دانلود تحقیق پیشنهاد معماری برای شهر سنندج

پیشنهاد معماری برای شهر سنندج
در شهر سنندج طبق نتایج همدمای مؤثر 77 درصد اوقات سال احساس سرما وجود دارد و حدود 3 درصد شرایط گرم وجود دارد و حدود 20 درصد آسایش حرارتی برقرار است .

بنابراین اولویت معماری در شهر سنندج مقابله با سرمای هوا در طول سال مخصوصاً فصل پاییز و زمستان می باشد .

در مرحله دوم باید تا حد امکان با گرمای طاقت فرسایی تابستان مقابله نمود.

بجز پیشنهادات که در معیار ماهانی برای شهر سنندج شده است می توان پیشنهادات زیر را برای بیشتر کردن محدوده آسایش حرارتی بکار برد .

الف )‌در خصوص مقابله با سرما پیشنهادات زیر را می‌توان بکار برد :
پیشنهاد اول :
فضاهای داخلی ساختمان از همدیگر تفکیک شود و هر کدام به اندازه‌ مورد نیاز گرم شوند – مثلاً لزومی ندارد که به طور دائم اتاق خواب یا حمام و بعضی فضاهای غیر ضروری را گرم نگه داریم .

همچنین می توانیم به وسیله نصب در ، در بین فضای داخلی منزل و راه پله‌ای که به بالا می رود از اتلاف گرما جلوگیری نمود.

پیشنهاد دوم :
استفاده از پنجره های که در سقف منازل تعبیه می شوند برای ورود به نور خورشید در فصل زمستان مفید هستند ولی شکل استفاده از این پنجره ها در فصل تابستان با عبور نور و انرژی خورشید به داخل منازل باعث گرم شدن فضای داخلی ساختمان می شوند.

برای ا مقابله با گرمای ورودی از این پنجره ها در فصل تابستان باید از سایه بانها استفاده شود .

البته تعبیه یک دریچه قابل باز و بسته شدن در این پنجره ها می تواند جهت ایجاد کوران در فضای ساختمان برای فصل گرم مؤثر باشد .

پیشنهاد سوم :
استفاده بهینه از وسایل گرمای زای داخل ساختمان می تواند اتلاف انرژی را به حداقل برساند برای نمونه می توان امتداد لوله را در فضای منزل طولانی تر کرد تا هوای گرم تر دیرتر به خارج منزل هدایت شود یا میتوان با گذاشتن یک مخزن آب کنار بخاری از گرمای مخزن آب استفاده کرد .

در نهایت با درزگیری روزنها و استفاده از پنجره های دوجداره می توان اتلاف حرارت را به حداقل رساند .

ب) درباره مقابله با گرما در ماههای تابستان نیز می توان روشهای زیر را به کار برد :
اول : می توان با کاشت درختان خزان دار در فصل تابستان از سایه مناسب آنها استفاده نمود و نیز با تعیین محل مناسب غرس درخت از قدرت خنک کنندگی آن در فصل تابستان بهره مند شده و از چشم اندازی زیبا آن استفاده کرد .

در غرس درختان باید فضای بین آنها در نظر گرفته شود تا در طول شب اشعه موج بلند زمین بدون برخورد با مانعی حرارت را دفع کند .

برای جریان بهتر هوا در فصل تابستان بهتر است زیردرختان خلوت نگه داشته شوند.

دوم: ساخت منازل دو یا چند طبقه برای کمتر شدن مساحت سطوحی که در معرض نور خورشید قرار می گیرند مفید است همچنین ایجاد بافت بهم چسبیده و متراکم جهت دریافت هر چه کمتر انرژی خورشیدی مؤثر است ضمناً با ایجاد برآمدگی روی لبه بام و پنجره ها می توان از نفوذ بیش از حد نور و حرارت خورشید به منازل جلوگیری کرد .

نتیجه گیری نهایی درباره میزان آسایش اقلیمی برای بدست آوردن میزان آسایش اقلیمی در شهر مورد مطالعه از 3 معیار آسایش روش اولگی ، گیونی و ماهانی استفاده گردیده در شاخص آسایش اولگی مواقع نسبتاً‌ناراحت تا کاملاً ناراحت به عنوان ناراحتی حرارتی تلقی می گردد.

و مواقع نسبتاً سرد تا کاملاً‌سرد به عنوان منطقه سرد سال و بقیه مواقع سال نیز منطقه آسایش شناخته می شود در معیار ماهانی و میزان طول سال با 3 قسمت آسایش ، گرم ، و سرد ارزیابی می شود.

