یک توصیف سیستماتیک تقریباً از همه رشتههای ورزشی المپیک، خواننده را با اطلاعات جدیدی در رشته ورزشی مورد علاقهاش آشنا میکند.
در صورتی که اطلاعات بیشتری مورد نیاز باشد توضیحات قبلی در مورد عضلات یا تجزیه و تحلیل حرکات تنه و اندامهای انتهایی میتواند سودمند باشد.
تصاویر در مورد عضلههایی که به حرکت ویژه مربوط است، محدود میباشد و حرکات ورزشی ویژه در اوج انقباض عضلانی ترسیم شدهاند (که به صورت قرمز نشان داده شدهاند).
از آنجا که مسابقات دو و ومیدانی به عنوان پایه و مبنای بسیاری از مسابقات ورزشی است و به لحاظ اینکه اصول و حرکاتی که مختص رشتههای دو و میدانی است، به طور مستقیم یا با کمی تغییر در اکثر دیگر مسابقات ورزشی مورد استفاده قرار میگیرد لذا این مسابقات به صورت جزئی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
دو و میدانی
گروههای عضلانی مشابهی در راه رفتن، دویدن و پریدن مورد استفاده قرار میگیرد.
تفاوتها در افزایش درگیری گروههای عضلانی مختلف است.
راه رفتن
در راه رفتن، ما باید یک مرحله ایستایی جلویی و عقبی (پای ثابت) و یک مرحله نوسان جلویی و عقبی (پای متحرک) را تشخیص دهیم.
دوره کامل حرکت راه رفتن و فعالیت عضلانی باید بر اساس مفاد و دو گام، تجزیه و تحلیل شود (شکل 1 5).
عضلههای فعال در مرحله نوسان
مرحله نوسان عقبی: مرحله نوسان پای متحرک، هنگامی شروع میشود که پای عقب از زمین جدا میشود، این عمل مقدمتاً با استفاده از عضله سه سر ساقی انجام میشود.
این جدا شدن از زمین سبب برقراری عمل اهرمی پای حمایت کننده جلویی میشود.
در خلال مرحله نوسان خلفی، انقباض عضلههای ورکی تحتانی، نیز در خلال مرحله حمایت جلویی و عقبی ادامه مییابد این مرحله منجر به خم شدن زانوی پایی میشود که به زودی باید وزن بدن را حمل کند (به قسمت b شکل 1 5 مراجعه شود).
در حالی که ران وضعیت عمودی را در خلال مرحله تاب عقبی به وسیله نیروی ثقل حفظ کرده است، ساق پا به وسیله عضلات ورکی تحتانی، مقدار کمی در جهت حرکت تاب بالا میآید، این تاب به طرف جلوی پا به وسیله دورسی اکتنشن همزمان پا در مفصل فوقانی مچ همراه است (عمدتاً به وسیله عضله درشتنی قدامی).
مرحله نوسان جلویی: همچنان که مفصل ران زیادتر خم میشود (بالا آمدن ران) به وسیله انقباض عضلههای راست رانی، سوئز خاصرهای، کشنده پهن نیام و عضلهها دیگر (به قسمت c شکل 1 5 مراجعه شود)، عضلههای ورک تحتانی به طور زیادی کشیده میشوند.
نتیجه آن افزایش خم شدن زانوست که همراه با افزایش بالا رفتن ران است، این حرکت غیرفعال، قرارگیری صحیح پا را روی زمین به دنبال دارد.
در انتهای مرحله نوسان به طرف جلو، باز شدن زانو انجام میشود، در راه رفتن آرام و گامهای کوتاه، باز شدن زانوی پا صرفاً به وسیله نیروی ثقل انجام میشود.
در راه رفتن سریع و گامهای بلند، این باز شدن نیاز به شرکت عضله چهار سر رانی دارد.
در انتهای مرحله نوسان به طرف جلو پاشنه پای نوسان با زمین برخورد میکند، بعد از این مرحله به وسیله عضلههای ورکی تحتانی متوقف میشود.
در این نقطه مرحله ایستایی جلویی پای حامی یا ثابت آغاز میشود.
مرحله ایستایی جلویی: قرارگیری پاشنه، ماشه انقباضی، عضله سرینی بزرگ را میکشد.
عضله سرینی در انجام عمل خود به عنوان باز کننده مفصل لگن، توسط عضلههای نزدیک کننده و ورکی تحتانی همراهی میشود (به قسمت d شکل 1 5 مراجعه شود).
ساق پا به طرف پا مقدمتاً به وسیله عضله درشتنی قدامی خم میشود.
عضله سه سر ساقی کف پا روی زمین قرار میگیرد و در لحظهای که انگشتان زمین را لمس میکنند، انقباض به حداکثر میزان خود میرسد.
عضلههای ویژه پا در این حرکت شرکت میکنند.
ثبات ساق پا به عنوان ستون حمایتی به عهده عضله چهار سر رانی است، و بیشترین انقباض را زمانی دارد که قسمت کروی پا زمین را لمس میکند، و عضله سه سر ساقی از طریق مسیر درشتنی خاصرهای، باز شدن و ثبات مفصل زانو را کامل میکند.
