هدف از تحقیق: امروزه بیش از 90% سرمایه در گردش اغلب منابع تولیدی به مواد صنعت (یعنی مواد اولیه محصولات نیمه تمام، محصولات تمام شده، ضایعات تولید، اقلام بستهبندی و ابزارآلات تولید مربوط است.
بنابراین باید توجه داشت که تمام موارد فوق از قبیل محصولات و مواد اولیه مکانی مناسب را برای نگهداری نیازمندند از جمله مواد اولیه که نیاز بیشتری به نگهداری و توجه دارد بهترین مکان برای نگهداری آنها انبار است من در این تحقیق به بررسی مکانی مناسب چه از لحاظ محدوده مکانی و چه از لحاظ کنترلهای مورد نیار برای وورد و خروج کالاها از قبیل مواردی که در بالا گفته شد میپردازم و همچنین فرمها و سیتمهای حقوق و دستمزد کارکنان این انبارها و نحوه کنترل بر روی کارکردهای آنان و نیز ثبت فرمی ساده از یک سیستم حسابداری و همچنین نحوه نگهداری موجودیها و ارزیابی آنها دارد و در پایان امیدوارم که این تحقیق همان گونه که توانست مرا به تلاش وادار کند تا بتوانم قدری از علم و دانش افرادی که در این راه موفق بودهاند را دریابم برای کسانی که آنرا مطالعه میکنند هم اینگونه باشد.
2- محدوده زمانی و مکانی کارخانه: این کارخانه واقع در مشهد و در شهرک صنعتی توس در میدان اول، بلوار تلاش شمالی خیابان هفتم، خیابان 3/7 در قطعه سوم میباشد و به طور کلی دارای 2500 متر مربع و زیر بنای اعیان 2000 متر مربع میباشد.
فصل دوم 1- مقدمه با مرور سریع تاریخچه عملیات انبار در ایران به این نتیجه میرسیم که ایجاد آن در کشور ابتدا در سازمانهای خدماتی و بعد در سازمانهای تولیدی صورت گرفته است و به همین دلیل برداشت عمومی از انبار بیشتر همان انبارهای سازمانهای خدماتی است متمرکز بودن این دو نوع انبار در اغلب سازمانهای تولیدی فعلی دلیل بر این مدعاست غافل از آنکه سهم انبار تولیدی در سود اغلب سازمانهای تولیدی فعلی دلیل بر این مدعاست غافل از آن که سهم انبار تولید در سود اغلب سازمانها حداقل 99% برابر سهم انبار خدماتی است هم اکنون این تمرکز نامیمون باعث گردیده تا مدیران انبار سازمانهی تولید نتوانند همپای ضایع پیش رو گام مؤثری بردارد.
انبارهای خدماتی علی رغم نقش کم خود در سوددهی صنعت به خاطر وسعت دامنه اقلام تقریبا% وقت مدیران انبارها را میگیرد و آنها از انجام امور بنیادی باز میدارند حفاظت از انبار به دلیل مختلف از اهمیت ویژهای برخوردار است همه این دلایل به ارزش موجودی اقلام سازمان نقش عملیاتی و حیاتی انبار مربوط است بنابراین تمام سعی خود را برای نوشتن اطلاعاتی بر اساس امکانات بسیار کمی که در اختیار دارد در حدود چند بخش مورد بررسی قرار میدهم امید است که تلاشهای بی وقفه من بتواند رضایت تمایل جلب نماید.
2- ادبیات موضوع: بخش اول: در این بخش ما به طور کلی هدف از استقرار یک سیستم انبارداری و فرمهای مورد نیاز آن و کنترلها و مجوزهای ورود و خروج (دریافت و برگشت) و مشخصات مکانی مناسب برای مواد ضایعات، محصولات آماده برای فروش و محصولات آماده برای فروش و محصولات نیمه تمام را مورد بررسی قرار میدهیم.
بخش دوم: این بخش مربوط به سیستم حقوق و دستمزد و پرداخت آن به کارکنان و طراحی یک سیستم محاسبه حقوق و دستمزد ساد ه را در بر میگیرد.
بخش سوم: این بخش به نحوه جمعآوری اطلاعات و کنترلهای لازم برای کارکردها و انتقال کارکرد به لیست حقوق و شیوههای مختلف پرداخت حقوق و چگونگی محاسبه ماهیانه آن اختصاص یافته است.
بخش چهارم: این بخش شرح مختصری از عملیات تجاری را مورد تأکید عملیاتی است که اثرات مالی دارد و همچنین طراحی فرمهای مورد نیاز سیستم و نحوه نگهداری موجودیهای مالی و ارزیابی موجودیها را به تحریر در آورده است.
بخش پنجم: این بخش به طور کلی به طراحی سرفصلهای حسابداری مورد نیاز و طراحی نحوه نگهداری حسابتها و موجودیها مربوط میشود.
