارتها در کودک ، از ناراحتی و عصبانیت او در رویارویی با شکست کاسته می شود ؛ ولی این عصبانیت و ناراحتی به طور کلی و یکباره از بین نمی رود بخصوص در مورد ناسزا و زخم زبان دیگران ، که باعث می شود کودک کنترل خود را از دست بدهد .
این سلاح در مورد همسالانش موثر است اما در مورد بزرگترها برای او ایجاد اشکال می کند .
با پرداختن به فعالیتهای ورزشی ابداع و ابتکار – که معمولا در ضمن تکالیف یکنواخت مدرسه از بین رفته است – در بین این کودکان رشد می کند و تقویت می شود به شرط آنکه ابراز آن از طرف کودکان ، مورد توجه و تشویق مربیان و بزرگترها قرار گیرد .
در این سنین پایداری و استقامت ، افزایش یافته اما ترس کودکان کاهش می یابد ولی نگرانیهایی که از قبیل عدم توفیق در درس ، یا اشتباه یا احساس خطا جای آن را می گیرد .کودکان می توانند با راهنمایی بزرگترها ، به اختلاف ظاهری ، نژادی ، مذهبی و جسمانی افراد بشر پی ببرند و در عین حال ، به تشابه معنوی و اخلاقی که در زیر اختلافات ظاهری نهفته است آگاه شوند.
به تناسب رشد عضلانی کودک ، خوش خلقی و انعطاف او نیز افزایش پیدا می کند کودکان از بذله گویی و کنایه زدن لذت می برند به طوری که کودک یازده ساله از تفریح و شوخی خود ، گر چه موجب رنجش خاطر دیگران شود ، دست بر نمی دارد .
بلوغ عاطفی و روش تقویت و تحکیم آن گر چه موافقت با استقلال طلبی و ایستادگی کودکان در مقابل مربیان و والدین مشکل است ، ولی والدین و مربیان باید بدانند که استقلال طلبی و ایستادگی در این سن جزء اصول جدا نشدنی رشد و نمو طبیعی کودکان است و باید با این پدیده در کودکان خود ، با آگاهی و نظر موافق برخورد کنند.
در عین حال ، والدین و مربیان باید بدانند که اطفال در این سنین بسیار علاقه مند به مورد توجه واقع شدن از طرف همسالان خود هستند بنابراین بزرگترها باید در احترام به کودکان تلاش کنند .
کودکان علی رغم استقلال طلبی در این دوره ، هنوز به ابراز عاطفه والدین و مربیان احتیاج دارند ولی این ابراز محبت نباید ظاهری و ساختگی یا بی موقع و خارج از اندازه اشد .
وقتی که کودک ده ساله در میدان ورزش زمین می خورد و زانویش زخم می شود به هیپ وجه میل ندارد ماند طفل شش ساله ای برای ابراز همدردی و یا درمان به معلم و مربی مراجعه کند ؛ البته چنین کودکی از مداوا و بکار بردن کمکهای اولیه به شرط آنکه از روی ترحم و دلسوزی نباشد ، خوشوقت و خشنود می شود .
قسمتی از توجه و احترام کودک به بزرگترها بر مبنای قهرمان دوستی آنهاست.
عدم توجه پسرها و دخترها به یکدیگر در این سنین افزایش می یابد کودک در این سن از بردن و باختن ناراحت و شاد نمی شوند و دعوا راه نمی اندازند .
و در این سن دوست دارند نقش قهرمانان را بازی کنند .
انطباق اجتماعی و واقعیتهای آن دسته بندی و گروه گرایی در فعالیتهاو بازیهای ورزشی ،همزمان با گسترش ارتباطات اجتماعی ایجاد می شود ، بخصوص بین کودکان یازده و دوازده ساله که می توان آنها را سنین گروه گرایی نامید .
دسته و گروه تاثیر زیادی بر فرد دارد .
گروهها می توانند روشهای اجتماعی را در افراد تقویت کنند و موثرتر از یک نفر قادرند افراد را به شیوه و راهی بکشانند ؛ در این دسته ها و گروههاست که افراد ، موقعیتهای فکری خاصی پیدا می کنند و شخصیت آنان براساس گروه شکل می گیرد .