نتیجه گیری نهایی با استفاده از روش اولگی برای اینکه نتایج به دست آمده شاخص آسایش دما – نم در شهر مورد مطالعه تمام اوقات سال را به 3 منطقه گرم و سرد و آسایش تقسیم شده است و نتایج نهایی در جدول ( ) ( ) ارائه شده است .

درجه آسایش ماهها در طول روز در سنندج بر اساس روش اولگی درجه آسایش ماهها در طول شب سنندج بر اساس روش اولگی نتیجه گیری نهایی از نمودار همدمای مؤثر با استفاده از نمودار های (4-4) (5-4)(6-4) در حد سالانه مناطق گرم و سرد آسایش شهر مورد مطالعه محاسبه گردیده و نتایج را در جدول( ) نشان داده شده است .

درصد سالانه تحت پوشش مناطق گرم و تحت پوشش مناطق سرد و آسایش در سنندج نتیجه نهایی با استفاده از معیار ماهانی در معیار ماهانی تمام ماههای سال در طول شب و روز به 3 منطقه گرم و سرد و آسایش تقسیم گردیده برای بررسی و نتیجه گیری نهایی نتایج به دست آمده از میزان آسایش در شهر مورد مطالعه طبق معیار ماهانی در جدول ( ) ( ) ارائه گردیده است.

درجه آسایش روزها در طول ماههای سال در سنندج بر اساس معیار ماهانی درجه آسایش شبها در طول ماههای سال در سنندج بر اساس معیار ماهانی نتیجه گیری کلی درباره میزان سازگاری عناصر معماری قدیم و جدید با اقلیم شهر سنندج یکی از مهمترین موضوعات مورد توجه معماری از زمانهای گذشته تا زمان حاضر ایجاد بیشترین سازگاری بین عناصر معماری و شرایط آب و هوایی بوده است .

اگر به معماری سنتی در ایران دقت کنیم متوجه می شویم که تمام عناصر معماری با توجه به اقلیم طراحی شده اند.

اما در سالهای اخیر دسترسی به منابع فراوان و ارزان انرژی سبب شده است که معماران کمتر به مسائل اقلیمی توجه کنند و با توجه به تقاضای روز افزون مسکن ، معماران سعی می کنند با کمترین هزینه و زمان احداث بناها را به اتمام برسانند.

در شهر سنندج نیز دو شیوه معماری سنتی و جدید در کنار هم وجود دارند در این پژوهش بررسی میزان تطابق معماری قدیم و جدید با اقلیم شهر سنندج با استفاده از معیار ماهانی مورد مطالعه قرار گرفتند .

بعد ازتکمیل جدول ماهانی برای شهر مورد مطالعه هشت پیشنهاد از توصیه های معماری ماهانی برای اقلیم این شهر ارائه گردیده که به ترتیب عبارتند از: طول امتداد شرقی – غربی داشته باشد .

مجموعه ساختمان باید به شکل فشرده باشد .

جریان محسوس هوا در ساختمان لازم نیست .

اندازه پنجره ها متوسط و حداقل 20 تا حداکثر 40 ردصد مساحت دیوار باشد دیوارهای داخلی و خارجی سنگین بیش از 8 ساعت زمان تأخیر داشته باشد سقف ساختمان سنگین بیش از 8 ساعت زمان تأخیر داشته باشند فضای برای خوابیدن در فضای آزاد پیش بینی شود کف ساختمان سنگین و بیش از 8 ساعت زمان تأخیر داشته باشد .

اولین توصیه معماری اقلیمی برای شهر سنندج در مورد طول ساختمان است که باید در امتداد شرق و غرب باشد به علت ازدیاد جمعیت در سالهای اخیر و تقاضای روز افزون برای مسکن و بی توجهی مسئولان و معماران به مسائل اقلیمی معماران بیشتر ترجیح می دهند ساختمانهاو منازل به صورت صندوقی و کنار هم به صورت مستطیل و در امتداد شمال و جنوب طراحی کنند با توجه به برونگرا بودن ساختمانها در معماری جدید و دوطرفه بودن اغلب ساختمانها شمالی و جنوبی و همچنین باد غالب زمستان در شهر سنندج که جنوبی یا غربی هستند هوای سرد می تواند در اینگونه ساختمانها جریان یابد نکته دیگر منفی اینگونه منازل استفاده نامطلوب از انرژی خورشید است با توجه به حرکت شرق به غرب خورشید در آسمان و عرض کم ساختمانها جدید الاحداث در امتداد شرق و غرب در طول زمستان نور خورشید کمتر میتواند به داخل منزل نفوذ کند ولی در ساختمانهای قدیمی که در امتداد شرق و غرب طراحی شده اند نور خورشید بدون مانع به داخل منازل نفوذ می کند و اینگونه منازل مدت بیشتری می تواند از گرمای نور خورشید در زمستان استفاده کند و در طول تابستان نیز با توجه به عمود بودن اشعه های خورشید نور و حرارت کمی به داخل منزل شرقی – غربی نفوذ می کند.

