شرکت روز افزون دانش آموزان در فعالیت های ورزشی داخل وخارج مدرسه بدون رعایت اصول ایمنی ممکن است پتانسیل آسیب پذیری آنان رادر محیط های آموزشی افزایش دهد .اگر چه اطلاعات دقیقی از میزان بروز حوادث ورزشی دانش آموزان در دسترس نیست ولی معلمان می توانندبا رعایت برخی از نکات ساده به حفظ سلامتی وافزایش لذت وشادی دانش آموزان کمک کنند.
دردهای دوران رشد
برخی از دانش آموزان ممکن است در ساعات تربیت بدنی از دردهایی در قسمت های مختلف بدن شکایت کنند که بعد از ورزش یا در هنگام خستگی شدت می یابد.دردهای دوران رشد ممکن است در تمام اعضای بدن باشداما سر درد ودرد شکم شایع تر است .علت اصلی این دردهای نهانی مشخص نیست ودرمان ویژه ای ندارد اما در دوره ی جهشی نوجوانی،رشد نامتناسب استخوان ها وعضلات به دلیل جهش سریع در رشد قد ممکن است یکی از علل باشد .اگر درد و ناراحتی ، بهانه ای برای جلب توجه بیشتر یا فرار از فعالیت کلاسی نباشد،ورزش باعث افزایش دردمی شود واین دردها در ساعات تربیت بدنی باید جدی تلقی گردد.این دردها زود گذر هستند وبه طور طبیعی از بین می روند.
کمردرد
برخی از نوجوانان وجوانان ممکن است از کمر درد شکایت کنند .رشد سریع، افزایش ناگهانی شدت تمرینات پرشی وفعالیت های روزمره نادرست از قبیل نشستن،خوابیدن وحمل اشیاءوحرکات وتمرینات کششی غلط، ممکن است موجب کمر دردشود .ضمن استفاده از حرکات تمرینی مناسب،مشورت با پزشک متخصص ضروری است .
ناتوانی های فیزیولوژیک
بیماری هایی مانند صرع ،آسم ،دیابت ،ناراحتی های قلبی وغیره در دانش آموزان باعث افت عملکرد حرکتی می شود .
معلمان تربیت بدنی قبل از شروع برنامه های ورزشی در آغاز هر سال تحصیلی باید از وضعیت جسمانی وبهداشتی دانش آموزان آگاهی کامل داشته باشند تافعالیت های حرکتی متناسب را برای آنان تجویز کنند.
حرکات تمرینی
پتانسیل آسیب پذیری در برخی حرکات وجود دارد،بنابراین بهتر است از اجرای موارد زیر ممانعت نمود .
*خم کردن یا باز کردن بیش از حد زانو وگردن
*حرکات یاتمرینات خود جوش دانش آموزان که متناسب با رشد آنها نیست .
*کشش بیش از حد مفاصل وکشش های پرتابی(باستیک)وحرکاتی که موجب چرخش شدید مفاصل می شود.
همچنین توجه به نکات زیر لازم وضروری می باشد .
*حمایت مناسب از کمر وفشار کمتر به آن درحرکات کششی وتمرینات دونفره،
*رعایت فواصل مناسب در اجرای حرکات دو نفره وگروهی،
*توقف موقت دانش آموزان خسته از اجرای حرکات وبازی ها
*کاهش تعدادیادشواری تمرینات یاکاهش اهمیت اندازه گیری و ارزیابی.
منبع : زیور ورزش سال ششم شماره ی 32
حرکات اصلاحی و اهمیت آن
امروزه بسیاری از افراد از دیسک کمر ، فتق دیسک و سیاتیک رنج می برند .
این درد ها معمولا در افراد مسن به علت بالا رفتن سن و تغییرات ایجاد شده در هورمون ها و استخوان ها چیزی معمولی به شمار می آید در حالیکه اگر منشاء این دردها را تشخیص دهیم در هنگام پیری و کهولت کمتر دچار این مشکلات خواهیم شد.
چیزی که جلب توجه می کند اینست که افراد جوان نیز به همین درد ها گرفتار هستند که علت اصلی آن زندگی ماشینی و کم تحرکی است که در زندگی ما بوجود آمده اما علت های دیگری نیز در بوجود آمدن آن نقش دارند .
