1- ویژگیهای تکنیکی پرش با نیزه
2- قوانین پرش با نیزه
3- مراحل آمو زش پرش با نیزه
ویژگىهاى تکنیکى تکنیک پرش با نیزه مراحل کامل
تکنیک پرش با نیزه، به مراحل زیر تقسیم مىشود:
دورخیز و کاشتن نیزه، جهش، جمعشدن به عقب و کشش/چرخش، عبور از مانع و فرود.
- یک دورخیز سریع موجب گرفتن نیزه پرش از ارتفاع بالا و استفاده از نیزههاى غیرقابل انعطاف مىشود.
ترکیب دورخیز و کاشتن صحیح و مناسب، شرط اصلى براى یک پرش موفقیتآمیز است.
- - در خلال عمل جهش و خمکردن نیزه پرش مىباید حداکثر انرژى به نیزهٔ پرش منتقل شود.
- - در خلال جمعشدن به عقب، کشش و چرخش، بهقدر ممکن، انرژى ذخیرهشده را انتقال مجدد دهید که اینکار به اعمال عضلات فعال نیز کمک مىشود.
ویژگىهاى تکنیکى وضعیت گرفتن و حمل نیزه پرش
هدف: بهحداقل رساندن اختلال در مرحلهٔ دورخیز و آمادهشدن براى کاشتن نیزه بهطور مؤثر
- دست راست نزدیک به لگن راست در حالىکه دست چپ بهاندازهٔ عرض شانه از آن فاصله دارد قرار مىگیرد.
- - هر دو دست خم مىباشند.
- - آرنج دست چپ بهطرف پهلو قرار مىگیرد.
- - بالاتنه در یک وضعیت راست قرار مىگیرد.
(تصویر وضعیت گرفتن و حمل نیزه پرش(
وضعیت گرفتن و حمل نیزه پرش
ویژگىهاى تکنیکى کاشتن نیزه پرش
هدف: آمادهشدن براى جهش و بهحداقل رسیدن کاهش سرعت.
- نیزه باید بهتدریج و بهآرامى که در ۳/۱ آخر دورخیز پائین آورده شود.
- - کاشتن نیزه یک گام مانده به آخر، با تماس پاى چش و با هُلدادن نیزه به جلو شروع مىشود.
- - بازوى راست بهسرعت بالا آورده شود و با تماس پاى راست با زمین، دست نزدیک به سر هُل داده شود.
- - بدن در وضعیت راست در حالىکه شانهها در وضعیت قدامى (جلوئی) قرار دارند نگه داشته شود.
(تصویر کاشتن نیزه پرش(
کاشتن نیزه پرش
ویژگىهاى تکنیکى جهش
هدف: انتقال حداکثر انرژى به نیزهٔ پرش
- کاشتن پا باید فعال و با تمام کف پا روى زمین باشد.
- - بدن و بازوى دست راست کاملاً کشیده شوند.
- - دست بالائى (راست) مستقیماً بالاى پاى جهش (چپ) قرار گیرد.
- - پاى آزاد خم شود و بهطور فعال بهطرف جلو تاب داده شود.
(تصویر جهش)
جهش
ویژگىهاى تکنیکى خمکردن نیزه پرش
هدف: انتقال حداکثر انرژى به نیزهٔ پرش
- وضعیت جهش ”نگهداشته“ شود.
- - از یک حرکت آونگى طولانى استفاده شود.
- - بازوى دست چپ بهطرف جلو و بالا فشار وارد آورد.
- - بازوى دست راست کاملاً کشیده باشد.
(تصویر خمکردن نیزه پرش)
خمکردن نیزه پرش
ویژگىهاى تکنیکى جمعشدن به عقب
هدف: دستیابى به حداکثر خمش نیزهٔ پرش یعنى ذخیرهکردن انرژى
- در طى جمعشدن به عقب هر دو پا خمیده و بهطرف سینه کشیده شود.
- - هر دو دست (بازو) کاملاً کشیده باشند.
- - پشت ورزشکار تقریباً موازى با زمین قرار گیرد.
(تصویر جمعشدن به عقب)
جمعشدن به عقب
ویژگىهاى تکنیکى کشش و چرخش
هدف: استفاده از انرژى ذخیرهشده در نیزهٔ پرش
- حرکت بدن از شکل ”L“ بهشکل ”I“ تغییر وضعیت دهد.
- - بازوى دست راست کشیده باشد.
- - لگنها را از نزدیک نیزهٔ عبور داده، پاها را موازى با نیزه نگه دارید.
- - چرخش با کشیدن هر دو بازو شروع مىشود.
- - شکم بهطرف مانع مىچرخد.
