بازی فوتبال ابتدا در اوایل قرن سیزدهم هجری شمسی/اواسط قرن نوزدهم میلادی در انگلستان اجرا شد.
البته مدارکی در دست است که نشان میدهد بازیی شبیه به بازی فوتبال در قرون پیشتر متداول بوده است.
این بازی رفته رفته در اواخر قرن نوزدهم در مدارس انگلستان طرفداران بسیاری پیدا کرد.
اولین بار در سال 1225 هجری شمسی/1846 میلادی دانشگاه کمبریج در انگلستان مجموعهای از مقررات بازی فوتبال را منتشر کرد.
این مقررات به تدریج توسط ملتهای دیگر نیز پذیرفته شد.
در سال 1283/1904 گامهای نخستین در جهت تاسیس فدراسیون بینالمللی فوتبال توسط ربوت گرین فرانسوی و هریشمن هلندی برداشته شد.
محل تاسیس فدراسیون در ابتدا شهر پاریس بود.
اکنون محل دبیرخانه فدراسیون بینالمللی در کشور سوئیس و در شهر زوریخ است.
فدراسیون بینالمللی فوتبال بر مسابقههای بینالمللی و قارهای جهانی نظارت دارد و از سال 1930 میلادی به بعد هر چهار سال یکبار مسابقههای جام جهانی فوتبال را برگزار میکند.
مجمع فوتبال ایران در سال 1299 شمسی دایر شد و به این ترتیب فوتبال در ایران شکل و موقعیتی رسمی پیدا کرد.
فدراسیون فوتبال ایران در سال 1325 شمسی تاسیس شد و مدتی بعد از آن به عضویت فدراسیون بینالمللی فوتبال درآمد.
بازی فوتبال
فوتبال بوسیله دو گروه یا دو تیم که هر گروه تعداد یازده نفر میباشد، در داخل زمینی به ابعاد 110×75 متر بازی میشود.
هدف از این بازی، این است که توپ به داخل دروازه حریف زده شود.
در این بازی فقط دروازهبان مجاز به استفاده از دستهای خود برای گرفتن توپ است.
بقیه بازیکنان از پاها، تنه و یا سر برای زدن ضربه به توپ استفاده میکنند.
در فوتبال هفده قانون وجود دارد.
بازی فوتبال توسط یک داور و دو خط نگهدار اداره میشود.
خطنگهداران با استفاده از یک پرچم کوچک، داور را در امر آفساید، توپهای اوت و سایر خطاها کمک میکنند.
وقتی در جریان بازی توپ به خارج از زمین زده شود، یکی از بازیکنان گروه مقابل با پرتاب توپ به داخل زمان، مجدداً بازی را به جریان میاندازند.
توپ وقتی گل محسوب میشود که تمامی آن از صفحه فضایی و فرضی بین تیرهای عمودی و افقی دروازه گذشته باشد.
بازی در دو وقت قانون 45 دقیقه انجام میشود و در فاصله بین دو نیمه، مدت 10 دقیقه به بازیکنان فرصت استراحت داده میشود.
هر تیمی که در پایان وقت بازی گل بیشتری به حریف زده باشد، برنده مسابقه خواهد بود.
در فوتبال دو نوع ضربه آزاد وجود دارد: یکی ضربههای آزاد مستقیم و دیگری ضربههای آزاد غیرمستقیم.
در ضربههای آزاد مستقیم میتوان توپ را مستقیماً وارد دروازه حریف کرد و به امتیاز دست یافت، ولی ضربههای غیرمستقیم به شرطی گل محسوب میشود که توپ بعد از ضربه با بازیکن دیگری تماس پیدا کند و به طور غیرمستقیم وارد دروازه شود.
ضربه دوم ممکن است توسط بازیکن خودی و یا از تیم مقابل باشد.
خطاهایی که منجر به زدن ضربه مستقیم میشوند، اگر در محوطه جریمه به وقوع بپیوندند، در این صورت داور اعلان ضربه پنالتی میکند.
در این حالت توپ را روی نقطه پنالتی قرار میدهند و یکی از بازیکنان تیم حریف، در حالی که تنها دروازهبان از دروازه دفاع میکند، به طرف دروازه شلیک میکند.
خطاهای نه گانه که باعث زدن ضربههای مسقتیم در فوتبال میشوند، از این قرارند:
1.
لگد زدن، یا اقدام به لگد زدن؛
2.
پریدن بر روی حریف یا بازیکن مقابل؛
3.
تنه زدن به حریف از عقب؛
4.
پشت پا زدن به حریف؛
5.
زدن حریف با استفاده از دستها و ی اقدام به این امر؛
6.
گرفتن و نگهداشتن حریف با دست و یا هر قسمت دیگر از بدن؛
7.
تنه زدن سخت و خطرناک به حریف؛
8.
