- بسترسازی برای شکوفایی واحدهای اقتصادی و تجاری: ایجاد زیربنا و ساختار مناسب برای رونق، پویایی، شادابی و تحرک و فعالیت بیشتر واحدهای اقتصادی که در نتیجه بنگاههای بازرگانی و واحدهای تجاری و در کل اقتصاد ملی از آن منتفع میگردد از وظایف کلان اتاق بازرگانی است.
2- تصحیح و بهبود سیاست های پولی و مالی: سیاستهای پولی عبارتست از تاثیرگذاری بر عرضه پول از طریق عملیات بازار باز، تغییر در نرخ تنزیل مجدد و ذخیره قانونی.
سیاستهای مالی عبارتست از تغییر عمدی در سطح مخارج، مالیاتها و استقراض دولت به منظور دستیابی به اهداف اقتصاد ملی مانند اشتغال کامل، ثبات قیمتها، رشد اقتصاد ملی و تعادل در تراز پرداختها.
در کل اتاقهای بازرگانی میتوانند با بکارگیری سیاستها و خطمشیهای علمیو کلان خود بر تصحیح و بهبود سیاستهای پولی و مالی اثر گذار باشند.
3- جذب و توسعه سرمایه گذاری داخلی: یکی دیگر از وظایف کلان اتاقهای بازرگانی جذب و توسعه سرمایه گذاری داخلی میباشد.
سرمایهگذاری داخلی عبارتست از آوردن و بکارگیری سرمایه بصورت نقد، کارخانه، ماشین آلات و قطعات آنها، ابزار، حق الاختراع و خدمات تخصصی و امثال آنها به منظور عمران و آبادی و انجام فعالیت تولیدی اعم از صنعتی، معدنی، کشاورزی و حمل و نقل توسط اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی.
4- کمک و مساعدت به ایجاد اشتغال: اتاقهای بازرگانی با اطلاعات جامع و کاملی که درباره فعالیتهای مختلف بازرگانی (از طریق جمع آوری اطلاعات و تحقیقات) دارند میتوانند به دولت و سازمانهای مربوطه در امر ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری با معرفی فرصتها، مزیتها، نقاط قوت و ضعف هر یک از قطبهای اقتصادی در زمینههای متنوع کمک نمایند.
تشریح وظایف کلان برون مرزی 1- سرپرستی و هدایت کمیسیونهای متقابل اقتصادی و اتاق های مشترک: اتاقهای بازرگانی از طریق ایجاد و هدایت کمیسیونهای متقابل اقتصادی و اتاقهای مشترک همکاریهای اقتصادی و تجاری متقابلی را انجام میدهند.
اتاقهای مشترک هر ساله گردهماییهایی را برگزار میکنند که در این گردهماییها بین بازرگانان و مسئولان اتاق مشترک با بازرگانان و مسئولان اتاق مشترک کشور مقابل تبادل نظرهایی درباره فرصتهای تجاری، سرمایه گذاری، انتقال تکنولوژی، روابط متقابل اقتصادی، مسایل و مشکلات، تنظیم راه حلها، و شناسایی راههای همکاری انجام میگیرد بعنوان مثال اتاق بازرگانی کره با چهل کشور جهان کمیسیون همکاریهای متقابل اقتصادی و با هفتاد کشور پروتکل اقتصادی دارد.
2- افزایش درک متقابل: هیچ موضوعی نیست که با گفتگو حل نشود براین اساس اتاقهای بازرگانی شرایطی را فراهم میکنند که در آن بازرگانان و صاحبان صنایع شرکتهای موفق، و مسئولان اقتصادی، تجاری، و دولتی با همتایان خارجی خود ملاقات داشته باشند.
خوبی این جلسات این است که درک متقابل دو طرف را افزایش میدهد و شرایطی را فراهم مینماید که در آن دیدگاههای مربوط به همکاریهای اقتصادی و سایر موضوعات اقتصادی مربوطه متقابل بین افراد نزدیکتر میشود.