بر اساس دومین توصیه معماری اقلیمی ساختمانها در سنندج که باید به صورت فشرده باشد.

طراحی ساختمانها به شکل فشرده سبب می شود تا کوران هوا در داخل ساختمان به حداقل برسد همچنین سطوح کمتری از ساختمان در مقابل هوای سرد یا گرم خارجی قرار می گیرد .همانگونه که ساختماهای قدیمی در سنندج معمولاً حالت فشرده و درونگرا دارند ولی در احداث ساختماهای جدید کمتر به درونگرایی ساختمان اهمیت می دهند و بیشتر سعی بر ارتباط بصری ساکنان با بیرون از منزل است .

بنابراین در اینگونه ساختمان ها سطح بیشتری از ساختمان در معرض دید کوچه و خیابان و هوای خارج قرار می گیرد بنابراین از فشردگی کمتری برخورداخواهد بود و تأثیر پذیری منازل جدید از هوای گرم و سرد بیرون بیشتر ازمنازل قدیمی می باشد در سومین توصیه معماری که جریان محسوس هوا داخل ساختمان سنندج لازم نیست، همانگونه که درباره فشردگی ، ساختمانهای قدیم و جدید توضیح داده شد در ساختمان های قدیمی سعی می شد منازل به صورت درونگرا طراحی شود تا کمترین ارتباط بصری بین داخل منازل و خارج منازل برقرار باشد .

بنابراین جریان هوای خارج نیز به سختی وارد منزل می شود ولی در معماری ساختمانهای جدید به علت تأکید به ارتباط بصری هرچه بیشتر با فضای بیرون و وجود پنجره ها و درها و بالکنهای متعدد همچنین داشتن نماهای متعدد موجب می شود جریان هوا با موانع کمتری در نفوذ به ساختمان روبرو شود .

بنابراین جریان انتقال هوا در ساختمان های قدیمی نسبت به ساختمان های جدید کمتر می باشد.

در چهارمین توصیه معماری اقلیمی اندازه پنجره ها در سنندج 20 تا 40 درصد مساحت دیوار باشد .

وجود پنجره ها در ساختمان ها از چند جهت حائز اهمیت است وجود پنجره های مناسب در منازل می تواند باعث ورود هوا و نور کافی به داخل منزل شوند.

همچنین در تهویه هوای منزل نقش اساسی ایفا می‌کند ولی اگر اندازه پنجره ها بیشتر از حد مورد نیاز باشند می توان باعث ورود گرما یا سرمای زیاد به منزل شوند.

اندازه مناسب پنجره ها در معیار پیشنهاد شده 20 تا 40 درصد مساحت دیوار تعیین شده است.

حال آنکه در ساختمانهای جدید ابعاد پنجره ها بسیار بیشتر از 40 درصد مساحت دیوار می باشد و حتی گاهی سراسر دیوار به پنجره اختصاص می یابد .

ولی در ساختمانهای قدیمی برای جلوگیری از دید اغیار و نفوذ کمتر هوای گرم و سرد به داخل منازل اندازه پنجره ها را متوسط و معمولاً‌کمتر از نصف مساحت دیوار طراحی‌شده اند.

نکته قابل توجهی در احداث پنجره ها عمق پنجره ها قدیمی ، عمق پنجره ها در داخل دیوار موجب تأثیر در نفوذ گرما و سرما بیرون به داخل منازل می شد ولی در معماری جدید پنجره ها را در لبه خارجی دیوار می سازند بنابراین گرما و سرما با تأخیر کمی به داخل منزل می رسد.

در پنجمین توصیه معماری اقلیمی که دیوارهای داخلی و خارجی سنندج سنگین و بیش از 8 ساعت زمان تأخیر داشته باشد.

در هر زمان و مکانی که حرارت هوای خارج از محدوده آسایش حرارتی لازم می‌گردد.

با توجه به جنس دیوارهای جدید و ضخامت معمولاً‌ از زمان تأخیر حرارتی در دیوارهای جدید در ساختمان شهر سنندج 8 ساعت نمی باشد بایدبه طریق مختلف زمان تأخیر آنها را به اندازه لازم رسانید .

برای این منظور می توان در پوسته یا دیوارهای ساختمانی از عایق حرارتی استفاه شود تا اینکه ضخامت دیوارها را آنقدر زیاد کنیم تا تأخیر حرارتی آنها به بیش از 8 ساعت برسد .