دوستان همسال و همجنس نوجوانان ، عامل موثری در شکل گیری نحوه رفتار و اعمال آنها به شمار می روند .
نوجوانان در این سنین توانایی تشکیل و هدایت گروه و سازمان را پیدا می کنند کارهای خود را به درستی و دور از خطا و تقلب پیش می برند و اختلاف و دعوای آنان فقط با توجه به مقررات و قواعدی است که بر محیط و بازی آنان حاکم است .
رهبران دسته ها و گروههای نوجوانان معمولاً از نظر اجتماعی و مهارتهای ورزشی و وضع درسی و هوشی بر دیگران برتری دارند و بیشتر آنهایی هستند که بیشتر از آنچه به فکر خود باشند به فکر خدمت به دیگرانند .
البته ، نوجوانانی که بخواهند با تسلط بر دیگران رهبری خود را نشان بدهند ، چندان توفیقی نخواهند یافت ، بلکه روح اجتماعی و تفاهم رهبر و افراد گروه است که باعث همکاری صمیمانه و پیشرفت و تقویت کار گروهی خواهد شد .
انطباق اجتماعی و روش تقویت و تحکیم آن چون سنین نه تا یازده سال ، آغاز سن گروهی است تشکیل تیمهای ورزشی اهمیت بسزایی در پرورش این نوجوانان دارد ؛ این تیمها باید از دسته های کوچک آغاز و بتدریج به تیمهای کامل تبدیل شود .
بحثهای اجتماعی زیادی قبل از هر مسابقه و بعد از ان و حتی در هنگام اجرای ان پیش می اید که تمام آنها از نظر اجتماعی و توسعه فکری و تصمیم گیری بسیار مهم است .
و هیچگاه کسی که ضعیف می باشد نباید از گروه کنار گذاشته شود .
برنامه سال پنجم مسابقه ورزشی تا میزان 40 در صد به آن اضافه می شود که 12 در صد از آن را می توان صرف بازیهای ساده و مسابقه های امدادی کرد و 28 در صد بقیه را به دیگر برنامه های ورزشی مطابق جدول تنظیمی مربوط به این سال پرداخت مربی ورزش باید بداند ، دانش آموزان کلاس پنجم بسیار علاقه مند به شرکت در مسابقه های ورزشی داخلی دبستان هستند .
حرکتهای انفرادی ورزش 9 درصد است حرکتهای همراه با آهنگ موسیقی 17 در صد توصیه می شود .
شیرینکاری و حرکتهای پیشرفته و مشکلتر را باید از 16 تا 18 در صد در برنامه دانش آموزان این سال در نظر گرفت .
در این مرحله بایدبه زیبایی اجرای حرکتها وشیرینکاری توجه شود .
ویژگیهای کودک - رشد و نمو به طور طبیعی ادامه دارد ( دختر ها سریعتر از پسرها ) پسرها در بازیها و حرکتهای ورزشی مهارتهای بیشتری از دخترها نشان می دهند .
- از فعالیتهای ورزشی دسته جمعی لذت می برند .
حس رقابت شدید است - به مسابقه های ورزشی علاقه مند است - هماهنگی عضلانی بیشتر است و مهارتها ا اندازه ای ایجاد شده است .
به جزئیات فن و مهارت علاقه پیدا می کند .
- به جنس مخالف علاقه چندانی ندارد ، حتی گاهی بی رغبتی خود را ابراز می کند - قبول مسئولیت می کند و از طرفی دوست دارد به طور مستقل عمل کند .
- کودکان از استعدادهای مختلفی برخوردار هستند .
- حس برتری جویی و ابراز مهارت در حرکتهای ورزشی شدید است و اشتیاق دارند که حرکتها را صحیح و خوب انجام دهند .
- کودک به ابراز روحیه جوانمردی در ورزش مایل است .
- ممکن است مشکلات و نواقص جسمی در کودکان وجود داشته باشد .
- دختران در سال اول راهنمایی به علت بروز خصوصیات بلوغ ممکن است تمایل چندانی به شرکت در فعالیتهای ورزشی نداشته باشند .
- علاقه انان به همسالان زیاد می شود و هر کودک دوست دارد عضو موثری از گروه همسالان باشد .
