دانلود تحقیق آسانسور

آسانسور کششی : آسانسوری است که حرکت آن بر اثر اصطکاک بین سیم بکسل و شیار فلکه کشش،به هنگام چرخش آن،توسط سیستم متحرکه انجام می شود.

آسانسور هیدرولیکی : در این نوع آسانسور عامل حرکت کابین،سیلندر و پیستون هیدرولیکی است و ممکن است وزنه تعادل نیز داشته باشد و معمولاً برای ارتفاعات کم و سرعتهای کم کاربرد دارد.

بالاسری : فاصله قائم بین کف بالاترین توقف تا زیر سقف چاه آسانسوررا بالا سری گویند.این فاصله برای جلوگیری از برخورد تعمییر کاران یا اجزاء فوقانی کابین با سقف چاه پیش بینی میشود و اندازه آن متناسب با نوع و سرعت آسانسور از جداول استاندارد بدست می آید.

تابلو کنترل آسانسور :
مجموعه ای است شامل مدارهای فرمان و قدرت که وظیفه کنترل حرکت کابین و پاسخگوئی به احضار را بر عهده دارد،قسمت فرمان در انواع قدیمی از رله های متعدد و در انواع جدید عموماً از ریز پردازنده ها و سایر قطعات الکتریکی ساخته میشود.

تعمیرکار :
فرد یا افراد مجاز و متخصص صاحب صلاحیت که وظیفه سرویس یا تعمییر آسانسور را به عهده دارند.

تراز طبقه شدن :
منظور از هم تراز شدن کف کابین با کف تمام شده طبقه در محل ورودی به آسانسور است.

سیستم اضافه بار :
در برخی از آسانسورها برای جلوگیری از اضافه بار حسگری را به شیوه های مختلف تعبیه می کنند تا هنگام سوار شدن مسافر یا گذاشتن بار بیش از ظرفیت پیش بینی شده در کابین،ضمن اعلام خبر از حرکت آسانسور تا تخلیه بار اضافی جلوگیری شود.

سیستم ترمز ایمنی (سیستم پاراشوت) :
سیستم مکانیکی که ترجیحاً در قسمت زیرین یا بالای چهارچوب (یوک) کابین یا وزنه تعادل (در صورت لازم ) قرار میگیرد و در مواقع ضروری با افزایش غیر عادی سرعت فعال شده و سبب توقف کابین یا وزنه تعادل بوسیله قفل شدن کابین یا وزنه تعادل به ریلها می شود،ترمزهای ایمنی ب سه دسته تقسیم می شوند: آنی یا لحظه ای برای سرعتهای تا 63/0 متر بر ثانیه- آنی ب ضربه گیر برای سرعتهای تا 1متر بر ثانیه و تدریجی برای سرعتهای بیشتر یا مساوی 1 متر بر ثانیه
چاه : فضایی است که ریل و برخی تجهیزات آسانسور در آن نصب می شوند و کابین و روزنه تعادل در این مکان حرکت می نمایند.معمولاً با دیواره ها،درهای طبقات و درها و دریچه های اضطراری محصور میگردد،در آسانسورهای نماباز قسمتی از دیواره ها ممکن است محصور نباشد.

چاهک : فاصله قائم بین کف پائین ترین توقف تا کف چاه آسانسور (با ابعاد چاه آسانسور) را چاهک میگویند،این اندازه مانند بالا سری از اهمیت زیادی برخوردار است و از جداول استاندارد ،متناسب با نوع و سرعت آسانسور انتخاب می شود.

درهای طبقاتی : درهایی هستند که در محل ورودی طبقات به کابین قرار میگیرند،درهای طبقات انواع مختلفی دارند مانند درهای تلسکوپی (یک طرف باز شو)،درهای سانترال (وسط بازشو)،درهای اکاردئونی،درهای لولایی و ...

انتخاب نوع و اندازه بازشوی درهای طبقات متناسب با نوع کاربری و مطابق با نوع کاربری و مطابق با استانداردهای مربوطه صورت میگیرد.

در کابین : دری است که در ورودی کابین قرار گرفته و معمولاً به طور خودکار بازو بسته می شود.سیستم متحرکه بازو بسته کردن درهای خودکار طبقات معمولی روی در کابین وخود دارد و هنگامیکه در طبقه مورد در نظر توقف می کند همزمان با باز شدن یا بسته شدن در کابین، در خودکار طبقه نیز باز یا بسته می شود .

ریل های راهنما : اجزای فلزی با مقطع T هستند که برای هدایت کابین ی وزنه تعادل (در صورت وجود) بکار می برند.

زنحیر جبران (سیم بگسل جبران) : در ساجتمان های مرتفع وقتیکه کابین در بالا و یا پائین ترین طبقه قرار می گیرد مجموع وزن سیم بگسلها که مقدار قابل ملاحظه ای است به یک سمت فلکه کشش منتقل می شود و مشکلاتی مانند سر خوردن روی فلکه کشش،گرم کردن موتور،مصرف انرژی زیاد را به وجود می آورد.برای جلوگیری از این موارد،سیم بگسل یا زنحیری،هم وزن سیم بگسل ها]از تیر پائین یوک کابین به تیر پائین وزنه تعادل متصل می شود که اضافه وزن بوجود آمده بوسیله سیم بگسل ها را جبران مینماید و به آن زنجیر یا سیم بگسل جبران می گویند.

