اصل شماره چهار:
برقراری روشهای پایشی Estalilishment ot Monitiring
پایه‌ریزی مقررات پایشی در ccps پایه‌ریزی رویه‌هایی برای استفاده از نتایج پایشی در تنظیم مراحل تولید و حفظ کنترل:
« پایش» انجام یک رشته مشاهدات یا سنجش‌های( اندازه‌گیری) برنامه‌ریزی شده برای ارزیابی مهار یک منحاطره بهداشتی در هر ccp و تهیه گزارش دقیق( پیوست ت) برای استفاده در مرحله بعدی اجرای برنامه HACCP یعنی « پژوهشی و ممیزی» است. پایشی سه هدف عمده‌ای را برآورده می‌سازد: نخست آنکه پایشی برای اعمال مدیریت بهداشتی مواد خوراکی به کمک سامانه HACCP لازم و ضروری است. اگر پایشی نشان دهد که گرایشی به سمت از کنترل خارج شدن یک CCP وجود دارد. مثلاً فراتر رفتن از یک تراز مشخص( آرمانی) آنگاه قبل از آنکه انحرافی بروز کند می توان اصلاحی را برای برقراری دوباره کنترل در CCP به مورد اجرا گذارد. دوم آنکه پایشی برای تعیین اینکه چه موقع CCP از کنترل خارج شده و انحرافی در CCP بروز کرده است، مورد استفاده قرار می‌گیرد. سوم آنکه پایشی سند مکتوبی برای استفاده در مرحله پژوهشی و ممیزی فراهم می‌آورد.
ناسالم و غیر بهداشتی بدون یک فرآورده خوارکی ممکن است ناشی از آن باشد که منحاطره موجود در یک مرحله تولید به درستی مهار نشده و انحراف بروز کرده است. به علت پیامدهای بالقوهه جدی یک نقص منحاطره‌ساز، رویدهای مورد استفاده در امر پایشی باید مؤثر و کارآمد باشند. ایده‌آل آن است که سطح پایشی 100% باشد.
پایشی پیوسته و مداوم به کمک انواع زیادی از روشهای فیزیکی و شیمیایی امکان‌پذیر است. برای نمون، درجه حرارت و مدت زمان یک مرحله حرارتی برنامه‌ریزی شده برای غذایی کنسرو شده کم اسید به طور مداوم بر روی نوار ثبت دما ثبت می‌شود. حال اگر آنچه بر روی نوار ثبت گردیده نشان دهد که درجه حرارت به زیر دمای تعیین شده افت کرده یا مدت زمان مرحله حرارتی ناکافی بوده، فرآورده تولیدی به عنوان یک انحراف فرآوری ضبط می‌شود. همچنین سنجش PH ممکن است به طور دائم در مورد مایعات انجام گیرد یا به وسیله آزمایش هر مبهم پیش از فرآوری صورت پذیرد. داده‌های زیادی برای پایشی اندازه‌های بایسته به طور مداوم یا با نمونه‌برداری از هر مبهم و یادداشت داده‌ها در جداول مربوط وجود دارد. پایشی پیوسته و مداوم همواره ارجحیت دارد. تبخیرات باید برای انجام دقیقی و درست عملیات پایشی تنظیم شده باشند.
واگذاری مسؤولیت پایشی در هر CCP یک اصل مهم است. مسؤولیت‌های ویژه به تعداد CCP، اقدام‌های پیشگیرانه و پیچیدگی عملیات پایشی بستگی خواهد داشت. چنین افرادی غالباً با امر تولید در ارتباط هستند.( مانند سرپرست خط تولید، کارگران برگزیده خط تولید، کارکنان بخش تعمیر و نگهداری) ولی در مدت لزوم شامل کارکنان مسؤول کنترل کیفیت فرآورده نیز خواهند بود. افراد مسؤول پایش باید آموزشهای لازم را برای دقت در پایش ببینند. از جمله نکات مورد اشاره در آموزش عبارتند از: تکنیکهای مورد استفاده برای پایش در مورد هر اقدام پیشگیرانه، درک کامل هدف و اهمیت پایش، داشتن آمادگی کافی برای انجام پایش، بی‌غرض بودن در کار پایش و گزارش کردن آن و ارائه گزارشی درست و دقیق از عملیات پایش به ویژه وقایع نامتعارف باید فوراً گزارش شود تا اصلاحات به موقع صورت گیرد و از تحت کنترل باقی ماندن مراحل تولید فرآورده اطمینان حاصل گردد. همچنین فرد مسؤول پایش باید مرحله‌ای از تولید یا فرآورده‌ای که به اندازه بایسته نرسیده است را گزارشی کند تا« اقدام اصلاح کننده» را بتوان فوراً به مورد اجرا گذاشت.