دانلود تحقیق انواع موتورهای الکتریکی

چون مقدار زیادی از قدرت الکتریکی تولید شده بصورت متناوب میباشد ، بیشتر موتورها طوری طرح شده اند که با جریان متناوب کار کنند .

این موتورها در بیشتر موارد میتوانند دو برابر موتورهای جریان مستقیم کارکنن و زحمت آنها در موقع کارکردن کمتر است ، چون در موتورهای جریان مستقیم همیشه اشکالاتی در کموتاسیون آنها ایجاد میشود که مستلزم عوض کردن ذغالها یا زغال گیرها و یا تراشیدن کلکتور است .

بعضی موتورهای جریان متناوب با موتورهای جریان مستقیم کاملا فرق دارند ، بطوریکه حتی در آنها از رینگ های لغزنده هم استفاده نمیشود و برای مدت طولانی بدون ایجاد درد سر کار میکنند .

موتورهای جریان متناوب ، عملا برای کارهایی که احتیاج به سرعت ثابت دارند ، مناسب هستند .

چون سرعت آنها به فرکانس جریان متناوب اعمال شده به سر های موتور ، بستگی دارد .

اما بعضی از آنها طوری طرح شده اند که در حدود معین ، دارای سرعت متغیر باشد .

موتورهای جریان متناوب میتوانند طوری طرح شوند که با منبع جریان متناوب یک فاز یا چند فاز کار کنند .

ولی چه موتور یک فاز باشد و یا چند فاز ، روی اصول یکسانی کار میکنند ، اصول مزبور عبارتست از این که جریان متناوب اعمال شده به موتور یک میدان مغناطیسی گردانی تولید میکند و این میدان باعث میشود که روتور بگردد .

موتورهای جریان متناوب عموما به دو نوع تقسیم بندی می شوند :
1- موتورهای سنگرون
2- موتورهای القایی .

موتور سنکرون در واقع یک آلترناتور است که بعنوان موتور کار میکند و در آن جریان متناوب به استاتور و جریان مستقیم به روتور اعمال میشود موتورهایی القایی شبیه به موتورهای سنگرون هستند با این تفاوت که در آنها روتور به و منبع قدرت وصل میشود .

از دو نوع موتورهای جریان متناوب ذکر شده ، موتورهای القائی به مراتب خیلی بیشتر از موتورهای سنکرون مورد استفاده قرار میگیرند .

میدان گردان :
همانطور که گفته شد میدان گردانی که از اعمال جریان متناوب به موتور ، تولید میگردد باعث گردش روتور میشود .

اما قبل از اینکه یاد بگیرید چگونه یک میدان گردان باعث حرکت روتور میشود ، باید اول درک کنید که چگونه یک میدان گردان باعث حرکت روتور میشود ، باید اول درک کنید که چگونه میتوان میدان مغناطیسی گردان تولید کرد .

دیاگرام زیر، یک استارتور سه فازه را نشان میدهد که جریان متناوب سه فاز آن اعمال شده است ، همانطور که نشان داده است ، سهم پیچها بصورت دلتا به یکدیگر اتصال دارند و کلاف هر یک از سیم پیچها بصورت دلتا به یکدیگر اتصال دارند و دو کلاف هر یک از سیم پیچها در یک جهت سیم پیچی شده است .

در هر لحظه ، میدان مغناطیسی تولید شده بوسیله هر یک از سیم پیچها بستگی دارد به جریانی که از آن میگذرد .

اگر جریان صفر باشد ،میدان مغناطیسی هم صفر خواهد بود اگر جریان ماکزیمم باشد ، میدان مغناطیسی هم ماکزیمم خواهدبود و چون جریان فازها 120 درجه با هم اختلاف فاز دارند ، میدان های مغناطیسی تولید شده هم 120 درجه با هم اختلاف فاز خواهند داشت .

حال سه میدان مغناطیسی مزبور که در هر لحظه وجود دارند ، با هم ترکیب میشوند و یک میدان منتجه تولید میکنند که روی روتور عمل میکند .

در آینده خواهید دید که هر لحظه میدان های مغناطیسی ترکیب میشوند ، میدان مغناطیسی منتجه پیوسته در حال حرکت است و بعد از هر سیکل کامل جریان متناوب ، میدان مغناطیسی مزبور هم با اندازه 360 درجه یا یک دور دوران میکنند.

دیاگرام زیر ، شکل موج جریانهای اعمال شده به استاتور سه فازه مزبور را نشان میدهد .

این شکل موج ها 120 درجه با هم اختلاف فاز دارند .

شکل موجهای مزبور میتوانند نشان دهنده سه میدان مغناطیسی باشد که بوسیله هر یک از سیم پیچ تولید میشود .