3- خلاصهای از عملکرد و تأسیس کارخانه شرکت کارتن سازی بهرام تولید کننده انواع کارتن: (سه لان و پنج لا صادراتی) دارای چاپهای فلکسو (درنگ) و سیلک و سمینت و دارای خدمات دایکات (تاوبرش) و … میباشد این کارخانه در سال 1377 شروع به فعالیت کرده که در ابتدای کار با خرید دستگاههای مربوطه که به طور کلی دارای 2 دستگاه چاپ و سه دستگاه تولید کننده کار تنها و یک دستگاه برش کار خود (آغاز نمودهاند سیستم حسابداری این شرکت با پیشرفت سیستم مالی و اجرایی از خدماتی به سیستمهای جدیدتر تغییر نمود و در سال 1380 اقدام به خرید یک دستگاه تولید کننده کارتن دیگر نمود.
مواد خام و با مواد تولید کننده کار تنها در داخل ایران تهیه شده و سرمایه ابتدایی تشکیل کارخانه دویست میلیون تومان بوده است.
دستگاههای این کارخانه به غیر از دستگاههای تولید کننده اصلی که تماماً از خارج تهیه میشود دستگاههای چاپ و برش در داخل ایران تهیه میگردد.
طبق چارت سازمانی تهیه شده این شرکت دارای یک هیأت مدیره ، مدیر عامل بوده و دارای زیر مجموعهای اداری و مالی، پشتیبانی، تضمین کیفیت، تولید و بخش بازرگانی و کنترل کیفیت که جزء مهمترین بخشهای خارجی کارخانه میباشد و همچنین بخش فنی محصولی که مربوط به عملکرد دستگاهها میباشد است.
این شرکت دارای 7 نیروی فعال در کارخانه میباشد که به طور کلی 20 نفر به عنوان کارگر ساده که در داخل کارخانه و بخش تولیدی میباشد 10 نفر در بخش توزیع و تبلیغات کارخانه و تعبیه به عنوان مدیریت، حسابداری ، کنترل کیفیت را و امور اداری میباشد.
بخش اول: الف- طراحی یک سیستم انبارداری: هدف از استقرار یک سیستم: تنظیم و تهیه میکروفهای مورد نیاز، روش کردن وظائف پرسنل، برنامهریزی مراحل لازم برای انجام کارها و نحوه انجام عملیات مالی و حسابداری در یک مؤسسه میباشد.
سیستم حسابداری ابزاری جهت گردآوری تفسیر و گزارش ده اطلاعات مالی است که در جهت کمک به فرآیندهای مدیریت تدوین شده است.
سیستم حسابداری مؤسسه برقدری اهمیت دارد که بعضی معتقدند بدون داشتن یک سیستم مناسب، مؤسسات بزرگ نمیتواند به کار خود ادامه دهند و مدیران توانایی کنترل و ایجاد هماهنگی عملیات مؤسسه را نخواهند داشت.
اهداف خارج از سیستم حسابداری حتی اگر بسیار مفید هم باشد اهداف مکمل سازمان تلقی خواهند شد.
- تهیه جدول حسابهای دفتر کل با توجه به فعالیتهای خاص شرکت و اظهار نامه مالیاتی تنظیم و تهیه حرفهای لازم مالی و حسابداری شرکت جهت تسهیل عملیات.
تنظیم دفاتر فانونی مؤسسه بر طبق مقررات مالیاتی و قانون تجارت تنظیم فرم اسناد حسابداری و چگونگی ثبت آنها در دفاتر کانونی شرکت ب: فرمهای مورد نیاز در انبارداری: 1) فرم درخواست جنس از انبار: این فرم جهت دریافت کالا از ابزار مورد استفاده قرار میگیرد و توسط مصرف کننده پر میشود و دارای کاربردهایی به شرح زیر میباشد.
الف- ذکر مشخصات و مقادیر اقلام در خواستی از انبار ب- مجوز تحویل جنس به درخواست کننده ج- منابعی صدور درخواست خرید د- مبنای صدور حواله انبار د- مبنای صدور حواله انبار 2) حواله انبار: این فرم هنگام تحویل کالا به متقاضی تنظیم میشود و توسط انبار پر میشود و دارای کاربردهای زیر است.
الف- اقلام نوع و مقدار اقلام صادر، از انبار جهت هر یک از واحدهای درخواست کننده ب- مبنای ثبت کارت موجودی و حسابداری انبار ج- مبنای تهیه صورت خلاصه گردش اقلام انبار د- مبنای قیمتگذاری اقلام صادره فرم درخواست خرید: این فرم توسط انبار تکمیل میگردد و به منظور خرید اقلام برنامهای یا بر اساس مصوبات شرکت مورد استفاده واقع میگردد و دارای کاربردهای به شرح زیر است.
الف- درج مشخصات اقلام مورد نیاز.
ب- مبنای تأئید و تصویب خرید اقلام درخواستی ج- مبنای انجام استعلام و عملیات خرید (خرید داخلی) د- مبنای درخواست پیش فاکتور در مورد خریدهای خارجی 4) فرم ارسال، تحویل کالا: در شرایطی که کالا توسط تدارکات دفتر مرکزی خریداری میگردد از این فرم برای کنترل ارسال اقلام خریداری شده توسط تدارکات دفتر مرکزی به کارخانه و همچنین برای کنترل و تحویل و تحول اقلام ارسالی از کارخانه به دفتر مرکزی مورد استفاده قرار میگیرد و دارای کاربردهایی زیر میباشد.