زمانی که پای حامی از وضعیت عمودی حرکت میکند، مرحله ایستایی عقبی شروع میشود (به قسمت c شکل 1 5 مراجعه شود).
مرحله ایستایی عقبی: باز شدن کامل مفصل ران جهت مرحله جدا شدن به وسیله عضلههایی که قبلاً ذکر شد یعنی سرینی بزرگ و ورکی تحتانی انجام میشود، در لحظهای که پا از زمین جدا میشود، همه باز کنندههای مفصل ران و مفصل زانو (عضله چهار سر رانی) و پلنتارفلکسورها (عضله سه سر ساقی و سایر خمکنندهها) دومین و حداکثر انقباض خود را به کار میگیرند (به قسمت a شکل 1 5 مراجعه شود).
به طور خلاصه راه رفتن به وسیله یک سری انقباضهای عضلانی انجام میشود که روی مفاصل متفاوت عمل میکنند و به طور ظریفی جهت همکاری با هم تنظیم شدهاند و اجزای راه رفتن را به طور نرم و روان تغییر میدهند و حرکت به طرف جلو را موزون و هماهنگ میسازند.
عضلههایی که وضعیت راه رفتن را تعیین میکنند: طول و تواتر گامها، سرعت راه رفتن را تعیین میکند.
در مرحله نوسان، خمکنندههای مفصل ران تعیین کننده هستند (عضلههای راست رانی، سوئز خاصرهای، کشنده پهن نیام) در مرحله ایستایی و جدا شدن باز کنندههای مفصل ران (عضله سرینی بزرگ) و بازکنندههای زانو (عضله چهار سر رانی) و پلانتار فلکسورها (عضله سه سر ساقی) غالب هستند.
استارت و دو سرعت
با وجودی که در استارت، در وضعیت استقرار، دستها مقداری تکیهگاه ایجاد میکنند و تاب متناقش جانبی دستها در خلال دویدن کمک میکند، با این حال نیروی حرکت به طرف جلو به وسیله ساختار عضلانی اندام تحتانی ایجاد میشود، به این دلیل توضیحات بعدی این موضوع را روشن میکند.
وضعیت استقرار عضلههای دویدن را از قبل دچار کشش میکند و آنها را در زاویه مطلوب تحت تأثیر قرار میدهد، مهمترین مورد جهت کشش عضله سه سر، ساقی است که به واسطه فشار نیرومند پاشنه در مقابل تخته استارت به طور مؤثری ایجاد میشود، این وضعیت نیروی جدا شدن و شتاب اولیه را افزایش میدهد.
به طوری که به واسطه این خاصیت تمام نیروی پا در مقابل کل تخته استارت به کار گرفته میشود (شکل 2 5).
شلیک تپانچه استارت، ماشه باز شدن پای جلویی استارت را میکشد، که این به وسیله باز شدن همزمان مفصل ران و زانو و همچنین مرحله نهایی پالمار فلکشن به وسیله عضله سه سر ساقی صورت میپذیرد.
خم شدن انفجاری مفصل ران در طرف پای در حال نوسان، مقدمتاً به وسیله عضلههای راستنی، سوئز خاصرهای، کشنده پهن نیام انجام میشود.
شکل 2 5.
کشش حمایتی پا و حرکت انفجاری به طرف جلوی پای در حال نوسان (b) از حالت آماده (a)
به راحتی میتوان دید که در استارت و دو سرعت، عضلههای مشابه با راه رفتن به کار میروند.
تشخیص عوامل مؤثر در دو سرعت، به طور قابل توجهی کل اجرا را افزایش میدهد و به طور برجستهای عمل شتاب گرفتن و سرعت را افزایش میدهد.
تعدادی از تمرینهای پیچیده قدرتی جهت باز کنندههای مفاصل ران و زانو و پلانتار فلکسورها مانند چرخش از حالت چمباته، تمرینهای گام بلند با انتهای Push off و غیره وجود دارد.
همچنین تمرینهای انتخابی جهت قدرتمند کردن گروههای عضلانی خاصی مانند بالا رفتن و پائین آمدن از تپه در حالیکه روی نوک پنجه ایستادهایم (شکل 3 5 قسمت a) (عضله سه سر ساقی)، خم کردن پا در مقابل مقاومت (عضله ورکی تحتانی (شکل 3 5 قسمت b) و راست کردن پاها در تمرین دستگاهی پا شکل 3 5 قسمت c) توصیه میشود.
شکل 3 5.
تمرینهای انتخابی برای پلانتار فلکسورها (a) خمکنندههای زانو (b) و باز کنندههای زانو (c)
پرش طول
پریدن نیز از گروههای عضلانی مشابه دو سرعت استفاده میکند.
در آمادگی برای فرود، وضعیت ویژه خمکنندههای مفصل ران و عضلههای شکل ضروری میشود.
خمکنندههای مفصل ران، بالا رفتن مورد نیاز پاها را ممکن میسازد.
در صورتی که عضلههای شکم به وسیله ثابت کردن لگن و چرخش به طرف عقب آن، در حرکت شرکت میکنند.