به شکل موجها وابسته شده است که مشابه فاز مربوطه میباشد با استفاده از شکل موجها ، میتوانیم در هر 6/1 دور ( معادل 60 درجه ) میدانهای مغناطیسی تولید شده را با هم ترکیب کنیم تا جهت میدان مغناطیسی منتجه پیدا شود.

در نقطه 1 ( شکل موج C مثبت وشکل B منفی است .به عبارت دیگر جریانهای گذرنده از سیم پیچ های فاز C,B غیر هم جهت هستند و بنابراین جهت میدانهای مغناطیسی ناشی از C,B هم غیر هم جهت هستند
دیاگرام زیر ، شکل موج جریانهای اعمال شده به استاتور سه فازه مزبور را نشان میدهد .

در نقطه 1 ( شکل موج C مثبت وشکل B منفی است .به عبارت دیگر جریانهای گذرنده از سیم پیچ های فاز C,B غیر هم جهت هستند و بنابراین جهت میدانهای مغناطیسی ناشی از C,B هم غیر هم جهت هستند .

در بالای نقطه 1 جهت میدان بطرز ساده ای نشان داده شده است .

توجه داشته باشید که B1 قطب شمال و B قطب جنوب است همین ترتیب C قطب شمال و C1 قطب جنوب است .

چون درنقطه1 هیچ جریانی از سیم پیچ فاز نمیگذرد ، میدان مغناطیسی آن صفر است .

نقطه 2یعنی 60 درجه بعد ، شکل موج جریانهای فازهای B,A مساوی و مخالف یکدیگر و شکل موج C صفر است و بنابراین میدان مغناطیسی منتجه باندازه60 درجه دیگر گردیده است .

درنقطه 3 ، شکل موج B صفر است و میدان مغناطیسی منتجه با اندازه 60 درجه دیگر میگرد و به همین ترتیب از نقطه 1تا نقطه 7 ( مشابه یک جریان متناوب 9 میدان مغناطیسی منتجه باندازه یک دور کامل میگردد .

در نتیجه اعمال جریان متناوب سه فاز سه سیم پیچی که بطور قرینه در اطراف اسناتور جای گرفته باشند باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی گردان میشود که این میدان باعث دوران روتور میشود .

موتور سنکرون : علت اینکه به این نوع موتورهای سنکرون میگویند این است که روتور آن با میدان مغناطیسی گردان تولید شده در استاتور همگام است .

ساختمان این موتورها اساس شبیه به آلترناتور قطب برجسته است .

میدانید که اعمال جریان سه فاز به استاتور یک میدان مغناطیسی گردان در اطراف روتور تولید میکند .

اما چون روتوربه یک منبع جریان مستقیم وصل است مانند یک آهنربای میله ای عمل خواهد کرد .

از قبل میدانید که اگر یک آهنربای میله ای بطور معلق در یک میدان مغناطیسی قرار بگیرد، آنقدر دوران خواهد کرد تا در امتداد آن قرار بگیرد .

به همین ترتیب روتور سنکرون مانند یک آهنربای میله ای عمل کرده و در امتداد میدان مغناطیسی تولید شده در استاتور قرار خواهد گرفت .

در این حالت اگر میدان مغناطیسی دوران کند ، روتور هم همراه آن دوران خواهد کرد .

اگر میدان مغناطیسی گردان قوی باشد ، یک نیروی گردنده قوی بر روتور وارد شده و در نتیجه روتور قادر خواهد بود که موقع گردیدن یک باری را بگرداند سرعت گردش میدان مغناطیسی به فرکانس جریان سه فاز اعمال شده به استاتور ، بستگی دارد و چون فرکانس جریان ثابت است ، موتورهای سنکرون، عملاً موتورهایی با یک سرعت معنی هستند.

در نتیجه برای مواردی مورد استفاده قرار میگیرند که از حالت بی باری تا حالتی که بار موتور ماکزیمم است سرعت ثابتی مورد نیاز باشد .

یکی از عیب های موتور سنکرون این است که نمیتواند از حالت سکون ( ایست ) خود با اعمال جریان متناوب سه فاز شروع بکار کند چون متناوب اعمال شده به استاتور ، یک میدان گردانی با سرعت زیاد تولید میکند.

این میدان گردان قطب های روتور آنقدر سریع عقب میزند که موتور فرصت پیدا نخواهد کرد که راه اندازی شود ابتدا در یک جهت دفع میشود و لحظه ای بعد در جهت دیگر .

به عبارت دیگر ، موتور سنکرون ، درحالت اصلی خود ، درموقع شروع بکار بکردن هیچ کوپلی نخواهد داشت و بنابراین همیشه بوسیله یک موتور القایی کوچک و یا بوسیله سیم پیچ هائیکه معادل ترکیب فوق باشد ، راه اندازی میشود سپس وقتی سرعت موتور به سرعتی نزدیک به سرعت سنکرون رسید به یک منبع جریان مستقیم وصل میشود .