ساختمان غیر مسکونی : به ساختمان های تجاری ،اداری،هتل،بیمارستان و آموزشی گقته می شود.

سرعت نامی : حداکثر سرعت کابین هنگام حرکت عادی را سرعت نامی می گویند.

سیستم های فراخوانی آسانسور : نحوه پاسخ به احضار مسافرین در آسانسور با توجه به نوع کاربری ساختمان می تواند متقاوت باشد و انتخاب صحیح سیستم کنترل اهمیت زیادی داردانواع مرسوم سیستم های فراخوانی به شرح زیر می باشد : الف- ساده (پوش باتن ) : در این نوع ،آسانسور به اولین احضار پاسخ داده و تا انجام این فرمان،احضارهای بعدی بی تاثیر است.این سیستم که ساده ترین است برای مکان های کم ترافیک،آسانسورهای باربر و بیمار بر (مخصوص حمل تخت یا برانکارد ) با تعداد طبقات کم مناسب است .دگمه احضار در طبقات تکی است.

ب- جمع کن رو به پائین (کالکتیو دان) : در این نوع، آسانسور در حین حرکت از بالا به پائین به کلیه احضار ها پاسخ می دهد و برای ساختمان های مسکونی و پر جمعیت و ساختمان های اداری که در طبقات آن شرکت های مستقل از هم وجود دارند و کم تراقیک هستند مناسب می باشد،دکمه احضار در طبقات تکی است.

ج- جمع کن رو به بالا (کالکتیو آپ) : شبیه جمع کن رو به پائین است به احضارهای از پائین به بالا پاسخ می دهد و برای ساختمان های کم ترافیک که طبقه اصلی در بالا و سایر طبقات در پائین می باشد .دگمه احضار در طبقات، تکی است.

د- جمع کن انتخابی (کالکتیو سلکتیو): در این نوع،آسانسور به احضارهای در جهت حرکت کابین پاسخ داده و در نتیجه از توقف های غیر ضروری در پاسخ به احضارهایی که خلاف جهت حرکت کابین است جلوگیری به عمل می آید.در هر طبقه دو دگمه با علامت بالا و پائین (به غیراز طبقات انتهایی بالا و پائین که یک دگمه می باشد)، وجود دارد .این نوع کنترل برای ساختمان های اداری و پر ترافیک توصیه می شود.

ه- فراخوانی گروهی: اگر کنترل به صورت دوتایی ،سه تایی یا بیشتر باشد دو،سه یا چند آسانسور با یک فرمان کنترل شده و نزدیکترین کابین هم جهت به احضار پاسخ می دهد.در این سیستم زمان انتظار مسافرین حداقل خواهد بود و برای برجهای مرتفع،هتلها موسسات بزرگ که از چند دستگاه آسانسور نزدیک به هم استفاده می نماید مناسب می باشد.

سطح مفید کابین: سطح مفیدی است که برای ایستادن مسافر و یا گذاشتن بار به کار گرفته می شود و مقدارآن متناسب با ظرفیت بار یا مسافر محاسبه می شود.(جداول 2 الف و ب ) شیر اطمینان : شیر هیدرولیکی است که هنگام سقوط یا افزایش ناگهانی سرعت درآسانسورهای هیدرولیک بکار می رود و هنگام افزایش جریان روغن بیش از خد مجاز،بسته شده واز سقوط یا افزایش سرعت کابین جلوگیری می نماید.

ضربه گیر (بافر) : وسیله ای ارتجاعی است که برای جلوگیری از اصابت کنترل نشده کابین و یا وزنه تعادل به کف جاهک به کار میرود و طوری طراحی و انتخاب می شود که قسمتی از انرژی جنبشی کابین را مستهلک کند.ضربه گیر لاستیکی تا سرعت 1 متر بر ثانیه،ضربه گیر فنر حلقوی تا سرعت 6/1 متر بر ثانیه و ضربه گیر هیدرولیک برای هر سرعتی قابل استفاده است.باید توجه داشت که ضربه گیر برای متوقف کردن کابین در سقوط آزاد طراحی نشده است.

طبقه اصلی ورودی : منظور طبقه ایست که ورودی افراد پباده به ساختمان از آن طریق انجام می شود و معمولا هم تراز خیابان است.چنانچه در ساختمانی دسترسیهای اصلی مختلفی به یک آسانسور وجود داشته باشد پائین ترین آنها طبقه اصلی محسوب می شود.

طول مسیر حرکت :ارتفاع بین کف طیقه اصلی ورودی تا کف بالاترین طیقه توقف آسانسور،طول مسیر حرکت نامیده میشود.

کابین : جزئی از آسانسور است که مسافر،بار یا هردو را در آن جای میدهد کابین دارای کف برای ایستادن،دیواره هایی برای حفاظت مسافرین یا بار،سقف و معمولاً دارای درب می باشد.