در ساختمانهای قدیمی شهر سنندج ضخامت دیوارها را بسیار پر ضخامت طراحی می کردند ضخامت بعضی از دیوارها حتی به یک متر هم می رسد .

در ساختمانهای جدید دیوارها را سبک و به صورت تیغه‌می ‌‌سازند ضخامت دیوارها که عایق گذاری نیز شده اند کمتر از 15 سانتی متر است .

زمان تأخیر حرارتی در دیوارهای 15 سانتی متر حدود 5 ساعت می باشد در منازل قدیمی به علت ضخامت و جنس دیوارها از 8 ساعت بیشتر می باشد .

مسئله‌ای که باعث زمان تأخیر بیشتر در دیوارهای قدیمی نسبت به دیوارهای جدید گشته است .

اولاً ضخامت مناسب دیوارهای قدیمی ، ثانیاًٌ مصالح به کار رفته در دیوارهای قدیمی است که شامل : خشت ، گل ، کاه و یا چوب بوده و زمان تأخیر زیادی دارند در حالیکه دیوارها در ساختمانهای جدید و نازک با مصالحی از قبیل سیمان ، آهن و آجر که زمان تأخیر کمی دارند ساخته شده اند .

در ششمین توصیه معماری اقلیمی که سقف ساختمانهای سنندج سنگین و بیش از 8 ساعت زمان تأخیر داشته باشد .

در ساختمانهای جدید برای ساخت سقفها از چند روش استفاده می شود که معمولاً با اقلیم شهر سنندج سازگاری ندارد .

یکی از رایجترین شیوه های ساخت سقف منازل در سنندج استفاده از قیرگونی و آسفالت است در این روش ابتدا ستونهایی از آهن روی دیوارها نصب می شود سپس فضای بین این ستونهای آهن به وسیله یک لایه آجر طاق زده می شود و در آخرین مرحله روی این لایه آجر و آهن به وسیله قیر گونی و آسفالت است .

در این روش ابتدا ستونهایی از آهن روی دیوارها نصب می شود سپس فضای بین این ستونهای آهن به وسیله یک لایه آجر طاق زده می شود و در آخرین مرحله روی این لایه آجر و آهن به وسیله قیر گونی و آسفالت پوشانده می شود با توجه به اینکه رنگ سیاه آسفالت انرژی خورشید را به خوبی جذب می کند سطح سقفها در تابستان به شدت گرم می شود و همانگونه که میدانیم فلزات از جمله آهن دارای ضریب انتقال حرارت بالایی می باشد و با حداقل زمان تأخیر حرارت را منتقل می کند.

بنابراین گرمای حاصله از تابش نور خورشید به سقفها در طول روزهای تابستان به داخل منازل و ساختمانها نفوذ می کند.

اگر در سقفهای ذخیره حرارتی در طول روز صورت گیرد .

در طول شب این گرمای اضافی به محیط اطراف پس داده می شود و داخل منزل را گرم می کند و هوای داخل منزل خارج از محدوده آسایش قرار می‌گیرد.

نوع دیگری از سقفها که در سنندج کاربرد دارد سقفهای پیش ساخته شده یا ایرانیت هستند.

اینگونه سقفها به علت ضخامت کم زمان تأخیر بسیار کمی دارند و گرما یا سرمای فضای خارجی را به داخل ساختمان انتقال می دهند در ساختمانهای قدیمی سنندج بیشتر دو نوع سقف در ساختمانها استفاده شده است .

شیوه اول سقف شیروانی است در این شیوه سقف از دو لایه تشکیل شده است که لایه شیروانی در بالای سقف قرار می گیرد و با توجه به انعکاس بالایی که دارد قسمت زیادی از اشعه خورشید را منعکس می کند در زیر شیروانی یک فضای خالی قرار می گیرد و در زیر فضای خالی یک سقف اصلی قرار می گیرد که معمولاً از تیر چوبی و تخته و خاک و گل تشکیل شده است بنابراین در این سقفها 3 مانع در مقابل نفوذ هوای خارج می گیرد .

اول مانع شیروانی است که انعکاس دهنده مناسبی برای انرژی خورشید است .

بعد از لایه شیروانی محفظه هوا قرار می‌گیرد .

همانگونه که می دانید چگالی هوا بسیار کمتر از مایعات و جامدات است بنابراین هوای محبوس بین دو لایه سقف اصلی می باشد که مصالح تیر چوبی – تخته و خاک و گل ساخته شده است که تأخیر حرارتی زیادی دارند و فاقده مهم دیگری که استفاده از سقفهای شیروانی دارد این است که در طول روزهای تابستان همواره یک طرف سقف به علت شیب دار بودن در سایه قرار دارد.

