پارک ملت مشهد ، یکی از بزرگترین پارکهای عمومی مشهد و بسیار مورد توجه مردم و زائرین حضرت رضا (ع) است.
این پارک اکنون مرکز ورزش صبحگاهی اقشار مختلف مردم مشهد، در تمام سال(باستثناء زمستان) محل مراجعه و اطراق زائرینی است که امکان تهیه محلی برای استقرار نیافته اند. و فضای سبز و زیبا با طراحی مناسب برای تمّکن اعصاب از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشدو فضای سبز آن با ارزش و قابل نگهداری و توسعه باشد.
پارک ملت مشهد با سطحی حدود 72 هکتار در بخش شمال غربی شهر مشهد واقع شده است و از چهار جانب محدود به خیابانهایی می باشد که عمدتاً خیابانهای اصلی شهر و گذرگاههای مهم توریستی مشهد هستند. در گوشه جنوب شرقی آن نیز میدان آزادی واقع شده است. عمده ترین خیابانهای همجوار پارک، در جوانب شرقی و جنوبی آن قرار دارند. خیابان جنوبی بلوار وکیل آباد است که مسیر دسترسی به ییلاقات اطراف شهر مانند وکیل آباد، طرقبه، زشک و شاندیز می باشد و بعنوان مسیری سرسبز همواره بیشترین مورد استفاده را از جانب زوار و توریستها داشته است. بلوار وکیل آباد. در فاصله بین دانشگاه فردوسی مشهد و پارک ملت واقع شده است.
وضعیت طبیعی زمین
اراضی پارک ملت در وضعیت طبیعی خود تقریباً هموار و مسطح و بدون عارضه است مگر در نقاطی که خط القعر نهرهایی است که در سابق از اراضی پارک عبور می کرده اند.
نهر گناباد از جمله مهمترین این نهرها هنوز نیز در بخشی از اراضی پارک از سطح زمین عبور کرده و آب دریاچه پارک گاهاً از این نهر تأمین میشود.
کاربریهای زمین
جهت شیب طبیعی زمین از شمال غربی به جنوب شرقی است و بالطبع خط القعر های موجود نیز در این جهت کشیده شده‌اند.
پارک ملت به واسطه وسعت زیاد در نقاط مختلف دارای کاربریهای گوناگون است. بدیهی است که این کاربریها عمدتاً جنبه تفریحی داشته و بر این اساس شکل گرفته اند.ولی اینکه تا چه حد این خصوصیت را حفظ کرده و دارا هستند. بحثی است که به آن خواهیم پرداخت. بخشی از پارک فضای سبز و بیشه و بخش دیگری زمین بایر و رها شده است. فضای سبز عمدتاً در بخشهای جنوبی و مرکزی و بخش کوچکی نیز در قسمت شمالی پارک شکل گرفته است. بخشی اعظم قسمت شمالی پارک را اراضی بی سروسامان و رها شده تشکیل می دهد.
در قسمت جنوبی پارک که دارای فضای سبز نسبتاً سازماندهی شده است، بوفه و مسجد پارک قرار گرفته اند، البته به نظر میرسد استقرار آنها در این نقاط پارک بدون هیچ دلیلی صورت گرفته باشد.
در امتداد ورودی جنوبی دو آبنما واقع شده اند که البته بدلیل طراحی نامناسب، برای رویت آنها حتماً باید به نزدیکی این آبنما ها رفت و در بدو ورود به پارک قابل تشخیص نیستند. این آبنماها با فضای زیبای اطراف، قابلیت های زیادی برای تبدیل به مکانهای تجمع را دارند.
در قسمت غربی پارک، شهر بازی پارک ملت با وسعت حدود 5/1 هکتار واقع شده که در فصول مناسب، تعداد بسیار زیادی از زوار و مسافرین مشهد از این شهر بازی استفاده میکنند. یکی از علل مراجعه بسیار زیاد مسافرین به این شهربازی، استقرار آن در پارکی داخل شهر و با دسترسی های بسیار مناسب است. پس از لحاظ فضای سبز حایز اهمیت است.
در قسمت شمالی پارک، بیشه ای است که دارای امکانات فراوانی برای تبدیل به بخشهای تفریحی و یا جهانگردی است. این بیشه فقط در نوار باریکی در قسمت شمالی انبوه است. این زمین دارای چمن نامرغوب استولی هیچگونه کاربری بجز یک انبار و دفتر پارک که اطاقی کوچک است، در ان پیش بینی نشده است. با توجه به محل مناسب این زمین بدون عارضه و بدون کاربری،امکان ایجاد کاربریهای مختلف در آن وجود دارد.
در نزدیکی ورودی شرقی دریاچه ای واقع شده که با سطح زیاد دارای امکانات متعددی برای تبدیل به یک مرکز تفریحی مجهز و گذران اوقات فراغت است.
در حال حاضر آب دریاچه، ساکن است و امتداد شمالی و جنوبی نهر گناباد نیز تا فاصله ای از دریاچه هنوز وجود دارد.
در قسمت شمال شرقی پارک، گلخانه ای قرار دارد که با استفاده از امکانات موجود. می تواند به گلخانه و نمایشگاه گل مجهز تبدیل شود. که بیشترین مراحل کارآموزی خود را در این قسمت گذرانده، ساختمان گلخانه در دو طبقه و دارای حدود 1725 متر مربع زیربناست. شمال غربی گلخانه درختان از بین رفته اند. فضای باز مقابل گلخانه نیز درحال حاضر از کیفیت نسبتاً مناسبی برخوردار است ولی برای تبدیل این بخش به یک نمایشگاه کل مجهز می بایست این فضا نیز گسترش و سازمان یافته و راه عبور آن نیز از وسط قسمتهای کل کاری شده باز شود.
در بخشهای داخلی پارک، کف برخی جویها که درختان در آن کاشته شده‌اند سنگ چینی شده است. این روش کفسازی جویها گذشته از اینکه از حرکت روان آب جلوگیری میکند، با رسیدن سیمان به ریشه درختان سبب خشک شدن آنها شده و ضمناً لابه لای سنگها نیز آشغال گرفته و تمیز کردن آن با اشکال مواجه میشود.
به نظر می آید پارک ملت نیز مانند اغلب پارکهای کشور دارای طرح پیش اندیشیده. کاشت نمی باشد و بجز چند نقطه که محورها توسط ردیف درختان خاص و متنوع تعریف شده است در داخل قطعات طرح کاشت خاص اجراء نشده است بخصوص اطراف دریاچه و میادین که میتوانست منظرهای جذابی رابرای مردم استفاده کننده بوجود آورد. به کاشت گونه هائیکه دارای تنوع فصلی نیست و یکنواخت است اکتفاء شده است.
منظری که بیننده را آزار می دهد درختان سرو خمره‌ای است که بطور یکنواخت پراکنده داخل قطعات ، زیر درختان بزرگ کاشته شده و هر سال هزینه های زیادی برای فرم دادن آنها صرف میشود. و منظره ایجاد شده نیز شباهت به گورستان پیدا کرده است، که البته در مبانی طراحی در اینمورد بحث بیشتری خواهد شد.
در پارک ملت درختان و درختچه ها و بوته ها بطور عمده به شرح زیر میباشد. ارزیابی کیفیت گونه ها بطور کلی در ستونی مشخص گردیده است.