آنالیز روانکار از سه جهت قابل بررسی است :
• مراقبت و جلوگیری از الودگی روغن بواسطه ذرات خارجی
• مقایسه خواص فیزیکی و شیمیایی روغن با روغن نو . این مقایسه مشخص می نماید که آیا روغن هنوز خاصیت روانکاری کافی را دارا می باشد یا خیر .
• آنالیز ذرات فلزی جهت تشخیص وضعیت فرسایش قطعاتیکه در تماس با روغن هستند .
مراقبت و کنترل وضعیت فرسایشی دستگاه یکی از سه وجه مهم آنالیز روغن می باشد. حرکت نسبی قطعات روانکاری شونده همواره با اصطکاک میان سطوح در تماس همراه است . با وجودی که این قطعات معمولاً با لایه نازکی از روغن پوشیده شده اند با این حال این اصطکاک باعث یک سیستم روغن کاری به صورت معلق می مانند. لذا میزان نسبی فلزات مختلف موجود در روغن رابطه مستقیم با وضعیت فرسایش مجموعه دارد . مهمترین روشی که امروزه جهت تشخیص میزان فلزات فرسایشی بکار می رود آنالیز عنصری روغن می باشد . پروژه حاضر به جهت شناخت منابع این فلزات فرسایشی در موتورهای متداول تهیه شده است .
در این پروژه به نکات حائز اهمیت در افزایش کارائی برنامه مراقبت وضعیت ( CM)اشاره شده اشت .
طی سالهایی که ماشین آلات و تجهیزات مکانیکی ابداع و تکامل یافته اند ، موضوع نگهداری و تعمیرات (نت) آنها پیوسته به عنوان یکی از مهمترین مسائل مرحله بهره برداری مورد توجه بوده است ، در این رابطه تلاش برای دستیابی به روشهایی جهت افزایش هر چه بیشتر کارایی ، ایمنی و کاهش نیازمندیهای تعمیراتی ادامه داشته است .
پیشرفتهای تکنولوژی در ساختمان تجهیزات مکانیکی و ساخت ماشین آلات پر قدرت پیچیده و گرانقیمت ضرورت توسعه و بهبود روشهای (نت) را ایجاب نموده است . در همین رابطه تجارب موفقیت آمیز بکار گیری تکنیکهای «مراقبیت وضعیت » ماشین (C&M)در صنایع بزرگ و بویژه سازمانهای نظامی کشورهای صنعتی ، تدریجازمینه انتقال و استفاده از این روشها در صنایع کوچکتر و سازمانهای غیر نظامی را نیز فراهم آورده است .
اعمال یک برنامه موثر کنترلی و نظارتی بر وضعیت تجهیزات و سیستمهای مکانیکی ، کاهش هزینه های مستقیم را برای صنایع تولیدی و پروژه های عمرانی به دنبال خواهد داشت . در صنایع و تجهیزات نظامی علاوه بر ابعاد اقتصادی ، بهبود جنبه های ایمنی و ابعاد امینتی و کاهش وقفه های زمانی در بهره برداری از ماشین آلات ،می توان امکان برنامه ریزی موثر در تولید ، افزایش ایمنی ، صرفه جوئیهای مالی و به طور کلی افزایش بازده اقتصادی را بوجود آورد .
آنچه مسلم است طی سالهای گذشته توسعه وبکارگیری روشهای «مراقبت وضعیت » ماشین آلات به عنوان یک روش موثر در نگهداری و عیب یابی سیستمهای مکانیکی آهسته تر از میزان مو.رد انتظار بوده است . متاسفانه این وضعیت در کشورهای در حال توسعه که بیشتر تکیه آنها بر واردات انواع ماشین آلات صنعتی ، عمرانی حمل و نقل و نظامی است ، محسوس تر می باشد .
ایجاد ، بکار گیری و توسعه روشهای نظارتی بر سیستمهای مکانیکی به عنوان ابزار (نت) باعث طول عمر ماشین آلات و همچنین کاهش نیاز به مصرف قطعات یدکی می گردد . این جریان به معنی کاهش فروش ماشین آلات و قطعات یدکی خواهد بود که این خود مغایر سیاستهای شرکت های عظیم چند ملیتی است ، چرا که توقیت و توسعه روشهای پیشرفته در (نت) تضاد قهری با رونق بازار فروش قطعاتو ماشین آلات داشته است . این خود دلیل روشنی بر عدم حمایتهای لازم از طرف این کمپانیها در زمینه تحقق ، توسعه و ترویج روشهای پیشرفته (نت ) است . از این رو ، حتی درمورادیکه چنین تکنیکهایی جنبه عملی کاربردی یافته مصرف کنندگان کمتر تشویق به بکار گیری انها شده اند و حتی از آشنایی با نحوه و برخورداری از منافع آن محروم بوده اند .
فصل اول
استراتژی نگهداری و تعمیرات :
به طور کلی کار نگهداری و تعمیرات ماشین آلات از طریق یکی از روشهای ذیل تحقق می یابد :
1- تعمیرات بعد از خرابی دستگاه
2- تعمیرات منظم پیشگیرانه
3- تعمیرات مبتنی بر وضعیت دستگاه
الف : تعمیرات بعد از خرابی
اتکاء به روش تعمیر بعد از خرابی توسط هر مدیر صنعتی که بکار گرفته شود به عنوان یک روش غیر کارا ، غیر قابل اطمینان و پر هزینه مطرح می باشد . برخی از معایب این روش ابتدایی ذیلاً آورده شده است :
1- داشتن اطلاع قبلی از نقص پیش از بروز خرابی تقریباً غیر ممکن است .
2- وجود یک نقیصه در یک قطعه از ماشین می تواند باعث توسعه و تسری خسارات به سایر قطعات گردد .
3- خرابی و توقف ناگهانی ماشین الاتی که در یک مجموعه از ماشین آلات کار می کند به طور اجتناب ناپذیری بر کار دیگر ماشینها و بخشهای فعال اثر بازدارنده ای دارند . این پدیده علاوه بر ضایعات سنگین مالی در فعالیتهای عمرانی برای ماشین آلات نظامی نظیر : کشنده ها ، تانکها و غیره هنگام عملیات از حساسیتهای فوق العاده برخوردار است .
4- تهیه و تدارک قطعات یدکی مورد نیاز و گردآوری افراد متخصص مربوطه به منظور انجام سریع و اقتصادی انواع تعمیرات پیش بینی نشده بسیار مشکل و یا غیر ممکن به نظر می رسد .
5- در مورادیکه ماشین آلات خارج از محیطهای محدود کارگاهی و دور از مرکز تعمیر فعالیت دارند (پروژه های عمرانی ، حمل و نقل و غیره ) (On Site) در صورت بروز خرابی منجر به تعمیرات اساسی ، انجام عملیات تعمیراتی دچار مشکلات عدیده ای خواهد شد که طولانی تر شدن خواب دستگاه و افزایش هزینه های تعمیراتی از ان جمله است . معمولاً در رابطه با ماشین آلات عمرانی و حمل و نقل ، خسارات مالی ناشی از توقف دستگاه و وقفه در کار به میزان قابل توجهی بیش از خود هزینه تعمیر می باشد .