روتور با میدان گردان به گردش ادامه میدهد .

حالا خواهد دید که چگونه جریان متناوب یک فاز اعمال شده به سیم پیچی استاتورهم میتواند یک میدان مغناطیسی پالسی تولید کند که به این وسیله برای راندن موتور مورد استفاده قرار بگیرد : هر لحظه که قطب های روتور به سیم پیچی استاتور نزدیک میشود ، جهت میدان استاتور باید طوری هر لحظه عوض شود که آنرا جذب کند و به آن گشتاوری در جهت حرکتش بدهد بنابراین جریان میدان در سیم پیچی استاتور باید در فاصله ای که قطب های غیر همنام روتور به سیم پیچی استاتور نزدیک میشود ، باندازه نصف سیکل تغیر کند دیاگرام زیر ، جهت میدان استاتور را که بوسیله اعمال کردن جریان متناوب یک فاز ایجاد میشود ، معین میکند .

شکل اول نصف سیکل جریان متناوب را نشان میدهد میبینید که وقتی روتور خودش را با میدان استاتور همگام کرد ، قطبهایش بوسیله سیم پیچ های استاتور جذب میشود .

در شکل دوم برای نصف دیگر سیکل جریان متناوب جهت میدان استاتور برعکس میشود وکوپل لازم برای حرکت روتور 180 درجه گردیده است سپس یکبار دیگر وقتی قطب های روتور به سیم پیچ استاتور نزدیک میشود ، یکدیگر را جذب کرده و درنتیجه روتور در جهت قبلی میگردد بخاطر داشته باشد که مانند موتورهای سنگرون سه فاز ، موتور یک فاز هم به یک وسیله راه اندازی احتیاج دارد که به روتور آن ، گشتاوری درجهت معینی بدهد .

توجه داشته باشید که در موتورهای سنکرون یک فاز کوچک ، ممکن است روتور را از مغناطیسی دائمی بسازند ، در اینصورت احتیاج به سیم پیچی های میدان و جریان مستقیم که به آن اعمال شود ، ندارد .

موتور القایی : موتور القایی یکی از انواع موتورهای جریان متناوب است که بعلت سادگی و محکم بودن و قیمت ارزان ساختن آن ، بیش از هر موتوری مورد استفاده قرار میگیرد .

این خصوصیات موتور القایی به این علت که روتور آن به هیچ منبع ولتاژ خارجی وصل نمیشود و دلیلی اینکه موتور القایی گفته میشود ، اینست که در اثر دوران میدان مغناطیسی استاتور جریان های متناوبی در مدار روتور القاء می شود .

ساختمان استاتور موتور القایی وموتور سنکرون تقریبا یکسان است اما روتور های آنها کاملا با هم فرق میکنند .روتور موتورهای القایی از یک استوانه مورق ساخته شده است که در روی آن شیارهایی وجود دارد و سیم پیچ هایی در این شیارها قرار میگیرد .

این سیم پیچ ها دو نوع هستند .

نوع خیلی معمولی آن از سیم های کلفت مسی یا آلومینومی تشکیل شده است که سرههای آنها بوسیله دوحلقه فلزی به یکدیگر متصل است وشکلی میسازند که شبیه فقس سنجابها میباشد و بعلت ولتاژ خیلی ضعیفی در سیم های روتور تولید میشود ، هیچ عایقی بین هسته روتور سیم ها وجود ندارد .

ضمنا فاصله هوایی بین روتوروساتاتور خیلی کوچک در نظر گرفته شده است ، تا ماکزیمم شدت میدان روی رتور عمل میکند .

نوع دیگر سیم پیچی روتور موتورهای القایی دارای کلافهایی است که در شیار های روتور قرار میگرند و دراینصورت موتور را با روتورسیم پیچی شده میگویند .

صرف نظر از نوع روتوری که در موتورهای القایی مورد استفاده قرار میگیرد ، اساس کارشان یکی است یعنی درهر دو حالت وقتی جریان متناوب به سیم پیچهای استاتور اعمال میشود ، میدان مغناطیسی گردانی تولید میشود .

این میدان مغناطیسی .

سیمهای روتور را قطع کرده ، جریانی در آنها القا میکند .

همانطورکه از مطالب گفته شده در پیش میدانید این جریان القا شده ایم میدان مغناطیسی دراطراف هادی های روتور ایجاد میکند که میدان مزبور کوشش میکند با میدان استاتور همگام شود اما چون میدان استاتور دائما درحال گردش است ،روتور نخواهد توانست که به آن برسد ولی همیشه میدان مزبور را تعقیب میکند .