هل دادن حریف با استفاده از دستها؛
9.
لمس کردن توپ با دست (این حرکت بوسیله دروازهبان در محوطه جریمه آزاد است).
در بازی فوتبال قانون پیچیده و بحثانگیزی به نام آفساید وجود دارد.
برای بازیکنان جوان و تازهکار دانستن چهار مطلب قضیه آفساید را حل میکند.
به عبارت دیگر میتوان گفت یک بازیکن در آفساید نیست، اگر:
1.
در نیمه زمین خودش باشد؛
2.
حداقل دو بازیکن از تیم حریف بین او و دروازه حریف باشند؛
3.
آخرین تماس با توپ توسط یکی از بازیکنان تیم مقابل انجام شده باشد؛
4.
توپ مستقیماً از پرتاب اوت و یا ضربه کرنر به او رسیده باشد.
اثر ورزش فوتبال را بر دستگاه عصبی، تنفسی، قلب و اندامهای تحتانی و استقامت عمومی بدن مشخص کنید.
فوتبال ورزش گروهی است.
با توجه به اینکه این ورزش در مدت طولانی انجام میشود، باعث توسعخ استقامت عمومی بدن میشود و کارایی دستگاه تنفسی و قلب و عروق را بهبود میبخشد و قدرت عضلانی در اندام تحتانی را نیز افزایش میدهد.
مهارتهای اساسی
شوت زدن، مهار کردن توپ، پاس دادن، ضربه زدن، دریبل کردن و با سر ضربه به توپ زدن (هد)، از مهارتهای اساسی در بازی فوتبال است.
ضربه زدن به توپ:
برای ضربه زدن به توپ همواره سه نکته را رعایت کنید: 1) با گامهای معمولی به طرف توپ بروید.
2) پایی را که با آن ضربه نمیزنید (پای محور)، در کنار توپ و در محل مناسبی قرار دهید.
3) پایی را که به توپ ضربه میزنید، تاب دهید و دقت کنید که با روی پا به توپ ضربه بزنید.
ضربه زدن با روی پا و یا داخل پا چندان آسانی نیست.
پس از ضربه زدن با ادامه حرکت پا، توپ را تعقیب کنید.
سعی کنید که ضربه زدن با پا را در ابتدا با هر دو پا انجام دهید و یاد بگیرید.
مهار کردن توپ:
مهار کردن توپ، قبل از پاس دادم، شوت زدن و دریبل کردن باید انجام شود.
بازیکن میتواند با تمام قسمتهای بدن خود، بجز دستها، توپ را مهار کند.
به طور کلی برای مهار کردن توپ با هر یک از اندامهای بدن، آن اندام نباید سفت و محکم و با توپ برخورد کند.
در لحظه برخورد اندام موردنظر را ابتدا کمی به عقب میکشیم تا از برخورد سخت با توپ جلوگیری شود
دریبل کردن:
دریبل کردن، یعنی در حالی که توپ و بازیکن با هم حرکت میکنند، توپ از اختیار بازیکن خارج نشود.
در اجرای مهارت دریبل، بازیکن در حالی که با ضربههای خیلی آهسته و نرم در روی زمین توپ را به جلو و اطراف خود هدایت میکند، سعی دارد که توپ از او دور نشود و کاملاً در اختیار او باشد تا فرصت پاس دادن و یا ضربه زدن به طرف دروازه حریف را به دست آورد.
پاس دادن:
بازیکنان پس از اینکه حرکت کردن با توپ و مهار کردن آن را یاد گرفتند، به راحتی میتوانند حرکت پاس دادن را اجرا کنند.
پاس دادن در فوتبال بخش اعظم بازی را شامل میشود، زیرا فوتبال یک بازی گروهی است که در آن بازیکنان از طریق پاس دادن توپ به یکدیگر با هک در ارتباطند.
پاس دادن بین دو بازیکن رابطه برقرار میکند و موفقیت در اجرای این مهارت در گرو حرکت مناسب توسط هر دو بازیکن است.
هنر پاس دهنده در این است که این عمل را به طور ساده، با سرعت و با دقت اجرا کند و نقش دریافت کننده این است که در جای خالی و مناسب قرار گیرد و سرعت و جهت حرکت خود را با توپی که برایش میفرستد، تنظیم کند.
پاس دادن مانند ضربه زدن با اندامهای مختلف و به صورت گوناگون اجرا میشود.
پای با بغل پا، پاس با روی پا، پاس با سر، پاس کوتاه، پاس بلند، پاس هوای و پاس زمینی چند نمونه از پاسهای مختلف در فوتبال هستند.
به طور کلی، نشانهگیری و سرعت و دقت عمل در اجرای مهارت پاس دادن بسیار اهمیت دارد.