برنامه های ورزشی متناسب حرکتهای ورزشی سخت تری در نظر گرفته شود پارهای از فعالیتهای ورزشی دختر ها و پسرها باید از یکدیگر متفاوت باشد .
روی اجرای صحیح حرکتهای ورزشی توجه و تاکید شود .
روی بازیهای دسته جمعی و مسابقه توجه و تاکید شود مسابقه ورزشی مختلف فصلی برای انان منظور شود با تمرین و حرکتهای ورزشی ، مهارتهای بیشتری یاد داده شود .
نسبت به اجرای صحیح حرکتهای ورزشی توجه شود .
به مقررات و سنن اجتماعی و احترام به دیگران تاکید شود باید از نظر رهبری و فرماندهی ، موقعیتهای آموزشی برای او فراهم گردد .
مربی در ارزشیابیها ، شاگردان را دخالت دهد .
برنامه ها از نظر وسعت و انعطاف باید به گونه ای باشد که فرصت موفقیت برای همگان میسر باشد .
باید به حرکتهای موثر در آمادگی بدن تاکید شود و مهارتهای کودک و آمادگی جسمانی او پی در پی آزمایش شود .
مقررات ورزشی باید تشریح و تفهیم گردد و بدان عمل شود دستورات و فعالیتهای ورزشی ، جهت اصلاح بدن لازم است .
باید به برنامه های ورزشی چنین دخترانی توجه شود و تا حد ممکن آنان را به شرکت در برنامه های ورزشی تشویق کرد .
به همکاریهای گروهی در بازیها توجه خاص شود و جای کودکان از نظر وظایف مختلف تغییر داده شود .
بازیها حرکات تقلیدی و شیرینکاری وسایل مورد نیاز : تشک به مقدار لازم هدف پرورشی : دانش آموز یاد می گیرد که نظم را رعایت کند دانش آموز یاد می گیرد چگونه بالانس بزند بازی امدادی وسایل : زمین صاف تعداد بازیکنان هدف پرورشی : دانش آموز با همکاری و تعاون آشنا می شود دسته ها بر حسب تعداد آنها شماره می شمارند و معلم یا راهنما شماره یکی از بازیکنان را صدا می زند بازیکنی که شماره آن صدا می شود یک قدم از صف جلو می آید و از طرف دست راست خود شروع به دویدن می نماید و دسته های دیگر نیز به همین نحو عمل می نمایند بازی کنی که زودتر به جای خود برسد برنده می باشد و یک امتیاز برای دسته خود می آورد و بازی ادامه پیدا می کند هر دسته ای که بیشتر کسب امتیاز نماید برنده شناخته می شود .
بازی تلفیقی و کلاسی الفبای جغرافیای تعداد تمامی افراد کلاس یکی از بازیکنان نام استان یا شهری را به زبان می آورد و بازی کن دیگر باید نام شهر و یا استانی را به زبان بیاورد که حرف اول آن با حرف آخر نام ذکر شده یکی باشد ، مثلاً نفر اول می گوید اصفهان دومی باید نام شهری را بگوید که اول آن با حرف ( ن ) شروع شد مانند نیشابور و غیره و بازی به همین نحو ادامه پیدا میکند هر بازی کنی که در جواب مکث نماید بازنده می باشد .
مهارتهای ورزشی تعداد بازیکنان دو دسته 6 تا 8 نفری وسیله برای هر دو دسته نصف زمین بسکتبال و یک عدد توپ بسکتبال دو نفر از بازیکنان هر دسته در داخل زمین قرار می گیرند و بقیه بازیکنان هر دسته در دو طرف خط طولی زمین با فاصله می ایستند قوانین بازی بسکتبال عیناً عملی می شود به استثنای این که دو نفر بازی کن داخل زمین می توانند توپ را به نفرات روی خط خود بدهند و دو مرتبه بگیرند هر دو تیم با یک حلقه بسکتبال بازی می کنند خط وسط زمین بسکتبال خط انتهای زمین بازی است .
هر دسته که گل بزند دو امتیاز می گیرد و دسته ای که در خاتمه امتیاز بیشتری کسب نموده برنده بازی می باشد .
