دولت آقای احمدینژاد در همین گامهای نخستین خود با مسائل متنوعی مواجه است که از آن جمله میتوان از مقولهای به نام «انتظارات مردمی» یاد کرد. این مسئله اگرچه مقولهای بدیهی و طبیعی به نظر میرسد اما چنانچه به ریشهها و نحوه تعامل صحیح با آن توجه کافی صورت نگیرد، میتواند دردسرهای بزرگی برای دولت به وجود آورد.
ریشههای انتظارات مردمی را در چند عامل میتوان جستجو کرد.
نخستین عامل را باید ساخت جوان جمعیت کشور دانست. همانطور که میدانیم نزدیک به60 درصد جمعیت کشور ما را قشر جوان تشکیل میدهد و این به خودی خود یعنی انبوهی از تقاضاها و انتظارات مختلف و متنوع از مسائل اقتصادی و معیشتی گرفته تا آموزشی و فرهنگی. حتی اگر از کلیه علل و عوامل دیگر نیز صرفنظر کنیم، همین یک عامل کافی است تا دولت را در برابر کوهی از انتظارات قرار دهد. از سوی دیگر جوانان به دلیل آن که در ابتدای راه زندگی قرار داشته و از روحیهای عجول و بلندپرواز برخوردارند شدت فشار بر دولت، دوچندان میگردد.
عامل دوم را باید انباشت انتظارات مردمی از ابتدای انقلاب تاکنون به شمار آورد. انقلاب اسلامی با طرح شعارهای آرمانی و عدالتخواهانه، امیدها و آرزوهای فراوانی را در دل مردم ایران و نیز تمامی ملتهای مسلمان و مستضعف برانگیخت. البته پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی، کارها و فعالیتهای بسیار در بخشهای مختلف صورت گرفته و پیشرفتهای زیادی نیز حاصل آمده است اما مسلماً بیش از این نیز امکان خدمترسانی به جامعه وجود داشته که به دلایل مختلف از جمله اتخاذ برخی سیاستهای غلط و برنامههای فاقد جهتگیری عدالتطلبانه و نیز حضور برخی افراد نالایق و ناشایست در برخی مسئولیتها و گسترش فساد اقتصادی و سوءاستفادهگری و رانتخواری، صورت نگرفته است. نتیجه این که بسیاری از انتظارات بحق جامعه در طول سالیان گذشته امکان تحقق نیافته و بتدریج بر روی هم انباشه شده است.
آنچه باعث برانگیخته شدن مجدد این انتظارات گردیده است، شعارهای آقای احمدینژاد و به عبارت دیگر گفتمان ایشان در دوران رقابتهای انتخاباتی است. آقای احمدینژاد که خود از چهره و سابقهای انقلابی برخوردار است، در آن دوران، هدف خود را از حضور در این عرصه، گام برداشتن در مسیر تحقق اهداف و آرمانهای انقلاب و مبارزه با کژیها و انحرافات بیان داشت و بدین ترتیب شوق و ذوقی وافر را در دل مردم و بویژه طبقات پایین دست و قشر عظیم جوانان به وجود آورد.
به این ترتیب سومین عامل مهم در برانگیختن انتظارات جامعه را باید گفتمان انتخاباتی و سیاسی رئیسجمهور دانست که در آن هنگام با حرارت خاصی دنبال شد و نگاه بخش قابل توجهی از جامعه را به خود معطوف ساخت. این نکتهای است که کاندیداهای ریاستجمهوری اگرچه خود نیز به آن توجه دارند اما به نظر میرسد مقتضیات فضای انتخاباتی به گونهای آنها را تحت تأثیر قرار میدهد که خود را ناچار از دادن وعده و وعیدهای مختلف میبینند. البته این بدان معنا نیست که کاندیداها قصد عوامفریبی یا دروغگویی داشته باشند بلکه بیتردید تمامی آنها در نیت و باطن خود، انجام وعدههای مزبور را متعهد و متقبل میشوند اما گویا به این نکته کمتر توجه میکنند که وعده و وعیدهای داده شده، خواهناخواه به یک سلسله انتظارات بدون تاریخ در افکار عمومی تبدیل میشوند و لذا مردمی که با شور و شوق وارد صحنه انتخابات میشوند، از همان لحظه اعلام پیروزی یک کاندیدا، چشم انتظار عملی شدن این وعدهها خواهند شد.
چیزی که باعث هرچه بیشتر داغ شدن تنور این انتظارات میشود و باید از آن به عنوان عامل چهارم نام برد، تبلیغات آشکار و پنهانی است که رقبای انتخاباتی کاندیدای پیروز، به شیوههای گوناگون در پیش میگیرند و افکار عمومی را روی وعدههای پیشین رئیسجمهور وقت، حساس مینمایند. البته این عده نیز کمتر به این نکته توجه میکنند و یا اهمیت میدهند که بدین ترتیب نوعی از فرهنگ سیاسی را در جامعه شکل میدهند که چه بسا در آینده گریبان خود آنها را نیز خواهد گرفت. به هر تقدیر باید گفت استمرار رقابتهای انتخاباتی در دوران پس از اعلام نتیجه رأی گیری و باقی ماندن در همان فضای رقابت و بهرهگیری از همان روشها و شیوهها در قبال «رقیب»، قاعدتاً برفضای ذهنی جامعه و بویژه این بار بر افکار و تمایلات طرفداران رئیسجمهور تأثیرگذارده و به مطالبات آنها دامن میزند.