مقدمه:
دانشگاه آزاد اسلامی ابرکوه در سال 1373 با وسعت 106/622m2 تأسیس شد و بخش عمرانی دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1375 با شروع ساخت ساختمان آموزشی ( فنی و مهندسی کنونی ) به عرصه 2500 متر و اعیان 3774 متر با ریاست محترم مهندس حمید رضا صالحی زاده فعالیت خود را آغاز کرد .
این ساختمان با دیوار آجری 35cm و سقف تیرچه بلوک در دو طبقه در سال 1378 به بهره برداری رسید از خصوصیات دیگر این ساختمان نمای آجر سفالی به ضخامت 10cm است این ساختمان هم اکنون به ساختمان فنی و مهندسی تغییر نام پیدا کرده است .
کتابخانه ، سیاست کامپیوتر ، اتاق اساتید ، کلاس های فنی و مهندسی، سلف سرویس ، اتاق انجمن علمی عمران در حال حاضر در این ساختمان قرار دارد فعالیتهای آتی بخش فنی و مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی ابرکوه در فصل بعد مختصراً توضیح داده
می شود.
فصل اول:
آشنایی با مکان کارآموزی
ساختمان آموزشی جدید :
فعالیت بعدی عمران در سال 1381 یعنی با سه سال وقفه با آغاز ساخت ساختمان جدید آموزشی ، اداری شروع به کار کرد .
این ساختمان با عرصه 2000 متر مربع و همچنین اعیان 3774 متر مربع با داشتن سه طبقه در سال 1383 به بهره برداری رسید این ساختمان یک سازه فلزی است و تقریباً تمهیدات لازم برای ضد زلزله بودن آن رعایت شده است پی این ساختمام یک پی رادیه است که در زیر ستون های اصلی از شمع بندی نیز استفاده شده است .
از عیوب این ساختمان که توسط اساتید محترم همین دانشگاه بیان شده است
غیر استاندارد بودن پله ها و استفاده از سنگ نامرغوب در نماسازی است نمای این ساختمان آجر سفال است که در محل تقاطع دیوارها از سنگ استفاده شده است .
ساختمان جدید آموزش دارای 35 کلاس و همچنین بخش اداری که شامل اتاق حسابداری ، اداره آموزش ، آزمایشگاه عمران و گیاه پزشکی ، اتاق امور اداری مالی ، اتاق ریاست دانشگاه ، و معاون دانشگاه ، حراست دانشگاه و روابط عمومی دانشگاه ، اتاق مشاوره دانشگاه ، حوزه پژوهش دانشگاه وغیره می باشد .
خوابگاه خواهران و برادران
در سال 1378 با توجه به امکان دانشجویان ساختمان خوابگاه آزادگان واقع در شهرک آزادگان با عرصه 1440m و اعیان 1500m2 خریداری شد
در سال 1382 با توجه به اضافه شدن رشته های تحصیلی و ازدیاد دانشجویان ساخت دو خوابگاه پسر و دختر به طور همزمان آغاز شد که خوابگاه پسران به نام خوابگاه ابوالفضل با عرصه 4000 متر مربع و اعیان 66/2068 متر مربع و همچنین خوابگاه دختران به نام خوابگاه کوثر با عرصه 4750 متر مربع و اعیان 2574175 متر مربع بود که این پروژه ها در سال 1383 به بهره برداری رسید .
لازم به ذکر است که خوابگاه ابوالفضل دارای دو طبقه و همچنین ن45 اتاق است و خوابگاه کوثر دارای دو طبقه و 55 اتاق می باشد .
مجتمع ورزشی
در سال 1384 مسئولین دانشگاه آزاد اسلامی ، ابرکوه شروع به ساخت یک مجتمع ورزشی با عرصه 5000 متر مربع و اعیان 3300 متر مربع کرده این مجتمع که یک سولهی عظیم بود در دو طبقه ساخته شده و دارای امکاناتی مثل زمین فوتبال ، زمین بسکتبال ، زمین والیبال ، با داشتن سکوی تماشاگر ، زمین کشتی ، زمین ورزش های رزمی و سالن بدنسازی است .
در سال 1385 حدود98 درصد کار انجام شد و هم اکنون مشغول به ساخت محوطه سوله هستند که قسمتی از پروژه کاروزی من در آنجا انجام شد .
ساختمان کارگاهی ( آموزشی )
این ساختمان که یک سازهی آجری است در سال 1385 ساخت آن آغاز شد عرصه این ساختمان 5000 متر مربع و عیان آن 3300 متر مربع می باشد در حال حاضر حدود 60 درصد ساخت ساختمان انجام شده است .
