دانلود مقاله شناخت شهرستان شیروان

مو قعیت جغرافیایی شهرستان شیروان:
شهرستان شیروان یکی از شهرستان های استان خراسان شمالی است با پهنه ای حدود 2279 کیلو متر مربع،در مسیر شاهراه مشهد ،گرگان ، تهران قرار دارد.
ازسمت شمال با جمهوری ترکمنستان
از خاور با شهرستان قوچان،از باختر با بجنورداز جنوب با شهرستان اسفراین مجاور است.
شیروان با ارتفاع 1060 متر از سطح دریا قرار دارد.
فاصله ی زمینی تا مشهد 188 کیلومتر،تا قوچان 60کیلومتر ،تا بجنورد 58 کیلومتر می باشد.
شهرستان شیروان در تقسیمات کشوری سال 85،دارای سه بخش مرکزی ،،سرحد،،قوشخانه است.بخش مرکزی به مرکزیت شیروان، سرحد به مرکزیت لوجلی وقوشخانه به مرکزیت ینگی قلعه علیا ست.
دارای دونقطه ی شهری بهنام شیروان ولوجلی ا ست،و8دهستان حومه ،زیارت، زوارم، سیوکانلو ،گلیان ،تکمران ،جیرستان ،ینگی قلعه علیا می باشد.



ویژگی های طبیعی:
الف: توپو گرافی
شهرستان شیروان کوهستانی می باشد .
ارتفاعات جنوب شهرستان که ادامه رشته کوههای البرز به سمت شرق می باشدودر این منطقه به نام الا داغ معروف هستند، جهت این ارتفاعات شمال غرب به جنوب شرق هستندوبلندترین نقطه ی ان شاه جهان به ارتفاع3032 می باشد.
-ارتفاعات شمال شهرستان که دارا ی جهت شمال شرق جنوب شرق هستند و بنام کپه داغ معروف می باشند.بلندترین نقطه ان کوههای کپه داغ با2965 متر وگلیل با2625متر هستند.
-دشت شیروان که به موازات کوههای شمالی جنوبی به وجود امده ومراکز عمده جمعیتی از جمله شیروان دران قرار دارد.
این دشت پست ترین منطقه شیروان با ارتفاع 1000 متر از سطح در یاست. وجهت ان شمال غرب جنوب شرق است.وضعیت ارتفاعات ودشت به نحوی است که ارتباط شرقی غربی مراکز به سهولت انجام می شود.وارتباط شمال جنوب ان مشکل است.
ساختمان پیچیده این کوهستانها طوری است که نفوذ در انها مشکل و حوادث تکنوتیک در انهامربوط به تداخل سیستمهای کوهستانی دراین ناحیه است که این قسمت از شمال خراسان را ناپایدار کرده وزلزله های مکرر شیروان قوچان ناشی از این پدیدهی طبیعی است.
ب-پوشش گیاهی:
پوشش گیاهی شهرستان اغلب به صورت استپ کوهستانی می باشد.فقط در کوههای سرداب سرانی در شمال شهرستان وکوههای جنوبی شهرستان بقایای جنگلهای گذشته را می توان مشاهده کرد،که امروزه مورد حفاظت قرار گرفته اند.همچنین منطقه حفاظت شده گلیل با مساحت 27هزار هکتار ،در 70کیلومتری شمال شهرستان شیروان ودر حد مرزیایران ترکمنستان قرار دارد.منطقه فوق از سال 50 تحت عنوان پارک ملی سرداب سرانی تحت حفاظت بوده است.
این منطقه دارای جنگلهای تنک ارس ،سرو کوهی ومراتع سرسبز است.دیگر گیاهان منطقه عبارتنداز کوکر،زرشک،زالزالک،سیاتلو،زرد الوی کوهی؛.....همچنین گیاهان صنعتی ودارویی شامل شیره باریچه ،گون، کتیرا،شیرشن بیان،خارشترو....می باشند.
مراتع خوب در شمال وشمال شرقی ومراتع متوسط در جنوب ومراتع فقیر در اطراف روستاها ودشت قرار دارند.
-مراتع:به وسعت 290020 هکتار معادل 3/85درصد از کل منابع شهرستان می باشند
جنگلها:صرفا جنگل ارس می باشد4/4درصد است.
ج- منابع اب:
دارای دو منبع اب سطحی وآبهای زیر زمینی می باشد.
اب سطحی:
رود اترک قلجق،هنامه زوارم گلیاناز جمله رود خانه های شهرستان می باشد.