ناهنجاری جسمانی مزید بر علت است که به مرور در افراد به علت شیوه ی غلط زندگی ( خوابیدن، راه رفتن ، نشستن ، کار کردن و...
) ایجاد می شود.
ناهنجاری جسمانی چیست؟
ناهنجاری یعنی هر تغییر شکلی که در رابطه با وضعیت نرمال در بدن فرد ایجاد شود.
بدن زمانی استاندارد است که:
- 1 - اندام سالم باشد ( دو دست و دو پا )
- 2 – فرد وقتی می ایستد در هیچ قسمت از بدنش احساس فشار و خستگی نکند.
- - 3 احساس درد نداشته باشد .
- 4 – نقاط شاخص بدن روی خطوط افقی و عمودی قرار گیرد.
لذا برای رفع و پیشگیری از ابتلا به این ناهنجاری ها باید از علم حرکات اصلاحی کمک گرفت.
حرکات اصلاحی شاخه ای از علم تربیت بدنی است که اهدافش شناسایی، پیشگیری و اصلاح ناهنجاری های جسمانی فرد است .
در واقع حرکات اصلاحی به مجموعه حرکات کششی و تقویتی گفته می شود که بمنظور پیشگیری و اصلاح ناهنجاری ها ی جسمانی ( کشش عضلات ، افزایش دامنه ی حرکتی مفاصل و تقویت عضلاتی که ضعیف شدند) انجام می گیرد.
حرکات اصلاحی معمولا از سن نه سالگی شروع می شود زیرا بدن از نظر شکل تقریبا شبیه بزرگسالان است .
براساس نتایج طرح اجرایی سنجش ناهنجاری های قامتی بین دانش آموزان پایه ی دوم راهنمایی و اول متوسطه سال تحصیلی 85/86 در سطح شهرستان مریوان توسط اینجانب صورت گرفته است ، متاسفانه آماردانش آموزانی که از مشکل ناهنجاری قامتی رنج می برند در سطح وسیع و بالایی بوده و تکان دهنده و قابل تامل است .
دانش آموزان دوم راهنمایی از 551 نفر ، 418 نفر
دانش آموزان اول متوسطه از 459 نفر ، 417 نفر
این معضل به حق که قابل توجه بوده ومی طلبد که خانواده ها و خود دانش آموزان و مسئولین آموزش وپرورش در راه کاهش این آمار گامهای موثری بردارند.
ضرورت دارد همکاران محترم و پر تلاش تربیت بدنی نیز دانش آموزان را با فرهنگ درست وصحیح عادات زندگی، آشنا سازند و اهمیت حرکات اصلاحی را برای دانش آموزان تشریح کنند تا در آینده شاهد سلامتی ، زیبایی و بقای عمر افراد جامعه باشیم و بتوانیم مادرانی سالم وبا نشاط را پرورش دهیم زیرا که به حق دختران وزنان قشر آسیب پذیرتر جامعه هستند.
به امید داشتن تن و روانی سالم برای همه
افسردگی را دریابیم نظر به این که آمار مبتلایان به افسردگی در مدارس وجامعه رو به افزایش است وهر روزه در گوشه وکنار خود افرادی را می بینیم که به دلایلی از زندگی خودلذت نمی برند ودچار سردرگمی واحساس پوچی می شوند برما والدین ومربیان مدارس لازم است که باشناختن این نوع بیماری گامی موثر در جهت رفع این مشکل برداریم غالبا افسردگی بعداز وقوع چند مسایل ناراحت کننده که بعد از یکدیگررخ می دهند، ظاهر می شود فشارهایی چون بیمار شدن ،جابه جایی مکرر و تغییر مدرسه می توانند زندگی را سخت وبی روح کنند وهمچنین عواملی چون طلاق والدین ومرگ یکی از عزیزان نیز میتواند زمینه ساز این بیماری باشد .
در این راستا لازم است به ورزش به عنوان یکی از مهمترین عوامل با زدارنده ودرمان نگریست .
ورزش به شیوه های مختلف در درمان افسردگی موثر است .پژوهشها نشان می دهد که ورزش موجب می شود مغز مستقیما مواد شیمیایی که برای درمان افسردگی مفید است تولید کند .مواد بالا برنده ی طبیعی "آندروفین ها" به هنگام ورزش توسط مغز آزاد می شود در این شرایط فعالیتی که دوست دارید انجام دهید،کاری را انجام دادن بهتر از انجام ندادن است .ورزش انرژی را زیاد می کند ،خواب را بهبود می بخشد وخلق ورفتار را بهتر می کند .