شوت کردن:
در بازی فوتبال، وقتی که بازیکن به دروازه شوت میکند، هدفش کسب امتیاز است.
در این صورت باید تا آنجا که ممکن است، توپ را دورتر از دسترس دروازهبان بفرستد، چون فرصت برای شوت زدن به دروازه چندان راحت به دست نمیآید، بازیکن باهوش در مواقع حساس از فرصتی که برایش پیش میآید، به سرعت استفاده میکند و میکوشد تا با پا و یا سایر اندامهای خود نظیر سر و سینه توپ را وارد دروازه حریف کند.
بازیکنان باید تمرین شوت زدن به دروازه با از فواصل مختلف انجام دهند.
علاوه بر تمرین شوت از فواصل مختلف، لازم است اینگونه تمرینات با دریافت توپ از جهتها گوناگون و سرعت مختلف انجام شود.
بازیکنی که با هر دو پا شوت میزند، به مراتب بر بازیکنی که فقط با پا قادر به شوت زدن است، رجحان دارد.
زدن تو با سر (هد):
شوت زدن با پا برای بازیکنان علاقهمند به زودی امری طبیعی و عادی میشود، به طوری که میتوانند انواه ضربهها را با پا به توپ وارد کنند، ولی زدن توپ با سر در ابتدا کمی سخت و گاهی ناراحتکننده است.
بازیکنان از این نگرانند که مبادا این عمل صدمهای به سر آنها وارد کند، حال آنکه بعدها متوجه میشوند که اگر عمل زدن توپ با سر به درستی انجام شود، جای هیچگونه نگرانی نیست.
برای یادگیری این مهارت، ابتدا باید توپ را در جلو صورت نگهداشت و سپس با پیشانی به آن ضربه وارد کرد.
ضربههای اوب بهتر است نرم و به آهستگی زده شود و رفته رفته شدت آن را زیادتر کرد.
باید توجه کرد که ضربههای سر عملاً با پیشانی زده میشود.
بعد از اینکه تمرین فوق را چندین بار عمل کردید، توپ را در جلو سر به هوا پرتاب کنید و سعی کنید آن را با سر بزنید.
در مراحل بعدی تمرین را با پرش به بالا و باز کردن دستها به جلو و بالا اجرا کنید.
در این حالت کمر را به عقب خم کنید، ضربه با استفاده از بدن و سر به توپ وارد میشود.
پرتاب اوت:
وقتی که توپ از قسمت طولی زمین بازی به خارج برود، ادامه بازی با پرتاب اوت دنبال میشود.
معمولاً بازیکنی که از همه نزدیکتر به محل اوت است، این کار را برای تیم خود انجام میدهد.
در پرتاب اوت باید به نکات زیر توجه داشت:
1.
توپ باید از عقب و از روی سر به جلو آورده شود.
2.
در پرتاب اوت باید از هر دو دست به طور متعادل استفاده شود.
3.
در لحظه پرتاب هر دو باید با زمین تماس داشته باشد.
لازم به یادآوری است که توپ اوت، آفساید ندارد و پرتاب کننده اوت نمیتواند بلافاصله پس از پرتاب با توپ بازی کند.
پرتاب اوت ممکن است به هر سو انجام گیرد.
در صورتی که مقررات مربوط به پرتاب اوت رعایت نشود، این امکان به تیم مقابل داده میشود.
1.
ضربهزدن به توپ در فوتبال دو نوع ضربه آزاد وجود دارد، ضربههای مستقیم و ضربههای غیرمستقم.
در ضربههای مستقیم توپ مستقیماً وارد دروازه حریف میشود که تیم زننده را دارای امتیاز میکند و در ضربههای غیرمستقیم توپ بعد از ضربه، با بازیکن دیگر تماس پیدا میکند و به طور غیرمستقیم وارد دروازه میشود.
در ضربه زدن به توپ، ضربه با روی پا انجام میگیرد.
پاسی تکیهگاه (پایی که ضربه با آن زده نمیشود)، در محل مناسبی در کنار توپ قرار گیرد، بدین معنی که پنچه پا در جهت حرکت توپ و در کنار توپ باشد، فاصله آن حداکثر 3 یا 4 سانتیمتر بیشتر نباشد.
2.
کنترل توپ برای اجرای مهارت روی توپ ابتدا حرکت توپ مهار و توپ تحت کنترل بازیکن درمیآید و سپس اقدام به اجرای مهارت دیگر میشود.
کنترل توپ با تمام قسمتهای بدن بجز دستها انجام میشود.
کنترل با سینه، ناحیه روی ران و روی پا عمومی بیشتری دارد.
در کنترل توپ عضو مهار کننده در لحظه برخورد با توپ ابتدا کمی با هماهنگی حرکت توپ به عقب کشیده میشود و بازیکن اندام مهار کننده را در مقابل حرکت توپ سفت و سخت نمیگیرد.