لازم به ذکر است که 90 درصد پروژه کارورزی من در این سازه آجری انجام شده است این ساختمان در اواخر سال 1386 به پایان می رسد .
استخر بتنی کشاوزی :
به خاطر مشکلات کمبود آب بر درختان کشاورزی و کم بودن سرعت و کم فشار بودن آب چاه در سال 1385 بخش فنی مهندسی دانشگاه شروع به ساخت این استخر به حجم 1200 متر مکعب کرد.
آبگیری این استخر در همان سال انجام شد که متأسفانه این استخر بتنی دارای نشتی بود که به وسیله دوغاب سیمان و همچنین ایزوگام عایق شد و هم اکنون این استخر مشکل ندارد .
ساختمان استاد سرا
ساختمان استاد سرا در دو فاز شروع به کار کرد .
فاز اول ساختمان استاد سرا با عرصه 250 متر مربع واعیان 160 متر مربع در سال 1380 آغاز شد و در همان سال به پایان رسید .
فاز دوم ساختمان استاد سرا در سال 1384 با وسعت 1000 متر مربع و اعیان 553 متر مربع تأسیس شد این ساختمان دارای دو طبقه است و در سال 1385 این ساختمان به بهره برداری رسید .
در صفحات بعد ما می توانیم فعالیت آتی عمرانی دانشگاه را در جداول مربوطه مشاهده کنیم .
پروژه های انجام شده دانشگاه آزاد اسلامی ابرکوه فصل دوم: ارزیابی بخشهای مرتبط با رشته علمی کارآموزفعالیت های عمرانی در حال اجرا و آینده دانشگاه آزاد اسلامی مسئولین دانشگاه آزاد اسلامی و همچنین بخش عمرانی دانشگاه آزاد اسلامی ابرکوه با توجه به نیاز دانشگاه و دانشجویان تصمیم گیری های سازنندهآی برای ساخت و ساز وایجاد مراکز رفاهی مناسب برای دانشجویان گرفته که موجب شد فعالیت های ساختمان سازی همچنان ادامه داشته باشد و همچنین بعضی از فعالیت های ساختمان سازی که در آینده شروع می شود و در آینده یخبندان دور به پایان می رسد که مختصراً در مورد این فعالیت ها در این فصل توضیح داه می شود .
ساختمان کارگاهی آموزشی در مورد این ساختمان در فصل اول توضیح مختصری داده شد و در فصل سوم نیز این سازهی آجری مورد بررسی قرار می گیرد اما دراین فصل به نوع کاربرد در آینده می پردازیم این ساختمان آجری با دیوارهای حمالی به ضخامت 45 سانتی متر و همچنین با زیربنایی حدود 2000 متر مربع یک ساختمان وسیع از نظر سازهی آجری است و بهتر آن بود به خاطر وسعت این ساختمان از سازهی فولادی استفاده شود ولی به علت ارزان تر بودن سازهی آجری و مشکلات مالی دانشگاه از سازهی آجری استفاده شده است و سعی شده است تمام تمهیدات لازم برای استاندارد بودن آن انجام شود .
این ساختمان دارای اتاق ها و سالن های زیادی است که در آینده آزمایشگاه های گیاهپزشکی ، آزمایشگاه های عمران ، کارگاهی ، عمران و برق همگی در این ساختمان قرار نمی گیرد این ساختمان تا آخر سال 138 به بهره برداری می رسد .
حصار دانشگاه حصار دانشگاه به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می شود که همگی این حصار به وسیله آجر سفال به قطر 10 سانتیمتر ا زدو طرف نما ساخته می شود .
که بخش شمالی آن به طول 1822 متر و بخش جنوبی آن به طول 1510 متر می باشد حدود 50 درصد این پروژه انجام شده است و زمان پایان این پروژه نامعین است .
سلف سرویس : در حال حاضر ساختمان سلف سرویس در داحل بخش فنی و مهندسی قرار دارد برای بهبود کیفیت و همچنین مستقل بودن سلف سرویس مسئولین دانشگاه تصمیم به ساخت سلف سرویس مستقل گرفته که سلف سرویس جدید بازیر بنای حدود 2500 متر مربع در 200 متری ساختمان آموزشی اداری در حال احداث است سازه این ساختمان اسکملت فلزی می باشد و هم اکنون شبکه بندی و شناژ بندی فونداسیون در حال اجراست این ساختمان درسال 1387 به بهرهبرداری می رسد .