الف- درج مشخصات کلی اقلام ارسالی به کارخانه ب- مبنای ارسال کالا توسط تدارکات مرکز و پیگیری رسیدن اقلام ارسالی به شعب و کارخانجات ج- مبنای تحویل و تحول اقلام ارسالی بر کارخانه 5) کارت حساب انبار: این کارت توسط مسئول کاردکس مرکزیی عمل میشود و تقریباً مثل کارت انبار است با این فرق که ستون منبع هم در آن وجود دارد.
پیش کارت حساب هم مقدار فیزیکی و هم ریالی را کنترل مینماید.
6) کارت نگارش انبار: این کارت دارای کاربردهای زیر میباشد.
الف- پیگیری اقلام در خواستی از طریق واحد سرپرستی انبارها ب- درج و کنترل مقدار اقلام درخواستی ج- تعیین اقلام مورد درخواست سفارش داده شده یا دریافت شده 7- فرم برگشت از خرید: در مواردیکه کالای خریداری شده به دلایلی پس داده میشود انبار فرم را تنظیم مینماید.
8- جواز خروج: این فرم توسط افراد مجاز برای خروج کالا از کارخانه مورد استفاده قرار میگیرد.
9- فرم کالاهای امانی ارسالی: این فرم در موقع ارسال کالا، به صورت امانتی به مؤسسه یا قسمتی که به آن نیاز دارد توسط انباردار تنظیم میشود.
10- فرم برگشت کالای امانی ارسالی: این فرم هنگام برگشت کالاهائیکه قبلاً به صورت امانت ارسال شده است مورد استفاده قرار میگیرد و توسط انباردار صادر میشود.
ج- کنترلهای مورد نیاز هنگام دریافت کالا از فروشنده (خرید کالا) هنگامی که اجناس خریداری شده دریافت گردید ابتدا باید بستهبندی آن بازپس بازدید و شمارش و در پایان در جای مناسبی در انبار گذاشته شود.
برای این کار انبار دار یا کارمندی که مسئول دریافت کالاست نخست اجناس وارده را به دقت شمارش و از لحاظ آسیبدیدگی در جریان محل و کامل بودن قطعات بررسی میکند و سپس تعداد و مشخصات اجناس دریافتی را با مشخصات و تعداد مندرج در بر گ سفارش خرید مطابقت میدهند.
چنانچه بین اجناس دریافتی و سفارش اختلافی نباشد.
تعداد هر یک از اقلام دریافتنی در نسخههای چهارم برگ سفارش خرید (مخصول انبار) درج میشود.
نسخههای سفارش خرید به عنوان قبض انبار یا گزارش دریافت کالا مورد استفاده قرار میگیرد و باید در آن جای خالی برای امضاء و سایر اطلاعات مربوط به دریافت کالا و جود داشته باشد.
نسخه 4 برگ سفارش خرید که به عنوان قبض انبار مورد استفاده قرار میگیرد، سند مثبتی است که بر اساس آن اجناس دریافتی در کارت موجودی کالا ثبت میشود.
برای پرداخت بهای اجناس خریداری شده به فروشنده کالا یا انتقال پول به حساب بانکی مخصوص کارپرداز (تنخط گردان خرید) ویژه کارپردازی باید تأیید کند که اجناس دریافتی توسط انبار با سفارش مطابقت دارد.
برای این کارکرد از انبار نسخه چهارم سفارش خرید (گزارش دریافت کالا یا قبض انبار) را تکمیل میکند به دایره کارپردازی میفرستد و دایره مزبور آن (تا وصول فاکتور فروشنده با برگه فروش نقدی نگهداری میکند.
پس از وصول فاکتور خرید که معمولاً حاوی کلیه اطلاعات مندرج در برگ سفارش کالا بعلاوه زیر محاسبات مربوط به قیمت هریک از اقلام و مالی هزینههای دیگری است فاکتور با سفارش مقایسه و کلیه محاسبات آن کنترل میشود.
هر گاه بین فاکتور و سفارش اخلافی وجود نداشته باشد دایره کارپردازی با زدن مهر آن را تصویب میکند به دایره حسابداری پس از دریافت فاکتور مصوب از دایره کارپردازی ابتدا محاسبات آن ( مجدداً کنترل سپس در دفتر روزنامه ثبت و به حسابهای مربوطه در دفاتر معین و کل نقل و عین فاکتور را بر حسب سررسید در پروندههای بایگانی مینماید.
کنترل دیگری که در مورد اجناس خریداری شده اعمال می شود مربوط به برگشت دادن کالا یا اخذ تخفیف به علت عیب و نقص است.