همانطور که از قانون لنز میدانید ، هر جریان القایی کوشش میکند که باتغییر میدانی که آنرا القا کرده است ، مخالف کند در مورد موتور القایی عامل تغییر ، حرکت میدان استاتور است .

بنابراین در اثر عکس العمل بین میدان رتور واستاتور نیروی به روتور وارد میشود که حرکت دائم میدان استاتور را از بین ببرد .

به عبارت دیگر روتورد در همان جهتی خواهد گردید که میدان استاتور میگردد و کوشش خواهد کرد که به آن برسد و در عمل تا آنجا که وزن و مقدار باریکه روی موتور است اجازه بدهد ، سرعت روتور تا نزدیکی های سرعت میدان استاتور خواهد رسید .

لنگی در موتورهای القایی : یک موتور القایی امکان ندارد که روتور بتواند بسرعت میدان مغناطیسی استانور بگردد .

از طرف دیگر ، اگر سرعت ها یکسان باشند ، هیچ حرکت نسبی بین روتورو میدان گردان وجود نخواهد داشت و درنتیجه هیچ جریانی درروتور القا نمیشود در این صورت ، هیچ نیروی گردانده ای هم بررو نوروا نخواهد شد .

بنابراین برای وجود حرکت نسبی ، باید روتوربا سرعتی کمتر از سرعت میدان مغناطیسی بگردد .

تفاوت سرعت روتورومیدان مغناطیسی معمولا بصورت درصد گفته میشود و این اختلاف چند در صد را لنگی بگویند .

هر چه لنگی کمتر باشد ، سرعت روتوربه سرعت میدان استاتور نزدیک میشود .

سرعت موتور بستگی دارد به گشتاور لازم برای بارو هر چه باد موتور بیشتر باشد ، نیروی گردنده قوی تری لازم است تارتور را بگرداند .

اما نیروی گردنده موقعی زیاد میشود که نیروی الکترو موتوری القا شده درروتور زیاد شود ونیروی الکترو موتوری فقط موقعی زیاد میشود که میدان مغناطیسی ، روتور را با سرعت بیشتری قطع کنند .

یعنی باید سرعت نسبی بین میدان مغناطیسی وروتور زیاد شود ، بنابراین باید روتور آهسته تر بگردد .

از این مطالب نتیجه میگیریم که موتور القایی برای بارهای سنگین تر ، آهسته تز از بارهای سبک خواهد گردید.

در حقیقت برای ایجاد تغییر لازم در جریان روتور که برای تغییر معمولی بارموتور لازم است ، فقط یک تغییر جزئی باید در سرعت روتور داده شود چون سیم پیچی روتور دارای مقاومت خیلی کمی است .

بنابراین .

موتورهای القایی برای تمام مقصودهای عملی موتورهایی با سرعت ثابت هستند .

موتورهایی القایی دو فازه : موتورهای القایی برای کار کردن بصورت موتورهای سه فاز، دوفاز طرح شده اند.

اما در تمام موارد باید جریان متناوب اعمال شده به استاتور ، یک میدان گردان تولید کند ناروتو را همراه خود بکشد .

قبلاً دیدیدکه چگونه جریان متناوب سه فاز که به یک سیم پیچ سه فاز متقارن اعمال شود ، یک میدان مغناطیسی گردان تولید میکند .

استاتور موتورهای القایی دوفازه دارای دو سیم پیچی است که نسبت بهم بزاویه قائمه قرار گرفته اند .

نقشه ساده زیر یک استاتور و فازه را نشان میدهد .

شکل دیگری که در زیر وجود دارد و نقشه شما تیک یک موتور القایی دو فازه است .

دایره نقطه گذاری شده نشان دهنده سیم پیچی روتور است .

اگر ولتاژهای اعمال شده به فازهای B-B1 , A-A1 ، 90 درجه اختلاف فاز داشته باشند ، جریانهای گذرنده از آنها هم 90 درجه اختلاف فاز خواهند داشت و چون میدانهای مغناطیسی تولید شده در سیم پیچ ها با جریان مربوط بخود هم فاز خواهند بود ، پس میدانهای مغناطیسی هم 90 درجه با هم اختلاف فاز خواهند داشت این دو میدان مغناطیسی غیره فاز ، که محورهای سیم پیچی شان هم 90 درجه با هم زاویه دارند ، در هر لحظه به یکدیگر اضافه شده و میدان متتجه ای تولید میکنند که بازاء هر سیکل جریان متناوب یک دوران خواهد کرد .

دیاگرام زیر ، منحنی های مربوط به میدانهای مغناطیسی مزبور را نشان میدهد .

حروفی که برای مشخص کردن شکل موجها بکار رفته است مشابه فاز مربوطه میباشد .