مسجد دانشگاه گروهی از خیرین شهرستان ابرکوه برای ایجاد یک مکان مذهبی ، فرهنگی تصمیم به ساخت مسجد در داخل دانشگاه آزاد ابرکوه گرفتند .
این مسجد که یک سازهی اسکلت فلزی است با زیر بنای 2500 متر مربع گرفتند که هم اکنون هنوز پیشروی در ساخت مسجد نیم بینیم و فقط محدوده مسجد تعیین شده است زمان پایان این پروژه نامعین است .
پروژه های در حال اجرا دانشگاه آزاد اسلامی ابرکوه فصل سوم: آزمون آموخته ها و نتایج و پیشنهاداتباتوجه به اینکه پروژه ی کارآموزی من در دانشگاه آزاد اسلامی ابرکوه انجام شد و بخش اعظم این پروزه را در ساختمان کار گاهی آموزشی انجام دادم و بخشی نیز مربوط به محوطه سازی مجتمع ورزشی بود در این فصل به طرز ساخت ساختمان های آجری و همچنین ایجاد تمهیدات لازم برای ایمنی در این نوع سازه ها و مقایسه آن با این ساختمان می پردازم و در آخر این فصل نیز توضیحاتی در مورد محوطه سازی ارائه می دهیم ساختمان کارگاه آموزشی: با توجه به مشکلاتی که قبلاً اشاره شد مسئولین دانشگاه تصمیم گرفتند که به جای سازه ی فولادی یا بتنی که تحمل بیشتری را در برابر زلزله دارد از سازه ی آجری استفاده کنند.
به علت اینکه زیر بنای این ساختمان زیاد است (حدود 2000متر مربع) سازه ی آجری ایجاد شده باید تاب تحمل بار سقف و همچنین مقاومت لازم را در برابر زلزله داشته باشد لذا برای این کار دیوار ها را به عرض 43 سانتی متر زیاد کردند .
واز تمهیدات دیگر استفاده میلگرد با قطر مناسب براس شناژهای افقی و عمودی بتن ریزی با عیار 300 در فونداسیون و غیره بود که انجام شد که در ذیل مختصری توضیح داده می شود نمای جنوبی ساختمان گارگاه آموزشی ساختمانهای آجری برای ساختمان های کوچک و ساختمان هایی که از چهار طبقه تجاوز نمی کند می توان از این نوع ساختمان استفاده نمود .
اسکلت اصلی این نوع ساختمان آجری است و برای ساختن سقف ها در ایران معمو لاً از پروفیل های فولاد I و آجر بصورت طاق ضربی استفاده می کنند ویا از سقف تیر چه وبلوک استفاده می کنند که در سازه مور نظر به علت زیاد بودن دهنه ی سقف از تیر چه های ویژه که دارای دو خرپا می باشداستفاده کرده اند که می توان شکل آن را در زیر دید و همچنین برای تحمل بار های جانبی نیز می توان از طرح تیر چه دوبل استفاده کرد.
نمونه از تیرچه برای سقف تیر چه بلوک در این نوع ساختمان ها برای مقابله با نیرو های جانبی مانند زلزله باید حتماً از شناژ های روی کرسی چینی و زیر سقف استفاده شود.
در ساختمان های آجری معمولاً دیوار ها حمال می باشند که حداقل عرض دیوار های حمال نباید از 35 سانتی متر کمتر باشد.
نخستین مرحله در ساختمانهای آجری مانند سایر ساختمانها پی سازی می باشد که این کار بعد از گود برداری و پی کنی باید صورت بگیرد معمولاً برای ساختمانهای آجری که دیوارهای اصلی حمال می باشد از پی های نواری استفاده می شود پی های نواری را در امتداد دیوارهای حمال و تیغه ها با عمق و عرض معین حفر می نمایند .
عمق پی های نواری: در زمینهای خوب حداق عمق پی های نواری در حدود 50 سانتی متر می باشد و اگر در این عمق به زمینی بکر دسترسی نباشد باید عمق پی را تا زمین بکر ادامه داده.
عرض پی : معمولاً عرض پی قدری بزرگتر از عرض دیوار روی آن ساخته می شود زیرا اولاً همیشه فشار وارده و سطح تحت فشار با هم نسبت معکوس دارند در ثانی فرض بر این است که بار وارده وسیله دیوار یا ستون به پی با زاویه 45 درجه منتقل می شود بدین جهت عرض پی را بزرگتر از عرض دیوار می گیرند و چنانچه پی از مصالح گران قیمت ساخته شوند مانند بتن و یا سنگ چین از ساختن کنارهای پی خودداری نموده و آنرا بصورت پله و یا شیب دار می سازند .