(تصویر کشش و چرخش)
کشش و چرخش
ویژگىهاى تکنیکى عبور از مانع
هدف: کسب حداکثر ارتفاع بعد از رها کردن نیزهٔ پرش
- با دست راست نیزه را فشار داده، از آن دور شوید.
- - از مانع قوسىشکل (الف) یا خمشدن (ب) عبور کنید.
- - با عبور از مانع، لگن را کشیده نگه دارید.
- - به پشت فرود آئید.
(تصویر عبور از مانع)
عبور از مانع
قوانین پرش با نیزه
محل فرود
محل فرود مربعى به اضلاع ۵ متر است.
محل فرود باید با مواد بسیار نرم با ضخامت مناسب پوشانده شود.
توصیه مىشود براى این منظور، حتىالامکان از تشکهاى ابرى مناسب استفاده گردد.
البته در مراحل مقدماتى آموزش مىتوان از مخلوط ماسهٔ نرم و خاکاره براى ساختن محل فرود استفاده کرد.
در اینصورت این مخلوط باید بهدقت پهن شده باشد و سطح آن بهوسیلهٔ پارچهٔ مناسبى پوشانده شود تا از وارد آمدنِ صدمات احتمالى به ورزشکار جلوگیرى کند.
در مراحل پیشرفته حتماً باید از تشکهاى ابرى مخصوص استفاده شود.
معمولاً ضخامت این تشکها براى مدارس ۶۰ سانتىمتر و در سطوح بینالمللى ۹۰ سانتىمتر است تا مشکلات برخورد ورزشکار با کف زمین یا لغزیدن از کنارههاى تشک پیش نیاید.
تشکها باید به فاصلهٔ ۱۰ تا ۱۵ سانتىمتر از ”جعبهٔ پرش“ قرار داده شوند.
تشکهاى اطراف ”جعبه پرش“ قرار داده شوند.
این شیب حدود ۳۰ درجه است که از لبههاى شیبدار باشند.
این شیب حدود ۳۰ درجه است که از لبههاى کنارى ”جعبه پرش“ شروع مىشود و سپس با بقیه قسمتهاى محل فرود همسطح مىگردد.
مسیر دورخیز طول مسیر دورخیز باید ۴۰ تا ۴۵ متر و عرض آن در حدود ۲۲/۱ متر باشد.
مسیر دورخیز باید با خطوط سفید به عرض ۵ سانتىمتر مشخص گردد.
شیب مسیر دورخیز بهطرف جعبهٔ پرش نباید از یک در هزار بیشتر باشد.
هر پرنده مىتواند از یک یا دو علامت مورد تائید کمیته برگزارکننده براى تعیین جا پا استفاده کند.
اگر این علامتها قبلاً از سوى ورزشکار تهیه نشدهاند، او مىتواند از چسبنوارى استفاده کند.
ورزشکار، مجاز به استفاده از گچ یا هر مادهٔ دیگرى که اثر آن روى مسیر باقى مىماند و پاک نمىشود نیست.
پایههاى پرش با نیزه پایههاى پرش با نیزه به هر شکلى که ساخته شوند، باید بهاندازهٔ کافى محکم و سخت باشند تا بتوانند میلهٔ پرش با نیزه را نگه دارند.
پایههاى پرش با نیزه باید محلى براى قرارگرفتن میله پرش با نیزه داشته باشند.
محل قرارگرفتن میلهٔ پرش با نیزه معمولاً چنگکمانند است و طورى ساخته مىشود که میله بهراحتى پس از برخورد ورزشکار با آن سقوط مىکند.
فاصلهٔ بین پایههاى پرش با نیزه بین ۳۰/۴ تا ۳۷/۴ متر است و اگر پایهها داراى بازو هستند فاصله بین بازوها باید ۳۰/۴ متر باشد.
پایههاى نگهدارده باید در مسابقات رسمى قابلیت جابهجائى تا ۱۲۰ سانتىمتر (۸۰ سانتىمتر به جلو و ۴۰ سانتىمتر به عقب) را داشته باشند.
میلهٔ افقى پرش با نیزه میله افقى باید از جنس فایبرگلاس، آهن نرم یا هر مادهٔ دیگرى ساخته شود.
این میله، شکلى مدور و ۳ سانتىمتر قطر دارد و دوسر آن طورى ساخته شده است که بهآسانى روى پایههاى نگهدارنده قرار مىگیرد.
طول میلهٔ افقى حداکثر ۵/۴ متر است و وزن آن نباید از ۲۵/۲ کیلوگرم بیشتر باشد.
جنس میلهٔ افقى باید طورى باشد که زیاد انعطافپذیرى نداشته باشد و حداکثر خمشدن آن در وسط میله نباید بیشتر از ۳ سانتىمتر باشد.
