لیزر به عنوان یک منبع قوی انرژی، در پزشکی نیز به کار گرفته شده است. بخصوص در آمریکا که زادگاه لیزر بوده و هنوز هم موطن آن است. به عقیدهی برخی جراحان، لیزر برای بریدن اعضایی که رگهای خونی بسیار پیچیده دارد مانند مغز، فوق العاده مناسب است. تابهی لیزر در حین قطع کردن رگهای خونی، یا سوزاندن، دهانهی آنها را میبندد. از آنجا که جراحان معمولاً وقت زیادی را صرف بستن یا گره زدن مویرگها میکنند و همیشه سعی بر این است که زمان جراحی را حتی الامکان کوتاهتر کرد، این کاربرد لیزر بسیار مهم است.
یکی از جراحان لندن امکان پاک کردن جرم شریانهای اکلیلی (شریانهایی که خون را به ماهیچههای قلب میرساند) را با استفاده از هدایت نور لیزر به وسیله الیاف شیشهای بررسی کرد. این روش ممکن است سودمند باشد، گرچه هنوز در عمل پیاده نشده است. پزشکان همچنین کوشیدهاند که از لیزر برای سوزاندن سلولهای سرطانی استفاده کنند، خصوصاً در ملانوما (تومورهای بدخیمی که از رشد رنگدانهها ایجاد میشود. رنگدانهها بیش از بافتهای سالم دیگر، نور را جذب میکنند. به ادعای برخی از پزشکان، نتایج امیدوار کنندهای از کاربرد لیزر در این زمینه حاصل شده است.
از کاربرد لیزر در پزشکی، بیش از چند سال نمیگذرد و در مورد سرطان، نکته بریدن تومور نیست. بلکه این است که آیا میتوان آنرا چنان ریشهکن کرد که امکان ظهور مجددش نباشد و درعین حال چندان آسیبی هم به بافتهای سالم وارد نشود. چون از شروع درمان سرطان با لیزر، زمان نسبتاً کوتاهی میگذرد، هنوز زود است که در مورد کارآیی این روش، در مقایسه با سایر روشهای متداول از قبیل عمل جراحی یا رادیوتراپی، قضاوت شود. برخی از پزشکان هماکنون مدعیاند که با تابش مستقیم نور لیزر به بافت بدخیم ممکن است بعضی از یاختههای سرطانی بیآنکه از بین بروند، به اطراف پراکنده شوند و به این ترتیب زمینهی بازگشت شدیدتر بیماری، فراهم آید. لیزر ممکن است جای خود را در جراحی و درمان سرطان باز کند، اما شاید کارآییاش محدودتر از آن باشد که گهگاه ادعا میشود . نخستین لیزر طبی به نام Robust که در قالب یک ماشین ثابت با حجمی سنگین و در اندازهای بزرگ طراحی شده بود در درمانهای جراحی مورد استفاده قرار گرفت.
پس از آن جهان طب شاهد تکامل سریع و غیر منتظره در تولید انواع لیزر طبی و ارائه شدن نسلهای مختلف لیزر به جامعه پزشکی بوده به رغم اشکال متنوع و چند کاره بودن دستگاه لیزر در حوزههای مختلف پزشکی یک اصل اساسی از ابتدا تا کنون هرگز تغییر نکرده و آن بکار گیری بهینه از انرژی حاصل از لیزر در حوزههای مختلف علمی ، پزشکی ، جراحی و زیباسازی پوست میباشد.
استفاده از لیزر در درمان بیماریها
• کاربرد در درماتولوزی: درمان سوختگیها و زخمهای مقاوم به درمان آکنه ، اگزما ، پسوریاسیس ، ضایعات و اقدامات پیشگیرانه مثل جلوگیری از پیر شدن پوست توسط لیزر امکان پذیر شده است.
• بیماریهای عضلانی - اسکلتی و ارتوپدی: در درمان کشیدگیهای تاندونی آرتریت روماتوئید ، رفع اختلالات موجود در اتصالات عضلانی کمر دردها و کشیدگیها بکار میرود.
• بیماریهای دهان و دندان: درمان پوسیدگیهای دندانی پریودنتیتها بیماریهای مخاط دهان اختلالات جویدن و … توسط لیزر صورت میپذیرد.
• در حوزه عصبی:درمان سردردها و میگرن توسط لیزر امکان پذیر میباشد.
• بیماریهای عروقی:درمان واریسهای وریدی ضایعات عروقی حاصله از بدو تولد و … .
انواع لیزرهای پزشکی کم توان یا Low Out Put Lasers
انواع معمول لیزرهای درمانی و طول موج آنها
• He Ne Laser (633nm)
• InGa Al P Laser (633-635 nm)
• Ga Al As Laser (780-830 nm)
• Ga As Laser (904 nm)
لیزر هلیوم - نئون (He – Ne )
قدیمی ترین نوع لیزر برای استفاده در LLLT بوده که شامل یک تیوب لیزر بزرگ شیشه ای حاوی مخلوطی از گاز با فشار پایین است که به منبع ولتاژ بالا متصل می باشد و نور مرئی با طول موج 633 nm از خود ساطع میکند. این نوع لیزر عموماً نور پیوسته دارد ولی می تواند با وسایلی به حالت پالسی نیز تابش نماید که در این صورت نصف قدرت آن از بین می رود. ( اگرduty cycle آن 50% باشد ). خروجی طبیعی آن 1 – 10 mw بطور مستقیم و یااز طریق فیبر نوری به موضع درمان میرسد. لیزرهای هلیوم – نئون بخاطر تیوب شیشه ای آن معمولاً شکننده و بزرگ می باشند. تیوب های لیزری نیز وجود دارند که به خوبی با مواد خاصی محافظت شده اند ولی اندازه آن هنوز هم مشکل ساز است.