طرح درس سالانه ارزشیابی دی ماه ارزشیابی خرداد ماه ارزشیابی حیطه های رفتاری طرح درس روزانه تاریخ : هفته دوم اردیبهشت ماه وسایل مورد نیاز : راکت تنیس روی میز و توپ به مقدار لازم محل بازی : سالن مدرسه گرم کردن عمومی و تخصصی 20 دقیقه حرکات شیرینکاری زدن توپ با راکت تنیس روی میز به دیوار و دریافت ان تا شماره 10 .
5 دقیقه تمرین رشته ورزشی از دانش آموزان می خواهیم توپ را به میز تنیس روی میز بزنند تا توپ بالا بیاید بعد با پشت راکت توپ را به ان طرف زمین برسانند .و بازیکن آن طرف زمین هم همین کار را انجام دهد .7 دقیقه از دانش آموزان می خواهیم حرکت بالا را بدون در یافت توپ و به صورت جواب دادن ضربه یکدیگر ادامه دهند 5 دقیقه حرکت بک هند را با سرویس شروع کنند و به صورت رالی ادامه دهند 10 دقیقه جمع کردن وسایل و سرد کردن 10 دقیقه بازی تلفیقی 13 دقیقه هوپ تعداد بازیکنان تمام کلاس یکی از اعداد 2 تا 9 را انتخاب می کنیم و با بازیکنان قرار می گذاریم که به جای اعداد مضرب آن عدد و یا اعداد رقمی که یک رقم همان عدد باشد باید بگوید ( هوپ ) ملاً اگر عدد 7 را انتخاب نمودیم باید به جای اعداد مضرب آن یعنی 14 و 21 و 35 و41 و غیره و به جای اعداد 7 و 17 و 27 و 37 و غیره هوپ بگویند.
ابتدا بازیکنان از یک شروع می نمایند و هر کس اشتباه کند بازنده می شود و نفر اخر برنده بازی شناخته می شود .
استراحت 10 تا 15 دقیقه منابع : کلیات تربیت بدنی در مدارس : محمود ذکائی و دکتر محمد نبوی تربیت بدنی عمومی : دکتر مهدی نمازی زاده و دکتر بهمن سلحشور روش تدریس تربیت بدنی در مدارس : دکتر محمد نبوی و محمود ذکائی بازیهای دبستانی : رضا علیجانیان ورزش ، بازیهای دبستانی و سرودهای خاص کودکان : نازنین افلاطونی تر بیت بدنی در مدارس موضوع: طرح درس سالانه استاد محترم: جناب آقای دکتر فهیم گردآورنده: زهرا چراغچی زمستان - 87 ماههفتهحیطه شناختیحیطه روان حرکتیحیطه احساس عاطفیمهراولدانش آموز زمین بازی و مربی آشنا می شود.
و با بازی امدادی آشنا می شوددانش آموز می توانند در حیاط با دوستانش بازی کند و بازی امدادی را یاد می گیرددانش آموز سعی در ارتباط برقرار کردن با دیگران می شود .دومدانش آموز با نرمش و گرم کردن برای بازی آشنا می شود و با شیرینکاری آشنا می شوددانش آموز می تواند حرکت ضربه به توپ با فاصله از زمیندر بحث و بازی شرکت کند و نظر خود را بدهد .سومدانش آموز با یک تست آمادگی جسمانی آشنا می شود و با توپ والیبال آشنا می شودحرکات تخصصی گرم کردن والیبال را انجام دهد و پرش جفتحس رقابت و نشاطمهرچهارمدانش آموزان با دوی سرعت 35 متر آشنا می شونداز دانش آموزان تست آمادگی جسمانی 35 متر را می گیریم و در پایان کلاس حرکات شیرینکاری برای رفع خستگی بچه ها را اجرا می کنیمافزایش حس رقابت مثبت بچه ها و کمک در جمع آوری وسایلآباناولدانش آموز با پنجه والیبال آشنا می شوددانش آموز یاد می گیرد چگونه پنجه والیبال بزنددقت و توجه کردن به حرفهای مربیدومدانش آموز با پنجه بلند و پاس آن آشنا می شوددانش آموزمی تواند پنجه بلند بزند و آن را به دوستش پاس دهدهمکاری و کمک به