کابین دو درب : کابینی است که دو درب دارد،در صورتی که این دو درب در دو ضلع روبرو یاشند" کابین دو درب روبرو" و در صورتیکه در دو ضلع مجاور باشند کابین دو درب مجاور نامیده می شود.

کلید آتش نشان : کلیدی است که در مواقع ضروری توسط آتش نشان فعال شده و کنترل آسانسور فقط توسط آتش نشان (راهیر داخل کابین)صورت می گیرد و یه سایر احضارها پاسخ داده نمی شود تا کارایی آسانسور با حذف توقف های غیر ضروری بیشتر شود.

کنترل کننده مکانیکی سرعت(گاورنر) : وسیله ای مکانیکی است که از طریق سیسم بگسل یا زنجیر یه سیستم ترمز ایمنی(پاراشوت) کابین یا وزنه تعادل (در صورت وجود) وصل است تا در موقع افزایش سرعت از حد تعیین شده قفل کرده و ضمن فرمان قطع برق آسانسور،سیستم ترمز ایمنی را فعال نماید.

موتور خانه : فضایی است که موتور گیر بکس یا سیستم رانش آسانسور و تابلو کنترل و غیره را در خود جای میدهد و ابعاد آن به ازای ظرفیت های مختلف در جدول استاندارد قید شده است .(پیوست 2) نگهدارنده ریل ها:رابطی است که ریل ها را به سازه و دیوازه جاه آسانسور متصل می کند.و برای اتصال آن از بست مخصوص پیچ و مهره استفاده می شود.

وزنه تعادل : وزنه یا ترکیبی از وزنه هاست که برای متعادل کردن وزن کابین و بخشی از ظرفیت آسانسور به کار می رود.

یوک کابین:قاب نگهدارنده است که کف کابین،ترمزهای ایمنی،کفشکها و سیم بگسل ها به آن متصل می شوند.

2- اطلاعات اولیه برای انتخاب آسانسور: 2-1 طراح باید تعداد، ظرفیت و نوع (مسافر،باربر،و ...) آسانسور(های ) ساختمان را در مراحل اولیه طراحی،تعیین نموده و بر اساس اطلاعات حاصله و مقررات این مبحث جانمایی کند.پیش بینی تمهیدات لازم متناسب با شرایط اقلیمی بعهده طراح می باشد 2-2 در ساختمان های بیش از چهار طبقه با حداکثر طول مسیر حرکت بیش از 5/10 متر (کف ورودی اصلی تا کف آخرین توقف )تعبیه آسانسور الزامی میباشد (معمولاً بیش از 4 طبقه).

تبصره :در ساختمان های غیر مسکونی طول مسیر حرکت از کف پائین ترین طبقه تا کف بالاترین طبقه محاسبه شود.

2-3 در ساختمان های 8 طیقه یا با طول مسیر حرکت 28 متر و بیشتر باید حداقل دو دستگاه آسانسور پیش بینی شود.حتی اگر از نظر محاسبات تعداد وظرفیت یکدستگاه آسانسور کفایت می کند.

2-4 در کلیه ساختمان های با طول مسیر حرکت بیش از 28 متر حداقل یکدستگاه آسانسور مناسب حمل بیمار (برانکارد بر) نیز باید پیش بینی شود.

این آسانسور باید با علامت مخصوص قابل رویتی مسخص شده و کلیه طبقات را سرویس دهد.

2-5 در ساختمان هایی که وجود آسانسور یا آسانسورها الزامی می باشد باید حداقل یکی از آسانسورها قابلیت حمل صندلی چرخدار را دارا می باشد.

2-6 در ساختمان بیمارستان های بیش از یک طبقه،وجود حداقل یک دستگاه آسانسور تخت بر اجباری است در صورتیکه سطح شیبدار مناسب وجود داشته باشد این الزام وجود ندارد.

2-7 در ساختمان بیمارستان درمان سرپایی و مکان های نگهداری سالمندان و معلولین بیش از یک طبقه،حداقل یک دستگاه برانکارد الزامیست،مگر آنکه سطح شیب دار مناسب وجود داشته باشد.

2-8 در محاسبات ترافیک علاوه بر کمیت ،کیفیت سرویس نیز باید مدنظر قرار گیرد،بنحوی که حرکت آسانسور از طیقه ورودی اصلی بطور متوسط هر 100 ثانیه یکبار صورت می گیرد.

3- طراحی و آماده سازی محل آسانسور 3-1 جانمایی آسانسور (ها): طراح باید محل صحیح قرار گیری آسانسور( ها) در یک ساختمان،سهولت دسترسی و رفت و آمد مسافرین و هدایت آنها به سمت آسانسور(ها)را تعیین کند.

پس از مشخص شدن تعداد و ظرفیت آسانسور(ها)طزاح باید با توجه به موارد زیر مکان صحیح قرارگیری آسانسور (ها) را تعیین نماید : 3-1-1 آسانسور(ها) باید در مرکز یا مراکز حرکتی و ترافیکی ساختمان قرار گیرد،بطوریکه با کمترین حرکت و جابجایی مسافر یا بار،بتوان از نقاط مختلف ساختمان به آنها دسترسی پیدا نمود.