مقررات بازی و زمین فوتبال اندازه و مشخصات زمین زمین این بازی در ابعاد 110×75 متر است که به دو قسمت مساوی تقسیم میشود.
هر قسمت شامل محوطه جریمه، محوطه دروازهبان و نقطه پنالتی است.
محوطه جریمه روز خط عرضی زمین و به فاصله 5/16 متر از داخل زمین تیرهای عمودی دروازه دو خط به طول 5/16 متر عمود شده است که دو سط این خطوط به واسطه خطی به موازات خط عرضی زمان به یکدیگر متصل میشود.
این محوطه را محوطه جریمه مینامند.
نقطه پنالتی در فاصله 11 متری از خط دروازه روی خط فرضی که بر وسط خط دروازه عمود شده است، نقطهای مشخص میشود که آن را نقطه پنالتی مینامند.
به مرکز نقطه پنالتی و به شعاع 15/9 متر قوسی در پشت محوطه جریمه رسم میشود.
تعداد بازیکنان فوتبال توسط دو تیم 11 نفره انجام میگیرد.
زمان و نحوه تعیین تیم پیروز بازی در دو وقت قانونی 45 دقیقهای انجام میشود و در فاصله بین دو نیمه، 10 دقیقه فرصت برای استراحت بازیکنان درنظر گرفته شده است.
وارد کردن توپ در دروازه مقابل هر تیم امتیاز محسوب میشود که آن را گل مینامند.
مقررات و خطاهای فوتبال انجام مهارت در این بازی با تمام نواحی بدن جز دستها قابل اجراست.
تنها دروازهبان مجاز است که با دستهای خود توپ را کنترل کند و یا هر مهارت دیگری را روی توپ، مثل پرتاب انجام دهد.
داور برای خطاهایی که در محوطه جریمه به وقوع میپیوندند، اعلان ضربه پنالتی میکند.
این ضربه از روی نقطه پنالتی توسط یکی از بازیکنان تیم با یک شوت مستقیم اجرا میشود.
هنگام اجرای ضربه پنالتی تنها دروازهبان از دروازه دفاع میکند.
انجام حرکاتی مثل لگد زدن، پریدن روی حریف یا بازیکن مقابل، تنه زدن، پشت پا زدن به حریف، نگه داشتن، هل دادن و لمس توپ با دست در بازی فوتبال خطا محسوب میشود.
والیبال ورزش والیبال در حدود 1895 میلادی بوسیله ویلیام جی مورگان، استاد ورزش در ایالت ماساچوست ایالات متحده امریکا به اعضای باشگاهش ارائه شد.
آنها در مراحل اولیه پیدایش به این ورزش مینونت میگفتند.
انگیزه بوجود آمدن این ورزش، ادامه فعالیتهای ورزشی و تفریحی در طول زمستان بود.
بعدها شخص دیگری در شهر اسپرینگ فیلد اسم این ورزش را عوض کرد و آن را به نام والیبال خواند.
از آن پس والیبال رفته رفته در جهان مطرح شد و رو به توسعه گذاشت.
امروزه در دنیا، والیبال یکی از ورزشهای متداول و مردمپسند است، بویژه در مدارس و دانشگاهها از مقبولیت خاصی برخوردار است.
یاد گرفتن این بازی بسیار آسان است و میتوان از آن به عنوان یک وسیله تفریحی سالم بهره گرفت.
والیبال در سطح پیشرفته و قهرمانی نیز از جایگاه و منزلت خاصی برخوردار است.
در این بازی سرعت حرکت، سرعت عکسالعمل، قدرت پرش و کوبندگی، چابکی و هماهنگی گروهی نقش و اثر مهمی دارد.
گفته میشود که والیبال در ایران در اولین بار در حدود سال 1299 توسط آقای میرمهدی ورزنده ارائه و در دارالمعلمین تعلیم داده شد.
در سالهای 1300 توجه بیشتری نسبت به این ورزش ابراز شد و علاوه بر دارالمعلمین در کلوپ شبانه یا اجتماعیون و کالج البرز نیز تمرینات مخصوص به آن انجام میشد.
والیبال ورزشی است که دارای جنبههیا تفریحی و رقابتی و اجتماعی است.
این بازی بوسیله دو تیم یا دو گروه صورت میگیرد.
بازیکنان آن در دو طرف زمین بازی که بوسیله توری از هم جدا میشود، قرار میگیرند.
شیوه به صورت حمله و دفاع و ضربه به توپ با پنجه، ساعد، سینه و مشت صورت میگیرد.
در این بازی بازیکنان هر گروه میکوشند تا توپ را با یک، دو یا حداکثر سه ضربه از روی تور به طرف مقابل طوری هدایت کنند که در میدان حریف به زمین اصابت کند و یا اینکه حریف مرتکب خطا گردد.