ورزش کردن منظم با یک دوست یا یکی از اعضای خانواده راه حل مناسبی است.
این کار باعث می شود که بیشتر تفریح کنید وبه شما کمک می کند حتی وقتی که دوست ندارید ، بیرون بروید.
به امید آنکه جسم وروح شما بانوان ودختران این مرز وبوم هیچ وقت تسلیم این بیماری نگردد و باور داشته باشید هر چه در باره ی افسردگی اطلاعات بیشتری بدست آورید می توانید در درمان به خود کمک کرده و زندگی شادتری داشته باشید روزهداری و سلامت جسم با آرزوی قبولی طاعات وعبادات شما عزیزان و ورزشکاران برآن شدم به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان اهمیت روزه داری در سلامت جسم را برایتون که بر گرفته ازمجله ی «تغذیه و متابولیسم آمریکا» داشته ام تقدیم حضورتان نمایم باشد که مفید واقع گردد.
بر اساس آخرین تحقیقات منتشر شده در مجله «تغذیه و متابولیسم آمریکا»، روزهداری یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر سلامت افراد است.
شاخصترین تأثیر آن کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی بهویژه سکته قلبی است.
در طول ماه رمضان به دلیل آنکه خوردن و آشامیدن به دو زمان سحر و افطار محدود شده و فاصله این دو زمان حدوداً دوازده ساعت است، دستگاههای مختلف بدن بهویژه دستگاه گوارش و گردش خون استراحت میکنند.
استراحت این دو دستگاه بهشدت بر سلامت قلب و اندامهای گوارشی مؤثر است.
پژوهشهای انجام شده روی بیست و چهار زن و مرد مسلمان غیرسیگاری با میزان کلسترول خون طبیعی که در رده سنی بیست تا سی سال قرار داشتند، نکات تازهای را درباره روزهداری و تأثیر آن بر قلب نشان داد.
به این ترتیب که حدود بیست روز پس از شروع ماه مبارک رمضان میزان «هموسیستئین»، اصلیترین عامل بروز سکته قلبی در خون این افراد بهشدت کاهش یافت.
از طرفی میزان کلسترول خوب یا حفاظتی(HDL) افزایش یافته و غلظت خون نیز در حد طبیعی قرار داشت.
کاهش میزان تری گلیسریدها و کلسترول بد (LDL) یکی دیگر از اثرات مثبت ناشی از روزهداری در این افراد بود.
تناسب کالری دریافتی و مصرفی اثر مثبت دیگری بود که در عدهای باعث کاهش وزن و در افراد دیگر باعث ثابت ماندن وزن در حالت ایدهآل شد.
در حقیقت این تعداد زن و مرد از جهت وزن نیز به حد ایدهآل رسیدند.
دلیل اثرات مثبت روزهداری حذف یک وعده غذایی و اتفاقاً مهمترین وعده غذایی یعنی ناهار، تحریک بدن برای سوخت و ساز (متابولیسم) بیشتر و بهتر را به دنبال دارد.
با این تحریک طبیعی، کالری اضافی ذخیره شده در بدن از بین میرود.
تصفیه طبیعی بدن به دلیل کاهش کالری و تغذیه دریافتی و در مقابل، سوخت و ساز بالا از دیگر اثرات خوب روزهداری است.
استفاده از ذخایر چربی و هیدرات کربن (قند) اضافی، باعث تنظیم میزان قند و چربی و در نتیجه کاهش وزن بدن میشود.
بنابراین از آنجایی که در طول ماه رمضان میزان قند، چربی، کالری دریافتی و کلسترول بد (LDL) در حد طبیعی قرار گرفته و میزان «هموسیستئین»، شاخص بروز سکته قلبی کاهش مییابد، قلب و دستگاه گردش خون در استراحت بهسر برده و خطر بروز سکته قلبی بهشدت کاهش مییابد.
استراحت دستگاههای مختلف بدن بهویژه دستگاه گوارش و افزایش میزان کلسترول خوب (HDL) یکی دیگر از اثرات مثبت روزهداری است.