در نقطه 1 ، از سیم پیچی A-A1 جریان میگذرد ومیدان مغناطیسی آن ماکزیمم است ، در این حالت جریان گذرانده، از سیم پیچی B-B1 صفر و در نتیجه میدان مغناطیسی آنهم صفر است در نتیجه میدان مغناطیسی کلی ، در امتداد محور سیم پیچی A-A1 خواهد بود .

درنقطه 2 ، ( 45درجه بعد ) میدان مغناطیسی سیم پیچهای A-A1 و B-B1 بطور مشترک میدان مغناطیسی کلی را نشان میدئهند چون جریانهای کلاف ها و شدت میدان مغناطیسی آنها مساوی است .

در نقطه 3 ، ( زاویه 90 درجه ) میدان مغناطیسی در سیم پیچی A-A1 و B-B1 بطور مشترک میدان مغناطیسی کلی را نشان میدهند چون جریانهای کلاف ها و شدت میدان مغناطیسی آنها مساوی است .

درنقطه3 ، ( زوایه 90درجه ) میدان مغناطیسی در سیم پیچی A-A1 صفر ودر B-B1 ماکزیمم است ، بنابراین میدان متتجه همانطور که در شکل نشان داده شده است در امتداد محور B-B1 قرار خواهد گرفت .

بدینوسیله ازنقطه 1 تا 3 ، میدان مغناطیسی 90درجه دوران کرده است .

در نقطه 4 ( زاویه 135 درجه ) دوباره شدت میدانهای مغناطیسی با هم برابر میشود ولی جهت میدان مغناطیسی در سیم پیچی میدان مغناطیسی در سیم پیچی A-A1 برعکس شده است دوباره سیم پیچی ها A-A1 و B-B1 میدان مغناطیسی در سیم پیچی B-B1 صفر است و در سیم پیچی A-A1 مامزیمم است بنابراین میدان متتجه نیم دور دیگر دوران کرده ویک دور را کامل میکند .

بدین ترتیب با گذاشتن دو سیم پیچی که نسبت بهم بزوایه قائمه باشند، وبا تحریک کردن آنها با ولتاژهائیکه 90 درجه بایکدیگر اختلاف فاز داشته باشند یک میدان مغناطیسی گردان میتوان بوجود آورد وهمانطور که گفته شد از این میدان گردان در موتور القایی دو فاز برای گرداندن روتور استفاده میشود .

موتور یک فاز : موتور فاز ، فقط دارای یک سیم پیچی است و با جریان متناوب یک فاز کار میکنند.

درتمام مواردی که احتیاج به موتورهایی با خروجی کم باشد این موتور بطور وسیع مورد استفاده قرار میگیرد .

فایده بکار بردن موتور فازه این است که در اندازه های کوچک ارزان تر از سایر موتورها ساخته میشود .

همچنین این نوع موتور احتیاج به جریان متناوب سه فاز را بر طرف میکند .موتورهای یک فاز در وسایل ارتباطی ، فنها ، یخچال ها، دریل های دستی قابل حمل و ماشینهای سنگ زنی و غیره.

مورد استفاده قرار میگیرند .این موتورها به دونوع تقسیم میشوند 1) موتورهای القای 2 ) موتورهای سری .

در موتورهای القایی از روتور قفس ( شبیه به قفس سنجابها ) و یک وسیله مناسب راه اندازی استفاده میشود .ولی موتورهای سری مانند ماشین های جریان مستقیم دارای کلکتور وزغال هستند.

موتورهای القایی یک فاز : استاتور موتورهای القایی یک فازه فقط دارای یک سیم پیچی است .

این سیم پیچی میدانی تولید میکند که باید گفت در امتداد محور سیم پیچی مذکور تناوب میکند تا اینکه بگردد.

وقتی روتور ثابت است ، کم وزیاد شدن ( تناوب ) میدان استاتور ، جریانهایی در روتور القا میکند که این جریانها باعث بوجود آمدن میدان روتور میشوند .

درنتیجه اثر متقابل دو میدان بر یکدیگر نیروی بروتو وارد میشود که میخواهد روتور را باندازه 180 درجه بگرداند ولی چون این نیرو بر مرکز روتور وارد میشود ، روتور نخواهد گردید .

اما اگر بوسیله ای روتور را در ابتدا بگردانیم ، نیروی گردنده ، بوسیله گشتاوری که از طرف میدان برروتور وارد میشود ، تقویت خواهد شدو سرعت روتور زیاد خواهد شد تا وقتی که روتور بازا هر تناوب میدان استاتور ، تقریبا باندازه 180 درجه بگردد .

