دانلود تحقیق روابط متقابل روستای سرکران و شهر پاوه

روستا یک فضای اجتماعی است که در آن فعالیت غالبا، فعالیت نوع اول (کشاورزی) می باشد و فعالیت های نوعدوم و سوم خیلی می رود و بیشتر در شهر ها رواج دارد رابطه های اقتصاد روستاییان بیشتر مختص به خود روستا می باشد به طور کلی در جهان بعد از انقلاب فتحی رابطه ی متقابل شهر و روستا بیشتر از قبل شده و البته در سالهای اخیر تاثیر شهر بر اقتصاد روستا و روابط اجتماعی آن بیش از بیش نشده است در گذشته اکثر روستا ها خود تامین کننده ی تمام مایحتاج زندگی خود بودند و کمتر تحت تاثیر شهر قرار گرفته اند اما امروزه باگذشت زمان روستا ها تقریبا این نقش خود را از دست داده اند و شهر ها عمده مایحتاج های روستا ها را تامین می کند و روستاییان تولیدات خود را به شهر ها عرضه می کنند در دنیای امروز رابطه ی متقابل شهرو روستا رابطه ی انکار ناپذیر می باشد که البته تاثیر شهر به مراتب بیش از روستا است.

این تحقیق انجام شده رابطه ی متقابل روستا ی سرکران با شهر پاوه و هم چنین روستا های اطراف تر سران می باشد که به بررسی محدوده روابط و علل آن می پردازیم.

وجه تسمیه
اسم این روستا سر کران می باشد که بنا به قولی در اصل به این روستا سر برنج و sarkren می گفتند و دلیل آن این بود که در قدیم روستا در قسمت جنوبی روستا واقع شده بود که بیشتر خانه ها بر زور زمین ها ی احداث شده بودند که جنس سنگ از نوع آهکی مخلل می باشند که در زبان محلی به آنها کرنج kreng می گویند و آبادی روی این سنگ ها را سرکرنج می نامیدند.

اما به مرور زمان حرف ج سیقل شده و حذفگردیده و سرکران srkren یا سر کران تلفظ شده است و امروز آن را به نام سرکران می نامند از آثار بدست آمده در این روستا از جمله چند کوزه سفالی و آسیاب آبی متعلق به دوره اشکانی می باشد که یکی از کوزه های بدست آمده در این روستا امروزه در موزه طاق بستان شهر کرمانشاه نگهداری می شود.

(مصاحبه با دهیار)


فصل اول : معرفی روستا
الف) جغرافیای طبیعی
1.

موقعیت و محدوده:
روستای سرکران یکی از روستا های دهستان شمشیر، از توابع بخش مرکزی شهرستان پاوه واقع در استان کرمانشاه می باشد که فاصله ی آن تا مرکز دهستان (روستای شمشیر) 6 کیلومتر و تا مرکز شهرستان (پاوه) 5 کیلومتر می باشد این روستا در جنوب شهرستان پاوه قرار گرفته و متوسط ارتفاع روستا 1420 متر می باشد.

محدوده ی این روستا از شمال به پاوه، از شمال شرقی به روستای دوریان و جو ریزی از جنوب به روستای نسحه، از جنوب شرقی به روستای دره بیان و از شرق به روستای شمشیر ختم می شود.

از جمله عوارض طبیعی که در نزدیک روستای سرکران وجود دارد چشمه ی کتل می باشد که سرچشمه ی آن کوه کتل واقع در غرب روستا می باشد.

(مشاهده میدانی، طرح هادی)

2.

اقلیم و طبیعیت:
روستای سرکران از لحاظ اقلیمی یک روستای کوهستانی سردسیر متحمل به حساب می آید و از لحاظ بارش دارای موقعیت تقریبا مطلوبی می باشد.

پوشش گیاهی این روستا عمدتا درختان گردو، سیب گلابی، توت، غلات، ریواس و انواع میوه جات می باشد و از جمله جانوران خاص این روستا می توان به خرگوش ، گرگ ، خوک، مار ، کفتار، عقرب اشاره کرد.

همچنین این روستا دارای چشمه ها و قناتهای بسیاری می باشد که بخشی از آب مصرفی ساکنین این روستا را تامین می کند و بخشی از طریق آب رودخانه دهستان (روستای شمشیر) تامین می گردد.

