دانلود تحقیق عوامل موثر بر ارتقا فرایند نوآوری فناورانه در مرکز بهمن موتور و ارائه راهکارهایی برای بهبود آن

الف- بیان مساله:
از دیدگاه West & Farr (1990)نوآوری به سه دسته تقسیم می شود:( West, Farr,1990)
1- نوآوریهای کمکی: این نوآوریها در زمره نوآوریهای محیط سازمانی قرار می گیرند؛ به عبارتی نوآوریهایی هستند که فرد، تجربیات قبلی خود را در رابطه با انجام یک وظیفه خاص به شغل جدید خود منتقل می کند و باعث ایجاد یک روش جدید انجام کار در شغل فعلی خود می شود.
2- نوآوری اداری: به عنوان نوآوریهایی توصیف می شود که در سیستم اجتماعی یک سازمان اتفاق می افتد. یک روش جدید برای کارمندیابی، تخصیص منابع، توزیع اختیار و نحوه ارائه پاداشها و همچنین نوآوریهایی در ساختار سازمانی و در مدیریت افراد، نوآوریهای اداری می باشند.
3- نوآوری فناورانه: نوآوریهایی هستند که در سیستم های فنی یک سازمان اتفاق می افتد و مستقیما به کار و فعالیت اصلی سازمان مرتبط هستند.
در این پژوهش منظور از نوآوری، نوآوری فناورانهInnovation) (Technological می باشد.
فرایند نوآوری فناورانه، مجموعه پیچیده ای از فعالیتهاست که ایده و دانش را به واقعیت فیزیکی و کاربردی عملی تبدیل می کند .این فرایند، دانش را به محصولات و خدماتی مناسب تبدیل می کند. از سوی دیگر این فرایند، یکپارچه سازی اختراعات و تکنولوژیهای موجود را می طلبد تا بتوان از این طریق، نوآوریها را به بازار عرضه نمود. این فرایند شامل هشت مرحله می باشد، برخی ازفعالیتهای این مراحل می توانند همپوشانی داشته باشند. این مراحل عبارتند از:‍)خلیل، 1381 (
1- تحقیقات پایه : این مرحله ، تحقیقاتی است که برای افزایش فهم و درک عمومی ما از قوانین طبیعت صورت می پذیرد . این فرایند ، تولید دانش در طولانی مدت است. تحقیقات پایه می توانند به کاربرد هایی مشخص منجر شود یا فاقد کاربرد خاصی باشد.
2- تحقیقات کاربردی : تحقیقاتی است که در جهت حل یک یا چند مشکل موجود در جامعه ، هدایت می شود . مثل تحقیقاتی که جهت ساخت داروی درمان بیماری شناخته شده ای انجام می شود . تحقیقات پایه و کاربردی از طریق خلق سیستماتیک دانش جدید در جهت تکمیل دانش قبلی ، به پیشرفت علم کمک می کنند. تحقیقات کاربردی موفق، آنهایی هستند که به توسعه و به کار گیری تکنولوژی منجر می شوند.
3- توسعه تکنولوژی : فعالیتی انسانی است که دانش و ایده را به سخت افزار فیزیکی ، نرم افزار و یا خدمت تبدیل می کند این امر می تواند شامل اثبات امکانپذیری ایده، ارایه الگوی طراحی یا ساخت و تست نمونه آزمایشی باشد.
4- پیاده سازی تکنولوژی: مجموعه فعالیتهای مرتبط با عرضه محصول به بازار است. پیاده سازی تکنو لوژی به اولین استفاده عملیاتی جامعه از ایده یا محصول اطلاق می شود . این مرحله در بر گیرنده ملاحظات فراوانی همچون هزینه، ایمنی یا حتی ملاحظات زیست محیطی است که این فعالیتها ، متضمن موفقیت محصول یا خدمت ، در عرضه تجاری است .
5- تولید: فعالیتهای مرتبط با تبدیل گسترده مفاهیم طراحی یا ایده هابه محصولات و خدمات است. کلیه فعالیتهای ساخت، کنترل تولید، لچیتیک و توزیع ، در این مرحله واقع می شوند.
6- بازاریابی: فعالیتهایی است که خواست مشتریان برای در اختیار گرفتن تکنولوژی را تضمین می کند . این مرحله، ارزیابی بازار، استراتژی توزیع، ارتقای بازار و سنجش رفتار مشتریان را شامل می شود .
7- انتشار : استراتژی و مجموعه فعالیتهایی که موجبات استفاده گسترده از تکنولوژی و تسلط آن در بازار را فراهم می آورد . تکثیر، به شیوه بهره گیری از تکنولوژی و روشهای بازار یابی تکنولوژی بستگی دارد. به عنوان مثال، شرکت مایکرو سافت با قراردادن تکنولوژی جستجو گر اینترنت در نرم افزارهای متداول ویندوز خود موجبات فراگیر شدن آنرا فراهم آورد.