پزشکان معتقدند در این ماه به دلیل آنکه افراد از پرخاشگری، رفتارهای تهاجمی، استرس و هیجان، کشیدن سیگار، مصرف چای و قهوه دوری میکنند، بنابراین امکان بروز سکته قلبی در آنها کاهش مییابد.
مجموعه این تغییرات در وضعیت رفتار و تغذیه افراد، دو عامل مهم جهت حفظ سلامتی فرد در طول ماه مبارک رمضان است..
ورزش دختران بسیاری از دختران جوان و نوجوان، کمترین فعالیت را دارند و از ورزش و نیازهای تغذیهای خود غافل هستند.
این امر ضایعات جبرانناپذیری را برای آنان به بار میآورد.
اغلب دختران جوان دچار کمبود آهن و کلسیم هستند.
به همین دلیل، کمخونی و نرمی مفاصل و استخوانها در آنها شایع میباشد.
بر اساس آمار ارائه شده از سوی اداره آموزشوپرورش، تنها ۲۰ درصد دختران دبیرستانی، میوه و سبزیجات در روز مصرف میکنند.
مطالعات انجام شده بیانگر این امر است که فقر آهن حتی در مقادیر کم، میتواند منجر به کسب نمرات پائین در دروس تحلیلی مانند ریاضیات شود.
این عامل یکی از علل برتری پسران در دروس ریاضی است.
ورزش همراه با تغذیه صحیح، کمک میکند که استخوانها، عضلات و مفاصل قوی شده و وزن و فشارخون کنترل شوند.
ورزش دختران جوان، عاملی مهم در پیشگیری از پوکی استخوان و شکستگی لگن در سنین بالا میباشد.
ضمن اینکه بر جرأت و چالاکی آنها میافزاید.
زنان ورزشکار، عکسالعمل و توانایی بسیار بهتری در مواجهه با خطرات، بحرانها و حوادثی چون زلزله از خود نشان میدهند.
بنابراین لازم است خانوادهها دختران خود را به شرکت در ورزشهای گروهی و پرتحرک تشویق نمایند ورزش و سلامتی کودکان ورزش منظم یکی از مهمترین راهکارهای کسب سلامتی برای بچه ها و بزرگسالان است.
فعالیت بدنی، وزن مطلوب را حفظ می کند، طول استخوانها را افزایش می دهد و در نهایت از خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی می کاهد.
پزشکان باید موقعیت وزنی کودکان ونیز میزان فعالیت بدنی آنها را طی یک دوره پزشکی مداوم ارزیابی کنند.
متخصصان موظفند با توصیه های ساده به بچه ها و خانواده ها زمینه را طوری فراهم کنند تا با حداقل صدمه، حداکثر نشاط و لذت حاصل شود.
همه افراد به ورزش نیازمندند.
معمولاً پزشکان با توجه به سن، موقعیت فیزیکی، مراحل پیشرفت و میزان علاقه مراجعه کنندگان جوان و نوجوان مناسب ترین فعالیت بدنی را به آنها توصیه می کنند.
نادیده گرفتن ارتقاء سلامتی بین افراد جوان و خردسال به دو دلیل است: 1) تنبلی و سستی بین بزرگسالان بیش از کودکان است چون بچه ها به طور طبیعی و ناخود آگاه فعال هستند.
2) خطر ابتلا به بیماریهایی مثل دیابت و بیماریهایی قلبی بین افراد بالغ بیشتر است.
به هرحال، با توجه به بررسی های انجام شده ، کودکان و نوجوانان به طور کامل فعال و با تحرک نیستند.
شایان ذکر است که باید بچه ها به ورزشهایی بپردازند که برای بهبود بیماریهای قلبی و نیزارتقاء سلامتی طولانی مدت مفید است.
متاسفانه تقریباً بیش از نیمی از آنها فعال نیستند.
ضمناً، دخترها در خلال سن بلوغ و پس از آن کمتر از پسرها به ورزش می پردازند .
این روند حتی با آموزشهای پزشکی و ورزشی هم قابل درمان نیست.
تنها کمی بیش از یک دوم دانش آموزان دبستان و راهنمایی باید در کلاسهای ورزشی روزانه شرکت کنند.