د: مجوزهای مورد نیاز برای دریافت کالا از انبار دریافت کالا و مواد طی تکمیل فرم درخواست کالا از طریق متقاضی مصرفکننده جنس و ارسال آن به انبار انجام میگردد این فرمکالا در انبار از طریق مراجعه به کارت و یا دفاتر موجودی کالا نسبت به ارائه آن اقدام مینماید.
فرم درخواست کالا در سه نسخه تهیه میشود نسخه 1 و 2 این جنس جهت دریافت جنس به انبار ارسال میگردد و نسخه 3 جهت پیگیری امر و نگهداری سوابق در بایگانی واحد متقاضی نگهداری میگردد.
در صورت موجود بودن کالا انباردار نسبت به تحویل جنس به درخواست کننده و صدور حواله اقدام مینماید و نسخه 2 کالا در انبار بایگانی میگردد و نسخه را آن به ضمیمه نسخه 1 و 2 حواله انبار از طریق تدارکات به امور مالی ارسال میدارد انباردار در صورت موجود نبودن کالا موظف به تکمیل فرم درخواست خرید و پیگیری آن میباشد.
در بعضی از انبارها از فرم ادغام شده درخواست و تحویل کالا از انبار استفاده میشود.
این فرم توسط متقاضی تکمیل و پس از تحویل جنس توسط انباردار و سایر مسئولان امضاء میشود.
درخواست تحویل کالا از انبار طی مراحل زیر اجرا میشود.
1- درخواست تحویل کالا را دریافت دارید.
2- هنگام مراجعه تحویل گیرنده بر کاردکس کالا بر روی کامپیوتر مراجعه نمایید تا از آدرس و موجودی کالا اطلاع حاصل نمایید.
3- اگر کالا موجود باشد و درخواست اولین درخواست واحد مربوطه در آن روز باشد سه نسخه حواله انبار، به آن واحد اختصاص دهید برای درخواستهای بعدی آن واحد از همین حواله انبار استفاده کنید.
4- حوالههای انبار که در امور اداری و مالی شماره ماشین نخوردهاند فاقد اعتبارند.
توجه داشته باشید که حوالههای انبار از بین نروند حتی حوالههایی که به نحوی غیرقابل استفاده شدهاند را نگهداری و سپس به امور اداری - مالی ارسال دارید.
5- با توجه به آدرس کالا به محل مربوط مراجعه و کالا را برداشته و مشخصات آن را با کالای درخواست شده مطابقت دهید.
6- از تحویل گیرنده نیز بخواهید آن را کنترل نماید.
هـ : مشخصات مکان لازم برای نگهداری کالا کلیه موارد را میتوان به : جامد، مایع ، گاز، ظرف شده و فلزی شکل تقسیم نمود.
اقلام جامد تکی: مانند یک شاخه تیر آهن، یک عدد میلگرد، یک عدد پیچ اقلام جامد ظرف شده (کانتینر شده): مانند یک کانتینر صادراتی، یک صندوق، کالا یک پالت بار اقلام جامد فلزی: مانند گندم، برنج، مواد اولیه معدنی اقلام مایع فلزی: مانند جریان آب، روغن، نفت اقلام مایع کانتینر شده، مانند یک بسکه نفت، یک چلیک اسید.
اقلام گازی شکل کانتینر شده: مانند کپسول گاز اقلام گازی شکل فلزی: مانند جریان گاز به طور کلی یک انبار بر حسب میران ظرفیت، حجمهایی که به 2صورت روزانه، ماهانه، و یا سالانه در آن تخلیه و با بکارگیری میشود، تعداد پرسنل و نقش خاصی که در مجموعه وابسته به خود ایفا میکند ممکن است به صورت مجتمعی عظیم با مساحتی بیش از صد هکتار ساخته شود یا به صورت یک سالن کوچک محدود گردد.
بدیهی است متناسب با نوع انبار و میزان فعالیت آن، تعداد بخشهای تشکیل دهنده انبار و نیز وسعت و گستردگی آن بخشها متفاوت خواهد بود.
یک مرکز خدمات آتش نشانی در یک مجتمع انبار که مجهز به ماشینهای مناسب آتشنشانی و سایر تجهیزات لازم و پرسنلی کارآمد و آماده به کار میباشد.
در یک انبار معمولی یا کوچکتر جای خود را به سیستمهای اطفای حریق اتوماتیک و با تعدادی کپسولهای خاموش کننده حریق خواهد داد.
تنوع و حجم محدود اقلام در یک انبار کوچک جای خود را به حجم بالای مواد با تنوع بسیار زیاد در مجتمعهای بزرگ انبار میدهد.
میزان تخلیه و بارگیری و تعداد کامیونهایی که در انتظار تخلیه به سر میبرند از مسائل و مشکلات مجتمعهای انبار و یا انبارهای وسیع میباشد و انبارهایی که فعالیت کمتری دارند دچار چنین مشکلی نمیشوند.
این گونه تفاوتها باعث میشود که نتوان تحت عنوان کلی «بخشهای مخلتف در یک انبار» خواهد آمد زیرا چنین عنوانی نشانگر گستردگی کافی سیستم انبار خواهد بود.