8- ارتقای تکنولوژی: مجموعه فعالیتهایی که باعث حفظ مزیت رقابتی تکنولوژی می شود. فعالیتهایی همچون بهبود تکنولوژی، بهبود کیفیت، کاهش هزینه و پاسخگویی به نیازهای خاص مشتریان ارتقای تکنولوژی ، مسلما دوره عمر تکنولوژی را افزایش می دهد.
هر چند مرکز بهمن موتور در زمینه نوآوریهای فناورانه در سالهای اخیر، پیشرفت خوبی داشته است، ولی این پیشرفت نسبت به پیشرفت های جهانی روند آرامتری را طی نموده است. که شاید یکی از دلایل آنرا بتوان ضعف های موجود در فرایند نوآوری این مرکز دانست، که این ضعف ها به نوبه خود موانعی را بر سر راه ارائه نوآوریهای فناورانه ایجاد می کنند. بنابراین در این پژوهش، محقق سعی دارد با مقایسه فرایند نوآوری مرکز بهمن موتور با مدل نوآوری ایده ال (مدل نوآوری Zaki and Khalil (، نقاط ضعف آنرا شناسایی کند و پس از آن در طی مصاحبه هایی با معاونین بخشهایی از این مرکز و همچنین بررسی ادبیات موضوع، عوامل موثر بر بهبود این فرایند را شناسایی و در نهایت راهکارهایی را برای بهبود آن ارائه دهد
ب- اهمیت و ضرورت تحقیق:
پاویت(pavitt)، دلایل اهمیت نوآوری فناورانه را اینگونه بیان می کند:(آقایی فیشانی، 1377)
1- به دلیل رقابت موجود بین کشورهای مختلف در حال توسعه که یک دامنه وسیعی از کالاهای استاندارد شده را به عنوان برنامه های صنعتی سازی تولید می نماید.
2- در کشورهای پیشرفته، مطلوبیت و ذائقه مصرف کنندگان و سطح هزینه به طور ثابتی در حال تغییر می باشد.
3- به دلیل اجبار در نظر گرفتن طرقی که مصرف انرژی و ملحقات آنرا کاهش می دهد، زیرا منابع غیر قابل تجدید و نادر هستند.
4- در حوزه هایی مثل الکترونیک و شیمی، سرعت تغییرات فناورانه امکانات زیادی را برای تولید بوجود آورده است .
امروزه در سر تا سر دنیا، تاکیدبر روی نوآوری بین همه شرکتهای بزرگ افزایش یافته است . اثرات جهانی سازی اطلاعات و همچنین عواملی مانند افزایش رقابت ، نامشخص بودن مرزهای صنعتی ، سیکل کوتاه تر میان محصول باعث ایجاد محیط تجاری متغیر شده است . در چنین شرایطی شرکت ها برای بقا خود نیاز مبرمی به نوآوری جهت کسب توان رقابتی د ارند.) Hashim, 2002 (
با توجه به مطالب فوق، این نکته به روشنی مشخص می شود که نوآوری، نقش بسیار مهمی در رقابت پذیری، هم در سطح ملی و هم در سطح جهانی، دارد.
مرکز بهمن موتور، بعنوان یک شرکت فعال در زمینه خودروسازی، هر چند که دارای توان رقابت پذیری نسبتا خوبی است ولی این مرکز، با توجه به افزایش توانایی رقابت پذیری رقبا باید توجه بیشتری به مقوله نوآوری داشته باشد تا از این طریق، توانایی خود را در زمینه رقابت پذیری افزایش دهد.
بنابراین موضوع از این حیث دارای اهمیت است تا با شناسایی عوامل موثر بر بهبود فرایند نوآوری در مرکز بهمن موتور بتوان راهکارهایی را برای بهبود این فرایند ارائه داد تا این مرکز هر چه بیشتر به سوی رقابت پذیری، گام بردارد.