بازی به همین ترتیب ادامه پیدا میکند تا یکی از دو دسته مرتکب خطا گردد.
در این بازی انطباق حرکات گروهی، حرکت دستها با قدرت دید از اهمیت ویژهای برخوردار است.
این ورزش را میتوان در محیط های محدود و کوچک با عده کمی بازکن برگزار کرد و به عنوان یک فعالیت تفریحی و سالم از آن بهره گرفت.
در سطح قهرمانی، والیبال ورزشی است پویا، نمایشی و تنوع حرکات و مهارتهای آن تماشاگر را جذب و ارضا میکند.
در ورزش والیبال میتوان بر حسب شرایط محیطی و ویژگیهای بازیکنان به راحتی در اندازه زمین، ارتفاع تور و یا تعداد بازیکنان تغییراتی بوجود آورد و آن را منطبق با شرایط موجود کرد.
میتوان با داشتن کمترین امکانات از آن حتی در محیط محدود خانواده استفاده کرد.
گاهی میتوان در مقررات آن و نیز در وسایل و زمین بازی تغییرات دلخواه بوجود آورد.
بازی والیبال را میتوان در زمینهای خاکی، شنی، آسفالته و احیاناً روی چمن بازی کرد.
والیبال ورزشی گروهی است که میتواند وسیلهای سالم برای تفریح باشد.
این بازی باعث افزایش و توسعه سرعت حرکت، سرعت عکسالعمل، قدرت پرش و چابکی افراد بازیکن میشود.
در این بازی هماهنگی حرکات گروهی، حرکت دستها و قدرت دید بازیکن از اهمیت ویژهای برخوردار است.
ماهیت گروهی والیبال باعث افزایش روحیه همکاری، تعاون و نوعدوستی در افراد بازیکن این رشته میشود.
مقررات بازی بازی والیبال به صورت گروهی برگزار میشود.
هر گروه یا تیم شامل شش نفر بازیکن اصلی است که در زمین بازی قرار میگیرد.
علاوه بر این تعداد هر گروه میتواند تا شش نفر بازیکن ذخیره نیز در خارج از زمین بازی داشته باشد.
بنابراین یک گروه کامل والیبال دارای دوازده بازیکن است.
بازی والیبال در زمینی به طول 15 متر و عرض 9 متر که بوسیله یک تور به دو نیمه مساوی تقسیم کرده است، اجرا میشود.
ارتفاع تور برای برادران 43/2 متر و در قسمت خواهران 24/2 متر است و این ارتفاع تور برای برادران تا 7 متری مانعی در آن وجود نداشته است.
به هنگام بازی والیبال بازیکنان هر گروه طوری در زمین قرار میگیرند که سه نفر در قسمت جلو زمین نزدیک تور و سه نفر دیگر در قسمت عقب زمین باشند.
به منظور ایجاد فرصت مساوی، کلیه بازیکنان هر گروه موافق عقربه ساعت میچرخند.
این عمل در صورتی اتفاق میافتد که تیم مقابل توپ و یا سرویس را از دست بدهد.
در بازی والیبال در هر نوبت بازی تیمی برنده است که قبل از گروه دیگر 15 امتیاز کسب کند.
در صورتی که هر دو تیم در امتیاز 14 با هم مساوی شدند، برنده باید به دو امتیاز اختلاف برسد.
در مجموع هر تیمی که سه نوبت از پنج نوبت بازی را به خود اختصاص دهد، برنده مسابقه است.
لباس بازیکنان باید به آنان اجازه دهد که به راحتی بتوانند در زمین بازی حرکت کنند.
لباس گرمکن و یا پیراهن و شلوار راحت مناسب است.
در بازیهای رسمی بازیکنان دارای شماره هستند.
کفش بازی باید راحت و کف آن از نوع لاستیکی با عاج مناسب باشد، به طوری که از سرخوردن بازیکن جلوگیری کند.
بازی با زدن سرویس به وسیله بازیکن سمت راست در عقب زمین و از پشت خط عرضی آغاز میشود.
سرویس باید طوری زده شود که توپ از روی تور در حد فاصل 9 متر و بدون برخورد با آن عبور کند و در داخل زمین حریف فرود آید.
هرگاه سرویس به تور اصابت کند و یا به قسمت بالای تور مماس شود یا خارج از زمین بازی فرود آید، آن تیم توپ را از دست میدهد و نوبت زدن سرویس به تیم مقابل داده میشود.
بعد از اینکه سرویس زده شد، بازیکنان مقابل وظیفه دارند قبل از اینکه توپ به زمین بازی اصابت کند، آن را با استفاده از دست و ساعد خود در جریان بازی قرار دهند و با وارد آوردن حداکثر سه ضربه به آن به زمین مقابل بفرستد.