بدیهی است انبارهایی که در سطح پائینتری به فعالیت مشغولند حالت تعدیل شدهای از مواد ارائه شده را دارا خواهند بود.
و: مشخصات کارت انبار برای نگهداری حساب ورود و خروج هر نوع کالا که وارد انبار میشود و یا از انبار خارج میگردد از کارتهای مقوایی انبار استفاده می شود.
هر انبار دارای دو نوع کارت است و بنا به ضرورت میتوان مقدار زیادتری در نظر گرفت و بوسیله کارت انبار میتوان در هر زمان میزان ورود و خروج کالا به انبار و موجودی انبار و سایر اطلاعات لازم در انبار را بدست آورد.
اول- کارت کوچک (یا کارت قفسه) کارت کوچک انبار در بالای قفسه یا روی هر یک از اجناس انبار نصب میشود و این کارت دارای مشخصات زیر میباشد.
1- نام کالایی که کارت مربوط به آن است.
2- شماره جنس و نوع کالا 3- حداقل و حداکثر موجودی کالا 4- واحد مقدار دوم- کارت بزرگ کارت بزرگ انبار دارای مشخصات زیر میباشد: 1- شماره فرم که در موقع مصرف و استعمال فرمهای دوم و سوم به بعد به ترتیب به فرمها داده میشود.
2- شماره کالا- بر مبنای طبقهبندی و تنظیم کالا که در فصول گذشته در اطراف آن توضیح داده شد.
3- مشخصات کامل کالا 4- واحد مقدار 5- حداکثر و حداقل موجودی 6- شماره ردیف و ثبت ورود و خروج کالا مربوطه کارت 7- فروشنده 8- اطلاعات مربوط بر ورود کالا با تفکیک تاریخ و مقدار و مبلغ 9- اطلاعات مربوط به خروج کالا با تفکیک تاریخ مقدار و مبلغ اطلاعات مربوط به خروج کالا شامل اطلاعات مربوط به مقدار و مبلغ از کارت بزرگ انبار اطلاعات زیر بدست میآید: قیمت و مقدار هر یک از انواع کالاهای موجود در انبار اسم و آدرس فروشندگان کالا میزان موجودی هر کالا در هر موقع نحوه تنظیم کارت انبار و رعایت منطقه سفارش مجدد به طوری که در بالا ذکر شد روی هر یک از اجناس موجود در انبار و هر نوع کالا که دارای شماره و طبقبینی باشد، یک کارت کوچک انبار نصب میشود و انباردار مشخصاً و با کمک سایر کارکنان انبار ورود و خروجی و موجودی هر جنس را از حیث تعداد با ذکر تاریخ در آن ثبت می کند.
کارتهای کارتهای بزرگ در میزهای کارتکس یا در جعبههای کشوئی محافظت و نگهداری میشود و در هیچ موقع بجز در زمان ثبت مدارک داده و ستد انبار نباید از محل مربوطه خارج گردد.
کارتهای بزرگ انبار به منزله دفتر حساب جنسی کالا میباشد بنابراین باید با دقت نگهداری شود از نقل و انتقال بی مورد آن خودداری شود کارت بزرگ انبار علاوه بر این که دارای مزایای کارت کوچک انبار میباشد نام فروشنده و بهای کالای خریداری شده را نیز تعیین میکند.
کارتهای بزرگ به ترتیب شماره کارت بایگانی میشود و هر موقع که یکی از کارتهای بزرگ تمام شد بایتی با نهایت دقت و به ترتیب که ذکر شد کارت مزبور در محل بایگانی کارتهای خارج از جریان نگاهداری شود و بلافاصله کارت جدیدی که آخرین اطلاعات کارت سابق در سر لوحه آن ذکر شده باشد به جای آن گذارده میشود محتویات هر یک از وسط کارت بزرگ از جهت روز خروج اشیاء بایستی کاملاً منطبق با محتویات کارت کوچک باشد.
روی کارتهای کوچک و بزرگ محلی برای تعیین حداکثر و حداقل موجودی تعیین شده و انباردار وظیفه دارد مراقبت کند که میزان موجودی از حداقل کنترل نشده و از حداکثر مندرج در کارت تجاوز نکند.
توضیح آن که حداکثر نشان می دهد بالاترین مقدار از یک نوع جنس را که انباردار میتواند موجود داشته باشد.
چقدر است و مقصود از حداقل کمترین مقداری است که میزان موجودی نباید از آن کمتر باشد و به محض اینکه انباردار ملاحظه کند که میزان ذخیره انبار نزدیک به حداقل می باشد بلافاصله باید نسبت به درخواست کالا از انبار و یا صدور درخواست خرید از نظر تکمیل ذخیره انبار اقدام نماید.
در خاتمه این نکته قابل یادآوری است که دوبل کارت یعنی کارتی درست مشابه به کارت بزرگ انبار که در حسابداری موجودیهای جنسی شرکتهای نگهداری میشود و دقیقاً فعل و انفعالاتی که انبار داران در انبار روی کارت بزرگ معمول میدارند.