از آنجا که خم کردن مفصل ران به وسیله مقاومت کششی عضلههای ورکی تحتانی دو مفصلی تحت تأثیر قرار میگیرد، لذا کاملاً ضروری است که برای اجرای مطلوب، پتانسیل توسعه کشش این عضلات را تقویت نمود (شکل 4 5)
پرش سه گام
ساختار عضلانی که عملکرد لیلی، گام و پرش سهگام تعیین میکند در ارتباط دقیق با عضلههای استفاده شده در پرش طول است و به هر صورت، فرود دو بخش میانی، به قدرتمندی عضلاتی نیاز دارد که مفصل ران و ران را ثابت کند و از انحراف لگن به طرف جلو خودداری کند.
در لحظه فرود، (تصویر 5 5 قسمت a، b) عضلههای پرش به روش ضد دینامیک عمل میکنند.
مثلاً آنها اثرهای اضافی پرش و آرامش را خنثی میکنند.
این وضعیت به وسیله یک عمل پویای مثبت عضلات دنبال میشود (تصویر 5 5 قسمت c).
مثلاً انها منقبض میشوند.
این ترکیب نیاز به انجام تمرینات ویژه دارد (پرشهای چندگانه مکرر، پریدن از بلندی و غیره) در زمان مشابه، عضلههای مفصل ران همچنین باید پا را ثابت کنند.
انجام تمرینهای ویژه برای قدرتمند کردن نزدیککنندهها و دور کنندهها در تمرینهای بدنسازی معمول بیشتر ضروری است و میتواند به وسیله تمرینهایی مانند بلند کردن جانبی تنه هنگامی که فرد با پاهای خمیده دراز کشیده یا بالا بردن پاها با تنه خمیده (تمرینهای دور کننده) انجام شود.
پرش ارتفاع زمانی که پرش آغاز میشود، عضلههای مشابه با دو سرعت، پرش طول و پرش سهگام مورد استفاده قرار میگیرد.
اگرچه باید افزایشی در نیروی شتاب وجود داشته باشد، زیرا در این رشته ورزشی کل بدن باید از یک وضعیت عمودی به یک وضعیت افقی شتاب بگیرد و بالا کشیده شود.
جهت توسعه تاب پا در روش استرادل و جهت ایجاد قوس پشت در هنگام جدا شدن از زمین به نیروی انقباضی زیاد عضلههای موافق (خم کننده مفصل ران و باز کنندههای پشت) و خاصیت ارتجاعی زیاد عضلههای مخالف (به ویژه مفصلهای ورکی تحتانی و شکمی) نیاز است (شکل 6 ـ 5).
شکل 6 ـ 5.
عضلههای شرکت کننده در مرحله جدا شدن در روش استرادل پرش با نیزه پرش با نیزه یک مهارت بسیار پیچیده است، مراحل متفاوت این پرش نیاز بسیار زیادی به عضلههای پا، تنه و دستها دارد.
عضلههایی که در عملکرد شرکت دارند مرحله آغاز پرش: فعالیت پای جهش و پای نوساندار (به دو سرعت و پرش طول مراجعه شود).
فعالیت دستها ـ آوردن یا فشار دستها به پائین: عضله سه سر بازویی.
ـ بالا بردن یا کشیدن دستها به بالا: عضله سینهای بزرگ و خمکنندههای بازو (عضلههای دو سر بازویی، بازویی و بازویی زند اعلایی).
تاب و حلقه شدن: عمل فشار و کشش دستها ادامه مییابد.
از آنجا که تنه باید به دستها نزدیک شود، نزدیک کنندههای دستها باید فعال شوند (برگشت نقاط ثابت شده و جنبشپذیر).
لگن همچنین باید به وسیله انقباض عضلههای شکم و مفصل لگن و خمکنندههای ران به طرف دستها نزدیک شود.
(شکل 7 ـ 5).
به عنوان یک تمرین سودمند ویژه برای قدرت در این مرحله از پرشها، تمرینهای مکرر hang-to-support روی میله افقی و تمرینهای بالا بردن مکرر پا از وضعیت آویزان بر روی یک میله افقی را توصیه میکنیم.
این تمرینها خمکنندههای مفصل ران و عضلههای شکم و عضلههای پائین آورنده، بازوان را در همه زمانهای مشابه تقویت میکنند.
باز شدن و چرخش داخلی: باز شدن نیز، به وسیله باز شدن همزمان مفصل ران (عضله سرینی بزرگ به وسیله عضله ورکی اندام تحتانی حمایت میشود)، تنه (عضله راست کننده ستون مهرهها) و مفصل زانو (عضلههای چهار سر رانی) صورت میپذیرد.
دست پائینتر خم شده، به طرف مفصل ران کشیده میشود (عضله دو سر بازویی، بازویی قدامی و عضله بازویی زند اعلایی) به طوری که تنه را به نیزه نزدیک میکند.
زمانی که مفصل ران به سطح بالای دست میرسد، چرخش حول محور طولی آغاز میشود (چرخش عضلههای تنه)، در صورتی که دست بالایی شروع به خم شدن میکند و دست پائینی باز میشود.
