● مقدمه
طراحی معماری به نیازمند است تا پاسخگوی یک عملکرد مناسب باشد. پلکان وسیله معمول دستر در بین طبقات ساختمان است.پلکان روشها و سیستمهایی را باید طوری ساخت که امکان دسترسی اسان و راحت ساده و ایمنی را توسط پله ها به بالا و پایین فراهم سازد.
● تعریف پله
پلکان یک راه ارتباطی است که دو سطح مختلف را به هم ارتباط می دهد و انسان با انرژی خود ان را طی می کند .در واقع پله تکیه گاهی برای پا هنگام بالا رفتن است.
● انواع پله
▪ فرم پله
▪ جنس پله
▪ کاربری
● فرم پله:
▪ راه پله مستقیم
▪ راه پله با پله های مایل
▪ راه پله ۴/۱ چرخش در بالا
▪ راه پله ۴/۱ چرخش در پایین
▪ راه پله ۴/۱ چرخش در بالا و پایین
▪ راه پله ۴/۱ چرخش در بالا و پایین در جهت مخالف
▪ راه پله مستقیم با پاگرد
▪ راه پله مستقیم با ۴/۱ دور چرخش
▪ راه پله مستقیم با نیم دور چرخش
▪ راه پله پاسگی همراه با چرخش
▪ راه پله با ستون پله باز با پاگرد
▪ راه پله سلطنتی
▪ راه پله با سه پلکان مستقیم و یک پاگرد
▪ راه پله با چهار پلکان
▪ راه پله قوسی
▪ راه پله سبدی با پاگرد
▪ راه پله نیم دور چرخش
▪ راه پله بیضی
▪ راه پله حلزونی یا مارپیچی
▪ راه پله هندسی
● از نظر جنس:
▪ پله های چوبی
▪ پله های فولادی
▪ پله های سنگی
▪ پله های بتنی
▪ پله های پلکسی
▪ پله های چوبی-فلزی
● از نظر کاربری:
در این بخش پله ها از نظر کاربرد در موقعیت مکانی مورد بررسی قرار می گیرند. این مبحث شامل دسته بندی هایی است که در زیر به آن اشاره می کنیم.
▪ پله های آموزشی
▪ پله های اداری
▪ پله های تجاری
▪ پله های فرار
▪ پله های مراکز تفریحی
▪ پله های بیمارستان
▪ پله های هتل
▪ پله های شهری
▪ پله های مسکونی
▪ پله های بیرونی
● اجزاء پله
۱) کف پله:
به سطح فوقانی پله گفته می شود،یعنی محل گذاشتن کف پا برای بالا رفتن یا پایین آمدن از پله.
۲) ارتفاع پله:
فاصله عمودی کف های دو پله متوالی را ارتفاع پله می گویند.میزان تغییرات ارتفاع پله به مکان و موقعیت پله بستگی دارد.
۳) پیشانی پله:
به قطعه عمودی که میان دو کف پله متوالی قرار می گیرد گفته می شود
۴) گونه پله:
سطح بغل پله را می گویند.
۵) عرض پله:
به فاصله بین گونه های پله گفته می شود و به مکان و تعداد استفاده کنندگان از پلکان بستگی دارد.
۶) لب پله:
پیش آمدگی کف پله از پیشانی ،لب پله نامیده می شود. وجود آن موحب بزرگ تر شدن کف پله می شود.
۷) شیار کف پله:
در کف پله شیار هایی در امتداد عرض پله ایجاد می کنند. این شیار ها از لیز خوردن افراد جلوگیری می کنند.
۸) ردیف یا خیز پلکان :
به مجموعه پله های متوالی بین دو اختلاف سطح ردیف پله گفته می شود. در هر ردیف پله حداقل سه پله متوالی وجود دارد.
۹) خط مسیر پله :
این خط محل شروع و ختم پله را مشخص می کند. خط مسیر پله در روی پلان و وسط عرض پله ها مشخص می شود .
۱۰) خط شیب پله :
این خط ، لبه پله های یک ردیف پله را به یکدیگر وصل می کند.
۱۱) زاویه شیب پله :
به زاویه بین شیب پله با افق ، زاویه شیب پله گفته می شود . زاویه شیب پله رابطه مستقیم با ارتفاع پله و رابطه معکوس با کف پله دارد.
۱۲) حجم پله :
به ضخامت سقف زیر یک ردیف پله گفته می شود.
۱۳) طول پله :
به طول افقی یک ردیف پله گفته می شود یعنی از لبه اولین پله تا انتها کف آخرین پله در یک شیب .