مشخصات زمین، تور و توپ زمین والیبال به طول 18 متر و عرض 9 متر است که توسط یک تور با ارتفاع 43/2 متر برای آقایان و 24/2 متر برای خانمها به دو قسمت مساوی تقسیم میشود، زمین بازی شامل قسمتهای مختلف است.
مهارتهای والیبال 1.
سرویس: اولین ضربه توپ را برای شروع بازی سرویس مینامند.
سرویس در قسمت راست و عقب زمین و خارج از خط انتهایی آن انجام میشود.
ضربه سرویس باید به طریقی انجام شود که توپ را از روی تور عبور دهد و در خارج از زمین مقابل سقوط نکند.
ضربه های سرویس را میتوان با مشت و یا کف و از پایین، روبهرو و پهلو زد.
پاس: ارسال توپ به بازیکن هم تیم را به منظور اجرای مهارت بعدی پاس میگویند.
در والیبال، پاس توسط پنجه و ساعد انجام میگیرد.
پاس پنجه از دو مرحله دریافت و ارسال توپ تشکیل میشود.
در مرحله دریافت دستها بالای صورت و روی پیشانی به طرزی قرار میگیرد که دو انگشت شست نزدیک به هم و فضای بین انگشتان سبابه و شست ایجاد مثلث میکنند.
در زمان دریافت توپ بوسیله پاس پنجه سر کاملاً عقب است تا میدان دید وسیعی در اختیار بازیکن قرار گیرد.
در مرحله ارسال توپ ابتدا انگشتان شست، سبابه و انگشت وسطی بیشتر و دو انگشت دیگر کمتر توپ را به طرف هدف موردنظر میفرستند، به طوری که مچ دستها از عقب به جلو حرکت میکند.
در پاس دادن با پنجه، هماهنگی عصبی، عضلانی و هماهنگی چشم و دستها نقش موثری ایفا میکنند.
در هنگام اجرای این مهارت، توپ در دسن مکث نمیکند.
در اجرای این پاس، بازیکن توپ را بیشتر کنترل میکند، اما در بعضی از شرایط که امکان کنترل توپ با پنجه نیست، این مهارت را به وسیله ساعد نیز انجام میدهند، و بویژه برای دریافت و ارسال توپهای کوتاه و کم ارتفاع و یا ضربههای سنگین و توپگیری از این فن بیشتر استفاده میشود.
در ضربههای ساعد دستها در کنار هم قرار میگیرند و توپ در فاصله بین مچ دستها کمی پایینتر از آرنج درست در ناحیه بین دو دست انجام میشود.
3.
آبشار: آبشار تکنیک تهاجمی برای فرود توپ در داخل زمین مقابل است به طوری که امکان کنترل توپ برای حریف نباشد.
ضربه آبشار غالباً با کف و پاشنه دست زده میشود.
4.
دفاع: به طور کلی در بازی والیبال دو نوع دفاع وجود دارد: دفاع روی تور و دفاع داخل زمین.
هدف از هر دو نوع دفاع، مهار کردن توپ و جلوگیری از سقوط آن در داخل زمین است.
الف) دفاع روز تور: این مهارت بسته به موقعیت بازی ممکن است یک نفری، دو نفری و سه نفری انجام میشود.
در انجام این تکنیک وقتشناسی و پرش به موقع و هماهنگ کردن موقعیت دستها با توپ از اهمیت ویژهای برخوردار است.
ب) دفاع در زمین بازی: دفاع در زمین بازی که همان توپگیری در داخل زمین است با اجرای شیرجههای مختلف به جلو و پهلو صورت میگیرد.
این تکنیک عمدتاً توسط بازیکنان عقب زمین و یا کسانی که در حرکت دفاع روی تور شرکت ندارند، انجام میشود.
توپگیری از جلو در داخل زمین توسط ساعد و در پهلو بیشتر توسط کف دست و مشت انجام میشود.
بسکتبال تاریخچه در سال 1891 میلادی به منظور فعال نگهداشتن ورزشکاران بیسبال و فوتبال (امریکایی)، مربی یکی از تیمهای ورزشی در ایالت ماساچوست امریکا بازی بسکتبال را ابداع نمود.
آقای جیمزنی اسمیت عقیده داشت که در فاصله بین فصل فوتبال و بیسبال، ورزشکاران از فرم دلخواه خارج میشوند و مدتی طول میکشد تا دوباره به آمادگی جسمانی موردنظر برسند.
برای رفع این مشکل او دو سبد را به دیوار سالن سرپوشیده ورزشی محله اسپرینگ فیلد نصب کرد و بازیکنان را در دو دسته به بازی واداشت.