3-1-2 حداکثر فاصله پیاده روی از در ورودی ساختمان یا در آپارتمان ها برای سوار شدن به آسانسور(ها )در هر طبقه 45 متر می باشد.

توصیه-1 در صورتیکه تعداد آسانسورها بیش از یک دستگاه باشد می توان آنها را کنار یا روبروی هم جای داد.

3-1-3 آسانسورها باید به نحوی جایگذاری شوندکه قاضله مساقران برای سوار شدن به هر کابین حداقل ممکن باشد.

توصیه-2 در صورتی که تعداد آسانسورها سه دستگاه یا کمتر باشد می توان آن ها را مجاور هم در نظر گرفت و در ضورتیکه بیش از سه دستگاه باشند بهتر است طوری تقسیم شوند که حداقل در دو منطقه متقاوت یا در دو گر.ه روبروی هم قرار گیرند.

توصیه-3 محدودیی در تعداد آسانسورهای متمرکز در یک منطقه وجود ندارد ولی پیشنهاد می شود تهداد آسانسورهای کنار هم در ساختمانی مسکونی بیش از 4 دستگاه در یک ردیف نباشد.

3-1-4 ورود و خروح افراد از آسانسور(ها) به طبقات و بالعکس باید براحتی و بدون تداخل حرکتی صورت گیردو فضای خالی جهت انتظار در ورودی و خروجیها در نظر گرفته شود راهروی مقابل آسانسور باید طبق ابعاد مندرج در جدول 1 طراحی شود.

توصیه-4 در هتل ها و بیمارستان ها و ساختمان های مسکونی برای جلوگیری از انتقال سرو صدای ناشی از کارکرد و حرکت آسانسور تمهیدات لازم پیش بینی گردد و چاه آسانسور از اطاق های بستری یا خواب دور باشد.

جدول1- عمق ( عرض یا طول هم راستای عمق کابین ) راهرو مقابل ورودیهای کابین 3-2 چاه آسانسور : ابعاد چاه آسانسور باید متناسب با ظرفیت،نوع درو سرعتی طراحی شود.

یادآوری1- جداول و نقشه های پیوست ها ، راهمای طراحی ابعاد چاه ، موتورخانه و چاهک متناسب با ابعاد کابین نوع در و سرعت می باشند با توجه به اینکه جداول مذکور مطابق با استانداردهای معتبر بین الملل می باشند توصیه می‌گردد در طراحی مورد استفاده قرار گیرند.

یاد آوری2- در صورتیکه دیواره های اطراف چاه آسانسور بتونی باشد طراح در محل های مورد نیاز صفحات آهنی یا پروفیل های فلزی مخصوصی جهت نصب اجزاء آسانسور پیش بینی نماید.در صورتیکه سازه اطراف چاه آسانسور فلزی باشد پیش بینی های لازم جهت اتصال اجزاء آسانسور به سازه ساختمان بعمل آید.استفاده از پلیت هایی که بوسیله تفنگ های چاشنی دار در بتن کار گذاشته می شوند در شرایطی که این اجزا دارای عملکرد در کشش هستند مجاز نیست.

جدول (2) الف – حداکثر مساحت کابین متناسب با ظرفیت حدقل برای آسانسور یکنفره حداثل برای آسانسور دو نفره برای ظرفیت بیش از 2500 کیلوگرم به ازای هر 100 کیلوگرم 16/0 متر مربع به حداکثر مساحت قابل دسترسی اضافه شودبرای وزنهای مابین مقادیر فوق ،مساحت از طریق رابطه خطی محاسبه شود.

یادآوری: در آسانسورهای خودروبر غیر تجاری که بهره برداری از آنها توسط اشخاص مجاز و آموزش دیده انجام میشود به ازای هر 200 کیلوگرم بار اضافی باید حدود 18/0 متر مربع به سطح چاه آسانسور اضافه شود.

جدول (2ب) حداقل مساحت کابین مناسب باتعداد نفرات 3-2-1 برای جلوگیری از اضافه بار (بیش از ظرفیت آسانسور)مساحت کابین باید محدود گردد،بدین منظور ضمن توجه به ابعاد داده شده برای چاه آسانسور(پیوست 2)،توجه به جداول( 2 الف و ب) وحداکثر و حداقل مساحت مجاز داخل کابین الزامی است می باشد.

3-2-2 در صورتیکه بیش از یک آسانسور در یک چاه وجود داشته باشد باید دیواری مابین قطعات متحرک دو آسانسور مجاور اجرا شود که از پائین ترین نقطه توقف کابین یا محل استقرار قطعات متحرک در چاهک شروع شده و تا ارتفاع 5/2 متر بالاتر امتداد یابد.

3-3 سازه ها و دیواره ها و سقف چاه آسانسورها 3-3-1 دیواره ها و تیغه های پوشاننده چاه آسانسور (ها) باید از مصالح مقاوم در برابر آتش (تحمل حداقل یک ساعت) ساخته شوند و در اثر حرارت،گاز و دود خطرناک از آن ها متصاعد نشود.