لایه های پی های نواری : لایه های پی سازی در پی های نواری به ترتیب از پایین به بالا عبارتند از : 1-شفته ریزی 2-کرسی چینی 3-شناژ 4-ملات ماسه سیمان برای زیرایزولاسیون رطوبتی 5-قیر و گونی برای ایزولاسیون رطوبتی 6-ملات ماسه سیمان برای پوشش روی قیرگونی 7-دیوار چینی اصلی شفته ریزی : پی های نواری در ساختمانهای آجری دو یا سه طبقه معمولاً با شفته پر می شوند شفته مخلوطی است از خاک مناسب و آهک شکفته و آب کرسی چینی: معمولاً در طبقه هم کف ساختمانها سطح اطاقها را چند سانتی متری از کف حیاط یا کوچه بلندتر می سازند به این اختلاف ارتفاع کرسی چینی می گویند معمولاً کرسی چینی به سه علت انجام می شود اول آنکه از قدیم الایام بشر تمایل داشت قدری بلندتر از کف زمین سکونت کند و بدین ترتیب احساس امنیت بیشتری می نمود دوم آنکه ارتفاع طبقه هم کف با سطح زمین مانع ورود برف و باران و برگ و خاشاک و غیره بداخل اطاقها می گردد سوم آنکه چون اغلب زمینهائی که ما برای ساختمان انتخاب می کنیم کاملاً مسطح نبوده و دارای شیب می باشند و از طرفی اطاقها و سالنهای ساختمان باید کاملاً در یک سطح ساخته شود لذا برای مسطح کردن اطاقها قسمتهای پایین را بوسیله کرسی چینی با قسمتهای بلند آن هم سطح می نمایند .
عرض دیوارهای کرسی چینی بستگی به ارتفاع آن دارد هر قدر این ارتفاع بیشتر باشد به علت وجود خاکی که در پشت آن قرار می گیرد باید پهنای آن بیشتر شود تا بتوانند در مقابل فشارهای جانبی کاملاً مقاومت نماید این مسئله در دیوارهای اطراف ساختمان که فشارهای خاک از یک طرف می باشد باید بیشتر رعابت گردد در هر حال کرسی چینی باید قدری بیشتر از دیوار اصلی و قدری کمتر از پی زیر آن باشد اگر ارتفاع کرسی چینی فقط در حدود 10 الی 15 سانتی متر باشد می تواند پهنای آن مساوی دیوار روی آن باشد باید برای کلیه دیوارها اعم از دیوارهای حمال و یا تیغه ها و پارتیشنها پی سازی و کرسی چینی انجام شود .
شناژ: شن به زبان فرانسه به معنای زنجیر و شناژ به معنی زنجیر کردن می باشد این قسمت از ساختمان که روی کرسی چینی و معمولاً در یک تراز ساخته می شود برای متصل کردن کلیه پی ها به همدیگر ایجاد می گردد در اثر وجود شناژ کلیه قسمتهای ساختمان بطور یکپارچه عمل نموده و کلیه نشستها یکنواخت بوده و نیروهای وارده اتفاقی ( مانند زمین لرزه و باد ) به یک نقطه ساختمان به تمام قسمتهای ساختمان منتقل گشته ودر نتیجه از شدت نیروی وارده در یک نقطه کاسته شده و مانع خرابی ساختمان می گردد همانطوریکه در بالا گفته شد معمولاً شناژهای افقی را روی کرسی چینی درطبقات هم کف اجرا می نمایند ولی گاهی اوقات نیز در طبقات زیر هر سقف روی کلیه دیوارها شناژ اجرا می گردد و این شناژهای افقی که در پایین و بالای دیوار ساخته می شود بوسیله شناژهای عمودی در چند نقطه به یکدیگر متصل می گردد اجراء شناژ افقی و عمودی در ناحیه های زلزله خیز مانند ایران الزامی می باشد زیرا این شناژها به نسبت قابل ملاحظه ای از شدت خرابیهای وارده می کاهد .
در سازه مورد نظر در شناژ های عمودی از چهار عدد میلگرد با قطر 14 میلیمتر استفاده شده است که به وسیله خاموت هایی با قطر 8 میلیمتر به وصل شده است.