3- حمایت و ارتباط از ملاقاتهای نمایندگان و سازمانهای تجاری و اقتصادی بینالمللی: معمولاً اتاقهای بازرگانی از نمایندگان بازرگانی خارجی و آنهایی که هدفهای تجاری در آن کشور را دنبال میکنند حمایت زیادی مینمایند و بیشتر مواقع نیز قراردادهای تجاری و اقتصادی هم بین بازرگانان و تولید کنندگان داخلی و سازمانهای تجاری و اقتصادی بین المللی منعقد میگردد.
معمولاً اتاقهای بازرگانی ارتباط و مشارکت سازمانهای بازرگانی بین المللی در آن کشور را بسیار با اهمیت میدانند.
یکی از سازمانهایی که اتاقهای بازرگانی با آن ارتباط نزدیک دارند اتاق بازرگانی بین المللی (ICC) میباشد اتاق بازرگانی بین المللی بزرگترین سازمان اقتصادی غیر دولتی جهان میباشد و نمایندگانی از سازمانهای برجسته اقتصادی، شرکتها و بانکهای موفق و کمیسیونهای ملی هر کشور عضو آن میباشند که موقعیت آن کشور را در سیاستهای اتاق بازرگانی بین المللی بررسی و درباره آن بحث و تبادل نظر میکنند.
4- تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی و انتقال تکنولوژی: انتقال سرمایههای خارجی و تکنولوژی باعث پیشرفت اقتصادی هر کشور میشود.
به همین منظور دولتها از سرمایه گذاری خارجی و انتقال تکنولوژی حمایت زیادی میکنند.
معمولاً اتاقهای بازرگانی برای افرادی که میخواهند در آن کشور سرمایه گذاری یا به آن کشور تکنولوژی انتقال دهند متخصصین حرفهای را دارند که راهنماییهای لازم را ارایه مینمایند.
به این منظور اتاقها سمپوزیومهای تخصصی را در این زمینه برگزار میکنند.
این سمینارها و سمپوزیومها برای بازرگانان و صاحبان فعالیتهای اقتصادی و تجاری کشورهای پیشرفته فرصتی را فراهم میآورد تا با امکانات و تواناییها و فرصتهای تجاری آن کشور آشنا شوند و در مقابل آنها نیز تکنولوژی پیشرفته خود را به آنان معرفی نمایند.
در این سمینارها مذاکرات تجاری هم انجام میشود که اغلب منجر به بستن قراردادهای تجاری نیز میگردد.
5- تشویق وتوسعه صادرات: اتاقهای بازرگانی شرکتها و موسسات تولیدی و بازرگانی خود را به افزایش صادرات کالاها و محصولات خود تشویق مینمایند.
اتاقهای بازرگانی بدین منظور تسهیلات فراوانی را برای افزایش (صادرات از جمله کاهش مالیات، معافیتهای مالیاتی و تسهیلات دیگر را) فراهم مینمایند.
6- اعزام نمایندگان تجاری: اتاقهای بازرگانی هر ساله به منظور جستجوی فرصتهای تجاری جدید نمایندگانی را برای شناسایی و بررسی بازارهای جهانی به خارج از کشور اعزام مینمایند.
بویژه زمانی که یک شرکت در خارج از کشور در میان شرکتهای دیگر رشد قابل ملاحظهای پیدا میکند اتاقهای بازرگانی نمایندگان تجاری خود را برای بررسی وضعیت اقتصادی و تجاری آن کشور به آنجا اعزام مینماید.
7- ارتباط با اتاقهای بازرگانی دیگر: اتاق های بازرگانی سعی میکنند برای افزایش کارایی خود از تجربیات، نظرات و برنامههای اقتصادی و تجاری اتاقهای بازرگانی موفق استفاده نمایند.
اتاقهای بازرگانی سعی میکنند برای افزایش کارایی خود از تجربیات، نظرات و برنامههای اقتصادی و تجاری اتاقهای بازرگانی موفق استفاده نمایند.