ویژگیهای انسانی:
تعداد و توزیع جمعیت:
براساس نتایج مقدماتی سرشماری 1378 جمعیت شهرستان شیروان141025 نفر است که 69017 نفرآن (حدود 9/48 درصد) در نقاط شهری و71951 نفر (51 درصد) در نقاط روستایی استقرار دارند و بقیه غیرساکن (57 نفر)می باشند.
سهم جمعیت شهرستان از کل جمعیت استان حدود 4/2 درصد است.تحولات جمعیت مقایسه نتایج سر شماری ها وآمارگیری های جمعیتی در 10 سال گذشته نشان می دهد که جمعیت شهرستان شیروان از90037 نفر در سال1358 به 141025 نفر در سال 1378رسیده است.در سال 1378 تعداد69561 نفر مرد و71464 نفر زن در این شهرستان سرشماری شده اند.براساس نسبت جنسی 97 محاسبه گردیده است.این میزان بیانگر فزونی تعداد زنان بر مردان است.
تحولات جمعیت:
متوسط نرخ رشد سالانه جمعیت شهرستان طی سالهای 68تا78 حدود 1درصداست که بیانگرافزایش جمعیت است.شهرستان شیروان دارای یک شهر(شیروان)در سال 1378است.در سال1378 تعداد69561 نفر مرد71464 نفر زن دراین شهرستان سرشماری شده اند.بر این اساس نسبت جنسی 97 محاسبه گردیده است.این میزان بیانگر فزونی تعداد زنان بر مردان است.
این نسبت در نقاط شهری 100 و نقاط روستایی(با جمعیت غیر ساکن)95 مرد درمقابل 100زن است.آمار تحولات نسبت جنسی در سالهای اخیردر این شهرستان نشان دهنده مهاجر فرستی به ویژه در نقاط روستایی است.خروج جمعیت معمولاً در سنین کار و توسط مردان صورت می گیرد.
نیروی انسانی و اشتغال:
1- وضع فعالیت: دراین شهرستان،افراد شاغل( 34681 نفر) وافراد بیکار(4832نفر)،درمجموع 1/38درصد از جمعیت ده ساله و بیشتر تشکیل می دهد.
2- گروه های عمده شغلی: جمعیت شاغل ده ساله وبیشتر شهرستان 6/38 درصد راکارکنان ماهر کشاورزی،جنگلداری وماهیگیری،3/33 درصد را گروه صنایع و1/28 درصد را کارکنان مشاغل گروه خدمات و فعالیت های نامشخص و اظهارنشده تشکیل می داده اند.
4-1 ویژگی های اقتصادی:
نتایج و تحلیل ساختار اقتصادی شهرستان شیروان نشان می دهد که سهم شاغلین شهرستان در بخش صنعت35 درصد می باشد.زیربخشهای مختلف کشاورزی به ترتیب مورد بررسی قرار می گیرد.
الف- کشاورزی:
کل اراضی کشاورزی شهرستان شیروان 100000هکتاربوده است که 27000 هکتار(4/27درصد)ان اراضی آبی و73000هکتار(6/72درصد)آن را اراضی دیم تشکیل می دهد.در مجموع 21درصد کل اراضی کشاورزی استان خراسان شمالی در این شهرستان واقع شده است.
باغداری:
سطح زیر کشت محصولات باغی شهرستان شیروان 7000هکتار است که 5774هکتار ان کشت آبی بوده است.عمده محصولات باغی این شهرستان را سیب،انگور،گلابی،بادام،گردو،زردآلو،آلبالو وگیلاس وهلوتشکیل می دهند.
دامداری:
درآخرین آمار موجود363808 واحد دامی است که معدل 2/23 درصد از کل واحد دامی استان خراسان شمالی می باشد.ترکیب وبافت دامی عموماً شامل گوسفند،بره،بز،بزغاله،گاو،شتروبچه شتر است .همچنین این شهرستان دارای واحدهای پرورش زنبورعسل و بهره برداری کرم ابریشم می باشد
خدمات وبازگانی:
توزیع فعالیت های خدماتی در شهرستان شیروان بیانگر آن است که شاغلان بخش خدمات 9047 نفرجمعیت 1/26 درصد از کل شاغلان ده ساله و بیشتر شهرستان را تشکیل می دادند.
ازمجموع شاغلان بخش خدمات:
8/5 درصد در گروه عمده فروشی و خرده فروشی
2/0 درصد در گروه هتل ورستوران
4/0درصد در گروه حمل ونقل و انبارداری و ارتباطات و...