فاصله خاموتها در این شناژ 20 الی 25 سانتی متر می باشد نمونه های از شناژ های عمودی بکار رفته در این کارگاه را در تصاویر زیر می بینیم وصله کردن دو آرماتور برای چسباندن میل مهار بیرون زده از پی به آرماتور های افقی بدین صورت عمل می کنیم که دو قطعه آرماتور را در کنارهم قرار دادهو به وسیله سیم آرماتور بندی بهدیگر متصل می نماییم طول روی هم آمدن قطعه باید بوسیله مهندس ناظر تعیین می گردد که معمولاً باید به اندازه 40 برابر قطر میلگرد مصرفی باشد و چون در این سازه از میلگرد 14 استفاده شده است بنابراین طول روی هم میلگردها باید 560 سانتی متر باشد که متاسفانه در این سازه 540 الی 550 سانتی متر بشتر نیست قشر ماسه سیمان زیر و روی قیر و گونی: زیر قیرو گونی را به دو دلیل با یک قشر ماسه و سیمان اندود می نمایند: 1- برای ایجاد یک سطح صاف و مناسب جهت اندود قیرگونی زیرا چنانچه بخواهیم بلافاصله بعد از کرسی چینی اقدام به قیر و گونی بنمائیم سطح آجر کرسی چینی بعلت ناهمواری برای قیرگونی مناسب نیست و اصولاً قیر و گونی به علت شکننده بودن از زیر و رو باید بین دو پوشش محافظ قرار گیرد .
2- چنانچه ملات عمومی که برای ساختمان مصرف می شود دارای آهک باشد یعنی برای ساختمان از ملات ماسه آهک و یا ماسه سیمان و آهک استفاده شود برای دور نگهداشتن قیرو گونی ازآهک اقدام به ایجاد یک لایه ماسه سیمان روی آجر می نمایند زیرا در غیر این صورت به سبب ترکیب قیر با آهک بعد از مدتی قیر و گونی فاسد گشته و درآن سوراخهایی ایجاد می گردد که باعث نفوذ رطوبت به سطحهای بالاتر گشته و خاصیت قیر و گونی از بین می رود چنانچه ایزولاسیون روی شناژ بتنی اجراء شود اگر سطح بالائی بتن را بوسیله تخته ماله بخوبی صاف نمایند احتیاج به قشر ماسه سیمان نیست اگر ملات عمومی ساختمان دارای آهک باشد باید روی قیروگونی هم با پوسته ای از ملات ماسه سیمان پوشانیده شود بطوریکه قیر و گونی به هیچ وجه با آهک در تماس نباشد .
ایزولاسیون ( عایق رطوبتی ): ایزولاسیون و یا عایق کاری به معنای جدا کردن یا جدا سازی بکار می رود ایزولاسیون انواع مختلف دارد مانند ایزولاسیون های حرارتی که در آن از پشم شیشه استفاده می کنند و یا ایزولاسیون های صوتی که در آن از انواع مانع های صوتی استفاده می گردد و یا ایزولاسیون در مقابل اشعه X در بیمارستانها برای اطاقهای رادیوگرافی که از ورقه های سرب استفاده می شود و یا ایزولاسیون های رطوبتی که انواع مختلف داد و متداول ترین آن در ایران قیر و گونی است .
ملات ماسه سیمان برای پوشش روی قیرو گونی: برای محفوظ نگهداشتن قیرو گونی از آسیب ، مخصوصاً در ساختمانهایی که از ملات آهک استفاده می شود و می باید روی قشر قیرو گونی با ملات ماسه سیمان پوشانیده شود در جاهایی که دیوار چینی نمی شود مانند محل دریاها و یا مکانهایی که بعد از چند روز دیوار چینی می شود این قشر ماسه سیمان مانع از آسیب دیدن لایه قیر و گونی در اثر رفت و آمد خواهد گردید .
یک رگی کردن ساختمان بعد از پی سازی و ایزولاسیون در ساختمانهای آجری معمولاً روی پی را طبق نقشه یک رگ آجر می چینند و باصطلاح ساختمان را یک رگی می نمایند در موقع یک رگی کردن ساختمان باید دقت کافی بعمل آید که اندازه ها کاملاً مطابق نقشه باشد بعد از یک رگی کردن ساختمان مجدداً ابعاد اطاقها و راهروها و سرویسها را کنترل نموده و مخصوصاً از گونیا بودن تمام قسمتها بوسیله چپ و راست گرفتن که قبلاً در این مورد توضیح داده شد مطمئن می شویم در این مرحله عرض دیوارها کاملاً باید مطابق نقشه باشد سپس اقدام به دیوار چینی می نمایند .
