آلودگی محیط زیست
آلودگی هوا:
در زمینه آلودگی هوا قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مصرب 1374 (مواد 28-تا 32 –8) بر طبق این قانون افرادی که با وسائل نقلیه موتوری غیر مجاز تردد نمایند مرتکب جرم آلودگی هوا می شوند همچنین صاحبان و مسولین کارخانجات و کارگاههای آلوده کننده که برخلاف این قانون عمل نمایند مجرم هستند به همین نحو صاحبان و مسولان منابع تجاری و اماکن عمومی که موجبات آلودگی هوا را فراهم می آورند مجرم محسوب می شوند.
2 قانون مجازات اسلامی ماده 688 : هر اقدامی که تهدید علیه بهداشت عمومی شناخته شود از قبیل آلوده کردن آب آشامیدنی یا توزیع آب آشامیدنی آلوده و ب ممنوع می باشد در مثالهای زمره شده اگر چه به آلودگی هوا اشاره شد اما از آنجا که آلودگی هوا نیز تهدید علیه بهداشت عمومی است و همچنین کلمه از قبیل نشان دهنده تمثیلی بودن مثالهای ذکر شده است می توانیم آلودگی هوارا نیز شامل این ماده بدانیم در ضمن در تبصره 2 این ماده در تعریف آلودگی محیط زیست آلودگی هوا نیز ذکر شده.
آلودگی هوا عبارت است از حضور مواد نامطلوب در هوا به مقداری که بتواند اثرات مضر ایجاد کند.
اگر چه در حالت عادی تنها به اثرات سوء وارد بر انسان توجه می شود، اما این تعریف، آلودگی هوا را تنها به این اثرات محدود نمی نماید.
مواد نامطلوب می توانند، بر انسان و گیاه، مواد و اشیاء یا محیط زیست جهانی تأثیر گذاشته و یا با مه آلود کردن هوا وایجاد بوهای نامطلوب مناظره جلوه های نامناسب ایجاد نمایند.
بسیاری از این مواد مضر از طریق مناسبی که در حال حاضر تحت کنترل انسان نمی باشد، وارد اتمسفر می شوند، در عین حال در اکثر مناطق با تراکم جمعیت زیاد، خصوصاً کشورهای صنعتی، منشاء اصلی این آلاینده ها فعالیت های انسانی می باشد.
بطوریکه امروزه شدت آلودگی در سطح جهانی به حدی رسیده است، که بالقوه می تواند برای زمین بحرانی باشد.
حوادث ناگوار ناشی از آلودگی هوا مانند حادثه لندن که باعث مرگ بیش از 4000 نفر در سال 1952 در شهر لندن در اثر مه دود فتوشیمیایی، گرم شدن کره زمین، تخریب لایه ازن، ریزش باران های اسیدی، تغییرات شدید اقلیمی و بسیاری از عوارض دیگر، نتیجه ورود آلودگی ها به اتمسفر می باشد.
که حیات موجودات را بیش از پیش مورد تهدید قرار می دهد.
لذا بایستی، نسبت به کاهش و کنترل آلاینده های تصمیمات جدی تر و عملی تر اتخاذ گردد.
ترکیب هوا:
اجزای اتمسفر را می توان در یک تقسیم بندی کمابیش اختیاری به تشکیل دهنده های عمده، غیرعمده و ناچیز تقسیم کرد.
مقدار این اجزاء در هوای خشک و پاک در سطح زمین در جدول(4-1) نمایان است.
علاوه بر اجزای مذکور در جداول، هوا ممکن است.
حاوی 5-1/0 درصد حجمی آب باشد مقدار عادی آب در اتمسفر 3-1 درصد است.
تحت اثر قوانین گازها و جاذبه چگالی اتمسفر با افزایش ارتفاع به شدت کاهش می یابد.
بیش از 99% کل جرم اتمسفر در فاصله 30 کیلومتری از سطح زمین یافت می شود.
جرم کل اتمسفر در حدود تن برآورد شده است.این عدد هرچند بزرگ است ولی فقط حدود یک میلیونیم جرم کل زمین را تشکیل می دهد.
خصوصیات اتمسفر با تغییر ارتفاع، تغییر می کند.