‌شکل ( ) ولی در منازل جدید بیشتر سقفها به صورت مسطح و با قیرگونی و آسفالت درست شده است .

بنابراین از ابتدای طلوع آفتاب تا غروب آفتاب تمام سطح سقف در معرض تابش نور خورشید قرار دارد و حرارت جذب می کند.

مسیر حرکت خورشید در آسمان و ایجاد سایه در سقفهای شیروانی در صبح و بعد ازظهر شیوه‌دیگری که برای ساخت سقفها در منازل قدیمی بکار می رفت استفاده از تیرهای چوبی و خاشاک گیاهان و گل اندود کردن سقفها بوده در این روش سقفها به صورت ضخیم طراحی می شدند و با توجه به مصالح بکار رفته در آنها زمان تأخیر بالایی داشتند و در نهایت با توجه به ضخامت و نوع مصالح ساختمانی که در مساحت سقفهای جدید و قدیم بکار رفته است می توان گفت که سقفهای قدیمی با اقلیم سنندج سازگاری بیشتری دارند.

هفتمین توصیه معماری اقلیمی سنندج پیش بینی فضای جهت خواب شبانه و استفاده از هوای آزاد می باشد .

در بعضی ازماههای سال بخصوص در ماههای تیر و مرداد دمای هوا در طول روز به حدی افزایش می یابد که سقفها ودیوارهای ساختمان و دیگر سطوح را کاملاً گرم می کند .

گرمای جذب شده در طول روز در هنگام شب به محیط منزل پس داده می شود و در بعضی اوقات وجود مکان در هوای آزاد جهت استراحت لازم است در ماههای فصل تابستان آسمان شهر سنندج معمولاً صاف است .

بنابراین بدن انسان می تواند با تشعشع چند درجه خنک تر شود در معماری سنتی سنندج به این موضوع دقت شده است و فضاهایی به صورت بهار خواب در منازل پیش بینی شده است اما در طراحی ساختمان جدید به علت استفاده گسترده از وسایل سرمایش مکانیکی مانند پنکه و کولر فضاهایی مانند بهار خواب کمتر ساخته می شوند.

البته ساختن بهار خواب در ساختمانی جدید مشکلات زیادی در پی دارد .

مثلاً در شهرداری فضای زیر بهار خواب را جزء عرصه منازل به حساب می آید و اگر کسی بدون اجازه شهرداری بهار خواب بسازد جریمه خواهد شد .

موضوع و نکته قابل توجه دیگری که می توان در خصوص منازل قدیمی اشاره کرد.

احداث زیرزمین در منازل قدیمی است همانطور که میدانیدگرما یا سرما با تأخیر زیادی به داخل زمین نفوذ می کند .

بنابراین هم در تابستان و هم در زمستان داخل زیرزمین حرارت معتدل تری نسبت به سایر فضاها دارد .

بنابراین زیر زمین محل مناسبی برای نگهداری مواد غذایی می باشد می تون از این محل برای استراحت برای شبانه روزی درفصل تابستان استفاده کرد .

بهترین محل برای نگهداری وسایل زیرزمین است .

هشتمین توصیه معماری اقلیمی کف ساختمان های سنندج باید سنگین و بیش از 8 ساعت تأخیر داشته باشد به طوریکه می دانیم انتقال حرارت از تمام سطوح ساختمانی به طریق گوناگون مانند تابش – تبخیر هدایت و جابجایی صورت می‌گیرد یکی از سطوح مهم در جابجایی و انتقال گرمای کف ساختمان می باشد البته موضوع دیگر که در مورد کف ساختمان اهمیت دارد مسئله انتقال رطوبت به داخل منازل است در معماری سنتی در سنندج اتاقها و سایر فضاها چند پله بالاتر از حیاط قرار می‌گیردو تمام فضاهای منزل به حیاط مسلط هستند .

بنابراین نم و سرما با تأخیر زیادی در این کفها نفوذ می کنند و به کف اتاقها نمی رسند .

اما در ساختمانهای جدید معمولاً حیاط یا اتاق ها در یک سطح قرار دارند و کف ساختمان درتمام فضاهای منزل به یک ضخامت می باشد بنابراین سرما و نم با کمترین مقاومت و زمان تأخیر وارد منزل می شوند.

معیار آسایش ماهانی برای شهر سنندج در اقلیم های چند گانه ممکن است موارد ضروری در فصول مختلف مغایر یکدیگر باشند.برای تعیین اهمیت نسبی این ضرورتها باید از روش سنجش استفاده نمود.

در این روش سنجش باید دوام و شدت عوامل مختلف اقلیمی منظور شده باشد .

بر اساس چندین روش ، جداولی به وسیله ماهانی پیشنهاد شده اند.