ج- سوابق تحقیق:
در بررسی که درپایان نامه ها و مقالات انجام شد مواردی که مرتبط با این موضوع تحقیق باشد یافت شد:
• تبیین الگوی مناسب نهادی کردن بهبود و نوآوری در صنایع (سلطانی تیرانی، 1376 )
موضوع این پژوهش که دستیابی به سیستم موثری برای ارائه و اجرای مستمر و فراگیر طرح‌های نو در سازمان می‌باشد ایجاب می‌کند که ابتدا مجموعه‌ای از متغیرهای علی چنان سیستمی جستجو و شناسائی شده سپس روابط بین آنها تعیین گردد. هدف نهائی این پژوهش، نائل شدن به یک الگوی علی است که روابط موجود بین متغیرهای مستقل، میانجی و نهائی برای استمرار و فراگیری نوآوری را نشان داده و پارامترهای موجود بین متغیرهای این شبکه را تبیین نماید و با آزمون تجربی روابط علی فوق معنی‌داری کل آن مشخص شود تا نهایتا شرکت‌های صنعتی بتوانند با بکارگیری آن، موجبات استمرار و فراگیری (نهادی نمودن) بهبود و نوآوری را در شرکتهای خود فراهم کرده و در پرتو تغییر مستمر محصولات و فرآیند تولید توان رقابت در صحنه‌های بین‌المللی را پیدا نمایند.
• بررسی و تعیین عوامل موثر در تشویق، بروز و نهادی ساختن خلاقیت و نوآوری در واحدهای تولیدی کشور. (داودآبادی‌فراهانی، 1373).
مدیریت، موثرترین عامل در بروز، تشویق و نهادی شدن خلاقیت و نوآوری در واحدهای تولیدی می‌باشد. این فرضیه با فرضیاتی به شرح زیر همراه می‌باشد:1 - فرهنگ سازمانی عامل موثری درتشویق، بروز و بویژه نهادی شدن خلاقیت در واحدهای تولیدی می‌باشد.
2- ساختار سازمانی عامل موثری درتشویق، بروز و نهادی شدن خلاقیت و نوآوری در واحدهای تولیدی می‌باشد. 3 - وجود محیط رقابتی قوی در صنعت، موجب توجه و اهتمام بسیار زیاد شرکتها به توسعه خلاقیت و نوآوری خواهد شد. 4 - آموزشهای اولیه و حرفه‌ای می‌تواند در میزان خلاقیت و نوآوری افراد موثر واقع شود. 5- وجود امکانات و تسهیلات آزمایشگاهی و کارگاهی لازمه تشویق و توسعه خلاقیت و نوآوری می‌باشد. نتیجه نهایی حاصله از رساله، این می‌باشد که مدیریت عالی سازمان می‌تواند موثرترین نقش را در تشویق و توسعه خلاقیت ایفاء نماید و درصورتی این نقش قابل اجراء خواهد بود که مدیریت خود، الگو و اسوه‌ای از خلاقیت و نوآوری باشد و صادقانه از آن دفاع کند. برای نهادی ساختن خلاقیت و نوآوری ضروری است که مدیریت با استفاده از شیوه‌های گوناگون، خلاقیت و نوآوری را به صورت یک ارزش والا در فرهنگ سازمان وارد کرده و یا تقویت نماید.

د-گزاره های تحقیق:
معمولا در تحقیق های علمی ، محقق هدف خاصی را به منظور رفع یا کاهش معضلات و مشکلات و آثار ناشی از آنها و نهایتا قرار دادن یافته های تحقیق در اختیار صاحبان اندیشه تعقیب می نماید. بر همین اصل اهداف تحقیق حاضر به صورت زیر بیان می شوند:
1- اهداف:
هدف اصلی این تحقیق عبارتست از :
« آسیب شناسی فرایند نوآوری فناورانه در مرکز بهمن موتور ».
اهداف فرعی عبارتند از :
- شناسایی وضعیت کنونی فرایند نوآوری فناورانه در مرکز بهمن موتور.
- شناسایی نقاط ضعف این فرایند در مقایسه با مدل نوآوری ایده ال (مدل نوآوری Zaki and Khalil (.
- شناسایی عوامل موثر بر بهبود این فرایند در مرکز بهمن موتور و اولویت بندی آنها.
- ارائه راهکارهایی برای بهبود این فرایند.
2- پرسشها:
پرسش اصلی تحقیق: آسیب های فرآیند نوآوری فناورانه در مرکز بهمن موتور کدامند؟
پرسشهای فرعی تحقیق عبارتند از :
1- وضعیت کنونی فرایند نوآوری فناورانه در مرکز بهمن موتور چگونه است؟
2- نقاط ضعف این فرایند در مقایسه با مدل ایده ال کدامند؟
3- عوامل موثر بر بهبود این فرایند کدام و اولویت بندی آنها چگونه است؟
4- چه راهکارهایی را می توان برای بهبود این فرایند ارائه داد؟

ه- روش شناسی تحقیق:
1- روش تحقیق: روش بکار رفته در این تحقیق، توصیفی _ پیمایشی است و همچنین پژوهش حاضر از آن جهت که برای حل یک مشکل می باشد، از نوع کاربردی است.