بالا رفتن و عبور از میله: زمانی که شانه دست بالا، بالاتر از دست خودش میرود، دست پائینتر شروع به فشار بر روی نیزه میکند و دست بالایی به سرعت در جای مناسب قرار میگیرد.
در هر دو حالت عضله سه سر بازویی، عضله فعال است.
تمرینهای ویژه قدرتی: برای باز شدن و چرخش تنه، تمرین خوابیدن از حالت بالانس (با پا بدون یک نیمبرگشت)، چرخیدن به طرف عقب یا بالانس آنی، خم کردن دست، بالا رفتن از یک میله، حرکت بارفیکس برای بازکنندههای دست، راه رفتن روی دست، پریدن در حالت بالانس و شنا رفتن توصیه میشود.
شکل 7 ـ 5.
عضلات شرکت کننده در مرحله چرخیدن به طرف بالا در پرش با نیزه پرتاب نیزه عضلههایی که در اجرای مهارت شرکت دارند (شکل 8 ـ 5) عمل پا: پرتاب نیزه به قدرت باز کنندههای مفصل ران، باز کنندههای مفصل زانو و پلانتار فلکسورها نیاز دارد که برای هر دو عمل نیروبخشی و باز کردن پا مورد نیاز است.
عمل تنه: چرخش دهندههای تنه و عضلههای شکم، به ویژه باید جهت تحمل حرکت پرتاب از حالت چرخیدن، قوی باشند (به شکل 8 ـ 5 قسمت a مراجعه شود) از طریق قوس بدن (به شکل 8 ـ 5 قسمت b مراجعه شود) و جهت حرکت تند و سریع تنه (به شکل 8 ـ 5 قسمت c مراجعه شود).
در مرحله آخر خمکنندههای مفصل ران (عضلههای راست رانی، سوئز خاصرهای و کشنده پهن نیام) نقش مهمی دارند.
عمل دست: حرکت تند و سریع به طرف جلو اصولاً به وسیله عضلههای پائین آورنده دست (سینهای بزرگ و پتشی بزرگ) باز کنندههای دست (عضله سه سر بازویی) انجام میشود.
تمرینهای متقارن عضلههای شکم، خمکنندههای مفصل ران و عضلههای پرتاب کردن، پرتاب کردن یک توپ شنی به طرف بالا در حالت سوپینیشن (کفلها و پشت به طور صاف روی میز تمرین به صورت مورب (عرضی) قرار گرفته با شانه، دست به طرف بالا آویزان شده و یک یار، پاها را به طرف پائین نگهداری میکند).
بحث جانبی: آرنج پرتاب کننده: آرنج پرتاب کننده یک التهاب زائد اپی کندیلی (فوق لقمهای) زائده فوق لقمهای زند زیرینی استخوان بازو است که بعضی از مشکلات بارها اضافی را در بر میگیرد و ساختار عضلانی، تاندونها، کپسول، استخوان، رباط و ساختارهای غضروفی را درگیرمیکند.
سببشناسی: آرنج پرتاب کننده معمولاً ناشی از تکنیک پرتاب نامناسب و غلط است علاوه بر آمادگی نامناسب ساختار عضلانی، گرم کردن نامناسب و عدم تعادل بین فشارها و تحمل ظرفیت فشار ممکن است نقش مهمی داشته باشند.
شکل 8 ـ 5.
عضلات شرکت کننده در پرتاب نیزه مطالعات روسیها نشان داده است که در حرکت پرتاب، هنگامی که سرعت اولیه پرتاب به 100 کیلومتر در ساعت و بیشتر میرسد مقاومت در برابر گسستگی و پارگی رباط جانبی زند زیرین به منظور مقابله با فشار انحرافی تولید شده غیر کافی است (Segesser, 1985).
حرکت انحرافی (وضعیت بازو) منجر به کشش اضافی کپسول و لیگامان داخلی میشود و باعث استرین (بر اثر ضربههای کوچک مکرر)، پارگی، آهکی شدن (کلسی فیکیشن) در ان طرف استخوان زند زیرین و تغییرات مربوط به التهاب مفصل در ناحیه سر استخوان زند زبرین (بیماری غضروفی کندروپاتی استخوان زند زبرین) خواهد شد.
این حالت به ویژه زمانی بارزتر میشود که ساعد مقدار کمی سوپینیت باشد و آرنج به مقدار زیادی به طور جانبی و قدامی در خلال دور شده باشد.
تنها به وسیله عمل هماهنگ خمکنندههای دست، به ویژه عضله درون گرداننده مدور، تاندونها حمایت خواهد شد.
بار اضافی روی عضلهها ممکن است منجر به التهاب محل اتصال تاندون روی اپی کندیل شود.
در خلال مرحله نهایی پرونشین عضله درون گرداننده مدور، به واسطه یک انقباض همزمان و باز شدن در معرض فشار مکانیکی بسیار زیاد قرار میگیرد که آسیب اضافه بار را توسعه میدهد.