حسابدار مربوطه در دیاره حسابداری روی کارت بزرگ انبار موجود در حسابداری انبار به عمل میآورد و تطبیق کامل مندرجات این دو کارت که در دو محل جداگانه و به وسیله واحدهای سازمانی مجزا از هم مورد تنظیم قرار میگیرد.
مهمترین وسیله کنترل موجودی و دادو ستد انبارها میباشد.
و در شرکتهای پیشرفته عملیات محاسباتی کارتهای انبار بوسیله ماشینهای الکترونیک (کامپوتر) به عمل میآید.
کالاهای وارده و صادره باستناد درخواست خرید و یا قبض خروج جنس از انبار که در مورد هر یک جداگانه توضیح داده شده است در دفاتر واردات و صادرات انبار؟؟؟
گردیده و از دفتر واردات به کارتهای بزرگ و کوچک منتقل میگردد.
در موقع صدور کالا از انبار باید قیمت آن معلوم باشد و هر گاه یک جنس دارای قیمتهای مختلف باشد، برای تعین بهاء آن کالا بایستی معدل یا حد وسط نرخهای خرید را مبنای محاسبه و تعیین ارزش کالای خروجی قرار داد.
بخش دوم: طراحی یک سیستم محاسبه و پرداخت حقوق 1- تعریف سیستم حقوق و دستمزد: در مؤسسات مختلف پرداخت حقوق و دستمزد به هر یک از کارکنان میتواند بر اساسی ساعات کار به صورت دستمزد روزانه یا هفتگی و یا حقوق ماهانه باشد.
هنگام پرداخت حقوق و دستمزد اطلاعاتی مربوط به دریافتی هر یک از کارکنان بایستی همراه با ریز محاسبات و مبتنی بر مدارک کارکری وی پردازش و ارائه شود.
بنابراین میتوان سیستم حقوق و دستمزد را به صورت زیر تعریف نمود: سیستم حقوق و دستمزد مجموعهای از اجزاء به هم پیوسته در داخل یک مؤسسه است که دادههای مربوط به سهم نیروی کار در تولید محصولات و یا ارائه خدمات را به صورتها و اطلاعات حقوق و دستمزد تبدیل میکند.
دادههای مربوط به سهم نیروی کار عبارتند از: نام کارمند، شماره تأمین اجتماعی، ساعات کارکرد، نرخ و دستمزد، اضافه کاری کسورات بیمه و مالیات.
2- انواع سیسمتهای پرداخت حقوق و دستمزد: در مؤسسات کوچک که تعداد کارکنان آنها زیاد نیست پرداخت حقوق و دستمزد معمولاً در یک روز انجام میشود و تناوب پرداخت ممکن است هفتگی، دو هفته یکبار و یا ماهانه باشد.
در هر حال بهترین روش پرداخت حقوق و دستمزد پرداخت توسط چک از حسابجاری بانکی است.
در صورتی که به دلایل مختلف پرداخت حقوق توسط چک امکان پذیر نبوده و به شکل نقدی انجام میشود، به میزان جمع مبلغ مورد نیاز برای پرداخت خالص لیست حقوق و دستمزد وجه نقد از بانک دریافت و به محل فعالیت مؤسسه برده و در اختیار دایره پرداخت حقوق و دستمزد و یا مسئول پرداخت قرار داده میشود.
بخش سوم 1- توضیح کامل در مورد سیستم حقوق مورد نظر در پروژه: دایره حسابرداری موظف است در زمان تنظیم هر لیست حقوق و دستمزد با توجه به مصوبات قانونی یا بر اساس توافق عمل آمده با کارگر مبالغی ( تحت عنوان کسور دستمزد از حقوق و دستمزد کارکنان کسر و به سازمانهای ذینفع پرداخت نماید.
این مبالغ شامل کسور قانونی کسور توافقی میباشد.
کسور قانونی عبارت از وجوهی است که کارفرما به نمایندگی از طرف سازمانهای مربوط و بر اساس مصوبههای قانونی باید از دستمزد کارگران کسر و به سازمانهای ذیفع پرداخت نماید.
کسور قانونی شامل مالیات حقوق و دستمزد، حق بیمههای اجتماعی سهم کارگر و بدهی کارکرد به صندوق اجرا (اجرائیان) میباشد.
2- پرداخت حقوق و دستمزد: هر شرکت میتواند از یک حساب بانکی ویژه بابت پرداختهای مربوط به حقوق و دستمزد استفاده نماید.
برای این منظور فرد مسئول در دایره حقوق و دستمزد در ابتدا اقدام به صدور سند معادل خالص مبلغ حقوق و دستمزد نحوه آن را به مسئول ثبت جهت تکیل و وارد کردن در دفتر روزنامه پرداخت تحویل میدهد.
در دفتر روزنامه معادل مبلغ سند به بدهکار حساب حقوق و دستمزد پرداختنی و بستانکار حسب اسناد پرداختنی منظور میگردد.