میزان اهمیت به ورزش بین دانش آموزان دبیرستانی نه تنها نباید کاهش یابد بلکه باید افزوده شود.
چگونگی ورزش سلامتی کودکان را تامین می کند کنترل وزن: ارتباط بین فعالیت فیزیکی و چاقی در سنین چاقی در سنین پایین کاملاً مشخص نیست و مطالعات مربوط به آن هم نتایج ثابتی را در اختیار متخصصان قرار نمی دهد.
با این وجود، با افزایش وزن و تحرک و نیز کاهش مصرف کالری می توان وزن را کاهش داد.
نگرانی افزایش وزن بین کودکان و نوجوانان کاملاً به جا و منطقی است.
بچه های چاق در معرض بیماریهای فشار خون، دیابت نوع دوم، نامنظمی هورمون رشد، مشکلات تنفسی و استخوان قرار دارند.
این بیماران از فقدان اعتماد به نفس و روابط اجتماعی رنج می برند.
رشد و نمو استخوان : ورزش باعث تاثیرات ثابت در رشد و نمو استخوان می شود.
فعالیت بدنی ، خطر ابتلا به پوکی استخوان را با افزایش غلظت مواد معدنی کاهش می دهد.
تحقیقات انجام شده در مورد 40 پسر بالغ که به مدت 30 دقیقه و سه بار در هفته به ورزش می پرداختند حاکی از آن بود که، حجم استخوان کمر و پا، و غلظت مواد معدنی در بدن آنها دو برابر کسانی است که تحرک کمتری داشتند.نتیجه این تحقیق در مورد 45 زن نابالغ هم مثبت بود.
محققان معتقدند که میزان حجم استخوان حتی پس از توقف ورزش کاهش نمی یابد.
آنها به این نتیجه رسیده اند که انجام حرکات ورزشی قبل از سن بلوغ درصد شکستگی استخوان را پس از سن یائسگی تقلیل می دهد.
مراقبت ازقلب و رگهای خونی: اغلب ، بیماریهای قلبی عروقی در بزرگسالان نمایان می شود، با این وجود در سنین پایین هم ممکن است که با آنها مواجه شویم.
تحقیقات نشان می دهد که ورزشهای هوازی در جلوگیری از بیمارهای قلبی عروقی بزرگسالان بسیار موثر است، اما در مورد بچه ها هنوز نامشخص است.سلامت فکری و ذهنی:با توجه به آخرین شواهد، ورزش در بهبود افسردگی و اضطراب بزرگسالان وکودکان بسیارموثر است .
فعالیت بدنی یکی از راهکارهای مبارزه با هیجان روحی است.
با توجه به برسی های انجام شده در مورد 220 بزرگسال مؤنث مضطرب و نگران، آن دسته از افرادی که در برنامه های ورزشی سخت شرکت می کنند کمتر از تنش های فیزیکی و روحی رنج می برند.
برنامه ریزی مهمترین نکته برای پزشکان این است که به طور مثبت تمایل جوانان را به ورزش زیاد کنند و نیز دریابند که هر فعالیت بدنی برای فرد خاصی مناسب است.
کودکان ناتوان نسبت به هم سن و سالان توانای خود کمتر با ورزش آشنایی دارند.
جالب این که این افراد برای افزایش قدرت بدنی و تناسب اندام خود به ورزش بیشتری هم نیازمندند بجزکودکان علیلی که درسازمانهای ملی و جهانی( مثل المپیک) فعالیت دارند، بقیه ازتحرک بدنی اندکی برخوردارند، بنابراین باید تک تک افراد، مدارس و مؤسسات مختلف نهایت سعی خود را بکنند تا روز به روزاین انگیزه مثبت را بین آنان افزایش دهند.
پزشکان می توانند با تهیه فهرستی از فعالیتها، به میزان مصرف انرژی و تحرک بدنی بیماران پی ببرند.
درضمن این روش به پزشکان کمک می کند تا ورزش هایی را پیشنهاد کنند که متناسب با سن، اندام، علاقه و موقعیت بدنی آنها باشد، معمولاً سوالات در رابطه با موارد زیر است: - آموزشهای بدنی که شامل کلاسهای ورزشی مداوم و انواع فعالیتهاست.
- ورزشهای هوازی مثل دویدن، فوتیال و نیز فعالیتهای غیر هوازی مثل بیس بال.