عضله درون گرداننده مدور خم کننده ساعد نیز است، اما در هنگام باز شدن آرنج توسعه پیدا میکند.
در مقایسه با التهاب اپیکندیل جانبی، التهاب اپی کندیل داخلی کمتر اتفاق میافتد و تنها 6% از 15% نمونههای التهاب فوق لقمهای استخوان بازو را به خود اختصاص میدهد (Paar.
1981).
علایم: علایم خاص در آرنج پرتاب کننده، درد در ناحیه آرنج به همراه حساسیت موضعی بالای اپی کندیل داخلی است.
درمان: ابتدا باید روش پرتاب کردن اصلاح شود و فشار انحرافی به وسیله حرکت صحیح به طرف جلو و عقب در امتداد سر کاهش یابد.
در بعضی افراد گرفتن نیزه از حالت مشتی گرفتن به حالت قیچی گرفتن تغییر کند، زیرا این کار عملکرد بهتر عضله درون گرداننده مدور را تأمین میکند (Segesser, 1985).
به علاوه عوامل تکنولوژیکی تمرین باید مورد ملاحظه قرار گیرد، گرم کردن مناسب، افزایش تدریجی فشار و ورزشهای قدرتی و آمادگی ویژه عضلانی باید انجام شود.
اخیراً حرکت درمانی و ضد التهاب درمانی موضعی و سیستمیک هر دو در از بین بردن مشکلات فشار اضافی و سخت شدن ماده عضله میتواند به کار گرفته شود.
پرتاب دیسک عضلههایی که در اجرای مهارت شرکت دارند (شکل 9 ـ 5) عمل پا: مشابه با سایر پرتابها و فعالیتهای پرتابی، قدرت زیاد باز کنندههای مفصل ران، زانو و مفصل فوقانی مچ پا برای شتاب نهایی کشش مورد نیاز است که از پاها و تنه به دست پرتاب کننده منتقل میشود.
عمل تنه: از آنجا که پرتاب، کشش قبلی تنه را درگیر میکند، لذا قدرت زیاد انقباضی چرخشی و بازکنندگی، که به وسیله چرخانندها و بازکنندهای تنه انجام میشود، مورد نیاز است.
عمل دست: در این رابطه، پرتاب دیسک کمی با پرتا نیزه یا پرتاب وزنه متفاوت است.
عضله سه سر بازویی در پرتاب نیزه مهمترین عضله است، در صورتی که در پرتاب وزنه تنها یک نقش کمکی دارد (زیرا به طور عمده در مرحله ریکاوری فعال است).
عضله اولیه پرتاب در پرتاب دیسک، عضله سینهای بزرگ است و به طور قابل توجهی در مرحله نهایی پرتاب به وسیله خم کنندههای بازو و خمکنندهها و دور کنندهههای زند زیرین دست حمایت میشود.
شکل 9 ـ 5.
عضلات شرکت کننده در پرتاب دیسک از شروع پرتاب تا باز کردن تنه تمرینهای ویژه قدرتی عضله سینهای بزرگ میتواند با استفاده از دمبلها و هارتل انجام شود.
بدین منظور از بالا بردن دستها از وضعیت درازکش و باز شدن جانبی به وضعیت عمودی استفاده میشود (شست باید به طرف بالا باشد).
پرتاب وزنه عضلههایی که در اجرای مهارت شرکت دارند (تصویر 1 ـ 5) عمل پا و تنه: همانند توضیحاتی که برای پرتاب دیسک داده شد.
عمل دست: عضله سینهای بزرگ، سر کوتاه عضله دو سر بازویی، عضله غرابی بازویی و بخش قدامی عضله دلتویید دست را از وضعیت جانبی به طرف جلو میآورد، و باز شدن با شتاب ساعد به وسیله عضله سه سر بازویی حمایت میشود.
نیروی نهایی به وسیله مچ و انگشتان به وسیله خمکننده مربوط وارد میشود.
تمرین ویژه: فشار دادن با دستها به همراه چرخش به طرف داخل (مشابه با زاویه فشار دادن و وضعیت نهایی دستها در پرتاب) و انجام دست زدن در حالت اوج حرکت شنا.
پرتاب چکش اهمیت قدرت عضلانی برای پر تاب کننده چکش، هنگامی آشکار میشود که درک کنیم پرتاب کننده باید در لحظه رهایی، نیروی کاملی برابر 05/2452 نیوتن متر، بر چکش وارد کند.
این عمل نیاز به قدرت بسیار زیاد عضلههای باز کننده پا، مفصل ران و پشت و همچنین قدرتمندی کامل خمکنندههای دست و انگشتان دارد.
به طور مشابه به عضلههای بسیار قدرتمند مرتبط با دست در مفصل شانه نیاز داردکه با قدرت برابر دستها را جهت تکمیل پرتاب به بالا میبرد (شکل 11 ـ 5).
تمرینهای ویژه: تمرینهای مرکب که تمامی اجزای ساختار عضلانی را در بر میگیرد عبارتند از: حرکات تند و سریع با وزنهها، پرتاب کردن وزنهها به طرف پشت سر و تاب دادن یک یار در نزدیکی و به موازات زمین.
