مؤسسات بیمه کشور تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با ترکیبی از یک شرکت دولتی، دوازده شرکت خصوصی و دو مؤسسه بیمه خارجی به صورت نمایندگی در سطح کشور فعالیت میکردند. در چهارم تیر 1358 بنابر تصمیم شورای انقلاب دوازده شرکت خصوصی، ملی اعلام شدند و پروانه فعالیت دو نمایندگی خارجی نیز لغو گردید. بدین ترتیب براساس مقررات قانون ملی شدن مؤسسات بیمه و مؤسسات اعتباری، تصدی امر بیمه و اداره دوازده شرکت بیمه ملی شده به دولت واگذار شد و با تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی در 24 آبان 1358 که طی آن نظام اقتصادی کشور به سه بخش دولتی، تعاونی و خصوصی تقسیم گردید، صنعت بیمه در جوار شماری از صنایع مهم به صورت مالکیت عمومی در بخش دولتی در اختیار دولت قرار گرفت. شایان ذکر است که متعاقباً ده شرکت بیمه ملی شده به لحاظ فعالیت نامطلوب در یکدیگر ادغام شدند و شرکت بیمه دانا که از آن پس منحصراً میبایست در بخش بیمه های اشخاص فعالیت میکرد تأسیس گردید. در حال حاضر چهار شرکت بیمه ایران، آسیا، البرز و دانا به امر بیمه گری اشتغال دارند. اخیراً ماده واحدهای به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید که به موجب آن بیمه دانا نیز همانند سایر شرکتهای بیمه در هر دو بخش بیمه های اموال و اشخاص فعالیت خواهد کرد. شرکت بیمه صادرات و سرمایه گذاری نیز با مشارکت بیمه مرکزی ایران، شرکتهای بیمه و بانکها در سال 1373 تأسیس و در زمینه بیمه های اعتباری و تضمینی در چارچوب اساسنامه مصوب فعالیت می نماید.
تأسیس
پانزدهم آبان‌ماه تاریخی است به یادماندنی درصنعت بیمه کشور . در سال 1314 ، در چنین‌روزی ، شرکت سهامی بیمه ایران به عنوان نخستین شرکت بیمه ایرانی ودولتی تأسیس شد و به عنوان بنیانگذار صنعت بیمه درکشور آغاز به کارکرد . آغاز فعالیت بیمه ایران (14 آبان 1314) را به تعبیری می توان ملی شدن صنعت بیمه تلقی کرد. بیمه ایران از آذرماه 1314 صدور بیمه نامه در رشته‌های مختلف را آغاز نمودو ظرف یک سال درشهرهای مشهد ، شیراز، اصفهان ، همدان ، اهواز و بوشهرنمایندگی تأسیس کرد.همزمان تعدادی از دانشجویان رشته‌های اقتصادی و تجارت برای آموختن فنون بیمه به خارج از کشور اعزام شدند . شرکت بیمه ایران موفق شددرهمان سال نخست فعالیتش ،62% بازار بیمه کشوررادر اختیاربگیردو سهم مؤسسات خارجی را از 100% به 38% کاهش دهد . بیمه ایران همچنین درصد واگذاری اتکائی را از حدود 90% به 44% تقلیل داد و با کاهش نرخ حق بیمه در برخی از رشته‌‌ها به حدود50% ، درگسترش وتوسعه بیمه نقش مؤثری را ایفاءکرد بطوریکه امروز نه تنها درسراسر کشور ، بلکه درکشورهای اروپایی و آسیایی ، بویژه در خاورمیانه نامی پرآوازه و آشناست .
تاریخچه بیمه ایران
در اولین روزی که شرکت سهامی بیمه ایران شروع بکار کرد مرحوم داور وزیر مالیه وقت که در حقیقت باید تاسیس شرکت سهامی بیمه ایران را تا اندازه زیادی مرهون علاقه و پشتکار او دانست خطاب بکار مندان بسیار معدود شرکت چنین گفت : " من به شرکت بیمه جدید التاسیس به اندازه بانک ملی ایران علاقمندم و اهمیت این شرکت برای کشور با اندازه بانک ملی است. سعی کنید تشکیلات منظم و درستی داشته باشید و حتی از اول به تاسیس شعب در خارج کشور مثل بغداد وکراچی و بمبئی اقدام نمائید و کارمندان تحصیل کرده داشته باشید و آنها را برای فعالیت حاضر نمائید. البته اسم این شرکت بزودی درتمام دنیا معروف خواهد شد. " بعدازاین نطق کوتاه وموثر مرحوم داور تقاضا کرد که برای اولین بار منزل خود او بوسیله شرکت سهامی بیمه ایران بیمه شود و بدین ترتیب اولین بیمه نامه آتش سوزی در تاریخ 14 آبان ماه 1314 بنام مرحوم داور صادر گردید. تاریخ مزبور در تاریخ اقتصادی کشور اهمیت خاصی دارد. چون موسسات بیمه هر کشوری از ارکان اولیه اقتصادی آن کشور بشمار میرود و عمل بیمه در تمام دنیا ملاک درجه ترقی و تنزل اقتصادی است. قسمتی از خاطرات آقای عبدالحمید شمس سرپرست اداره خسارت در سال 1332 تحت عنوان " شرکت بیمه ایران چگونه بوجود آمد " ... درابتدای کار ، شرکت محل معینی نداشت.