دوستانسومدانش آموز با دوی 540 متر و دریافت پاس والیبال آشنا می شوددانش آموز می تواند جواب پاس پنجه دوستش را بدهد و پاس را دریافت کندکمک در جمع آوری وسایل و رعایت نظم در کلاسآبانچهارمدانش آموز با ساعد و شنای سوئدی آشنا می شوددانش آموز می تواند پاس ساعد را بزند و شنای سوئدی را انجام دهدانضباط و نشاط در حین بازیآذراولدانش آموز با پاس ساعد بلند و دریافت آن آشنا می شوددانش آموز می تواند با ساعد پاس دهد و دریافت کند.کمک به دوستان برای یاد گیریدومدانش آموز با پرتاب وزنه آشنا می شوددانش آموز می تواند وزنه را درست پرتاب کنددقت و رقابت و کمک به دوستان در جمع آوری وسایلسومدانش آموز با سرویس ساده آشنا می شوددانش آموز می تواند سرویس بزند و توپ را از تور رد کندنشاط و شادی همراه با دوستانچهارمدانش آموز بازی والیبال آشنا می شوددانش آموز می تواند آنچه یاد گرفته نشان دهدعلاقه و کمک به دوستان که میدونددیاولدانش آموز با بازی سه نفره آشنا می شوددانش آموز می تواند به درستی بازی کنددقت و همکاری در بازیدومآشنایی با موارد امتحانموارد امتحان را می تواند انجام دهدنظم و توجهسومامتحانامتحاناعتماد به نفسچهارمآشنایی با غلتهای جلودانش آموز می تواند غلتهای جلو را بزندکمک به دوستان و گوش دادن به حرف مربیبهمناولآشنایی با تست 9×4 متردانش آموز می تواند 9×4 را برودنشاط و حس رقابت با همکلاسیهادومآشنایی با غلتهای عقبدانش آموز می تواند غلتهای عقب را برودشرکت در جمع کلاس و گوشه نشینی نکردن از جمعسومآشنایی با حرکت فرشته و گربه لنگ برای بالانسدانش آموز می تواند حرکت فرشته و گربه لنگ رابزنددقت و توجهچهارمآشنایی با حرکت پل و سه پایهدانش آموز می تواند که تعادل بدن خود حفظ کنددقت و توجه کردن به حرف مربی و حفظ نظماسفنداولدانش آموز با بالانس آشنا می شوددانش آموز یاد میگیرد تعادل بدن را بر روی دو نقطه نگه دارددقت و شرکت در کار کلاسیدومدانش آموز با بالانس غلت و مقدمات چرخ و فلک آشنا می شوددانش آموز می تواند بالانس غلت ومقدمات چرخ وفلک را اجرا کنداعتماد به نفس و اخلاق خوب با دوستانسومدانش آموز با بازی سر کلاسی آشنا می شوددانش آموز می تواند در کلاس بازی کند و خود بازی را ابداع و یا پیشنهاد کند و به دوستانش یاد بدهدشرکت در بحث کلاسی و دوری نکردن از جمعچهارمآشنایی با چرخ و فلکدانش آموز می تواند به خوبی انجام دهددقت و توجهفروردیناول و دومتعطیلتعطیلتعطیلسومآشنایی با تست النویزدانش آموز می تواند تست النویز را انجام دهدعلاقه به شرکت در فعالیتچهارمآشنایی با توپ و راکت تنیس روی میز و سرویسدانش آموز می تواند سرویس تنیس روی میز بزنددقت و علاقه در یادگیریاردیبهشتاولآشنایی با فورهنددانش آموز می تواند فورهند را بزنددقت و گوش دادن به حرف مربیدومآشنایی با بک هند و بازی تلفیقیدانش آموز می تواند بک هندنشاط و شادیاردیبهشتسومدانش آموز بلاکدانش اموز می تواند توپ محکم را بلاک کنداعتماد به نفس و دقتچهارمآشنایی با موارد امتحاندانش آموز می تواند موارد امتحان را انجام دهددقت و کمک در روحیه دادن به دیگرانخرداد ماهاولامتحانامتحاناعتماد به نفس و کمک به دوستان