3-3-2 کل بارهای استاتیک و دیامیک قطعات ثابت و تجهیزات معلق آسانسور (ها)بعلاوه ظرفیت آن بر سقف چاه آسانسور وارد می شود،لذا نیروهای ورد به این سقف،باید محاسبه شود و در طراحی سازه و سقف چاه ملحوظ گردد.

3-3-3 هنگام عملکرد اضطراری ترمز ایمنی،مجموع وزن کابین خالی بغلاوه 25/1 برابر ظرقیت با سرعتی حداقل 15/1 برابر سرعت نامی و شتاب منفی متناسب با نوع ترمز ایمنی بر روی ریل های راهنما متوقف می گرد،هرجند که عمده نیرو به ریل های راهنما وارد می شود ولی به دلیل اتصال آنها به سازه و وجود نیروهای جانبی،سازه آسانسور نیز باید قدرت تحمل این نیروها را داشته باشد،لذا تأثیر این نیروها باید در محاسبات سازه منظور گردد.

3-3-4 در کابین های دارای در،سطح داخلی دیوار(های) چاه آسانسور در سمت ورودی(های) کابین باید صاف و بدون برجستگی و با فرو رفتگی باشد.ودر صورت وجود این برجستگی باید با زاویه 60درجه نسبت به افق پوشانده شود.

3-3-5 سطح داخلی دیواره چاه آسانسور در سمت ورودی طبقات کابین های بدون درب باید کاملاً صاف و بدون برجستگی یا فرو رفتگی باشد.

3-3-6 سطح داخلی دیوار چاه آسانسور باید با مصالح مناسب به گونه ای پوشانده شود که کمترین خلل و فرج را دارا باشد(سیمانکاری صاف یا سفیدکاری) 3-3-7 چاه باید منحصراًً برای آسانسور باشد.نصب و عبور هرگونه لوله،کابل،سیم و تجهیزات دیگر در چاه آسانسور،بجز سیم کشی و لوله های برق مربوط یه سیم روشنایی چاه و کابل های برق مخصوص آسانسور داخل چاه آسانسور،ممنوع است.

3-3-8 روشنایی چاه : روشنایی چاه آسانسور باید یه نحو مطلوب تأمین گردد.دو عدد چراغ در فاصله نیم متر از بالاترین و پائین ترین نقطه چاه و مابقی چراغ ها به فواصل حداکثر 7 متر با حفاظ و قابلیت روشن و خاموش شدن از موتور خانه و چاهک باید نصب شود.

3-3-9 مدار تغذیه سیستم روشنایی موتور خانه،روشنایی چاه و پریز های برق باید طوری در نظر گرفته شود که در صورت قطع مدار تغذیه آسانسور به منظور تعمیرات احتمالی و موار دیگر،مدار تغذیه آن ها برقرار بماند.

3-3-10 وزنه تعادل و کابین باید در یک چاه باشند.

3-4 تأثیرات آسانسور بر سازه ساختمان 3-4-1 نیروهای استاتیکی و دینامیکی ناشی از وزن و حرکت آسانسور باید در محاسبه و طراحی سازه ساختمان مدنظر قرار گیرند.

3-4-2 تاثیرات دینامیکی ناشی از ارتعاش موتور آسانسور باید در محاسبه و طراحی ساره ساختمان و سازنده نگهدارنده آسانسور در نظر گرفته شود.

3-4-3 تاثیرات ناشی از ضربات وارد از حرکت و ترمز آسانسور و نیز برخورد آن با کف چاهک باید در محاسبه و طراحی سازه ساختمان و سازه نگهدارنده آسانسور در نظر گرفته شود.

3-4-4 سازه نگهدارنده آسانسور باید برای مقاومت در برابر زلزله های یا ریسک بالاتر و یا حداقل معادل درجه خطر زلزله ساختمان اصلی محاسبه و طراحی شود.

3-5 موتور خانه 3-5-1 بهترین محل جانمایی موتور خانه در بالای چاه آسانسور است هرچند که ممکن است که بدلیل پاره ای محدودیت ها،موتور خانه در پائین یا کنار چاه آسانسور باشد،فضای موتور خانه باید به انداره ای باشد که امکان جای دادن تجهیزات،فضای مناسب جهت تردد ایمن افراد مجاز و تعمییرات احتمالی را دارا باشد.

3-5-2 در طراحی موتور خانه موارد زیر باید رعایت شود : الف- حداقل فضای باز در جلوی تابلوهای کنترل آسانسور 700 میلی متر باشد.

ب- حداقل فضای باز در جلوی تجهیزات ثابت 500 میلی متر باشد.

ج- حداقل فضای باز در اطراف تجهیزات در حال چرخش 600 میلی متر باشد.

د- حداقل ارتفاع موتور خانه از محل استقرار ماشین آلات 1800 میلی متر باشد.

ه- حداقل ارتفاع از روی قطعات در حال چرخش تا زیر سقف موتور خانه 300میلیمتر باشد.