شنا در توسعه قدرت ویژه برای شناگرها، دو اصل باید مورد نظر باشد: 1.
تنها عضلاتی باید تقویت شوند که در حرکت به طرف جلو و ثبات تنه شرکت دارند.
2.
توسعه استقامت از دستیابی به حداکثر قدرت مهمتر است.
تصویر 10 ـ 5.
عضلههای شرکت کننده در پرتاب وزنه توسعه جلوه عضلهها و ساختن عضلههای خیلی بزرگ، نهتنها سبب ایجاد یک نیروی ثقل ویژه نامطلوب میشود و شناوری را کاهش میدهد، بلکه عضلههای بزرگتر، فاصله بیشتری جهت انتقال اکسیژن و مواد غذایی و رسیدن آنها به سلولهای عضلانی ایجاد میکند.
شنای قورباغه عضلههایی که در اجرای مهارت برای عمل دستها شرکت دارند (شکل 12 ـ 5) مرحله کشش: عضلههای پائین آورنده دست، خمکنندههای بازو و خمکنندهها و دورکنندههای استخوان زند زیرین.
مرحله فشار: همچنین خمکنندهها و نزدیککنندهها بازو و خمکنندهها و دورکنندههای استخوان زند زبرین.
مرحله ریکاوری: بازکنندهها و بالابرندههای دست.
در شنا قورباغه مانند انواع دیگر شنا، همه عضلههای مفصل شانه، همه خمکنندهها و بازکنندههای بازو و دست باید شرکت کنند.
لذا غیرمعمول نیست که شناگران تمرین نکرده خیلی سریع در حرکت دستها پیشرفت میکنند.
شکل 11 ـ 5.
عضلههای شرکت کننده در مرحله نهایی پرتاب چکش عضلههای شرکت کننده در عمل ضربه پا خمکنندههای مفصل ران و زانو ضربه قیچی: در اولین مرحله این حرکت، چرخش داخلی در ران و چرخش خارجی در ساق پا وجود دارد.
(عضله دو سر رانی) که پا را در حالت دو رسی اکتنشن قرار میدهد، در دومین مرحله افزایشی در باز شدن مفصل ران، باز شدن مفصل زانو و پلانتاز فلکشن پا وجود دارد.
جهت انجام حرکت ضربهای تنه به طرف پائین، شناگر به عضلههای شکم و پشت کاملاً متناسب و ورزیده نیاز دارد.
بحث جانبی: زانوی شناگر، حرکت چرخشی پا در مفصل زانو میتواند تاندونها و رباط داخلی را تحت فشار قرار دهد، بنابراین التهاب این ساختارها را به دنبال دارد و میتواند شکلی از التهاب پرده سینوویال را آشکار نماید.
در پیشرفت عارضه زانوی شناگر، تعداد زیاد خم شدن، باز شدن زانو در خلال تمرین و شتاب زاویهای زیاد که با انجام ضربه پا صورت میپذیرد، اهمیت قابل توجهی دارند (شکل 13 ـ 5) قابل ذکر است که شناگر قورباغه در هر هفته بین 15000 تا 20000 ضربه را انجام میدهد.
شکل 12 ـ 5.
مراحل حرکت کشش و فشار دستها در شنای قورباغه سرعت خم شدن و باز شدن زانو در شناگران قورباغه، مهمترین عاملی است که تاکنون در ادبیات تحقیق برای هر عارضه مفصلی توصیف شده است (Keskinen, Eriksson and komi, 1980).
این التهاب پرده سینوویال میتواند به وسیله (1) تثبیت قدرت عضلههای زانو (2) اجتناب از باز کردن زانو در خلال ضربه پا، جلوگیری شود.
شنای کرال سینه عضلههایی که در اجرای مهارت شرکت دارند برای عمل دست (تصویر 14 ـ 5) مرحله کشش: عضلههای خم کننده بازو و خم کننده دست به طور نیرومندی دست را به پائین میآورند.
مرحله فشار: عضلههای خم کننده دست، پائین آوردن را تداوم میبخشند.
مرحله ریکاوری: به طور اصلی عضله دلتویید شرکت دارد.
شکل 13 ـ 5.
تندی زاویهای در مفصل زانو در خلال باز شدن و خم شدن در شنای قورباغه (Keskinen et al, 1980) برای عمل پا ضربه پائین ـ خم کنندههای مفصل ران ضربه بالا ـ بازکنندههای مفصل ران شنای پروانه شنای پروانه به طور زیاد شبیه شنای کرال سینه است، به جز اینکه اعمال هر دو دست و پا در هر قسمت به طور همزمان انجام میشود.
عضلههای مشابهی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
شکل 14 ـ 5.
مراحل حرکت کشش و فشار دست در شنا کرال سینه از آنجا که عمل دست و پا از یک طرف به طرف دیگر به طور متناوب انجام نمیشود، لذا حرکات قابل توجه تنه ضروری میشود (که مانند بال بال زدن پروانه نامیده شده است).
این حرکت نیاز به جنبشپذیری زیاد ستون مهرهها و عضلههای قدرتمند شکم و پشت دارد.