لایه های مختلف دیوار چینی 1-آجر چینی به پهنای مختلف 2-ملات آجر قدمت آجر ( خشت پخته شده ) همزمان با پیدایش آتش می باشد آجر را می توان به طور خلاصه سنگ مصنوعی که از خشت پخته شده بدست می آید تعریف نمود.
خشت تشکیل شده است از خاک رس و دانه های ریز سنگ و آب دانه های خاک رس را با آب ورز می دهند تا تمام آنها در مجاورت آب قرار گرفته و تر ( آب اندود ) شود گل آجر باید دارای استخوان بندی ماسه ای متراکم باشد بدین ترتیب که گل رس دوردانه های ماسه را پوشانیده و آنها را به یکدیگر چسبانیده و فضای خالی بین آنها را پر نمایند چنانچه ماسه مخلوط در گل آجر زیادتر از حد لازم باشد در موقع خشک شدن ترک برداشته و در کوره تغییر شکل می دهد(نمونه ای ازآجر نامرغوب را می توانی ببنیم ) دیوار با توجه به اینکه ابعاد آجر 5/5 ×11×22 می باشد در ساختمان دیوارهای آجری را به عرض 22 سانتی متر ( یک آجر ) و یا 35 سانتی متر (5/1 آجر ) و یا 45 سانتی متر ( 2 آجر ) و یا 55 سانتی متر (5/2 آجر ) می چینند.
در ساختمانها دیوار به دو منظور ساخته می شود .
الف – برای جداسازی قسمتهای مختلف ساختمان به این نوع دیوارها پارتیشن یا جدا کننده و یا تیغه می گویند تیغه دیواری است به پهنای 5 یا 10 و یا 20 سانتی متر .
تیغه های بلند و طویل را نمی توان به پهنای 5 یا 10 سانتی متر ساخت زیرا تیغه های 5 یا 10 سانتی متری با ابعاد زیاد ایستا نخواهد بود چنانچه بخواهیم تیغه های 5 سانتی متری را با طول و یا ارتفاع زیاد بسازیم باید بین دیوار به فاصله های 5/1 تا 2 متر نبشی کشی نمائیم در غیر این صورت این دیوار ها با کوچکترین تکانهای جانبی فرو خواهد ریخت و در مقابل زلزله کوچکترین مقاومتی از خود نشان نمی دهد ملات تیغه های 5 سانتی متری معمولاً گچ و خاک است در بعضی از ساختمانها تیغه ها را با بلوکهای گچی پیش ساخته به ضخامت 10 سانتی متر نیز می سازند این نوع پارتیشنها بیشتر در ساختمانهای فلزی و بتنی به کار می رود .
ب – دیوارهای حمال این نوع دیوارها که دیوارهای اصلی ساختمانهای آجری می باشند برای انتقال بار ساختمان به زمین ساخته می شوند و فقط در ساختمانهای تمام آجری مورد استعمال دارند حداقل ضخامت این نوع دیوارها 35 سانتی متر است ( 5/1 آجر ) این دیوارها علاوه بر حمال بودن عهده دار جداسازی بین قسمتهای مختلف ساختمان نیز می باشند.
ملات ملات ماده چسبنده ای است که بین دو قشر از مصالح ساختمانی قرار گرفته و آن دو قشر را به خود می چسباند ملات یکی از مهمترین مصالح مصرفی در ساختمان است که در همه جای ساختمان به شکلهای مختلف مصرف می شود بهمین دلیل باید در انتخاب ملات و عیار مواد تشکیل دهنده آن دقت کافی نمود .
خواص ملات ملات باید دارای خاصیت چسبندگی باشد .
از نظر تحمل بار قدرت ملات باید حداقل مساوی مصالحی باشد که در بین آنها قرار می گیرد زیرا در غیر این صورت ارزش مقاومت مصالح مصرفی را پایین می آورد .
ملات باید به صورت ارزان و فراوان در دسترس باشد .
ملات باید خاصیت شکل پذیری داشته و بخوبی روی دیوار پهن شده و سطح صافی ایجاد نماید .