برای یاد آوری گفته میشود که چون برای ایجاد جریان های القایی در روتور لنگی لازم است ، در سرعت ماکزیمم هر زمان که میدان استاتور جهتش برعکس شود ، باید کمتر از 180 درجه بگردد .

چون میدان مربوط به ولتاژ متناوب یک فاز اعمال شده به سیم پیچی استاتور طبیعت پالسی دارد ، موتور های یک القایی یک گشتاور پالسی به بار وارد میکنند .

بنابراین بهره موتورهای القایی یک فاز مقابل موتورهای فاز و سه فاز که گشتاور آنها یکنواخت تر است ، کمتر است .

موتورهای القایی یک فازه – راه اندازه خازنی : دانستید که موتور یک فاز وقتی بوسیله ای شروع به چرخش کرد ، دیگر به چرخش خود ادامه خواهد داد .میدانید که عملا نمیتوان موتوری را بوسیله چرخاندن بادست راه اندازی کرد .

بنابراین یک وسیله الکتریکی باید در مدار استاتور قرار بگیرد ، تا میدان گردانی در موقع راه اندازی تولید کنند و وقتی که موتورراه اندازی شده ، این وسیله باید بتواند از مدار خارج شود.

چون بعد از این ، روتور استاتور باهم میدان گردانی تولید میکنند که موتور را در حال گردش نگه میدارد .

اولین نوع موتورهای القایی یک فاز که درباره آنها مطالبی یاد خواهید گرفت دارای راه اندازه خازنی میباشند .

دیاگرام زیر شکل ساده این نوع بار اه اندازه خازنی را نشان میدهد .

استاتور، شامل یک سیم پیچ اصلی ویک سیم پیچ کمکی است که با سیم پیچ اصلی موازی میباشد و نسبت به آن طوری قرار گرفته است که بر آن عمود است .

بوسیله سری کردن یک خازن با سیم پیچ کمکی و کلید راه اندازی میتوان کاری کرد که جریان گذرنده از سیم پیچ اصلی و جریان گذرنده از سیم پیچ دومی 90 درجه با هم اختلاف فاز داشته باشند .

ظرفیت خازنی که با سیم پیچ دومی سری شده است طوری است که مدار سیم پیچ مزبور یک مدار مقاومت خازن باشد بطوریکه جریان گذرنده از این مدار 45 درجه از ولتاژ و سر آن عقب باشد .

در نتیجه جریانهای گذرنده از دو مدار 90درجه با هم اختلاف فاز خواهند داشت و بنابراین میدانهای مغناطیسی ناشی از آنها هم 90 درجه با هم اختلاف فاز خواهند داشت .

بنابراین دو سیم پیچ مانند یک استاتور و فازه عمل خواهند کرد و میدان گردانی را که برای راه اندازی موتور لازم است ، تولید میکنند.

وقتی سرعت موتور تقریبا به مقدار ماکزیمم خود رسید ، بوسیله سیم پیچی راه انداز را از مدار جدار میکنند و موتور مانند یک موتور القایی یک فازه کار خواهد کرد .

چون سیم پیچی کمکی راه اندازه یک سیم پیچی ظریف است ، گشتاور موتور باندازه کافی بزرگ نخواهد بود که بارهای سنگین را بگرداند .

از طرف دیگر چون بهره موتور القایی دو فازه بیشتر از موتور القایی یک فازه است .

اغلب خواسته میشود که سیم پیچی کمکی راه اندازه را بطور ثابت در مدار استاتور قرار دهند که موتور مانند یک موتور القایی دو فازه کارکند ، در اینصورت خازن راه اندازه را معمولا بزرگ میسازند تا جریان یادی از سیم پیچی کمکی بگذرد و بدینوسیله موتور قادر خواهد بود که یک گشتاور راه اندازه بزرگی تولید کند .

در این موتورها وقتی سرعت موتور به مقدار معین خود رسید ، لازم نیست که سیم پیچی کمکی تمام جریان راه اندازی را بکشد و ظرفیت خازن را میتوان کاهش داد .

در نتیجه در راه اندازه این موتورها ، دو خازن بکار میرود که با هم بطور موازی وصل میشوند و یکی از آنها برای اینست که وقتی موتور به سرعت اسمی خود رسید از مدار خارج شود .

اینگونه موتورها را موتور القایی با راه اندازه خازنی میگویند .

موتور های القایی با قطب های شکاف دار : موتورهای القایی با قطب های شکاف دار یک فاز است که از روش دیگری برای راه اندازی روتور استفاده میکند .

در این موتور ، با نوعی فرم دادن به استاتور ، میدان گردان ایجاد میشود .

این موتورها مانند موتورهای جریان مستقیم دارای قطب های برجسته میباشند و قسمت هایی از سطح قطبها شکاف داده شده که در آن شکافها نوارهای مسی قرار گرفته است .