جعبه پرش با نیزه عمل جهش در پرش با نیزه از یک چاله، موسوم به ”جعبه پرش با نیزه“ انجام مىشود.
جعبه در مسیر دورخیز کار گذاشته مىشود و داراى ۱ متر طول و ۶۰ سانتىمتر عرض در جلو است.
عرض کف آن در قسمت انتهاء، ۱۵ سانتىمتر است که طبق تصویر ساخته و کار گذاشته مىشود.
نیزهٔ پرش پرشکنندگان مىتوانند از نیزههاى شخص خود استفاده کنند.
هیچ شرکتکنندهاى حق ندارد از نیزههاى سایر پرندگان استفاده کند مگر با اجازهٔ آنها.
نیزههاى پرش را مىتوان از هر ماده یا از ترکیب مواد با هر قطر و طولى ساخت.
معمولاً جنس نیزه، فایبرگلاس است ولى نیزههاى آلومینیومى و یا از جنس خیزران (بمبو) نیز وجود دارد.
سطح نیزه باید صاف باشد و مىتوان آن را با دو لایه چسب پوشاند.
سرنیزهها باید طورى ساخته شود که هنگام کاشتن در جعبه، دچار شکستگى نشود.
معمولاً طول و قطر نیزههاى پرش باتوجه به ویژگىهاى شخص پرشکننده یعنى وزن، قد، تکنیک و رکورد انتخاب مىشود.
قوانین مربوط به مسابقات 1-ترتیب پرشکنندگان، با قرعهکشى تعیین مىشود.
۲.
قبل از شروع مسابقه سرداور ارتفاع شروع و ترتیب بالا رفتن ارتفاع مانع را پس از پایان هر دور به شرکتکنندگان اعلان مىکند.
وقتىکه تنها یک پرنده بهعنوان پرندهٔ مسابقات باقى بماند و زمانىکه براى کسب مقام اول تساوى پیش بیاید، ترتیب بالا رفتن مانع با توافق ورزشکار و سرداور انجام مىشود.
3-مقدار بالا بردن مانع میلهٔ پرش با نیزه پس از تکمیل هر دور نباید کمتر از ۵ سانتىمتر باشد مگر آنکه در نهایت، یک شرکتکننده باقى مانده باشد.
۴.
در پرش با نیزه دهگانه پس از تکمیل هر دور باید ۱۰ سانتىمتر در تمام طول مسابقه، میلهٔ افقى پرش، نیزه را بالا برد.
5-شرکتکنندگان حق دارند که قبل از شروع هر پرش از داور تقاضاى حرکتدادن پایهها را بکنند.
اما حرکت پایهها تنها با ۴۰ سانتىمتر بهطرف مسیر دورخیز و تا ۸۰ سانتىمتر بهطرف محل فرود مجاز است.
۶.
پس از شروع مسابقه، پرندگان نمىتوانند از محوطهٔ اصلى مسابقه براى تمرین استفاده کنند.
۷.
پرش باید در محدودهٔ زمانى ۵/۱ دقیقه پس از ثابتکردن پایهها اجرا گردد.
در مراحل نهائى یعنى زمانىکه تنها ۲ یا ۳ ورزشکار باقى مانده باشد محدودهٔ زمانى اجراءِ پرش ۳ دقیقه خواهد بود و در صورتىکه تنها یک ورزشکار به رقابت ادامه دهد محدودهٔ زمانى ۶ دقیقه مىباشد.
8-سقوط مانع پرش با نیزه بر اثر برخورد بدن ورزشکار با نیزهٔ پرش، خطا محسوب مىشود.
۹.
لمس زمین از جمله محوطهٔ فرودِ بعد از صفحهٔ عمودى فرضى میان پایهها و زمین پرش با نیزه قبل از عبور از روى مانع، خطا محسوب مىشود.
10-سهبار خطاى پىدرپى بدون توجه به ارتفاع پرش، باعث اخراج پرنده از دور مسابقات مىشود.
ورزشکار مىتواند در صورت مرتکبشدن دو خطا در یک ارتفاعِ مشخص تقاضاى پرش از ارتفاع بالاتر را بنماید که در صورت خطا در ارتفاع جدید از دور مسابقات اخراج مىگردد.
۱۱.
پس از عمل جهش، حرکت دستیابى به ارتفاع بالاتر و یا انتقال دست پائینى بالاتر از دست بالائى خطا محسوب مىشود.
12-در خلال عمل پرش اگر پرشکننده عمداً از افتادن میلهٔ افقیِ درحال سقوط، بهکمک دست یا انگشتان خود ممانعت کند خطا محسوب مىشود.