(مصاحبه با دهیار طرح هادی)
ب) جغرافیای انسانی
1.

جمعیت:
بر اساس آخرین آمار و اطلاعات سال 1385 ، این روستا از 65 خانوار تشکیل شده که جمعیت کل آن 275 نفر می باشد که در این میان 134 نفرشان مرد و 141 نفرشان را زن تشکیل می دهند.

( www.sci.org.ir و طرح هادی)
2.

بهداشت :
این روستا دارای یک خانه بهداشت می باشد کهدر آن 2 بهورز مشغول به کار هستند و درهفته یک بار پزشک عمومی به روستا مراجعه می کند و اغلب ساکنین روستا نیاز های اولیه درمانی و بهداشتی خود را در روستا تامین می کنند و برای دسترسی به پزشک متحصص و بیمارستان به شهرستان پاوه مراجعه می کنند.

(مصاحبه)

3.

سواد و آموزش:
این روستا از لحاظ امکانات آموزشی در حد مطلوبی به سر نمی برد اما برای گذراندن تحصیل در مقطع دبستان وراهنمایی به (جلوگیری) که خیلی نزدیک به سرکران است می پردازند و در مقطع دبیرستان به روستای دورییان و در مقاطع پیش دانشگاهی به 5 شهر (پاوه) مراجعه می کنند اما درکل از لحاظ سواد، ساکنین این روستا در حد مطلوبی به سر می برند.

(مصاحبه با مردم مشاهده میدانی)
4.

خدمات:
روستای سرکران از لحاظ امکانات خدماتی، رفاهی در وضعی چندان مطلوبی به سر نمی برد اما روستای سرکران عمده خدمات اولیه رخود را از روستای جو ریزی که در مجاورت خیلی نزدیک آن قرار گرفته مراجعه می کند چنانچه در جدول مشاهده می شود از 15 نوع خدمات اشاره شده این روش فقط از 8 عدد آن برخوردار بوده.

(سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1375 ص 8 ، 9 ، 10 و مشاهده میدانی )
ج) جغرافیای اقتصادی 1.

کشاورزی: کشاورزی در این روستا از رونق خاصی برخوردار است و شغل اکثر مردم آن جا باغداری می باشد که میزان زمین سطح کشت روستای سرکران در حدود 120 هکتار می باشد که عمده کشت آن به صورت آبی می باشد که باغات آن شامل 10 هکتار سیب لبنان، 2 هکتار گلابی و 10 هکتار درختان هسته دار و تقریبا 20 هکتار گردو و حدود 12 هکتار باغات متفرقه می باشد و حدود 50 هکتار به محصولات زراعی مانند یونجه، گندم، شبدر و صیفی جات اختصاص یافته است.

هم چنین منابع آب روستا بیشتر از طریق رودخانه دهستان (شمشیر) می باشد که در سالهای خشکال تامین آب بسیار مشکل می باشد مخصوصا از زمانی که 2 حلقه چاه عمیق برای مصرف آب شرب شهر (پاوه) حفر گردید چشمه ی این روستا تقریبا خشک شده و باغات این روستا که بعضا در استان کرمانشاه نمونه بوده اند در محرض خشک شده قرار گرفته اند سیستم آبیاری در این روستا بیشتر از نوع سنتی می باشد و فقط یک باغ در حدود 10 هکتار سیب لبنان (زرد و قرمز) به روش آبیاری قطره ای آبیاری می شد که به دلیل قدیمی و فرسوده بودن سیستم (31 سال از احداث سیستم می گذرد) جابگوی نیاز آبی باغ نبوده و جمع آوری گردید و آن باغ نیز به صورت سنتی آبیاری می شود.

(مصاحبه با دهیار و مردم ـ مشاهده) 2.

دامداری: در این روستا یک واحد گاوداری نیمه منفی شیری وجود دارد که حدود 65 راس گاو خارجی ازنژاد هلشتاین در آن نگهداری می شوند که میزان تولید روزانه ی آن حدود 1500 لیتر میباشد .