سایر عوامل مؤثر در این تغییرات عبارتند از: فصل، عرض جغرافیایی، زمان و حتی فعالیت خورشیدی، دمای اتمسفر ممکن است.
مقادیر بسیار کم مانند تا بیش از متفاوت باشد.
فشار اتمسفری از 1ا تمسفر سطح دریا به اتمسفر در یکصد کیلومتر بالاتر از سطح دریا تنزل می کند.
به دلیل این تغییرات، کیفیت شیمیایی اتمسفر، تغییر ارتفاع، تغییرات عمده ای نشان می دهد.
آب از حیاتی ترین عناصر زندگی انسان است و مهمترین عامل حیات انسانها گیاهان و جانوران پس حمایت از آن و تلاش برای پاکیزگی آن دارای اهمیت تساوی است.
در زمینه آلودگی آب قوانین و مقررات زیادی وضع شده که مهترین آنها 1ـ قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیردار مصرب 1320 که در ماده 11آن آلوده کردن آبهای که برای تنزیک به مصرف می رسند ممنوع است.
2ـ قانون آب و نحوه ملی شدن آن مصرب 1374 که ماده 60 آن راجع به آلوده کردن عمومی آب رودخانه ها نهرهای عمومی جویبارها مخازن ...
است.
3ـ قانون توزیع عادلانه آب مصرب 1361 که در ماده 46 آن آلوده کردن آب ممنوع شده.
4ـ قانون شکار و صید که در بند 121 ماده 12 آن آلوده نمودن آب رودخانه ها در ناحیه ها و تالابهای حفاظت شده چشمه ها آبشخورها به موادی که باعث آلودگی آب و از بین رفتن آنزیان شود جرم تلقی تیره 5ـ قانون حفاظت دریاها و رودخانه های مرزی از آلودگی با مواد نفتی مصوب 1354 که در ماده 2 هم از آلودگی عمدی آب رودخانه های مرزی و آبهای داخلی و دریای سرزمین ایران به نفت صحبت شده و هم از آلودگی آبهای فوق در اثری احتیاطی و بی مبالاتی و هر دو را جرم دانسته است.
6ـ در این رابطه بندر ماده 60 قانون مناطق دریایی جمهوری اسلامی در خلیج فارس و دریای عمان مصوب 21/1/1372 که هر گونه آلودگی محیط زیست دریایی برخلاف مقررات ج.ا.1 را ممنوع دانستم شده است.
علاوه بر اینها قوانین دیگری که وجود دارد و در اینجا از ذکران خودداری می کنم می ترامیم به ماده 688 قانون مجازات اسلامی اشاره کنیم.
هر اقدامی که تهدید علیه بهداشت عمومی شناخته شود از قبیل آلوده کردن آب آشامیدنی یا توزیع آب آشامیدنی آلوده و...
ممنوع است.
آلودگی صوتی آلودگی صوتی یعنی ایجاد صداهای زیان آور به حدی که برای گوش مضر باشد آلودگی صوتی در ایران از مسائل بسیار مهم و گریبانگر مردم است 1- ماده 27 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا = ایجاد هر گونه آلودگی صوتی تنش از حد مجاز را ممنوع دانسته و آیین نام جلوگیری از آلودگی صوتی طبق این ماده توسط سازمان حفاظت محیط زیست تهیه و به تصویب وزیران خواهد رسد.
2ـ آیین نام اجرایی نحوه جلوگیری از آلودگی صوتی مصوب 19/3/78 در ماده 2 مبادرت به هر گونه اقدامی که موجبات آلودگی صوتی را فراهم نماید ممنوع کرده.
در ماده 8 هسن آئین نامه تولید کنندگان و وارد کنندگان وسایل نقلیه موتوری را موظف به رعایت استانداردها و حد مجاز آلودگی صوتی حاصل از این منابع آلوده کننده دانسته و در عنصر اینصورت طبق م((همین آیین نام و قایل مجازانند)) علاوه بر اینها ماده 688 قانون مجازات اسلامی: با همان استدلال به در زمینه آلودگی هوا کردیم می توانیم بگوییم آلودگی صوتی را نیز غیر مجاز دانسته.