جدول 1، برای ثبت مهمترین اطلاعات اقلیمی ، راهنمای و تعیین حدود اطلاعات مورد استفاده قرار می گیرد .

جدول 2، امکان تشخیص نوع اقلیم را فراهم می سازد و یک سری شاخص اقلیمی به وجود می آورد .

جدول 3، این اطلاعات را به مشخصات عملکردی یا پیشنهادهایی جهت یک طرح تبدیل می نمایند.

گرچه این جداول برای اقلیمهای چندگانه پیشنهاد شده اند ، اما آنها را می توان برای تشخیص هر اقلیمی مورد استفاده قرار داد .

این جداول در بندهای بعدی مرحله به مرحله توضیح داده شده اند .

دما – جدول 1؛ برای جمع آوری اطلاعات مربوط به دما ، رطوبت ، بارندگی ، و باد مورد استفاده قرار می گیرد .

پس از پر کردن قسمت عنوان (‌مشخصات محل ) ، بقیه جدول به شرح زیر تکمیل می‌شود: با استفاده از آمار ثبت شده ایستگاه هواشناسی ، ارقام مربوط به متوسط حداکثر و متوسط حداقل دمای هوا در هر دو سطر اول جدول وارد می‌شوند .

با کم کردن رقم متوسط حداقل از رقم متوسط حداکثر ( سطر دوم از سطر اول)‌متوسط نوسان دمای هوا هر ماه به دست آمده و در سطر سوم وارد می شود .

بزرگترین رقم حداکثر و کوچکترین رقم حداقل دوازده ماه استخراج و در مربع های جداگانه‌‌ای که در قسمت پایین جدول است وارد می شوند با به دست آوردن حاصل جمع این دو رقم و تقسیم آن بر دو متوسط دمای سالانه به دست می آید و در محل AMT وارد می شود .

با تعیین اختلاف این دو رقم (‌تفاضل پایینترین حداقل و بالاترین حداکثر ) متوسط نوسان سالانه بدست می آید و در محل AMR وارد می‌شود .

شکل ( ) قسمت اول تکمیل شده )‌برای شهر سنندج شکل( ) جدول 1 ماهانی قسمت اول تکمیل شده برای شهر سنندج جدول 1- رطوبت،‌بارندگی و باد: با استفاده از آمار ایستگاه هواشناسی ، متوسط حداکثر (‌برداشتهای صبح زود ) و متوسط حداقل (‌برداشتهای اوایل بعدازظهر ) ماهانه رطوبت نسبی ( RH) تعیین و در ردیف اول وارد می شود .

با به دست آوردن حاصل جمع این دو عدد و تقسیم آن بر دو ، متوسط رطوبت نسبی هر ماه به دست می آید و در ردیف دوم وارد می شود .

بر اساس طبقه بندی زیر ، گروه رطوبت ، هر ماه (‌1،2،3،4) تعیین می شود در صورتی که متوسط رطوبت نسبی کمتر از 30 درصد باشد گروه 1 در صورتی که متوسط رطوبت نسبی بین 30 درصد تا 50 درصد باشد گروه 2 در صورتی که متوسط رطوبت نسبی بین 50 درصد تا 70 درصد باشد گروه 3 در صورتی که متوسط رطوبت نسبی بالاتر از 70 درصد باشد گروه 4 این ارقام در ردیف چهارم جدول وارد می شوند.

مقدار متوسط بارندگی ماهانه (‌بر حسب میلی متر ) در ردیف پنجم وارد می شود حاصل جمع این ارقام ، جمع کل میزان بارندگی سالانه است که در مربع جداگانه‌ای که در پایین این ردیف قرار دارد وارد می شود .

5-بر اساس جداول یا دیاگرامهای نشان دهنده نوسان وزش باد، جهت اولین و دومین حداکثر به ترتیب عنوان جهت وزش بادهای غالب و بادهای درجه دوم تعیین شده و در ردیف آخر وارد می شوند.

رطوبت نسبی % شکل( ) جدول 1 ماهانی قسمت دوم تکمیل شده برای شهر سنندج تشخیص : جدول 2 عمل تشخیص را انجام می دهد.

و قسمت اول این جدول در شکل ( ) نشان داده و مراحلی که باید طی شوند به شرح زیر هستند .

با استفاده از جدول (1) متوسط حداکثر و متوسط حداقل دمای هوا به ترتیب درریفهای اول و چهارم وارد می شو‌ند بر اساس جدول حدود آسایش حد بالا و پایین آسایش در شب و روز هر ماه تعیین می شود در این جدول حدود آسایش به وسیله متوسط دمای سالانه و گروه رطوبتی هر ماه تعیین شده است.