۱۳.
ورزشکاران اجازه دارند که از مواد چسبناک مانند رزین براى بهترگرفتن نیزه پرش استفاده کنند.
14-هیچکس جز خود ورزشکار نباید نیزهٔ پرش را لمس کند مگر اینکه نیزه درحال دور شدن از میلهٔ افقى و پایهها باشد.
۱۵.
اگر در خلال پرش، نیزهٔ پرش بشکند، پرش خطا محسوب نمىشود.
16-قبل از شروع پرش، ارتفاعِ جدید باید اندازهگیرى شود.
۱۷.
در صورت تساوی، ورزشکارى به مقام اول مىرسد که: الف.
با کمترین تعداد پرش از ارتفاع تساوى گذشته باشد.
ب.
در صورت باقىماندن تساوى کمترین تعداد خطا را در طول مسابقه داشته باشد.
ج.
در صورت باقىماندن تساوى در مورد مقام اول، پرشکنندگان باید یکبار دیگر از آخرین ارتفاع پرش کنند و در صورت عدم موفقیت، میلهٔ افقى ۵ سانتىمتر پائین آورده مىشود.
در صورت تساوى براى مقامهاى بعدی، مساوىکنندگان در یک مقام قرار مىگیرند.
مراحل آموزش پرش با نیزه نحوهٔ گرفتن نیزه و حمل آن دست راست نزدیک انتهاى بالاى نیزه قرار بگیرد.
- دست چپ در حدود ۵۰ سانتىمتر پائینتر از دست راست باشد.
- دست راست نزدیک به لگن قرار بگیرد.
- حرکت را با راه رفتن شروع کنید.
- سپس حرکت را با دویدن آهسته و سپس دویدن ادامه دهید.
(تصویر نحوهٔ گرفتن نیزه و حمل آن) هدف: آشنائى با نحوهٔ گرفتن و دویدن با آن.
نحوهٔ گرفتن نیزه و حمل آن آشنائى با تابخوردن نیزه را بالاى سر نگه دارید.
- سه قدم یعنى چپ - راست، چپ بردارید.
- با پاى چپ براى پرشکنندگان راستدست جهش را انجام دهید.
- پاى راست را بهطرف جلو و بالا برانید.
- از پهلوى راست نیزه، بدن را عبور دهید.
- روى پاى چپ یا هر دو پا، بدن را عبور دهید.
- روى پاى چپ یا هر دو پا، بدون چرخش فرود آئید.
هدف: عادتکردن به آویزانشدن به نیزه و عمل حمل نیزه (تصویر تابخوردن) تابخوردن تابخوردن از سکو بازوى راست را بکشید.
- در این مرحله مربى مىتواند نیزه را به جلو هُل بدهد.
- روى تشک با حالت نشسته فرود آئید.
- عمل چرخش انجام نشود.
هدف: تجربهٔ آویزانشدن به نیزه و حمل آن در حالىکه بدن کشیده است.
(تصویر تابخوردن از سکو) تابخوردن از سکو تابخوردن و چرخش از سکو بازو و دست راست کشیده باشد.
- عمل تابخوردن را انجام داده، در نیمه دوم بچرخید.
- روى دو پا رو به نقطهٔ جهش فرود آئید.
- عمل پرش را از روى یک ارتفاعِ کوتاه انجام دهید.
هدف: تجربهٔ تابخوردن و چرخش در هوا (تصویر تابخوردن و چرخش از سکو) تابخوردن و چرخش از سکو پرش با دورخیز کوتاه ۵ تا ۷ قدم دورخیز با نیزه انجام دهید.
- نیزه را بههنگام حمل، بالاى سر نگه دارید.
- نیزه را در جعبه بکارید و جهش کنید.
- پس از جهش تابخورده، بچرخید.
- پس از چرخش روى دو پا، رو بهطرف نقطهٔ جهش فرود آئید.
- اینکار را با عبور از ارتفاع کوتاه انجام دهید.
هدف: کسب تجربه براى عبور از مانع (تصویر پرش با دورخیز کوتاه) پرش با دورخیز کوتاه پرش با تکنیک کامل (کاشتن عادى نیزه) نیزه را بهطور طبیعى حمل کنید.
- با استفاده از آهنگ سهقدم، نیزه را در جعبهٔ مخصوص بکارید.
- مانند مرحلهٔ ۲، عمل را با راهرفتن انجام دهید.
- مانند مرحلهٔ ۲، عمل را با دویدن آهسته انجام دهید.
هدف: آشنائى با کاشتن عادى نیزه و پرش (تصویر پرش با تکنیک کامل) پرش با تکنیک کامل