شنای کرال پشت شنای کرال پشت همانند کرال سینه است منتها در یک وضعیت بدنی مختلف قرار دارد.
در مرحه ریکاوری، بخش قدامی عضله دلتویید به طور ویژه دگیر است.
عمل پا، نیز به وسیله عضلههای مشابه انجام میشود (شکل 15 ـ 5).
تشابه بسیار زیاد عضلههای درگیر و نیاز به عامل استقامت در هر سه شنای کرال سینه، کرال پشت و پروانه، نشان میدهد، که چرا یک شناگر میتواند چندین نوع شنا را به طور بسیار خوبی انجام دهد.
شکل 15 ـ 5.
مراحل حرکت کشش و فشار دستها در شنای کرال پشت شیرجه عضلههایی که در اجرای مهارت شرکت دارند برای جدا شدن از تخته شیرجه، پرنده به بازکنندههای قوی مفصل ران، مفصل زانو و به ویژه خمکنندههای قوی پا نیاز دارد.
جهت دسترسی به خم کردن مؤثر مفص ران در پرشهای باز و بسته (شکل 16 ـ 5) پرنده به عضلههای کاملاً قدرتمند و عضلههای خمکننده مفصل ران و همچنین به خاصیت کشسانی عضلههای ورکی اندام تحتانی نیاز دارد.
به منظور توسعه تنه در خلال بالانس، بعد از چرخشها و ورود به درون آب، عضلههای باز کننده مفصل ران و پشت قوی مورد نیاز است.
پرشهای روی دست نیز به عضلههای قدرتمند جهت نگهداری دستها در حالت باز شدن عمودی، باز کردن مفصل آرنج و خم کردن مچ نیاز دارد.
شکل 16 ـ 5.
عضلههای شرکت کننده در پرش بسته و باز شدن واترپلو واترپلو نهتنها به تقویت عضلههای مورد نیاز در شنا نیاز دارد، بلکه به عضلههای پرتاب کردن نیز نیازمند است.
راه رفتن در آب به فعالیت قدرتمند و طولانی مدت عضلههای نزدیک کننده و باز کننده مفصل ران و زانو نیاز دارد.
ژیمناستیک ژیمناستیک را به طور عمومی میتوان شامل تعداد زیادی از حرکات که روی وسایل مختل انجام میشود، دانست و میتوانند به حرکات دستی، نگهدارنده و پرشی تقسیم شوند.
ترکیبی از بسیاری از حرکات، به تجزیه و تحلیل دقیق اجزایی که اجرا را تعیین میکنند، نیاز دارد.
از آنجا که تجزیه و تحلیل همه حرکات ژیمناستیک بر اساس تحلیل آناتومیکی در این کتاب ممکن نیست، لذا تنها تعدادی از مثالهای خاص برای هر وسیله بر طبق نیازهای دینامیک و مشخصات آناتومیکی مورد مطالعه قرار خواهد گرفت، بسیاری از حرکاتی که توضیح داده میشود و میتواند در مورد تنوعی از حرکات دیگر که در اینجا بحث نخواهند شد، کاربرد داشته باشند.
به عنوان یک مقدمه میتوان گفت که عضله سه سر بازویی به طور عمومی در حرکات نگهدارنده مهم است.
خمکنندههای دست در حرکات دستی، مهم است و باز کنندههای مفصل ران و زانو و خمکنندههای مچ پا، باز کنندهها و خمکنندههای دست در حرکات پرشی اهمیت دارند.
در بعضی از حرکات آویزان شدن، مانند چرخش کامل روی میله عمودی یا دار حلقه، خمکنندهای دست و انگشتان بایستی بر چند برابر کل وزن بدن فائق آیند.
میله افقی از آنجا که در تمرینهای جدید، حرکات روی میله افقی تقریباً شامل تابهای کامل است (به جز مراحل نگهداری لحظهای)، بنابراین قدرتمندی خمکنندههای دست و انگشتان به توجه ویژه نیاز دارد.
بدنسازی برای این وسایل باید تخصصی باشد و باید به طوری انجام سود که اجزای دیگر توالی تاب خوردن، مانند اندامهای انتهایی فوقانی و تنه نیز سهم خود را دریافت کنند.
بنابراین خمکنندهها و بازکنندههای آرنج، ثابتکنندههای شانه و کمربند شانهای نیز باید به طور مناسب و ویژه تقویت شوند.
حرکت نگهدارنده کیپ: عضلههایی که در اجرای حرکت شرکت دارند.
حرکت کیپ روی بارفیکس، دار حلقه و پارالل نوعی مرحله نگهداری و حمایت بدن به دنبال مرحله آویزان شدن و پشت را در یک مرحله نگهداری مجدد قرار دادن است.
در مرحله آویزان شدن، عضلههای شکم (که وضعیت لگن را ثابت میکنند) و خمکنندههای مفصل ران که پاها را از ارتباط با زمین باز میدارند.
در لحظه حرکت کیپ باز شدن انفجاری مفصل رانها (عضلههای سرینی بزرگ و ورکی اندام تحتانی) و نزدیک شدن همزمان دستها به تنه وجود دارد.