و- در صورتیکه اختلاف ارتفاع بین سطوح داخل موتور خانه بیش ار 500 میلی متر باشد سطح بالاتر باید با نرده محصور شود و برای دسترسی به آن نردبانی تعبیه شود.

3-5-3 در صورتیکه موتور خانه برای بیش از یک آسانسور استفاده شود حداقل ابعاد موتور خاته مشترک از جدول 3 محاسبه گردد.

Ra : مساحت موتور خانه b4 : عرض موتور خانه :b3عرض چاه :d4عمق موتور خانه d2: عمق چاه N: تعداد آسانسورها – در صورت فرد بودن به عدد زوج بعدی گرد شود.

3-5-4 باز شوی در موتور خانه باید دارای حداقل 900 میلی متر عرض و 1900میلی متر ارتفاع باشد.در معمولاً به سمت بیرون و دارای قفل و کلید مطمئن در اختیار افراد صاحب صلاحیت باشد.

3-5-5 برای جلوگیری از سقوط اجسام خارجی به داخل چاه مانعی به ارتفاع 50 میلی متر در اطراف مجازی باز کف موتور خانه ایجاد شود.

3-5-6 در صورتیکه نتوان از پله های معمول برای دسترسی به موتور خانه استفاده نمود،باید نردبان اختصاصی ایمن و غیر لغزنده دائمی برای دسترسی به موتور خانه در نظر گرفت.

3-5-7 به منظور جابجایی تجهیزات باید مونو ریلی دائمی در سقف موتور خانه پیش بینی شود در غیر اینصورت باید قلابی در مرکز چاه آسانسور در زیر سقف موتورخانه نصب گردد به طوری که بارهای وارده مطابق جدول (4) را تحمل نماید.

جدول(4) بار وارده به قلاب سقف موتورخانه 3-5-8 روشنایی داخل موتورخانه باید میزان حداقل 200 لوکس در کف تأمین گردد.همچنین حداقل یک پریز در موتور خانه باید نصب گردد.

3-5-9 دمای فضای داخل موتور خانه حتی در زمان کارکرد آسانسور باید بین 5+ تا 40 درجه سانتیگراد باشد.

3-5-10 مهندسین طراح باید نقشه جابجایی و مجموع نیروهای وارده به کف موتور خانه و تجهیزات نصب شده را محاسبه یا از شرکت های معتبر آسانسور اخذ نمایند و با در دظر گرفتن ضرایب ایمنی لازم محاسبات را کنترل نموده ضمن بررسی هرگونه ضعف در اثر سوراخ ها و شکاف ها از استحکام سازه اطمینان یابند.

3-5-11 در صورتیکه سرعت آسانسور بیش از 5/2 متر بر ثانیه باشد موتور خانه باید در بالای چاه آسانسور باشد.

3-5-12 باید از موتور خانه فقط برای استقرارتجهیزات آسانسور استفاده سود و اگر ابعاد آن مطابق مقررات این مبحث باشد جزء بنای مفید ساختمان محسوب نمی شوند.

3-6 چاهک : فاصله بین کف پائین ترین توقف تا کف چاه آسانسور را چاهک میگویند.

3-6-1 ارتفاع چاهک باید طراحی و اجرا شود هنگام طراحی ستون ها و فونداسیون اطراف چاهک دقت شود که ابعاد کوچک باید دقیقاً هم اندازه چاه باشد و فونداسیون پایه ستون های اطراف چاه آسانسور پایین تر از عمق مورد نیاز چاهک طراحی و اجرا شوند.

3-6-2 در صورتیکه امکان هرگونه دسترسی به زیر چاه آسانسور وجود داشته باشد یعنی زیر چاهک آسانسور خالی باشد باید علاوه بر تقویت سازه کف چاهک،وزنه تغادل محهز به سیستم ترمز ایمنی مستقل شود یا ستون مستقل شودیا ستون مخکمی در امتداد مرکز وزنه تعادل از کف چاهک تا زمین امتداد یابد.

3-6-3 چاهک از نظر نفوذ رطوبت به داخل دارای عایق بندی مناسب بوده،کف آن سیمانکاری یا با موزائیک غیر لغزنده پوشیده شود و نردبان مناسبی ا فاصله کم از دیواره چاه بنحوی که که با قطعات متحرک فاصله مناسبی داشته باشد در آن کار گذاشته شود.

3-6-4 در صورتیکه چاه آسانسور مشترک باشد باید چاهک ها به نحو مقتضی از کف چاهک تا ارتفاع 5/2 متر جداسازی شوند و بتوان بصورت ایمن از طریق ورودی به چاهک مربوط رفت و آمد نمود.

3-6-5 ضربه گیر ها یا ستون های نشیمن گاه ضربه گیر کابین و وزنه تعادل در فضای داخلی چاهک قرار می گیرند،این ضربه گیرها یا ستون ها باید به نحوی در کف چاهک نصب یا اجرا شوند که پس از برخورد کابین با وزنه تعادل به آنها و قشرده شدن کامل فضای خالی بعنوان جان ناه به ارتفاع حداقل 500 میلی متر به ابعاد 500 *600*1000 میلی متر در انتهای جاهک باقی بماند.