در حدود 200 راس گوسفند وجود دارد و افراد دامهای خود را به صورت سنتی در حیاط خود نگهداری می کنند و هم چنین در این روستا یک واحد مرغداری 10000 قطعه ایوجود داشت که بعد از 10 سال تولید در طی یکسال اخیر به علت بدهی به بانک تعطیل شده است پس بیشتر مردم این روستا به باغداری می پردازند.

(مصاحبه با دهیار) 3.

خدمات: در این روستا تعداد کمی دربخش خدمات مشغول به کار هستند که کار آنها کارگری در باغهای دیگران می باشند و همچنین به کار های خدمات دیگری مثل مشاغل معلمی ، رانندگی ، مغازه داری و کارمندی می پردازند.

(مصاحبه با دهیار) فصل دوم: تعیین محدوده کلی روابط روستای سرکران در این بخش به معرفی محدوده کلی روابط روستای سرکران پرداخته می شود در این جا فقط ارتباط مد نظر می باشد.

روستای سرکران در 6 کیلومتری مرکز دهستان (شمشیر) و در 5 کیلومتری مرکز شهرستان (پاوه) قرار گرفته است کهنزدیک به شهرستان است و مسیر روستا به شهرستان پاوه آسفالته می باشد و وسایل حمل و نقل موجود شامل تاکسی و موتور سیکلت و ماشین های شخصی خود روستاییان می باشد و در اطراف این روستا، روستاهای زیادی وجود دارد که به 2 دلیل روابط این روستا با روستاهای دیگر در حد متوسطی می باشد.

1) به علت نزدیکی روستا ها به شهر 2) تمرکز خدمات در شهر.

که مردم روستاها اکثرا برای رفع نیازشان به شهر مراجعه می کنند تا به روستا های اطراف .

حال به تفسیر نقنشه و محدوده ی روابط می پردازیم.

چنانچه در نقشه دیده می شود، شکل محدوده در قسمت شمال، شرق، جنوب شرقی کشیده اما بیشترین ارتباط آن با شمال، شمال غرب و جنوب می باشد که ارتباط بیشتر آنها به علت تمرکز امکانات در شهر خرید و فروش محصولات دامی و باغی است.

حداقل و حداکثر فاصله ارتباطی این روستا بین m100 تا km9 می باشد بیشترین و کمترین حجم ارتباطی بین 4% تا 65% می باشد چنانچه در نقشه ملاحظه می شود سرکران پاوه عریض ترین شعاع محدوده را به خود اختصاص داده این به این معناست که بیشترین حجم ارتباطات مربوط به این محور است و این محور به تنهایی در حدود 65% حجم کل ارتباطات را به خود اختصاص داده است.

دومین محور مهم و اصلی این محدوده، محور سرکران ـ چوریزی است.

طول این محور 100m است و بیش ترین حجم روابط یعنی 15% حجم کل روابط را به خود اختصاص داده .

سومین محور این محدوده، محور سرکران ـ دوریسان است که طول آن km2 است و در قسمت شمال شرقی محدوده قرار دارد و 10% حجم ارتباطات را به خود اختصاص داده است .

چهارمین محور این محدوده، محور سرکران ـ نسخه است که طول آن km1 می باشد که در قسمت جنوب محدوده قرار گرفته و 6% حجم روابط را به خود اختصاص داده است.

نجمین محور هم محور سرکران ـ دره بیان است که طول آن km9 است و در قسمت جنوب شرقی محدوده قرار دارد و 4 % حجم روابط را به خود اختصاص داده است.

و ششمین محور، محور سرکران ـ بندره است که در قسمت شمال غربی محدوده واقع شده و 6% حجم ارتباطات را به خود اختصاص داده است.

و آخرین محور، محور سرکران ـ شمشیر می باشد که در قسمت شرق محدوده قرار گرفته و 4% حجم ارتباطات را به خود اختصاص داده است.

نمودار فاصله روابط نقشه ی محدوده ی روابط روستای سرکران فصل سوم: بررسی انواع ارتباطات و علل آن در این فصل به بررسی انواع رابطه ی موجود بین روستای سرکران و مناطق اطراف آن و علل این روابط تاکید می شود که به بررسی سه بخش کلی روابط روستای سرکران می پردازیم.

1.