هدف در بازی این بوده که در کنار سبدها نردبانی آماده بوده تا توپ گل شده را از سبد بیرون آورند و دوباره آن را به جریان بازی بیاندازند.
تعداد بازیکنان هر تیم از نصف حاضران در سالن تشکیل میشد و محدودیتی در کار نبود.
با گذشت زمانی نه چندلن طولانی این بازی مورد توجه افراد بیشتری قرار گرفت و به منظور پیشرفت و توسعه آن لازم بود که مقررات خاصی وضع گردد.
از این رو مقرراتی بوجود آمد که رفته رفته اصلاح شد تا آنجا که امروزه ما شاهد ورزشی پرتحرک با مقررات بسیار هستیم.
در ابتدا بازیکنان 9 نفر برای هر تیم تشکیل شد، ولی تعداد بازیکنان به تدریج کم شد تا بالاخره به 5 نفر رسید.
برای اینکه یک تیم به دلایل خاص نتواند توپ را در زمین خود نگهدارد، قانون 10 ثانیه بوجود آمد و به منظور جلوگیری از ایستادن افراد قدبلند در زیر سبد، قانون 3 ثانیه وضع شد.
در سالهای دهه 1930، این ورزش سازمانهای مختلفی را به خود جلب کرد و با تشکیل فدراسیون بسکتبال کشورهای مختلف و فدراسیون بسکتبال، این رشته ورزشی وارد مسابقات جهانی و المپیک شد.
پیشنهادهای رسیده برای تغییر قوانین یا تکمیل آنها همزمان با اجرای مسابقات المپیک در کنگره بینالمللی بسکتبال مورد بررسی قرار گرفت.
ویژگیهای تربیتی این ورزش از جمله ورزشهایی است که همکاری و تعاون بازیکنان در آن نقش بسیار مهمی دارد.
جوانانی که این رشته ورزشی را تمرین میکنند، خصوصیاتی از قبیل آمادگی جسمانی، سرعت، دقت، همکاری، تعاون، وقتشناسی و گذشت در آنها تقویت میشود.
این ورزش با داشتن مقررات حساس و ظریف جوانان را به موقعشناسی و استفاده از فرصتهای مناسب وادار مینماید.
اطاعت از قوانین و تمکین از تصمیمات داور از خصوصیات بارز این ورزش است.
از ویژگیهای دیگر بسکتبال، ایجاد روحیه تهاجمی در جوانان است.
این ورزش به دلیل طبیعت خاصی که دارد، به ورزشکاران یاد میدهد که بهترین دفاع، حمله است.
به همین دلیل است که هرچه کیفیت و سطح بازی بالا میرود، بر جمع امتیازاتی که دو طرف کسب میکنند افزوده میشود.
روی هم رفته این ورزش به عنوان فعالیتی مه میتواند هدفهای تربیتی مقبول جامعه را در آن تعقیب کرد، توصیه میشود.
بسکتبال ورزشی است گروهی.
این بازی با توجه به مقررات و ماهیت آن باعث افزایش استقامت عمومی بدن و افزایش کارایی دستگاه قلب و عروق میشود.
از دیگر ویژگیهای این بازی، توسعه سرعت حرکت و سرعت عکسالعمل، دقت و هماهنگی در بدن است.
از بعد روانی و تربیتی، بسکتبال باعث ایجاد افزایش و توسعه روحیه تهاجمی در فرد میشود.
مقررات بازی بسکتبال توسط دو تیم که هر تیم از 5 بازیکن اصلی (داخل زمین) تشکیل شده است، انجام میگیرد.
هر تیم از 5 تا 7 یاز ذخیره برای تعویض بازیکنان اصلی استفاده میکند.
هدف هر تیم، پرتاب توپ به داخل سبد حریف است.
ضمناً هر تیم تلاش میکند با رعایت مقررات خاصی از داخل شدن توپ به داخل سبد جلوگیری نماید.
هر تیم توسط یکی از بازیکنان اصلی به نام کاپیتان رهبری میشود و در موارد خاص در صورتی که بازیکنان بخواهند از داور یا داوران سوالاتی بکنند، کاپیتان این کار را انجام میدهد.
کاپیتان باید داخل زمین باشد.
در صورتی که کاپیتان به علتی بخواهد زمین بازی را ترک کند، لازم است که قبب از خارج شدن از زمین، بازیکن دیگری را به عنوان کاپیتان معرفی کند.
هر تیم از پیراهنهای متحدالشکل و یکرنگ استفاده مینماید.
رنگ پیراهنهای دو تیم باید کاملاً متفاوت و برای داوران به آسانی قابل تمیز باشد.
پیراهن بازیکنان باید دارای شماره در جلو و در پشت باشد که از شماره 4 شروع به شماره 15 ختم میشود.