3-7 درهای طبقات،درها و دریچه های اضطراری و بازدید 3-7-1 حداقل ارتفاع مفید ورودی کابین در طبقات برای ورود غادی باید 2 متر باشد.

3-7-2 درهای طبقات باید پس از نصب ریلهای راهنما طبق نقشه های مورد نظر بصورت کاملاًً شاقول نصب شوند و هیچ گونه شکاف یا جای باز غیر معمول نداشته باشند.

3-7-3 نصب هرگونه در اضافه بجز درهای مخصوص طبقات در ناحیه ورودی به کابین ممنوع می باشد.

3-7-4 در آسانسورهایی که فاصله بین دو طبقه متوالی آن بیش از 11 متر باشد یک درب اضطراری باید در محل مناسب در نظر گرفته شود بطوریکه فاصله آن ها حداکثر 11 متر باشد .

3-7-5 درها و دریچه های اضطراری در دیواره های چاه آسانسور باید حداقل 35/0متر عرض و 20/1 متر ارتفاع داشته باشند و باز شوی آن ها به سمت چاه آسانسور نباشد،و به قفل ایمنی مجهز باشند.

3-7-6 نحوه بازو بسته شدن درها و دریچه های اضطراری چاه آسانسور باید به گونه ای باشد که از سمت بیرون بدون کلید باز نشوند ولی از داخلی براحتی بدون نیاز به کلید بازو بسته شوند.همچنین در محل قفل،مدار الکتریکی توسط شرکتهای سازنده آسانسور طراحی و نصب گردد که هنگام باز شدن آنها کارکرد عادی آسانسور متوقف شود.

3-7-7 برآمدگی یا فرو رفتگی های پشت درهای طبقات (در نوع بدون در کابین،سمت چاه آسانسور) نباید به نحوی باشد که سبب گیر کردن نا هواسته دست یا لباس یا هرگونه شیء خارجی گردد.حداکثر نا صاقی مجاز 5 میلی متر می باشد.

3-7-8 هیچگونه در،دریچه اضطراری و تخلیه هوا درسمتی که وزنه تعتدل قرار می گیرد تعبیه نگردد.

3-7-9 دریچه اضطراری برای ورود به بالای کابین در زیرسطح سقف چاه یا یکی از دیواره های چاه از فضای موتور خانه به ابعاد 6/0 *6/0 متر باید تعبیه شود که باز شوی آن به بیرون چاه بوده و دارای قفل ایمنی باشد.

3-7-10حداقل ارتفاع کف به کف دو طبقه متوالی در هر سمت چاه آسانسور (آسانسورهای بت در روبرو شامل این مورد نمی گردد و به صورت مجزا در نظر گرفته می شود) برای تعبیه در طبقه آسانسور طبق جدول (5) می باشد و طبقاتی که ارتفاع آنها کمتر از ابغاد این حدول می باشد به عنوان طبقه توقف محسوب نشده و آسانسور باید در آن طبقه توقف نماید.

جدول (5) حداقل فاصله کف به کف طبقات با توجه به نحوه باز شدن و حداکثر ارتفاع در 3-7-11در آسانسورهای گروهی (بیشتر از 2 آسانسور کنار هم) در کف موتورخانه و در امتداد پاگرد جلوی در طبقه آخر دریچه ای برای حمل متعلقات داخل موتور خانه مانند موتور گیر بکس و تبلوی کنترل به توقف آخر تعبیه شود که باز شوی آن به سمت موتور خانه باشد ابعاد این دریچه متناسب با موتور گیربکس یا وسایل سنگین داخل موتور خانه در نظر گرفته شود،همجنین قلاب سقف یا مونو ریلی در موتورخانه تعبیه گردد که روی این دریچه نیزکاربرد داشته باشد.

3-7-12 طراحی و نصب درها یا دریچه ها و یا قطعات آن ها باید به گونه ای باشد که در آن اثر حوادث عادی مانند ضربه،حریق،ترکیدگی لوله های آب و غیره به داخل چاه آسانسور سقوط ننماید.

3-8 تخلیه هوای چاه و موتور خانه 3-8-1 هوای چاهی که آسانسور(ها ) را در خود جای داده و بیش از دو طبقه امتداد داشته باشد باید مستقیماً یا از طریق موتورخانه به فضای آزاد تخلیه شود.مساحت دریچه تخلیه هوا نباید کمتر از 1 درصد مساحت مقطغ چاه آسانسور باشد.

3-8-2 در صورتیکه سرعت آسانسور بیش از 5/2 متر بر ثانیه باشد سطح تخلیه هوا باید حداقل 3/0 متر مربع باشد.

3-8-3 اگر تعداد دو یا سه آسانسور در یک چاه مشترک قرار گیرند سطح دریچه هوا باید حداقل 3/0 متر مربع باشد.

3-8-3 اگر تعداد دو یا سه آسانسور در یک چاه مشترک قرار گیرند سطح دریچه تخلیه هوا تهویه 3/0 متر مربع کافی می باشد.ولی برای چهار آسانسور می بایستی به 4/0متر مربع افزایش یابد و بنحوی محافظت شود که از نقوذ باران،برف،پرندگان و خیونات دیگر به چاه جلوگیری شود.