2-1موقعیت جغرافیایی روستا:

روستای قلعه چه12 کیلومتری شمال شهر شیروان واقع شده است این روستا مطابق آخرین تقسیمات کشوری در محدوده سیاسی دهستان سیوکانلو ازبخش مرکزی قرار دارد.
ارتفاع روستا ازسطح دریا حدود 1300 متر می باشد روستا در طول جغرافیا یی 58 درجه و درعرض جغرافیایی 37 درجه و 28 دقیقه واقع شده است.
این روستا در پای کوههای شمال شهر شیروان(کپه داغ ) قرار دارد.
در شمال روستای قلعه چه،هنامه،درجنوب خانلق وغرب باغان واقع شده است.





2-3راهها ووسایل ارتباطی در این روستا:
این روستا دارای راه آسفالته می باشد را ارتباطی شیروان به روستا بدین صورت می باشد:در فاصله 12کیلومتری شیروان-شمال یک راه فرعی که به سمت روستای خانلق ودهستان سیوکانلوپیش می رود وپس از گذشتن از روستای خانلق وامان اباد به قلعه چه می رسیم.
.مردم این روستا جهت رفت وآمد به شیروان از 10 عدد تاکسی خطی به صورت مرتب رفت وآمد می کند استفاده می نمایند.













2-4اقلیم روستا :
این روستا در منطقه کوهستانی واقع شده است و دارای آب و هوایی معتدل و سرد می باشد . تابستان نسبتا معتدل و زمستان بسیار سرد از خصوصیات روستا می باشد.


2-5آب وهوا:
آب وهوای هر منطقه ارتباط مستقیمی باعرض جغرافیای-بارش-ارتفاع زمین از سطح زمین-بادها-جهت کوها-دریاهاودشتها ومناطق پست وپوشش گیاهی اطراف آن دارد.روستای فلعه چه بطور کلی منطقه ای کوهستانی ودارای آب وهوای نسبتا سرددرزمستان وگرم ومعتدل در تابستان است.
به طور کلی منطقه بجنورد وهوالی آن را چندین توده هوای تحت تاثیر قرار میدهد که مهمترین آنها عبارتند از:1-توده هوای سرد انتی سیکلون سیبری که معمولا ازطریق شوروی(شمال روستا)وکوههای ذولفقار وارد منطقه بجنورد می شود وباعث سرمای شدید اواخر زمستان می گردد بطوری که برودت هوا را درروستا می شود.