روابط تجاری الف) روابط کاری / شغلی : چنانچه قبلا بحث کردیم اساس اقتصاد این روستا و منبع درآمد آنها از طریقکشاورزی می باشد و مردم روستا بیشتر به کار باغداری می پردازیند و در سالهای اخیر به دلیل خشکای در این شیوهدرآمد پس اعضای خانواده مجبورند به کار های دیگر هم بپردازند کارهای خدماتی مشغولند و تعداد خیلی کمی از آنها به خاطر نبود کار در روستا به شرکت های بزرگ شهر های دیگر از جمله عسلویه و بندر عباس بروند و تعدادی از جوانان نیز در امر قاچاق کالا از جمله پارچه ، وسایل صوتی و تصویری، موز، چای و ...

مشغول می باشند که با خطرات جانی و مالی زیادی رو به رو بوده و درآمد تقریبا خوبی به دست آورده اند و هم چنین که قبلا گفته شد در این روستا یک واحد مرغداری 10000 قطعه ای وجود دارد که پس از 10 سال تولید، امروزه تعطیل شده .

پس مردم به کار های خدماتی هم مشغول می شوند.

(مشاهده ـ مصاحبه) ب) روابط مربوط به خرید های روزانه و دوره ای: گسترده ترین روابط در مرحله دوم مربوط به خرید اعم از خرید های روزانه و دوره ای می باشد.

در این روستا 1 واحد خرده فروشی (خوار و بار) وجود دارد که ساکنین روستا برای تامین نیاز های خود نمی توانند متکی به این 1 واحد باشند هر چند که بعضی ازساکنین دارای باغ و ...

هستند و مورد تامین از لحاظ میوه و سیفی جات و ...

دارند و یا در فصول برداشت تا حدر نیاز خود را یا از خود روستا یا روستا های اطراف با خرید مستقیم از سرزمین تهیه می کنند ولی این برای یک مدت کوتاهی استپس آنها برای تامین نیاز های روزانه به شهر (پاوه) و روستاهای اطراف مراجعه می کنند و حتی کشاورزان برای دستیابی به سهم و بذر و ...

به تعاونیها و روستاهای اطراف و شهر مراجعه می کنند.

( مصاحبه با دهیار ـ مشاهده) ج) فروش محصولات / جا به جایی سرمایه: ساکنین روستای سرکران، درصد متوسطی از محصولات خود (اعم از محصولات کشاورزی و دامداری) را مستقیما در شهر (پاوه) عرضه می کنند و به فروش می رسانند و به روستا های اطراف هم می فروشند و بقیه آن را به استان (کرمانشاه) و جاهای دیگر عرضه می کنند مثلا بیشتر محصولات گردو این روستا به دلیل همجواری باکشور عراق به آن کشور صادر می شود و نصف دیگر آن به دلیل آسان بودن نگهداری محصولات گردو و سنجر گردو ، مردم خود اقدام به فروش آنها به مصرف کنندگان می کنند و هم چنین درصد زیادی از محصولات دیگر باغی از جمله سیب را به شهر کرمانشاه و کشور عراق ارسال می کنند و درصد کمی از آن در روستا های اطراف به فروش می رسد.

ـ معمولا تجار با خرید سیب های مرغوب و نگهداری آنها به مدت حدود 6 ماه در سرد خانه های کرمانشاه آنها را در ایام نوروز با قیمت بالایی به فروش می رسانند و سود اصلی باغ عاید آنها می گردد و سایر محصولات باغی روستا کمتر به صورت تولید تجاری بوده و به اشکال مختلف در روستا و مجاور به فروش می رسند و هم چنین در این روش یک واحد گاوداری نیمه منحنی شیری وجود دارد که در ایام تابستان مصرف کنندگان محلی آن را خریداری می کنند و یا اینکه تولید کنندگان بستنی محلی در شهر پاوه آن را خریداری می کنند و در سایر ایام سال قسمت عمده شیر تولید شده تحویل کارخانه و پاستوریزه بیستون واقع در شهر کرمانشاه (140 km) می گردد.

پس در فروش محصولات اما به جای سرمایه رابطه ی تجاری وجود دارد.

(مصاحبه با مردم) 2 .