این سند متعاقباً جهت اقدام به امور مالی فرستاده شده در آنجا چکی معاون مبلغ سند عهده حساب بانکی مؤسسه صادر و مراتب در دفتر صدور چک به ثبت میرسد از همین چک است که جهت پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان استفاده شده به حساب بانکی ویژه بایت این قبیل پرداختها سپرده میشود سرانجام از محل موجودی این حساب بابت هر کار ضد یک برگ چک صادر و دستمزدها حقوق نامبرده تسویه میگردد.
3- چگونگی محاسبه حقوق ماهیانه توسط حسابداری حقوق و دستمزد و پرداخت آن جمع در آمد ناخالص هفتگی معادل 55200 ریال است کسور حقوق و دستمزد شامل موارد زیر میبابشد مبلغ خالص پرداخت و یا دستمزد پرداختی خالص به صورت زیر محاسبه میشود.
1- 7% بیمه سهم کارمند (کارگر) 3864 ریال 2- مالیات 850 ریال 3- قسط وام ضروری 5000 ریال 4- قسط وام مسکن 10000 ریال 5- جمع درآمد ناخالص ( جمع حقوق و دستمزد ناخالص) 55200 ریال کسور: 7% حق بیمه 3864 ریال مالیات حقوق 850 ریال قسط وام ضروری 5000 ریال جمع کسورات 9714 ریال 4- شیوههای مختلف محاسبه و ثبت مبالغ حقوق و دستمزد و رویههای مربوط به آن رویههای ثبت اوقات کار: به رویه ثبت اوقات انجام کار توسط هر پرسنل، اصطلاحاً زمان گیری اوقات کار نسبت داده میوشد سوابق زمانی کار مبنای احتساب دستمزد ناخالص کارکنان محسوب میگردد.
از دستمزد ناخالص کسورات قانونی از جمله مالیات حقوق و بیمه و سایر کسورات، کسر و خالص پرداختنی به کارکنان پرداخت می گردد.
کارت حضور و غیاب کارکنان: برای هر کارمند توسط دایره حقوق و دستمزد یک کارت حضور و غیاب در نظر گرفته میشود.
محل قرار گرفتن کارتها در یک قفسه نزدیک کارت ساعت برقی در درب ورودی کارخانه قرار دارد به محض ورود به محل کارخانه هر پرسنل موظف است کارت مخصوص به خود را از قفسه کارتها برداشت نموده آن را در داخل ساعت وارد و پس از ثبت ساعت ورود بر روی کارت مجدداً آنرا در داخل قفسه مربوطه قرار دهد.
بدین ترتیب در هر قرار که پرسنلی به کارخانه وارد و یا خارج میشود زمان ورود یا خروج او در این کارت ثبت میگردد.
در پایان هر روز کلیه کارتها از قفسه برچیده شده برای انجام محاسبات مربوط به ساعات حضور و تعیین جمع اوقات ما که در اختیار کارکنان دایره حقوق و دستمزد قرار داده میشود.
بخش چهارم: ثبت یا طراحی یک سیستم ساده حسابداری مالی یا صنعتی 1- شرح مختصری از عملیات تجاری مور نظر یا تأکید بر عملیاتی که آثار مـالی دارند.
انبار با حسابداری رابطه تنگاتنگ و فراگیر دارد.
انبار در طی روز اهم فعالیتهایش در دو قسمت متمرکز است یا کالایی تحویل میگیرد (تحویل دائم یا تحویل موقت) و یا کالاهایی را که به دیگران تحویل میدهد (تحویل دائم یا موقت) که در هر صورت میتوان با پر کردن فرمهای لازم مندرج و انجام عملیات لازم مالی روی فرمهای انبار فعالیتهای حسابداری را به نحو مطلوب و مناسب ادامه دهد.
2- طرح سرفصلهای حسابداری مورد نیاز واحد اقتصادی: یک سیستم مالی و حسابداری مناسب و کارآموز زمانیکه در یک شرکت استقرار یابد میتواند نتایج را حاصل نماید.
الف- خواستهها و اهداف مدیریت را برآورده کند.
ب- حداقل کنترلهای داخلی مورد لزوم را ایجاد نماید.
ج- منطبق با وضعیت و خصوصیات شرکت باشد.
د- وضعیت روشن و صحیح مالی شرکت را در هر زمان نشان دهد.
و- اصول متداول و تعارف حسابداری در آن رعایت شود.
هـ - طراحی فرمهای مورد نیاز سیستم مانند فرم دریافت و پرداخت نفدی، دریافت یا پرداخت چک، فرم تنخواه کردن فرم سند حسابداری 3- تعریف عملیات مختلف مالی و انجام ثبت حسابداری آن و تعیین چگونگی شناسایی سود و بستن حسابها سیستم مالی و حسابداری مهمترین سیستم اطلاعاتی مدیریت در هر سازمان محسوب میشود سیستم حسابداری باعث به وجود آمدن سود نمیشود بلکه باعث رویش حداکثر استفاده از فعالیتهای و عملکرد مؤسسه میگردد.