آلودگی و تخریب خاک و آلودگی ناشی از زباله در ماده 9 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست آلودگی و تخریب خاک تعریف شده بخش یا آمیختن مواد خارجی به آب یا هوا یا زمین به میزانی که کیفیت فیزیکی یا شیمیایی یا بیولوژیک ان را به طوریکه زیان آور به حال انسان یا سایر موجودات زنده و گیاهان و یا آثار و اینه باشد تغییر و هر در تبصره این ماده استعمال سوم به منظور مبارزه با آفات نباتی و جانوران و حشرات موذی در صورتیکه با رعایت قوانین و مقررات وزرت کشاورزی باشد مشمول این ماده نیست در غم اینصورت جرم می باشد.
و نیز برطبق قانون اراضی مستحدث ساحلی مصوب 1354 هر کس به قصد تصرف به اراضی مستحدث ساحلی متعلق به دولت دریا و دریاچه و تالابهای کشور تجاوز کند و یا اراضی مزبور را با برداشت شن و ماسه و خاک و سنگ تخریب نماید مرتکب جرم شده و مستوجب مجازات است.
مهمتر از هم در تبصره 2 ماده 688 قانون مجازات اسلامی آلودگی خاک یا زمین را از شمول آلودگی محیط زیست دانسته و آنرا از عبارت هر نوع تهدید علیه بهداشت عمومی ممنوع می باشد میفهمیم در زمینه آلودگی ناشی از زباله نیز به موجب قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیردار ریختن زباله یا هر نوع کثافاتی در گذرگاههای عمومی ممنوع بوده و این عمل جرم مصوب می شود در ماده 688 صریعاً از حرم آلودگی ناشی از زباله صحبت شده و دفع غیر بهداشتی فضولات انسانی و دامی و مواد زاید و ریختن زباله در خیابان را حرم دانسته جرایم مربوط به آلودگی شیمیایی و هسته ای م9 قانون حفاظت و همسازی محیط زیست مواد 18 و 19 قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب 1368: در ماده 18 عدم استفاده از وسائل حفاظتی پیش بینی شده و همچنین عدم رعایت دستورالعملهای حفاظتی توسط کارکنان با اشعه جرم دانسته شده 2ـ نگارزن فراد بدون انجام آزمایش های پزشکی لازم قبل استخدام و ما بدون مراقبتها و آزمایشهای دوره ولی در مدت اشتغال به کار اشعه جرم مصوب می شود.
همچنین ایجاد اخلال در کار با اشعه و یا منابع مولد اشعه بهره برداری از منابع مولد اشعه که توسط واحد قانونی بنحوی ممنوع شده، نداشتن پروانه معتبر در مواردی که به موجب این قانون داشتن پروانه الزامی است و همچنین ایجاد اخلال در امرنظارت و بازرسی واحد قانونی و ندادن اطلاعات لازم و یا ارائه اطلاعات ناقص یا کذب به واحد قانونی و نیز هزینه اقدامی که موجب انصراف تشخیص واحد قانونی گردد حرم مصوب می شود.
در زمینه این آلودگی با استفاده از استدلالهای پیشین می توان م 688 قانون مجازات اسلامی را نیز در این زمینه ها می برد.
م6 قانون مناطق دریایی ج.1.1 در خلیج فارس و دریای عمان مصوب 1372 و ماده 10 ایین نامه بهداشت محیط مصوب 1371 نیز آلودگی محیط زیست را بوسیله سرم و مواد شیمیایی مورد توجه قرار داده.
منابع 1ـ نیامید ، آیدین ، محیط زیست در اینترنت، موج بسزـ سال اول ـ شماره 3 ، 2ـ گفتگو با حجت یوسف (معاون سازمان حفاظت از محیط زیست) سازمان حفاظت محیط زیست نمی تواند با خودروهای متخلف برخورد کند نشریه عصر آزادگان ، شماره 95 8/10/78 اجزاء عمدهدرصد حجمینیتروژناکسیژناجزاء غیر عمدهآرگوندی اکسیدکربناجزاء ناچیزنئونهلیوممتانکریپتوناکسیدنیتروهیدروژنگزنوندی اکسیدگوگرددی اکسید نیتروژنآمونیاکمنواکسیدکربن