روابط خدماتی: الف) روابط بهداشتی: قبلا بحث شد که روستای سرکران دارای یک خانه بهداشت است که در آن 2 بهورز مشغول به کارند و در هفته یک بار پزشک عمومی به آن جا سر میزند پس روستا خود به تنهایی نمی تواند جوابگوی نیازهای اولیه بهداشتی و درمانی ساکنین باشد پس آنها به شهر (پاوه) و حتی اگر میل لازم باشد به استان کرمانشاه مراجه می کنند.

(مصاحبه با مردم) ب) روابط آموزشی: از لحاظ آموزشی روستا فاقد مدرسه و مرکز آموزشی می باشد و مردم آن جا برای گذراندن مقاط تحصیلی به روستاهای اطراف و شهر (پاوه) مراجعه می کنند البته برای گذراندن مدرسه در مقط دبستان و راهنمایی به روستای همجوار خود که خیلی نزدیک به روستای سرکران است و چوریزی به سرکران نزدیک است که ساکنین روستای سرکران ، روستای چوریزی راد همان جزء سرکران می دانند و از هم جدا نمی کنند می روند.

(مشاهده ـ مصاحبه با مردم) ج) روابط ارتباطی: از لحاظ حمل و نقل و ارتباط با شهر (÷اوه) یا روستاهای اطراف ، روستای سرکران در وضعیت خوبی به سر می برد وسایل حمل و نقل آنها شامل تاکسی، موتور سیکلت، وانت و ...

می باشد اما برای رفتن به مرک استان (کرمانشاه) و ...

باید به ترمینال که در 800 متری روستای سرکران قرار دارد مراجعه کنند.

(مصاحبه با دهیار ـ مشاهده میدانی) 3.

ارتباط اداری، تفریحی: الف) ارتباط اداری: ارتباط اداری یکی دیگر از ارتباطات است که ساکنین برای انجام بعضی امور مالی و اداری به شهر (÷اوه) مراجعه می کنند مثلا کشاورزان از لحاظ اعتباری و مالی معمولا از شرکت تعاونی روستاهای اطراف و هم چنین باتنکها مخصوصا بانک کشاورزی نیاز های مالی خود را تامین می کنند ÷س ساکنین روستای سرکران برای انجام امور اداریشان مثل مجوز وام و ...

به شهر (÷اوه) مراجعه می کنند ول برای بعضی از امور اداری مثل بررسی تلایات در شورای حل اختلاف اهدای به خود روستا و شهر ÷اوه مراجعه می کنند .

(مصاحبه با دهیار ـ مشاهده) ب) ارتباط تفریحی: به دلیل اینکه در بیش تر روستاها ، به علت محیط ÷اک و فضای سرسبز روستا نیاز به تفریح از جنبه ی (آب و هوایی تمیز و سرسبزی) کمتر حس می شود .

اما این سرسبزی برای خود مردم روستا به مقدار متوسطی عادر شده و آنها به تفریحات دیگری هم نیاز دارند وگاهگاهی مردم روستا برای گذران تفریحشان به مناطق دیگر و یا حتی به شهر بازیها و ÷ارکهای (استان کرمانشاه) و مناطق دیگر مراجعه می کنند.

(مصاحبه با مردم ـ مشاهده) نتیجه گیری همان طور که قبلا گفته شد روستای سرکران یکی از روستاهای دهستان (شمشیر) ، از توابع بخش مرکزی شهرستان ÷اوه در استان کرمانشاه واقع شده است که دارای آب و هوای کوهستانی سردسیر، معتدل می باشد که چشمه ها و قناتهای زیادی در آن وجود دارد که بخشی از آب مصرفی روستا را تامین می کند و به دلیل خشکسالی یک سال اخیر آب بعضی از چشمه ها خشک شده.

این روستا از لحاظ خدمات بهداشتی در وضعیت تقریبا مطلوبی به سر می برند ولی از لحاظ سواد و آموزش سواد آنها در حد متوسط است هر چند که هیچ مقطع تحصیلی در این روستا احداث نشده ولی برای ادامه تحصیل در مقطع دبستان ، راهنمایی به چوریزی که خیلی نزدیک است به سرکران و برای دبیرستان به دور میان مقطع و بالا تر به ÷اوه مراجعه می کنند.