ویژگیهای اصلی یک اتاق بازرگانی ایدهآل مفهوم ویژگیهای یک اتاق بازرگانی ایدهآل به شرح زیر میباشد: جدول مقایسه ای اتاق بازرگانی ایران و سایر اتاقهای بازرگانی پیشرفته در دنیا ویژگیهای ساختاری، محتوایی و عملکردی اتاقهای بازرگانی ویژگیهای ساختاری، محتوایی و عملکردی اتاق بازرگانی ایده آل: 1- ساختار ارگانیکی.
2- جهت گیری برون سازمانی.
3- پراکندگی واحدها در سطح افقی و عمودی.
4- همکاری و تشریک مساعی در سطح افقی و عمودی.
5- تصمیم گیری غیر متمرکز.
6- وظایف سازمانی انعطاف پذیر.
7- استراتژی آینده نگر.
8- محیط باز.
9- تکنولوژی مدرن.
10- اعضاء زیاد.
11- اثر بخشی زیاد.
12- کارایی زیاد.
ویژگیهای ساختاری، محتوایی و عملکردی اتاق بازرگانی سنتی: 1- ساختار مکانیکی.
2- جهت گیری درون سازمانی.
3- پراکندگی واحدها در سطح افقی .
4- همکاری و تشریک مساعی در سطح افقی .
5- تصمیم گیری متمرکز.
6- وظایف سازمانی انعطاف ناپذیر.
7- استراتژی انفعالی.
8- محیط بسته.
9- تکنولوژی قدیمی.
10- اعضاء کم.
11- اثر بخشی کم.
12- کارایی کم.
نتایج جهت گیری بیرونی (برون سازمانی): 1- هدف مدیریت: رشد و تامین منابع.
2- آمادگی همیشگی برای استفاده از فرصتها.
3- تدوین و ارایه استراتژی مناسب و مطلوب.
4- تنوع .
نتایج جهت گیری داخلی (درون سازمانی): 1- هدف مدیریت: ثبات و کنترل (با استفاده از ابزار کنترل اطلاعات و ارتباطات).
2- عدم تشخیص فرصتها.
3- عدم تدوین و ارایه استراتژی مناسب و مطلوب.
4- عدم تنوع.
بودجه اتاق بازرگانی بودجه اصلی یک اتاق بازرگانی حد متوسط بدون مایملک واقعی باید دارای اقلام عمده زیر باشد: کارکنان اتاق بازرگانی کارکنان اتاق بازرگانی شامل افراد ذیل میباشد: 1- هیت رئیسه 2- دبیر کل 3- حسابرسان هیت رئیسه: هیت رئیسه بطور افتخاری انجام وظیفه میکند و در برابر مجمع عمومیمسئوول است.
هیت رئیسه باید نماینده جامعه بازرگانی باشد.
برای مثال در شهرهای زوریخ و زنو اعضاء هیت رئیسه حدود 30 نفر از روسای شرکتهای خصوصی و رئیس انجمن اقتصادی اصلی شهر میباشند.
کارکنان هیت رئیسه عبارتند از: رئیس، یک یا چند نفر نایب رئیس، یک نفر خزانهدار (و به موجب ضرورت یک یا دو نفر از اعضاء هیت رئیسه به عنوان نماینده آنها).
همچنین تعداد کارکنان به دلیل کارایی بیشتر باید محدود باشد.
کارکنان هیت رئیسه نماینده اتاق بازرگانی در ارتباط با دیگران محسوب شده، آنها جلسات هیت مدیره را تنظیم کرده و با همکاری خزانه دار، بودجه حسابها و ترازنامهها را تنظیم میکنند.
دبیر کل: دبیرکل کارمند اجرایی دائمیاتاق بازرگانی است او تصمیمات اتاق بازرگانی را به اجرا میگذارد و مهمتر از همه راههای نیل به اهداف اتاق را ارایه میدهد.
ویژگیهای دبیرکل: 1- دارای تحصیلات دانشگاهی (اگر اقتصاد باشد بهتر است).
2- دارای تجربه عملی در رشته بازرگانی یا مدیریت.
3- آشنایی و تسلط کامل به چند زبان دنیا و زبان تجاری.