در شکل زیر ، قطبها با نوارهای مسی نشان داده شده است .

بعلت قرار گرفتن نوارهای مسی در شکاف قطب ها میدان مغناطیسی در جلو قطبها از حالت یکنواختی قبل خود خارج شده و توزیع میدان بصورتی درمیاید که در یک جا خطوط میدان اعمال شده به روتور ضعیف است .

این میدان قوی است و در قسمت دیگر نتیجه میدانی متحرک باشد بدین ترتیب که : در زاویه صفر درجه وقتی جریان متناوب از استاتور موتور بگذرد در میدان استاتور هم متناوب بوده و نوارمسی را قطع کرده در آن جریانی القا خواهد کرد و در نتیجه میدانی در اطراف آن تولید میشود که از قبل میدانید این میدان بامیدان اصلی که مولد آن است مخالفت نیکند .

در نتیجه بین زاویه صفر و 90 درجه که میدان اصلی مقدار ماکزیمم میرسد بعلت مخالفت میدان مذکور .

خطوط میدان اصلی منحرف شده بیشتر آنها در آن قسمت قطب که شکاف ندارد متمرکز میشوند که در شکل 1 نشان داده شده است .

در زوایه 90 درجه چون شدت میدانی اصلی به مقدار ماکزیمم خود رسیده و دیگر خطوط مغناطیسی تغییر نکرده و بنابراین هیچ نیروی الکترو موتوری در تسمه‌ها القا نخواهد شد و دیگر میدان مغناطیسی مخالفی وجود نخواهد داشت .

در نتیجه میدان اصلی بطور یکنواخت در فضای بین قطبها و روتور توزیع خواهد شد.

مطابق آنچه در شکل 2 نشان داده شده است .

از زاویه 90 تا 80 درجه میدان اصلی شروع به کاهش میکند .

در این موقع میدان تولید شده در نوار مسی با کاهش میدان اصلی مخالفت میکند و اثر مخالفتش اینست که خطوط میدان را در قسمت شکاف دار متمرکز میکند همانطور که در شکل 3 نشان داده شده است به این ترتیب از زاویه صفر تا 80 درجه میدان اصلی بطور عرضی در جلو قطب‌ها انتقال یافته است ، زاویه 180 درجه تا 360 درجه میدان اصلی همان تغییرات قبلی را میکند اما در جهت مخالف ولی جهت حرکت آن مانند جهت حرکت در نیم دور اول است .

این حرکت انتقالی و کم و زیاد شدن میدان یک گشتاور و ضعفی بر روتور وارد میکند که از آن برای راه اندازی موتور استفاده میشود .ولی چون این گشتاور ضعیف است ، این نوع موتورها را فقط در اندازه های کوچکی میسازند که وسایلی نظیر اینکه و کلید های مخصوصی را که احتیاج به توان کمی دارند بکار اندازند .

موتورهای جریان متناوب سری : از قبل میدانید که اگر جریان مستقیم گذرنده از میدان و آرمیچر یک موتور جریان مستقیم سری معکوس شود ، جهت چرخش آن عوض نخواهد شد .

وقتی جریان متناوب به یک موتور سری اعمال میشود ، جریان در آرمیچر و میدان هم زمان تغییر خواهد کرد و در نتیجه موتور در یک جهت خواهد گردید .

تعداد دورهای سیم پیچی میدان ، در موتورهای جریان متناوب سری کمتر از موتورهای جریان مستقیم سری است تا راکتانس میدان کم شده و جریان معینی از آن بگذرد ولی کوچک کردن اندازه میدان موتور گشتاور آنرا کاهش میدهد در نتیجه موتورهای جریان متناوب سری معمولا در قدرت کم برای جریان متناوب 50 سیکل ساخته نمیشوند خصوصیات یک موتور جریان متناوب سری و جریان مستقیم سری شبیه یکدیگر است .

سرعت این موتور متغیر است ، بطوریکه برای بارهای سنگین دارای سرعت کم و برای بارهای سبک دارای سرعت زیاد میباشد همچنین گشتاور آن در موقع شروع بکار خیلی بزرگ است .موتورهای سری با قدرت کم ، برای راندن پنکه‌ها .

مته‌ها برقی و سایر موارد کوچک دیگر بکار میروند .

چون موتورهای سری جریان متناوب و جریان مستقیم دارای خصوصیات یکسانی هستند، یک نوع موتور سری طرح شده است که میتواند هم با جریان متناوب وهم جریان مستقیم کارکند .

این موتور سری جریان مستقیم کارکند .

این موتور سری جریان متناوب – جریان مستقیم را موتور یونیورسال میگویند و در جاهایی که احتیاج به توان کمی دارند بطور وسیع مورد استفاده قرار میگیرد .موتورهای یونیورسال دارای بهره کمتری نسبت به موتورهای سری جریان متناوب وجریان مستقیم دارند و فقط در اندازه های کوچک ساخته میشوند .

