چکیده:
تحقیق فوق در خیابان مسجد جامع انجام شد و هدف کلی آن شناخت تأثیر اقتصادی مسجد جامع بر شهر یزد بود و هدف دیگر آن انجام یک کار دانشجویی است. نوع تحقیق توصیفی تحلیلی و از روش پرسش نامه ای برای جمع اوری اطلاعات و داده های آماری استفاده شد.
و سؤال اصلی (آغازین) این تحقیق این است که:
آیا موقعیت مسجد جامع توانسته است بر اقتصاد و توسعه شهر یزد تأثیر گذارد و نتیجه ای که از این تحقیق گرفته شد. این بود که از مهمترین بناهای بافت قدیمی بوده. اثرات اقتصادی آن بسیار زیاده تا حدودی هم تحقیق استفاده شد و حجم نمونه را تعداد 25 نفر که از لیدرها، توریست ها و مغازه داران پرسش به عمل آمد.
کلید واژگان:
اقتصاد، توسعه، توریست، مسجد جامع
مقدمه :
همانطور که می دانیم صنعت گردشکری به عنوان یکی از بخش های مهم اقتصادی و اجتماعی کشورهای صنعتی و در حال توصعه جهان به شمار می آید و سرمایه گذاری در این بخش قابل توجهی را در فرایند توسعه ملی فراهم می‌آورد. شکی نیست که همه کشورهای جهان در رقابتی فشرده و در پی بهره گیری از مزایای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و به ویژه در یافت سهم بیشتری از درآمد و بالا بردن سطح اشتغال از این صنعت خدماتی در کشور خود هستند توسعه صنعت گردشگری در ایران به خصوص در استان هایی که از لحاظ جاذبه های توریستی غنی هستند نتایج مثبتی را در جامعه خواهد گذاشت.
استان یزد یکی از استان های پنج گانه برتر کشور از نظر جاذبه های متنوع گردشگری است که با اختیار داشتن بافت اکولوژیکی، معماری گلی و خشت خام و جاذبه های متنوع تاریخ، فرهنگی و مذهبی از نظر گردشگران دارای اهمیت فوق العاده ای
می باشد که در این میان درخشان ترین بنای یزد یعنی مسجد جامع کبیر نقش بسیار مهمی در جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد.
در نتیجه می تواند در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهر و هم چنین استان تأثیر به سزایی داشته باشد و این اثر تاریخی زیبا از گذشته های دور تا به امروز انسان‌های شیفته هنر معماری را از سرزمین های دور و نزدیک به سوی خود کشانده است و نقش به سزایی در رونق جهانگردی این دیار داشته است.
فصل اول: مقدمه ای بر مشخصات تحقیق
1-1- بیان موضوع و تشریح آن:
شهر موجودی است زنده و پویا و متحول در بستر زمان و بر پهنه مکان، متشکل از اجزاء فیزیکی و انسانی و روابط پیچیده میان آنها و متبلور از نقش انسان و اندیشه والای او و متأثر از عوامل و شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، تاریخی، جغرافیایی و سیاسی ویژه است. بدون شک مسجد جامع یکی از این عناصر بوده است. اکنون با از بین رفتن این مرکز محلات. محلات قدیمی از رونق افتاده است اما امروزه این مجموعه های تاریخی به عنوان عناصر میراث فرهنگی به شمار می رود که می توانند در جذب توریست داخلی و خارجی نقش به سزایی داشته باشند و سازمان میراث فرهنگی با توجه به اقداماتی که در این زمینه انجام داده توانسته است صنعت توریست را گسترش دهد و باعث ایجاد فرصت های شغلی شود.
زیرا فرصت های شغلی تشکیل دهنده این بخش است. علاوه بر این عوامل نباید موقع جغرافیایی و ارتباطی خاصی از یزد در مرکز کشور داشته را فراموش کرد که از روزگاران پیش همواره نزد سیاحان، بازرگانان و مسافران دارای جایگاه ویژه ای بوده است این ویژگی در سرنوشت استان به ویژه یزد به عنوان مرکز استان تأثیر به سزایی گذاشته و موجب رواج و رونق بازرگانان رفت و آمدهای بسیار و آثار فراوان اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی شده است.