اعداد به دست آمده به ترتیب در ردیفهای 6.5.3.2 جدول به طور جداگانه وارد می شوند ./ متوسط حداکثر دمای هوا با حدود آسایش در روز متوسط حداقل دمای هوا با حدود آسایش در شب مقایسه می شود و ماهیت فشارهای حرارتی تعیین شده ، مطابق نشانه های زیر در دو ردیف آخر جداول وارد می شود .

H (‌گرم )- در صورتی که متوسط دما بالای حد آسایش باشد O( مناسب ) – در صورتی که متوسط دما بین حدود آسایش باشد .

C( سرد ) – در صورتی که متوسط دما زیر حد آسایش باشد .

شکل ( ) جدول 2 ماهانی قسمت اول تکمیل شده برای شهر سنندج جدول 2 حدود آسایش تشخیص شاخصها گروه مشخصی از نشانه ها ( ماهیت فشار حرارتی ، برخی ویژگیهای اقلیمی و دوام هر دو ) را چاره‌ای که طراح باید انتخاب کند مشخص می نمایند.

روش پیشنهاد شده ، شش شاخص را نشان می دهد ( سه شاخص رطوبتی 1.2.3 H و 3 شاخص خشکی 1.2.3 A)‌این شاخصها در نوشته های پایین جدول 2 تعریف شده اند.

شکل ( ) جدول 2 ماهانی قسمت دوم تکمیل شده برای شهر سنندج ماهانی علاوه بر تعیین وضعیت آسایش در ماههای مختلف 6 نوع شاخص برای نوع ناراحتی در ماههای خشک و مرطوب ارائه می دهد .

این شاخصها عبارتند از : شاخص H1 : نماینده وضعیتی است که گرمای روز همراه با رطوبت نسبی گروه های 4.3.2 بوده و نوسان شبانه روزی دما کمتر از 10 درجه سانتیگراد باشد در این صورت جریان هوا ضروری است .

شاخص H2: نماینده وضعیتی است که دما در منطقه راحتی قرار دارد ، دما رطوبت گروه 4 ایجاد ناراحتی می کند در این صورت جریان هوا مطلوب است .

شاخص H3: نماینده وضعیتی است که بارندگی بیشتر از 200 میلی متر ایجاد مزاحمت می‌کند در این صورت مقابله با باران ضروری است .

شاخص A1 : نماینده وضعیتی است که اختلاف دمای شب و روز بیشتر از 10 درجه سانتیگراد باشد و در روزهای گرم گروه رطوبت نسبی 1 یا 2 یا 3 باشد دراین صورت بدن انسان با محیط دچار عدم انطباق سریع می شود و ناراحتی برای انسان پیش می آید .

بنابراین انباشت گرما در جدار ساختمان ضروری است.

شاخص A2: نماینده وضعیتی است که گرمای شب با رطوبت نسبی کم ایجاد ناراحتی کند و گرمای روزانه از 5/27-5/26 درجه سانتیگراد پایین نیاید و گروه رطوبت نسبی 2.1بوده و نوسان شبانه رزوی دما بیشتر از 10 درجه سانتیگراد است .

شاخص H3: نماینده وضعیتی است که دمای هوا پایین تر از معیار آسایش ماهانی قرار داد ، بنابراین مشکل ماههای سرد وجود دارد ( رازجویان 1367) با توجه به توضیحات شاخص های شش گانه هر کدام از ماههای سال که دارای ویژگیهای شاخصها هستند و علامت زده و جمع شاخصها در قسمت (د) جدول ( ) نوشته می شوند.

جدول (3) (4) در حقیقت پیشنهادات معماری ماهانی هستند برای استفاده از این جدول باید جمع شاخصها را در قسمت بالای جدول قرار دهیم .

اگر مقادیر شاخصهای ایستگاه با تمام اعداد جلوی هر پیشنهاد تطابق داشت آن پیشنهاد معماری مورد قبول خواهد بود .

در غیر اینصورت از آن پیشنهاد صرف نظر می شود .

توصیه های معماری اقلیمی برای سنندج با توجه به معیار ماهانی : بر اساس جدول ( ) ( ) می توان پیشنهادات زیر را درباره معماری اقلیمی در شهر سنندج ارائه کرد .

پیشنهاد اول : طول امتداد شرقی – غربی داشته باشد پیشنهاد دوم : مجموعه ساختمان باید به شکل فشرده باشد .

پیشنهاد سوم : جریان محسوس هوا در ساختمان لازم است پیشنهاد چهارم : اندازه پنجره ها متوسط و حداقل 20 تا حداکثر 40 درصد مساحت دیوار باشد .