اولویتهای کاری دبیرکل: 1- ارتباط نزدیک با رئیس و دیگر کارمندان رئیس.
2- گزارش به هیت رئیسه.
3- ارتباط با اعضاء، سازمانهای عمومی، سازمانهای ملی که اتاق بدانها وابسته است و گروههای حرفه ای و اقتصادی محلی.
4- تلاش برای گسترش بازرگانی خارجی بویژه بازرگانی صادراتی.
کارکنان دبیرکل: 1- معاون دبیرکل.
2- مدیر مسول بخش بازرگانی خارجی.
3- مدیر مسئول اطلاعات.
4- منشی اجرایی.
5- کارمند اجرایی.
معاون دبیرکل: اگر دبیرکل اقتصاددان باشد بهتر است معاون او درجه وکالت داشته باشد چرا که کمک بزرگی به شمار میرود و باید دست کم به زبان مورد استفاده بازرگانی بینالمللی مسلط باشد و مسولیتهای اداری مشخصی را مانند مرکز اسناد و اداره پرسنل و غیره… را نیز عهده دار شود.
منشی اجرایی: منشی اجرایی که باید به امور ماشین نویسی و تندنویسی و دست کم به زبان مورد استفاده بازرگانی بین المللی آشنا باشد.
کارمند اجرایی: کارمند اجرایی مسئول اجرای فرمانها، برپایی سالنهای جلسه، ارسال، حمل و نقل و تکثیر نامههای اداری میباشد.
کارکنان بازرگانی خارجی: دو یا سه نفر کارشناس آشنا به مقررات تجارت داخلی و بین المللی و فعالیتهای تشویق بازرگانی مورد نیاز این بخش میباشد.
کارکنان دفتر دبیرکل: کارکنان دفتر دبیرکل عبارتند از دو یا سه نفر فارغ التحصیل دانشگاهی جهت انجام مطالعاتی که منجر به ارایه بیانیههای معتبری از سوی اتاق بازرگانی میشود.
ضمناً یکی از افراد مذکور به منظور انجام امور مالیاتی و قانونی باید کارشناس حقوق باشد و دیگری مسئول روابط عمومیکه البته این تنها وظیفه او خواهد بود.
کارکنان جمع آوری اطلاعات: دو نفر کارمند برای انباشت و انتشار اطلاعات بهنگام مورد نیاز.
تعداد کارکنان اتاق بازرگانی: بطور مثال اتاق بازرگانی ژنو 19 نفر کارمند دارد که 16 نفر برای اتاق کار میکنند که شامل یک ریس وچهار مدیر اجرایی برای انجام کارهای حقوقی، اقتصادی بازرگانی است.
میانگین پرسنل اتاقهای بازرگانی خاورمیانه به سی نفر میرسد که کمترین و بیشترین تعداد پرسنل ده و نود و پنج نفر میباشد.
ردیفشرحاتاقهای بازرگانی پیشرفتهاتاق بازرگانی ایران1ساختارارگانیکیمکانیکی2جهت گیریبرون سازمانیدرون سازمانی3پراکندگی واحدهادر سطح افقی وعمودیدر سطح افقی4همکاری و تشریک مساعیدر سطح افقی و عمودیدر سطح افقی5تصمیم گیریغیر متمرکزمتمرکز6وظایف سازمانیانعطاف پذیرانعطاف ناپذیر7استراتژیآینده نگرانفعالی8محیطبازبسته9تکنولوژیمدرنقدیمی10اعضاءزیادکم11اثربخشیزیادکم12کاراییزیادکم دریافتهاهزینهها1- حق عضویتها1- حقوق2- درآمدها2- بیمه3- بهره و سود سهام3- اجاره، برق، سوخت، شارژ، تجهیزات اداری و سایر هزینههای مشابه4- سایر (مانند آنچه از فروش بروشورها حاصل میشود و غیره…)4- انتشارات5- کمک به سایر مجامع (موسسات خیریه)6- سایر هزینههای غیر قابل پیشبینی