1-2- اهمیت و ضرورت مطالعه
انتخاب مسجد جامع به عنوان بناهای مهم شهر یزد بررسی جایگاه آن در نقش اقتصادی شهر و توسعه آن حائز اهمیت است. مسجد جامع یزد به عنوان مهمترین و معتبرترین اثر معماری واقع در حاشیه کویر مرکز ایران می تواند در رشد و توسعه اقتصادی شهر یزد. استان و حتی ناحیه هم تأثیر گذار باشد لذا ضرورت تحقیق از لحاظ اجتماعی، اقتصادی و تأثیر ات آن در توسعه اقتصادی شهر مورد توجه است که امید است با تلاش و کوشش متخصصان و مسئولین مربوط از این موهبت های خدادادی این سرزمین استفاده شود و صنعت بدون دور و صادرات نامرئی محصولات یا خدمات توریست را در کنار دیگر بخش های صنعتی و کارخانه ای بتواند علاوه بر رشد و توسعه اقتصادی باعث اعتلای فرهنگ مردمان این دیار شود.
1-3- محدوده مورد مطالعه
شهر یزد با حدود 5/99 کیلو متر مربع در مرکز استان یزد در مسیر راه اصفهان، کرمان قرار دارد و دارای مختصات جغرافیایی 31 درجه و 54 دقیقه عرض شمالی و 54 درجه و 23 دقیقه طول شرقی قرار دارد و به منزله پل ارتباطی بین مناطق شمال و جنوب کشور محسوب می شود جاده معروف سنتو که بندرعباس را به تهران متصل می‌کند از میان این استان و از شهر یزد می گذرد و مسجد جامع کبیر یزد در قلب برزن نهادادن که هسته تاریخی بافت قدیم شهر یزد به شمار می روند قرار رفته است.
1-4- سؤالات تحقیق:
1- جایگاه مسجد جامع در جذب توریسم برای شهر یزد چیست؟
2- آیامسجد جامع به عنوان مهمترین اثر تاریخی شهر یزد توانسته است در اقتصاد این شهر تأثیر گذار باشد.
1-5- متدولوژی
این تحقیقی که جهت انجام یک کار دانشجویی بوده است هدف آن بررسی اثرات مسجد جامع یزد و جایگاه آن در نقش اقتصادی شهر یزد می باشد که روش جمع اوری اطلاعات به شیوه میدانی و کتابخانه ای بوده و این تحقیق توصیفی، تحلیلی
می باشد و هم چنین در این تحقیق برای ترسیم نمودارهای مربوطه از نرم افزار Cxcell استفاده شده است.
1-6- محدودیت ها و امکانات تحقیق
این تحقیقی مانند هر تحقیق دیگری دارای محدودیت ها و امکاناتی بوده است از جمله:
1- کمبود آمار و اطلاعات از سوی سازمان میراث فرهنگی
2- عدم همکاری کتابخانه وزیری
3- نا مناسب بودن شرایط آب و هوایی (گرمای بیش از حد هوا)
4- عدم جواب صحیح مغازه داران و لیدرها.
فصل دوم:
خلاصه ای از شرایط جغرافیایی شهر یزد
2-1- شرایط طبیعی
2-1- موقع جغرافیایی- حدود وسعت
الف) موقع ریاضی
شهر یزد با وسعت حدود 5/99 کیلومتر در مرکز استان یزد در مسیر راه اصفهان و کرمان قرار دارد و دارای مختصات جغرافیایی 31 درجه و 54 دقیقه عرض شمالی و 54 درجه و 23 دقیقه طول شرقی است و متوسط ارتفاع آن از سطح دریا بیش از 1200 متر می باشد.
ب) موقع نسبی
استان یزد (و به تبع آن شهر یزد) چون در واحد طبیعی بیابان مرکزی ایران و در حدود محدوده خشک و بیابانی دنیا قرار دارد. محدودیت های شدیدی در زمینه آب دارد. علاوه بر این یزد به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه ای که در مرکز ایران دارد در طول تاریخ همواره به دور از بحران ها و درگیری ها و تداخل فرهنگی قرار داشته است.