ساکنین روستا از لحاظ امکانات خدماتی رفاهی در حد نسبتا مطلوبی به سر نمی برند فقط دارای چند امکانات خدماتی رفاهی می باشند و این روستا به خاطر آب و هوایی که دارد عمده فعالیت آنها کشاورزی (باغداری ـ دامداری) می باشد که باغداری از رونق بالایی برخوردار است و میزان زمینهای سطح کشت آن 120 هکتار می باشد.

هر چند در یک سال اخیر کشاورزی دارای رشد صعودی نبوده ولی درآمد روستاییان را تامین می کرد و ساکنین روستا بنا به دلایلی و برای درآمد بیشتر به خدمات دیگری هم می ÷رداختند که خدمات آنها شامل معلمی ، مغازه داری تالار گری (کارکردن در باغهای دیگران) و رفتن به شهر های دیگر (مثل علویه ، بندر عباس و قاچاق کالا و ...

می ÷رداختند.

آبیاری در این روستا بیشتر به صورت سنتی بوده هر چند که روش آبیاری قطره ای هم بریا حدود 10 هکتار سیب استفادهمی شد ولی به دلیل فرسوده شدن سیستم جوابگوی نیاز آبی باغ نبوده ÷س به صورت سنتی آبیاری می شود از نظر محدوده ارتباطی ، این روستا با شهرستان ÷اوه و روستاهای اطراف ، با بعضی مناطق (روستا ها) رابطه ی یک سویه و دو سویه را می توان دید که بیشترین ارتباط روستای سرکران با شمال ، شمال غرب و جنوب می باشد و از لحاظ ارتباطات تجاری ، اداری ، خدماتی، ارتباطی این روستا بیشتر با شهرستان ÷اوه در ارتباط است به علت تمرکز امکانات در آن و خرید و فروش محصولات دامی و باغی که ÷اوه بیشترین حجم ارتباطات را به خود اختصاص داده است .

مثلا از لحاظ روابط کاری (شغل ، روستای سرکران در صورت عدم تامین نیازهایشان به شهرها ی اطراف و به کارهای خدماتی دیگر می ÷ردازند و از روستاهای اطراف سرکران برای کار به سرکران می آیند یک نمونه مثل کارگری در باغات ساکنین روستا .

از لحاظ خرید های روزانه ای هر چند در روستا لفظی از نیازشون تامین می شود ولی به روستا های اطراف و بیشتر به ÷اوه رجوع می کنند و محصولاتشان را به روستاهای اطراف ، شهرستان ÷اوه و استان کرمانشاه و کشور عراق می فروشند و به وسیله ی حمل و نقل ارتباطی دسترسی خوبی دارند.

در نتیجه روستای سرکران با وجود اقلیم کوهستانی سردسیر و خشکسالی که در یکسال اخیر رخ داده عمده فعالیت آنها باغداری است و رونق تقریبا خوبی دارد و روابط آن با شهرستان ÷اوه و روستاهای اطراف در بعضی مناطق از لحاظ خدماتی ، تجاری ، تفریحی ، اداری یک سویه و بعضی دو سویه می باشد ÷س در کل در وضعیت تقریبا مطلوبی به سر می برد.

فهرست منابع 1ـ سایت ( www.sci.org.ir ) 2ـ طرح هادی 3ـ مرکز آمار ایران، سرشماری عومی نفوس و مسکن 1375 ، (ص 8، 9 ، 10) 4ـ مشاهده میدانی 5ـ مصاحبه با دهیار 6ـ مصاحبه با مردم جمعیت زنانجمعیت مردانکل جمعیتتعداد خانوارسال سرشماری--220411365--256541375141134275651385 لـله مرزلـله مرزنوع خدماتوضعیت برخورداری یا عدم برخورداری1- آب لوله کشی تصفیه نشده+2- گاز لوله کشی-3- راه آسفالته-4- شورای اسلامی+5- شرکت تعاونی روستا-6- دهیار+7- نانوایی-8- خانه بهداشت+9- تلفن+10- بهورز+11- دسترسی به وسیله نقلیه عمومی+12- برق-13- بهزیستی-14- پایگاه بسیج-15- مدرسه- فواصل به کیلومترنام روستاm100 Km1 Km1 Km2 Km5 Km6 Km9سرکران- چوریزی سرکران- نسمه سرکران-بندره سرکران-دورسیان سرکران-پاوه سرکران-شمشیر سرکران-دره بیان