انواع ملات ملاتهایی که بیشتر در ایران مصرف دارند عبارتند از : الف – ملات گل آهک ب – ملات ماسه آهک ج – ملات ماسه سیمان د – ملات ماسه سیمان – آهک ه – ملات گچ و – ملات گچ و خاک ملات گل آهک ملات گل آهک ارزانترین و ضعیفترین ملات بوده و همانطوری که از اسم آن معلوم است ماده چسبنده در آن آهک شکفته می باشد این ملات که برای آن استانداردی تهیه نشده سابقاً در ایران بیشتر مصرف می شد ولی به تدریج با شناخته شدن سیمان و ماسه و شناخته شدن خواص آن و همچنین با توجه به افزایش تولید سیمان در مملکت از مصرف این ملات کاسته شده و امروزه تقریباً به کلی مصرف آن در شهرها منسوخ گردیده است .
ملات ماسه آهک ماسه مصرفی برای این نوع ملات باید ماسه خاکی باشد یعنی ماسه ای که درصد خاک آن بیشتر باشد این نوع ماسه که به آن ماسه کفی هم می گویند از بستر رودخانه ها بدست می آید آهک مورد نیاز در این نوع ملات در حدود 300 الی 400 کیلوگرم آهک در متر مکعب ماسه است این ملات بیشتر برای آجر چینی استفاده می شود .
ملات ماسه سیمان این ملات که مرغوب ترین نوع ملات در ساختمان می باشد باید با ماسه شکسته و یا ماسه رودخانه ای کاملاً شسته تهیه شود مقدار سیمان مصرفی در این نوع ملات بین 300 الی 600 کیلوگرم در متر مکعب می باشد نظریه اینکه سطح مخصوص ماسه به علت ریزی دانه از سطح مخصوص شن و ماسه بیشتر است و از طرفی سیمان باید مانند فیلم نازکی دور تمام دانه ها قرار گرفته و باعث چسبیدن آنها به یکدیگر بشود مقدار سیمان مصرفی در ملات بیشتر از مقدار سیمان مصرفی در بتن می باشد از این ملات می توان در تمام قسمتهای ساختمان استفاده نمود مانند آجر کاری – کاشی کاری – سیمانکاری – فرش کف – سنگ کاری و غیره .
در پروژه ی مورد نظر درصد اختلاط بدین صورت بود که هر 6 فرغون ماسه یک عدد پاکت سیمان 50 کیلوگرمی استفاده می شد که تقریباً درصد اختلاط مناسبی داشت اما از مغایب ساخت ملاتدر این کارگاه این بود که اولاً فقط دو بار ماسه و سیمان به وسیله بیل با هم مخلوط می شد که متاسفانه ماسه و سیمان خوب با هم مخلوط نمی شد و همچنین لستفاده از روش آخوره کردنبرای مخلوط کردن ملات که روش مناسبی نیست.
ملات ماسه سیمان آهک به این ملات که ملات با تارد و یا ملات حرامزاده می گویند از ملاتهای خوب و ارزان و محکم ساختمان می باشد ماسه این نوع ملات می تواند ماسه رودخانه ای بوده و چند درصدی هم خاک داشته باشد برای ساختن این ملات باید در حدود 100 الی 150 کیلوگرم سیمان و 150 الی 200 کیلوگرم آهک در مترمکعب ماسه مصرف نمود این ملات بیشتر در دیوار سازی و آجرکاری مصرف می شود .
این ملات و سایر ملاتهای آهکی را نمی توان برای مکانهایی که با قیر در تماس می باشد مصرف نمود زیرا آهک قیر را فاسد می نماید .
بعد از مصرف ملاتهایی که در آن سیمان به کار رفته باید تا چند روز حداقل 3 الی 4 بار دیوارهای ساخته شده را آبپاشی نمود زیرا در غیر این صورت بسرعت آب ملات خشک شده و در نتیجه فعل و انفعالات شیمیایی سیمان جهت سخت شدن ملات متوقف می گردد و ملات به صورت جمسی جدا از هم در می آید که به آن ملات سوخته می گویند .
هیچ یک از ملاتها مخصوصاً ملاتهای سیمانی نباید در حرارتهای کمتر از صفر درجه مصرف شود زیرا در این صورت آب موجود در ملات یخ بسته و فعل و انفعالات شیمیایی در سیمان انجام نمی شود و در نتیجه ملات سخت نمی شود و بعد از ذوب شدن یخ به علت فاسد شدن سیمان ملات سخت نخواهد شد .