سیستم مالی مؤسسه به قدری اهمیت دارد که بعضی متعتقدند که بدون داشتن یک سیستم مناسب موسسات بزرگ نمیتوانند به کار خود ادامه دهند.
محاسبه صورتی به سود و زیان به روش زیر میباشد.
صورت حساب سود و زیان سال مالی منتهی به 29-12- x y 13 فروش 000/000/30 کسر میشود بهای تمام شده کالای فروش رفته 000/21200 سود خالص کسر میشود 1) هزینههای توزیع و فرش 000/520 2) هزینه اداری و تشکیلاتی 333200 سود خالص عملیاتی 853200 7946800 درآمد و هزینه های متفرقه: سود سهام دریافتی 120000 هزینه سود تضمین شده 20000 100000 7846800 کسر میشود: مالیات بر درآمد 000/2100 سود خالص پس از کسر مالیات 5746800 سود به صورت فرضی است 4- تعیین کنترلهای داخلی: کنترلهای داخلی یا سیستم کنترل داخلی مجموعه روشها و تداویری است که برای اداره امور و هدایت عملیات یک مؤسسه اتخاذ میشود.
کنترلهای داخلی شرکت به دو بخش عمده تقسیم میشود یکی کنترلهای داخلی مالی، و دیگری کنترلهای داخلی اداری مهمترین اصول کنترلهای داخلی یک مؤسسه: عبارتند از: 1- دایره مالی و حسابداری باید از سایر دوائر عملیاتی و تولید مجزا باشد.
2- کارها باید توسط کارمندان صلاحیتدار و آموزش دیده انجام گیرد.
3- ثبت معاملات باید کتبی باشد و صدور حکمها با تنظیم دستور پرداخت انجام گیرد.
4- هر چند گاه یک بار عملیات حسابرسی و سند درسی انجام گیرد تا از صحت ثبت معاملات اطمینان حاصل شود.
5- کلیه اوراق مالی و انجام معاملات مختلف در پایان هر روز باید به دایره حسابداری اعلام گردد.
6- نحوه خریدها و فروشها اعم از نقد یا نسیه و نحوه انعقاد قراردادهای حمل بار باید دقیقاً به حسابداری اعلام گردد.
7- کلیه پرسنل نحوه گردانها بایستی در زمانهای مناسب با حسابداری تسویه حساب بنمایند.
نمونههایی از روشهای کنترل داخلی الف) نمونههایی از روشهای کنترل داخلی اداری: 1- استفاده از تخفیفات سندی برای به حداقل رساندن احتمال استفاده نکردن از تخفیفات نقدی خرید شرکتها میتوانند فاکتورهای خرید نسیه را به ترتیب تاریخ سررسید پردخت و بایگانی کنند.
2- افزایش احتمال وصول مطالبات: برای پیشگیری از سوخت شدن مطالبات باید از فروش نیسه به مشتریانی که وضع مالی مساعدی ندارند خودداری شود.
به این منظور شرکتها باید مطابق معاملات نسیه مشتریان را نگهداری و وضعیت اعتباری آنان را مطالعه کننده و فروش نسیه را به تصویب مدیر بانکی از کارکنان ارشد موکول نمایند که از وضع اعتباری مشتریان اطلاع دارد.
برقراری چنین روشی احتمال سوخت شدن مطالبات را کاملاً از بین نمیبرد اما میزان آن را کاهش میدهد و اطمینانی معقول را از رعایت سیستم مؤسسه در مورد فروش نسیه فراهم میآورد.
ب- نمونههایی از روشهای کنترل داخلی مالی 1- جلوگیری از اختلاسی وجوه نقد برای آنکه امکان اختلاس از وجوه نقد دریافتی از مشتریان کاهش یابد، شرکتها میتواند انجام جنبههای مختلف معاملات را به کارمندان مختلفی محول نمایند.
2- ثبت کلیه فاکتورهای پراخت نشده برای اطمینان از ثبت کلیه فاکتورها و اینکه فاکتوری از قلم نیفتد، شرکتها میتوانند کارمندی را مأمور کنند که در پایان هر ماه یا یک دوره مناسب دیگری تمام فاکتورهای پرداخت نشده از مانده حساب کنترل بستانکاران بیشتر باشد این امر نشان می دهد که فاکتور ثبت و پرداخت نشدهای وجود دارد.
در این صورت با مقابله و بررسی فاکتور یا فاکتورهای ثبت و پرداخت نشده مشخص و در دفاتر ثبت میشود.
ویژگیهای کلی یک سیستم کنترل داخلی عوامل گوناگونی در کارآیی هر سیستم کنترل داخلی تأثیر دارند.
اما یک سیستم مؤثر باید از ویژگیهای مشخصی برخوردار باشد که اهم آن به شرح زیر است: 1- کارکنان و درستکاری کارکنان 2- تفکیک وظایف نان و کار 3- تصویب درست معاملات 4- ثبت صحیح و به موقع کارکنان 5- امکان رجوع به سوابق معاملات 6- دسترسی افراد مجاز به داراییها 7- مقایسه مدارک حسابدرای با تخمین داراییها