- ورزشهای تفریحی و جسمانی دیگر مثل اسکیت، راهپیمایی و نیز فعالیتهای شدید بدنی.
قابل توجه است که هیچ ورزشی به تنهایی برای سلامت جسمانی و روانی نوجوانان و کودکان مفید نیست.
این نکته بسیار مهم است که با کمک اولیاء بتوانیم فعالیتهای بدنی را انتخاب کنیم که با سن و توانایی فیزیکی بچه ها متناسب باشد.
یکی از اهداف اصلی متخصصان این است که بتوانند 30 دقیقه ورزش سبک و آرام را در اکثر روزهای هفته دانش آموزان بگنجانند.
پیاده روی و پیمودن پله، باعث تناسب همه جانبه وسلامت روز افزون می شود.
انجام ورزشهای سنگین بین اکثریت افراد جامعه شایع است، و حتی کودکان نابالغ هم می توانند با حداقل خطر و نیز هیچ گونه صدمه ای به استخوانها، عضلات و مفاصل ، نتایج خوب و مثبتی کسب کنند.
باید دقت کنیم که نظارت دقیق و همه جانبه هم در انجام حرکاتهای فیزیکی بسیار مهم است.
بچه ها نباید اجسام سنگین بلند کنند، ضمناً باید تا رشد کامل اسکلت بدنشان از پرتاب وزنه خودداری کنند.
گاهی اوقات پزشکان بچه ها را به انجام ورزشهایی وا می دارند که متناسب با توانایی و میزان آسیب پذیری آنهاست.
متخصصان به افراد مبتلا به بیماری ضعف رباط ها پیشنهاد می کنند تا بیشتر به شنا و دوچرخه سواری بپردازند و از ورزشهایی مثل بسکت بال که منجر به پیچ خوردگی می شود اجتناب کنند.
کاهش صدمات حین ورزش رعایت اصول ایمنی مهم ترین عامل به شمار می رود.
با این وجود حوادث ناگوار مربوط به ورزش بسیار شایع است.
یکی از بررسی ها حاکی از آن است که 22 درصد از بچه های مدرسه ای طی انجام فعالیتهای بدنی مصدوم می شوند و اغلب این حوادث هم بسیار جدی است.
با بکارگیری روشهای دقیق و حساب شده می توان از این ناراحتی ها جلوگیری کرد.
به عنوان مثال، اولیاء باید به طور کامل دریابند که آیا مکانهای ورزشی کاملاً نکات ایمنی را رعایت می کنند یا خیر.
با وجود این که حفظ روحیه رقابت بین بچه ها بسیار مهم و مثبت است، باید آنها را ازهل دادن یکدیگر به خصوص در مناطق خطرناک منع کنیم.
شایان ذکر است که بچه ها هنگام احساس درد در بدنشان نباید ورزش کنند و نیز نباید با مصرف مسکن در این فعالیتها شرکت کنند.
مربیان و اولیاء باید بدانند که صدمات و آسیب های بدنی ممکن است در آینده به لنگی یا پس از افتادن به سائیدگی بازو منجر شود.
به منظور اطمینان بیشتر، کودکان و نوجوانان باید برای هر ورزشی از وسیله ایمنی مناسب آن استفاده کنند.
مثلاً هنگام فوتبال کفش های مناسب بپوشند.
استفاده از کلاه دوچرخه سواری هم یک الزام است، در ضمن، محیط های ورزشی باید عاری از زباله و گودال باشد.
یکی از مهمترین ، معمولی ترین و سخت ترین صدمات برای بچه ها حین موتورسواری حاصل می شود.
باید دقت کنیم که مسیر عبور آنها باید عاری از ترافیک باشد نیز باید ازعلامتهای دوچرخه سواری و راه پیمایی هم در این مکانها استفاده شود.
باید به کودکان و نوجوانان توصیه کنیم که هنگام ورزش در معرض آفتاب، از کلاه و عینک آفتابی استفاده کنند.
به منظور جلوگیری از فقدان آب، باید به آنها آموزش دهیم که قبل و بعد از حرکات فیزیکی و نیز هنگام انجام ورزش هایی که بیش از 20 تا 30 دقیقه به طول می انجامد از مایعات استفاده کنند.