2-6بررسی منابع آب آشامیدنی و توپوگرافی
یکی از مهمترین عوامل متروک شدن بسیاری از روستاها در نواحی خشک ایران بین رفتن منابع آب است. روستا با وجود آب وزمین مناسب شکل می گیرد ومنبع آب شرب روستا از طریق مجتمع آبرسانی که در حد فاصل هنامه و قلعه چه در 5 کیلومتری قرار دارد که آب آن توسط لوله کشی به یک منبع آب زمینی هوایی به روستا لوله کشی شده است.
منابع آب کشاورزی روستا نیز شامل 4 حلقه چاه عمیق و یک نیمه عمیق است. این منابع از 4 تا 6 لیتر در ثانیه متفاوت است. همچنین یک قنات بادی 5 لیتر از منابع آب اختصاصی متعلق به چند نفر است.




2-7ویژگی های اقتصادی روستا:
اقتصاد روستا بعضی کلیه فعالیتهای فردی و اجتماعی که در محیط روستا به منظور گذراندن زندگی و تأمین رفاه به موقع می پیوندند.این فعالیتها در سه محور کشاورزی،صنعت و خدمات
قرار دارند که هر کدام نیاز به بحث ویژه دارند.
روستای قلعه چه باتوجه به موقعیت جغرافیای استعداد های فراوانی درامر کشاورزی رادارا می باشد. کشاورزی
سطح زیر کشت زراعت وباغ روی هم 1035 هکتار می باشد. منابع آب کشاورزی روستا آب رودخانه فصلی(مسیل) که از کنارروستای گذرد و چشمه اتر در 3 کیلومتری روستا و 4 حلقه چاه عمیق و یک نیمه عمیق از 4 تا 6 لیتردر ثانیه است.
این روستا در حاشیه مخروط افکنه واقع است وامکان وجود آب در آنجا زیادتر است از آب چشمه ها استفاده می کنند.
طریقه آبیاری مرسوم،روش غرقابی است. آبیاری نشتی مخصوصاً در اطراف چاه ها مرسوم است.
شیب عمومی بین 2 تا 3 % خاک عمیق و نسبتاً عمیق تکامل یافته است . قابلیت کشت زراعت و باغات دیم و غلات آبی باغات (انگور) محدودیتها وجود سنگریزه
دهستان سیوکانلو شیروان از نظر کشاورزی با توجه به نوع خاک ومقدار آب موجود دارای زمینهای حاصلخیز است.
کشاورزی در این روستا تاقبل از سال 1360 معمولا به صورت سنتی انجام می گرفت وزمینهای زیر کشت آبی نسبت به دیم بسیار کم بوده است با وجود این کشاورزی این منطقه مرغوب ترین نوع گندم سفید را در سطح استان تولید می کردنند که علاوه بر مصرف داخلی در روستا در شهرشیروان نیز مصرف مشده است البته علت این امر را میتوان در استعداد زمین وکشت متناوب (آیش)واستفاده از کود حیوانی وزحمت کشاورزان قدیمی دانست.وهمچنین با آمدن ادوات کشاورزی شامل تراکتور نهر کن کمباین تخم پاش و...تحول عظیمی در کشاورزی به عمل آمد بطوری که اکثر زمینهای این نواحی وحتی دامنه کم شیب کوهها به زمینهای مزروعی تبدیل گردید.درحال حاضرکشاورزی دراین روستا به صورت نیمه مکانیزه انجام می گیرد.





کشاورزی :
تعیین محدوده ی اراضی کشاورزی
وسعت روستا تا حد زیادی بیانگر ویژگیهای طبیعی و شرایط اجتماعی اقتصادی آنهاست.
محدوده عرض این روستا طبق اظهارات شورای روستا:
- ازسمت شمال به محدوه اراضی هنامه تا 12 کلیومتری
- از سمت جنوب به محدوده اراضی امان آباد تا 3 کیلومتری
- از سمت مغرب تا محدوده اراضی
- از سمت شرق تا 5/3 کیلومتری اراضی باغان