پیشنهاد پنجم :‌دیوارهای داخلی و خارجی سنگین بیش از 8 ساعت زمان تأخیر داشته باشد پیشنهاد ششم : سقف ساختمان سنگین و بیش از 8 ساعت زمان تأخیر داشته باشد پیشنهاد هفتم : فضای برای خوابیدن در فضای آزاد پیش بینی شود .

پیشنهاد هشتم : کف ساختمان سنگین و بیش از 8 ساعت زمان تأخیر داشته باشد .

جدول ( 3) پیشنهادات مقدماتی معماری ماهانی برای شهر سنندج جدول (4) پیشنهادات جزئیات معماری ماهانی برای شهر سنندج میزان آسایش سالانه در شهر سنندج بر اساس معیار ماهانی : با توجه به ( ) میزان آسایش سالانه شهر سنندج به شرح ذیل می گردد .

همانگونه که در این جدول مشاهده می شود در ماههای آبان ، آذر ، دی ، بهمن ،‌اسفند و فروردین در شهر سنندج شرایط سرما حاکم است در طول ماههای اردیبهشت و مهر با آنکه روزها دارای آسایش حرارتی هستند شبها به انسان احساس سرما دست می دهد .

در طی ماههای خرداد ، تیر ، مرداد ، شهریور در طول روز انسان احساس گرما می کند و لی در شبهای تیر و مرداد آسایش حرارتی برقرار است ودر طول شبهای خرداد و شهریور شرایط سرما حاکم است .

درجه آسایش روزانه در طول ماههای سال در سنندج بر اساس معیار ماهانی درجه آسایش شبها در طول ماههای سال در سنندج بر اساس معیار ماهانی نتایج تطبیق پلانهای تهیه شده عناصر اقلیمی معماری قدیم و جدید با پیشنهادات معماری ماهانی در سنندج اول: طول ساختمانهای سنندج شرقی – غربی باشند به علت ازدیاد جمعیت در سالهای اخیر و تقاضای روز افزون برای مسکن همچنین بی توجهی مسئولان شهری و معماران بیشتر ترجیح می دهند .

ساختمانها و منازل به صورت صندوقی و در کنار هم احداث کنند.

اینگونه منازل و ساختمانها معمولاًٌ در امتداد شمال و جنوب طراحی شده‌اند .

به طوری که در عکس ( ) ملاحظه می گردد بر خلاف پیشنهاد ماهانی امتداد منازل و ساختمانها در جهت شرق و غرب نیست .

با توجه به پلان ( ) که از نمای شماتیک همین کوچه تهیه شده است ملاحظه می شود که امتداد شمال و جنوب منازل جدید بسیار بیشتر از امتداد شرق و غرب آنها است پلان ( ) طول ساختمان در امتداد شمال و جنوب در منازل جدید الاحداث یکی از معیابی که امتداد شمال و جنوب برای منازل دارد ، این است که از حداقل انرژی خورشید بهره مند می شوند.

ولی در ساختمان ها و منازل قدیمی سنندج سعی شده است امتداد منازل متناسب باشد فرم منازل قدیمی در سنندج بیشتر به شکل فشرده است .

هر چند که منازل قدیمی در سنندج بیشتر حالت فشرده دارد .

ولی در احداث آنها سعی شده است تا حدودی امتداد شرق و غرب رعایت گردد.

همانگونه که در عکس (‌ ) ملاحظه می شود به شکل فشرده است و امتداد شرق و غرب در آن رعایت شده است .

امتداد شرق و غرب برای منازل در سنندج این حس را دارد که در زمستانها از بیشتر انرژی خورشید و در تابستانها از کمترین انرژی خورشید بر خوردار گردند .

فایده دیگری که داشتن امتداد شرق و غرب برای ساختمانها فراهم می‌کند .

استفاده بهینه از نور خورشید کمتر به داخل نفوذ می کند ولی در طول فصل زمستان که هوا زودتر تاریک می شود و احتیاج به نور وجود دارد مقدار بیشتری نور خورشید به داخل ساختمان می‌رسد .

دوم : مجموعه ساختمانهای سنندج به شکل فشرده طراحی گردد.

ساخت منازل و ساختمانها به شکل فشرده مزایای فراوانی دارد مثلاً بافت فشرده می‌تواند جلو کوران ، و نفوذ هوای سرد را در زمستان بگیرد و در تابستانها نیز حداقل انرژی خورشیدی دریافت شود .

در معماری قدیمی سنندج سعی می‌شد منازل حالت دورنگرا و فشرده داشته باشند .

این امر به لحاظ مسائل اقلیمی رعایت می شد و هم اینکه مسائل شرعی نیز مانند حفظ ساکنان منزل از دید اغیار در فشرده و درونگرا بودن منازل سهیم بوده است .