کلیه کارها و عملیاتی که منجر به تهیه نقشه می شود و شامل اندازه گیری نقاط مختلف سطح زمین و نمایش دادن قطعاتی از سطح زمین برروی کاغذ به طوری که تمام عوارض ، جزئیات و فرم کلی آن معین شده و موقعیت عوارض نسبت به هم مشخص شده باشد .به طور کلی نقشه برداری علم تهیه نقشه می باشد .
مهمترین نقشه برداری که در کشاورزی کاربرد دارند عبارتند از :
1- توپوگرافی و توپومتری :
در این گونه نقشه برداری علاوه براینکه وضعیت مسطحاتی منطقه مورد بررسی قرار می گیرد وضعیت ارتفاعی آن نیز مشخص می شود مثلاً در یک زمین کشاورزی علاوه بر اینکه قسمت مسطحاتی مورد بررسی قرار میگیرد ارتفاعهای آن نیز مشخص می شود .
2- پلانیمتری :
در این نوع نقشه برداری فقط وضعیت مسطحاتی مورد استفاده قرار می گیرد و نقشه هایی که به این ترتیب نامیده می شود پلان می گویند .
3- نقشه های مسیر :
کلیه کارهای نقشه برداری مربوط به مسیر را مربوط می شود . مانند تیرهای چراغ برق کنار خیابانها و …
اندازه گیری فاصله در زمین های هموار با استفاده از چشم غیر مسلح :
برای اندازه گیری فواصل کوتاه مثلاً حدود 200 تا 150 متر تتوسط ژالون استفاده می شود . ژالونها میله هایی است فولادی که یک سر آن نوک تیز است و به داخل زمین فرو می رود . بروی ژالون ها برچسب هایی به رنگ صورتی یا نارنجی می چسبانند که به راحتی از آن فاصله قابل دیدن باشد .
شرح عملیات :
ابتدا فاصله ای را که می خواهیم اندازه گیری می کنیم سپس نوک ژالون را برروی نقطه قرارداده و از نگهداره ژالون به عنوان قیم استفاده می کنیم سپس ژالون را به حالت قائم درمی آوریم . برای نقطه دوم نیز عیناً همین کار انجام می وشد (نقطه B ) که برای انجام این کار یک گروه چهار نفره لازم است . باید دقت شود کته ژالون ها پشت سرهم قرار گیرند چون فاصله کمی دور می باشد و امکان اینکه صدا به سایر افراد نرسد با استفاده از حرکات دست به آن LINE دادن می گوئیم استفاده می شود .
چگونگی LINE دادن :
فردی که پشت ژالون قرارگرفتن ژالون سوم ر ا در راستای دو ژالون ثابت کنترل می کند . اگر برای رسیدن به این وضعیت ژالون سوم قرار باشد که سمت راست کشیده شود فرد پشت ژالون دست راستش را به صورت افقی نگه میدارد . و اگر خیلی فاصله داشته باشد شدت حرکات دست خود را شدیدتر می کند و وقتی که فاصله کمتر شد دست خود را به آرامی بالا و پائین می کنیم تا اینکه موازی برژالون های دیگر باشد . سپس بعد از اتمام کار علامت OK که دو دست خود را به طرف بالا می بریم
سپس با استفاده از متر فاصله بین دو ژالون ها را اندازه می گیریم و همه فاصله های اندازه گیری شده بین دو ژالون را برهم جمع می کنیم نقطه AB بدست می آید . برای این که کار دقیق باشد بعد از اینکه یک رفت را انجام دادیم عمل برگشت را هم صورت می دهیم و از جمع بین عمل رفت و برگشت و تقسیم بر 2 بهترین فاصله A و B بدست می آید .