هر مسابقه توسط یک سرداور، یک داور، یک منشی، یک وقتنگهدار وو یم مسئول 30 ثانیهای اداره میشود.
اداره بازی بر عهده سرداور است که در موارد ضروری بر وظایف سایر داوران نظارت میکند.
روی هم رفته نظارت بر حسن اجرای مسابقه از وظایف سرداور است.
زمان بازی 40 دقیقه است که به دو وقت 20 دقیقهای تقسیم میشود و بین این دو وقت به بازیکنان، 10 دقیقه استراحت داده میشود.
بازی با پرتاب توپ بین دو بازیکن که هر یک نماینده تیم خود است، از وسط زمین شروع میشود.
هر تیم میتواند در وقت اول و دوم درخواست 2 مرتبه تایم استراحت کند.
زمین بازی به شکل مربع مستطیل است و سطح آن باید صاف و سفت باشد.
وجود هرگونه مانعی در زمین خلاف مقررات است.
طول زمین 28 متر و عرض آن 15 متر است که بوسیله خطی به عرض 5 سانتیمتر مشخص میگردد.
خطکشی باید به طور واضح قابل رویت باشد.
در وسط زمین دایرهای به شعاع 8/1 متر رسم شده است.
در وسط زمین خطی به موازات خطوط انتهایی زمین رسم شده است که دو سر آن به خطوط کناری متصل است و به طول 15 سانتیمتر نیز در خارج از زمین بازی امتداد مییابد.
در زیر هر حلقه محوطهای به شکل ذوذنقه خطکشی شده است که بازیکنان هنگام حمله حق توقف بیش از 3 ثانیه در آن را ندارند.
طول این ذوذنقه 8/5 متر است.
در صورتی که خطایی در زمین اتفاق بیافتد که مشمول جریمه شود، بازیکنی که خطا نسبت به او اتفاق افتاده است، از پشت خط انتهایی این ذوذنقه پرتاب آزاد انجام میدهد.
تعداد پرتاب آزاد بستگی به نوه خطا و هنگام وقوع آن دارد که ممکن است یک، دو و یا سه پرتاب باشد.
از مرکز حلقه در روی زمین نیم دایرهای به شعاع 25/6 متر رسم شده است که خط 3 امتیازی نامیده میشود.
امتیازات در صورتی که توپ از بالا وارد حلقه بستکبال شده، گل محسوب میگردد.
اگر توپ از پشت خط 3 امتیازی پرتاب شده باشد، 3 امتیاز و اگر از داخل محوطه پرتاب شده باشد، 2 امتیاز محسوب میشود.
امتیاز بدست آمده از هر پرتاب آزاد، 1 خواهد بود.
مهارتهای اساسی در بستکبال سه مهارت اصلی وجود دارد که عبارتند از: دریبل، پاس و شوت.
هر یک از مهارتهای ذکر شده انواع مختلف و روشهای گوناگونی دارد که به ذکر مختصری درباره هر یک از مهارتهای مذکور میپردازیم.
دریبل: حمل توپ در زمین بستکبال با دریبل انجام میشود و آن عبارت است از به زمین زدن توپ با یک دست و تکرار آن.
هرگاه بازیکنی توپ را در اختیار داشته باشد و بخواهد آن را در زمین بازی تغییر دهد، باید توپ را به زمین بزند، در غیراینصورت خطا محسوب میشود.
در ورزش بستکبال دو نوع دریبل وجود دارد که عبارتند از دریبل کوتاه و دریبل بلند.
دریبل کوتاه: این دریبل بیشتر در مواقعی بکار میرود که مدافع نزدیک به دریبل کننده است.
برای این منظور بازیکنی که توپ را در اختیار دارد، سعی میکند که با دریبله ای کوتاه، مدت زمانی را که توپ از دستش جدا میشود، کوتاه کند و توپ را بهتر کنترل نماید.
در این نوع دریبل دست و پای مخالف دستی که توپ را هدایت میکند، به عنوان مانعی بین دریبل کننده و مهاجم قرار میگیرد.
دریبل بلند: این نوع دریبل معمولاً در مواقعی انجام میشو که با مدافعین فاصله نسبتاً زیادی داریم و با بازیکنی که توپ را در اختیار دارد، اقدام به ضدحمله و یا گل مفت مینماید.
روی هم رفته وقتی بخواهیم با سرعت توپ را حمل کنیم، از این نوع دریبل استفاده میشود.
برای دریبل کردن باید نکات را زیر را رعایت نمود: الف) به هنگام دریبل کردن سر باید بالا باشد، به طوری که بازیکنی که توپ را در اختیار دارد، بتواند ضمن دریبل موقعیت بقیه بازیکنان را ببیند.
ب) به هنگام دریبل کردن نباید به توپ ضربه زده شود، بلکه باید با نوک انگشتان دست به توپ فشار وارد کرد.