ملات گچ و گچ خاک این ملاتها بیشتر در موقع ساختن طاق ضربی و دیوارهای تیغه ای 5 سانتی متری به کار می رود درصد خاک و گچ بستگی به سرعت گیرایی گچ دارد و معمولاً حدود 50 درصد گچ و 50 درصد خاک رس مصرف می شود علت اضافه نمودن خاک رس در گچ این است که اولاً گچ و خاک ملاتی دیر گیرتر از ملات گچ خالص است و در ثانی وجود خاک در گچ آن را پلاستیک تر می کند ( خاصیت شکل پذیری ملات را بیشتر می کند ) ملات گچ و خاک و گچ از ملاتهای زود گیر می باشد .
سقف طاق ضربی معمولاً در بین تیرآهنهای پوشش سقف انجام می شود در بعضی از شهرستانهای ایران مانند یزد طاق ضربی را با خیز بلند در حدود نیم دایره روی دهانه های تا حدود 6 متر هم اجرا می کنند برای اجرا طاق ضربی بدین طریق عمل می کنند که روی دهانه های اطاق را با فاصله های تقریباً یک متر به یک متر تیرآهن مناسب که نمره آن با توجه به دهانه اطاق به وسیله محاسبه تعیین شده است قرار می دهند و آنگاه بین آن را به وسیله آجرهای فشاری با ملات گچ و خاک پر می نمایند باید توجه نمود که آجر طاق ضربی نباید کاملاً زنجاب شده باشد ( قبل از مصرف مدتی در آب قرار گرفته باشد ) فقط باید آجر آب ندیده را بلافاصله قبل از مصرف در سطل آب فرو کرده و بعد در محل مناسب نصب نمود برای اطمینان از مقاومت طاق بعد از اتمام کار روی آن را به وسیله دوغابی از گچ می پوشانند تا کلیه منافذ طاق را که احتمالاً خالی مانده است پر نموده و جسم توپر و یکپارچه ای ایجاد نماید .
محوطه سازی و ترفندهای محوطه سازی در طراحی فضای سبز استفاده از مصالح در هنگام استفاده از مصالح در محوطه سازی پارک ها و باغات نیاز به توجه تکنیکی در این خصوص وجود دارد.
مثلا استفاده از کالار سیمان در پارک ها که امروزه رایج شده و بسیاری از جنبه های زیبا شناختی آنها را نابود ساخته است.
زیرا سیمان از نظر ساختار بسیار ناپایدار است، هنگامی که اولین برف می بارد بسیار شاداب و پرطراوت به نظر می رسد اما پس از آن کیفیت خود را از دست می دهد.
دومین مساله این است که برف سمبل پاکی و عفت است و این درحالی است که سیمان و بتون معنای وحشت و خشونت را به انسان القا می کند.
بنابراین از سیمان و بتون می بایست در مکان هایی از پارک که در معرض دید نیستند مورد استفاده قرار گیرد.
در مقابل سنگ نشان دهنده استحکام، وحدت و جاودانگی است.
سنگ در بسیاری از ادیان مقدس است.
مثلا در دین اسلام سنگ سیاهی که در کعبه زائرین ان را می بوسند و معتقدند که از بهشت آمده و در هنگام نزول از آسمان به رنگ سفید بوده اما در اثر گناهانی که بشر مرتکب شده سیاه شده است.
در قدیم دیوار باغها از ملاط ساخته می شدند که بسیار مهربان تر و ملایم تر از سیمان پورتلندی به نظر می رسید.
آهک آبی از طریق حرارت دادن گچ و سنگ آهک بمنظور آزاد شدن دی اکسید کربن، بدست می آید.
هنگامیکه این مواد دوباره با آب مخلوط شدند و در معرض هوا قرار می گیرند و دوباره با دی اکسد کربن ترکیب شده و به همان حالت شیمیایی اولیه باز می گردد.
دی اکسید کربن به استحکام لایه های بیرونی ملاط می افزاید و بهمین دلیل شاید یک قرن بتواند استحکام خود را حفظ کند.
این نوع ملاط امروزه از نظر ساختمان سازان دور مانده است در صورتیکه هنوز هم می توان از آن در محوطه سازی پارک ها و باغات استفاده کرد.
مثلا امروزه استفاده از آجر و خشت به کلی از مد افتاده تلقی می شود.
اما باید بدانیم که دوام این محصول می تواند با توجه به کیفیت آن مناسب باشد.
خشت های گلی که شهر باستانی بابل به کار می رفته بوسیله شل دادن به گل مرطوب درست شده است.
این بلوک های گلی سپس در مقابل نور آفتاب خشک می شوند و در مکان مناسب مورد استفاده قرار می گرفتند و در ساخت خانه ها کاربرد داشتهاند.