3-8-4 در یچه تخلیه هوا باید به صورت دستی عمل نماید.

3-8-5 چاه آسانسور نبید به وسیله تخلیه هوای ساختمان باشد.

3-8-6 تخلیه هوای چاه هر گروه آسانسور مستقل از جاههای گروههای دیگر خواهد بود.بنابر این نباید بین آن ها ارتباط تخلیه هوا وجود داشته باشد.

3-9روا داری های اجرای چاه 3-9-1در اجرای سازه چاه آسانسور با توجه به نوع سازه و پوشش دیواره ها رواداری های ذکر شده در سایر مباحث مثررات ملی ساختمان لازم الاجرا می باشد.

3-9-2 رواداری شاثول بودن دیواره های داخل چاه آسانسور مطابق جدول (6) می باشد،در صورت عدم رعایت این اندازه ها ابعاد مفید چاه پس از کسر نا شاقولی ها ملاک عمل باشد.

جدول( 6) حداکثر ناشاقولی ابعاد چاه آسانسور 3-9-3 در صورتیکه چاه دارای چند آسانسور باشد خطوط شاقولی در سمت مجاور آسانسورها باید حداقل 200 میلیمتر فاصله داشته باشند(با در نظر گرفتن تیغه جدا ساز.

9-4- رواداری ناشاقولی در محلهای قید شده با حرف L حداکثر 25 میلی متر است.

9-5- نظر به اینکه در سازه های مرتفع (برجها) تغییر مکان جانبی مجاز تحت تأثیر نیروهای باد در نظر گرفته می شود، لذا باید تمهیدات خاص برای این منظور در طراحی آسانسور مد نظر قرار گیرد.

4- ملاحظات سازه ای آسانسور: مقررات این بخش برای طراحی سازه ای قطعات مرتبط با آسانسور در ساختمانها که شامل قطعات و اتصالات در چاه، چاهک و اتاقک موتور خانه می باشند بکار برده می شود.

ضوابط طراحی سازه ای اسکلت کابین آسانسور و وزنه تعادل که بر اساس استانداردهای مربوطه توسط سازنده آسانسور لازم الراجرا است شامل این مقررات نمی باشد.

4-1- نیروهای طراحی کلیه قطعات و اتصالات سازه ای مرتبط با آسانسور باید برای مجموع وزن ماشین آلات و قسمتهای متحرک آسانسور، اثرات ضربه ای بارها و اثرات زلزله محاسبه شوند تکیه گاهها و اتصالات قطعات آسانسور به ساختمان باید برای نیروهای فوق محاسبه شده و تغییر شکل آنها از حدود معینی که توسط آئین نامه های معتبر برای آسانسورهای مختلف تعیین شده است تجاوز ننمایند.

4-2- اثرات ضربه ای بارها: برای منظور نمودن اثرات ضربه ای بارها در آسانسورها، کلیه نیروهای ایجاد شده در اثر حرکت آسانسورها در همه جهت باید به مقدار صد درصد افزایش داده شوند.

4-3- نیروهای استاتیکی معادل زلزله بر هر قطعه باید با توجه به عوامل موثر بر رفتار سازه و قطعه در برابر زلزله با توجه به ضوابط مبحث ششم «بارهای وارد بر ساختمان» و سایر منابع معتبر (مشخص شده در فهرست مراجع) محاسبه شود و در تمام جهات افقی و قائم با سایر نیروهای وارد بر قطعه و سازه ترکیب گردد.

5- ویژگی های آسانسورهای هیدرولیک: آسانسورهای هیدرولیک در ظرفیت های مختلف با طول مسیر حرکت کم به کار گرفته می شود و معمولاً در ظرفیتهای بالا نسبت به انواع کششی مقرون به صرفه تر می باشند، حرکت نرم و روان و قابلیت تنظیم سرعت، دقت توقف در تراز طبقه، شروع و خاتمه حرکت بدون شوک از مزایای این نوع آسانسورها می باشد.

عدم نیاز به پیش بینی موتورخانه در بالای چاه و امکان قرار دادن آن در فضای دورتری از چاه نیز از مزیتهای این نوع می باشد.

5-1- سیتم محرکه آسانسورهای هیدرولیک می تواند از نوع مستقیم یا غیر مستقیم باشد در نوع مستقیم جک مستقیماً به یوک کابین متصل می گردد و در نوع غیر مستقیم باشد در نوع مستقیم باشد جک باید دارای شیر اطمینان مخصوص باشد در صورتیکه از نوع غیر مستقیم باشد کابین مجهز به سیستم ترمز اضطراری (پاراشوت) و گاورنر باشد.

5-2- در صورتیکه بیش از یک جک برای جابجایی کابین بکار رود باید بنحوی به همدیگر مرتبط شوند که فشار روغن آنها همواره یکسان باشد.

5-3- در صورتیکه آسانسور هیدرولیک از نوعی باشد که نیاز به حفر چاه جهت استقرار جک باشد باید پیش بینی لازم جهت حفر این چاه به عمل آید.