از طریق ثابت شدن اندامهای انتهایی فوقانی، عضلههای پائین آورنده دست، تنه را به طرف بالا میکشند، (واژگونی نقاط ثابت شده و متحرک) و از مرحله شروع نگهداری مجدد حمایت میکنند.
پارالل پارالل اصولاً یک وسیله حمایتی است و لذا به بدنسازی ویژه بازکنندهای دست و عضلههای کمربند شانهای نیاز دارد.
بالانس این حرکت به عنوان یک حرکت ویژه و یا یک مرحله موقتی برای یک حرکت پیچیدهتر به شکلهای گوناگون روی وسایل ژیمناستیک انجام میشود.
عضلههایی که در انجام حرکت شرکت دارد (شکل 17 ـ 5) بالانس به قدرت نگهداری اساسی دستها (عضله سه سر بازویی) و ثابت کردن اندامهای انتهایی فوقانی در بالا رفتن به بالای سر نیاز دارد.
به علاوه کل بدن باید مستقیم نگه داشته شود و به وسیله انقباض ایزومتریک همه خمکنندهها و بازکنندهها متعادل گردد.
شکل 17 ـ 5.
عضلههای شرکت کننده در بالانس روی پارالل دار حلقه دار حلقه، مشابه با بسیاری از حرکات روی میله بارفیکس، یک وسیله تاب خوردن، نگهدارنده و دارای ویژگی خاص است، به طوری که حلقهها میتوانند در هر جهت حرکت کنند.
لذا تعداد زیادی از حرکات متنوع قدرتی منحصراً توسط این وسیله انجام شدنی است.
حرکت صلیب (شکل 18 ـ 5) حرکت صلیب به قدرت فوقالعاده خمکنندهای دست و باز کنندهها و نزدیک کنندههای بازو (اصولاً عضلههای سینهای بزرگ و پشتی بزرگ) و عضلههای ثابت کننده شانه نیاز دارد.
شکل 18 ـ 5.
عضلههای شرکت کننده در حرکت صلیب روی دار حلقه (تنه و دستها کاملاً کشیده است) حرکت بیرق (شکل 19 ـ5) این حرکت به قدرت زیاد عضلههایی که دستها را به طرف جلو باز میکنند به ویژه عضله سینهای بزرگ و عضله دو سر بازویی نیاز دارد.
به علاوه قدرت بسیار زیاد تنه به ویژه عضلههای پشتی بزرگ و راست کننده ستون فقرات یک پیشنیاز است.
عضله پشتی بزرگ لبه خلفی استخوان لگن را به واسطه محل اتصال آن به غلاف سطح پشتی کمری به طرف دستها میکشد و مقدمتاً این عمل است که آویزان شدن به صورت بیرق را ممکن میسازد عضلههای سرینی بزرگ و ورکی اندام تحتانی باز شدن مفصل ران را حمایت میکنند.
شکل 19 ـ 5.
عضلههای شرکت کننده در حرکت بیرق روی دار حلقه حرکت زاویه این حرکت به ساختار عضلانی حمایتی اندامهای انتهای فوقانی نیاز دارد.
به علاوه به قدرت زیاد خم کنندههای مفصل ران و عضلههای شکم که وضعیت لگن را ثابت میکنند نیازمند است (شکل 6 ـ 4 ملاحظه شود).
خرک حلقه خرک حلقه یک وسیله نگهدارنده در ژیمناستیک است.
جهت تحمل وضعیت نگهداری شده برای مراحل زمانی مورد نیاز، ضروری است باز کنندههای بازو و خمکنندههای دست آماده شوند و برای هر دو عامل استقامت و اوج اجرا توسعه یابند.
به علاوه بعضی از تمرینها مانند قیچی به دور کنندههای بسیار قوی پا نیاز دارند (عضله سرینی میانی).
ورزشهای زمینی ورزشهای زمینی، شامل ترکیبی از غلظها، پشتک، شیرجهها، پرشها، گامهای بلند، حرکات ایستا مانند ایستهای فرشتهای است.
همه اینها نیاز دارد که مفصل ران بسیار انعطافپذیر باشد، و همه عضلههای عمل کننده روی مفصل ران قوی باشند.
پرشهای آزاد نیاز به عضلههای پرشی قوی دارد و چرخشهای زمینی نیاز به باز کنندههای توانمند و عضلههای انفجاری قوی نیاز دارد (بویژه خمکنندههای سطحی و عمقی انگشتان).
جهت انجام حرکت فرشته (شکل (2 ـ 50) ثابتکنندههای قوی مفصل ران بویژه نزدیککنندهها و دورکنندههای پای حمایت کننده مورد نیاز است.
این قسمت همچنین به فعالیت تعادلی به وسیله عضلههای پوزیشنال پا و پلانتارفلکسورها نیاز دارد.
در پای نوساندار باز کنندههای مفصل ران مهم هستند.
در نهایت ثبات تنه در یک خط مستقیم به وسیله عضلههای راست کننده ستون فقرات انجام میشود.