موتور سنکرون : موتور سنکرون دارای یک استاتور سه فاز است که میدان مغناطیسی گردان درآن تولید میشود و یک روتور الکترومغناطیسی که بوسیله جریان مستقیم تغذیه میشود .

روتور مانند یک آهنربا عمل میکند و بوسیله میدان گردان استاتور جذب میشود .

این جذب شدن ، یک گشتاور بروتور وارد میکند و باعث میشود که با میدان بگردد .

موتورهای سنکرون بخودی خود ، راه اندازی نمیشود وباید بوسیله ای سرعت آنها را تا نزدیکی سرعت سنکرون بالا برد تا بتواند از آن به بعد بوسیله خودش بگردد .

موتور القایی : موتور القایی دارای استاتوری شبیه موتور سنکرون است ولی روتور آن به منبع خارجی وصل نمیشود .

در اثر قطع شدن هادی های روتور بوسیله میدان گردان جریان روتور القا میشود .

این جریان یک میدان مغناطیسی تولید میکند که روی میدان استاتور تاثیر گذاشته ، باعث میشود که گشتاوری بر روتور وارد شود و باعث دوران آن شود .

دو نوع روتور در موتورهای القایی بکار میرود .

یکی روتور قفس سنجابی و دیگری روتور سیم پیچی شده.

موتورهای سه فازه : میدان های مغناطیسی تولید شده در موتورهای جریان متناوب سه فاز ، 120 درجه با هم اختلاف فاز دارند و در هر لحظه ، این میدانها با هم ترکیب شده ، یک ترکیب شده ، یک میدان منتجه ای تولید میکنند که روی روتور عمل میکند و چون میدان مزبور میگردد روتور هم با آن شروع به گردش میکند.

لنگی : روتور یک موتور القایی در سرعتی کمتر از سرعت میگردد تا میدان گردان بتواند هادی ها روتور را قطع کندو جریانی در آنها القا کند .

این چند در صد اختلاف بین سرعت روتور بنام لنگی خوانده میشود .

لنگی با تغییرات عادی بار ، خیلی کم تغییر میکند و بنابراین موتورهای القایی موتورهایی با سرعت ثابت در نظر گرفته میشوند .

موتورهای القایی دوفاز : موتورهای القایی برای کارکردن بطور سه فاز یک فاز طرح میشوند .

استاتور سه فاز درست شبیه استاتور سه فاز موتور سنکرون میباشد .

استاتور و فاز بوسیله دوسیم پیچی که نسبت بهم به زوایه 90 درجه قرار گرفته اند یک میدان مغناطیسی گردان تولید میکند .

موتور القایی یک فاز : موتور القایی یک فاز فقط دارای یک سیم پیچی استاتور است .بنابراین میدان مغناطیسی تولید شده در استاتور آن گردان نیست .موتور القایی یک فاز، نمیتواند با یک سیم پیچی بوسیله خودش شروع بکار کند اما اگر بوسیله ای در ابتدا روتور را بگردانیم، روتور به گردش خود ادامه خواهد داد و بسرعت اسمی خود ، خواهد رسید برای راه اندازی این موتور میدانی در روتور آن القا میکنند که با میدان اصلی 90 درجه اختلاف فاز دارد و سپس دو میدان باهم میدان گردانی تولید میکنند که روتور را در حالت حرکت نگه میدارد .

خازن راه انداز – موتورهای القایی : برای ساختن موتور یک فازی که بوسیله خودش راه اندازی شود ، یک سیم پیچی راه انداز به استاتور اضافه میشود .

اگر این سیم پیچی راه انداز را بطور سری با یک خازن وصل کرد و با سیم پیچی استاتور به منبع ولتاژی وصل شود ، جریان گذرنده از سیم پیچی راه اندازه و جریان گذرنده از استاتور 90 درجه با هم اختلاف فاز خواهند داشت.

درنتیجه یک میدان مغناطیسی گردان تولید خواهد شد .

وقتی روتور سرعت گرفت .

مدار سیم پیچی راه انداز مدار اصلی جداشده وموتور مانند یک موتور یک فاز به حرکت خود ادامه خواهدداد .

موتور القایی با قطب های شکاف دار : در این موتور قسمتی از جلو هر قطب استاتور ، شکاف داده شده و بوسیله یک نوار مسی اتصال کوتاه شده است .

اثر این عمل انتقال میدان در هر قطب ها میباشد .میدان مغناطیسی متحرک اثرش مانند میدان گردان است و در نتیجه موتور بوسیله خودش راه اندازی خواهد شد .