دانلود تحقیق گوشت مرغ

اهمیت گوشت مرغ در تغذیه انسان
در حال حاضر با افزایش سریع جمعیت و احتیاج روزافزونی که به مواد غذایی بالاخص موادپروتئینی احساس می شود تأمین نیازهای غذایی انسانها در درجه اول اهمیت درجوامع بشری قرار گرفته است.

گزارشها نشان می دهند که در هر ساعت 8700 نفر به جمعیت جهان افزوده می شود که این مسئله با توجه به بهبود وضعیتت بهداشتی جوامع و ارائه روشهای نوین پیشگیری از بیماریها که منجر به کاهش مرگ ومیز و بالارفتن حد متوسط عمر گردیده می تواند روند روبه رشد سریعتر را دنبال نموده و در نهایت نیاز به مواد غذایی را بیش از پیش افزایش دهد.(12)
در سال های اخیر گوشت طیور بعنوان یک منبع پروتئین حیوانی بطور سریعی در تغذیه انسان مورداستفاده قرار گرفته و در بعضی از کشورها که از نظر شرایط طبیعی و مرتع با کمبود مواجه هستند گوشت طیور به سرعت جانشی گوشت دامهای دیگر شده است.( 3)
براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی فرد سالم شخصی است که از حد اعلای توانایی فکری، و نیروی کافی بهرهمنمد بوده و از تمام مظاهر زندگی لذت برد و کمترین درد و رنج را اساس نماید( پایان نامه قرمز رنگ).

دلایل فرایند برای گوشت طیور به قرار زیر است:
1-1-1) ارزش غذایی گوشت مرغ: هدف اصلی استفاده از گوشت در جیره های غذایی تأمین پروتئین موردنیاز بدن است همانگونه که جدول 1-1نشان میدهد درصد پروتئین گوشت مرغ از انواع گوشتهای دیگر بالاتر است(2).

جدول شماره 1-1 مقایسه ترکیب شیمیایی صدگرم گوشت حیوانات مختلف(2)
نوع گوشت میزان کالری درصد پروتئین درصد چربی
گوشت گاو 239 7/18 2/18
گوشت گوساله 207 8/18 14
گوشت گوسفند 317 7/15 7/27
گوشت بره 167 18 10
گوشت غاز و اردک 340 2/16 30
گوشت بوقلمون 268 1/20 2/20
گوشت ماهی سفید 104 19 5/2
گوشت مرغ 200 2/20 6/12

2-1-1) راندمان لاشه: افت پس از کشتار در گاو و گوسفند در حدود 50 دردصد است در حالیکه این رقم در طیور گوشتی بسته به وزن زنده و در گوشت آماه برای طبخ نیز افت استخوان طیور به مراتب کمتر از گوشت حیوانات مزرعه ای دیگر می باد.

بدین ترتیب از یک کیلو وزن زنده مرغ میزان بیشتری گوشت و در نتیجه پروتئین بیشتری در اختیار مصرف کننده قرار می گیرد.(2)
3-1-1) سلامت و بهداشتی بود گوشت: بیماریهای قابل انتقال از گوشت مرغ به انسانها محدود است.

ازجمله بیماریهای قابل انتقال بیماری های سالمنلوزیس است که اغلب گوشت مرغ در مرحله آماده سازی، آن آلوده شده و ازاین رو چنانچه پس از سردبریدن طیور پرکنی، تهیه گوشت و ذخیره آن بطور بهداشتی صورت گیرد هیچگونه خطری از نظر انتقال بیمار یهای مشترک به انسان وجود ندارد.(2)
4-1-1) قابلیت هضم و جذب: گوشت مرغ از نظر ترکیب پروتئین و تناسب و تعادل اسیدهای آمینه ضروری کمبودی نسبت به گوشتهای قرمز مانند گوشت گاو و گوسفند و خوک ندارد، با این تفاوت که میزان کلسترول آن کمتر بوده و نسوج آن سهل الهضم تر از سایر گوشتها می باشد.

بعلاوه طعم و مزه گوشت مرغ نیز مناسب تر از سایر گوشت ها است از نظر اقتصادی و سهولت تهیه نیز نگهداری و پرورش طیور برای تولید گوشت بخصوص در شرایط خاص کشورها قابل توصیه می باشد.(2)
5-1-1-) سرعت رشد: از نظر سرعت رشد مشابه هیچ حیوان مزرهغه ای با طوب قابل مقایسه نباشد بعنوان مثال امروزه نژادهای مخصوصی از جوجه های گوشتی در بازارهای دنیا و ایران وجود دارند که در مدتی در حدود 40 روز جوجه یک روزه با وزن حدود 45-40 گرم به نیمچچه گوشتی 2000 گرمی تبدل می گرددد بعبارت دیگر در یک مدت محدود جوجه یک روزه به 50 برابر وزن اولیه خود می رسد بدین ترتیب با پرورش طیور می توان به سرعت گوشت مورد نیاز جامعه را تولید و ارائه نمود(2).

6-1-1- سهولت تغذیه :برای پرورش طیور مانند گوسفند و گاو احتیاج به مراتع وسیع طبیعی و یا کشت و تهیه علوفه سبز وموادی مانند آن نیست بلکه با استفاده از خوراک های غذای متراکم می توان به مقدار وسیع گوشت طیور تولید نمود.

همچنین مواد غیرقابل استفاده از نظر تغذیه انسان که قاعدتاً نباید دور ریخته شوند بوسیله ماشین حیاتی بودن طیور تبدیل به ممتاز ترین ماده مغذیی مورد نیاز انسان یعنی پروتئین با کیفیت ممتاز می گردد.

از طرف دیگر بخاطر اصلاح نژاد هایی که در مرغ صورت گرفته بازده غذایی در طیور بیش ا زحیوانات مزرعه ای دیگر بوده بطوریکه در نژادهای موجود با مصرف حدود 2 تا 3/2 کیلوگرم غذای متعادل می توان یک کیلوگرم کوشت تولید نمود.(2)
7-1-1 صرفه جویی در جایگاه و زمین:
امروزه تولید جوجه ای گوشتی و تخم گذاری د رمحیطها بسته و متراکم و در قفس هایی که یک یا چند طبقه انجام میگیرد در روش زمین در هر مترمربع لانه بیش از 200کیلوگرم گوشت مرغ درمدتی کوتاه می توان تیه نمود و این در مدتی نگهداری در قفسهای چند طبقه به بیش از 100 قطعه جوجه در مترمربع می رسد(2).

8-1-1) برگشت سریع سرمایه: در هیچ رشته کشاورزی و دامپروری گوشت سرمایه سریع تر از پرورش طیور گوشتی نیست زیرا درسرعت زمانی کمتر از 50 روزز جوجه ها روانه بازار شده و سرمایه برگشت داده می شود.(2)
9- اشتغال زایی: با توجه به نکات ذکر شده تقاضا برای احداث واحد های پرورش طیور(در زمینه های مختلف) سیر صعودی داشته و عامل مهم اساسی در ایجاد فرصتهای شغلی مستقیم و غیرمستقیم محسوب می شود جداول شماره 1-1 و 1-3 تعداد مرغدار یهای پرروش دهنده مرغ گوشتی و ظرفیت سالنهای آنها را درکشور و در استان تهران را نشان میدهند.

جدول شماره 1-2 مرغداریهای پرورش دهنده مرغ گوشتی و ظرفیت
سالن و استان جمع فعال غیرفعال
تعداد مرغداری ظرفیت (هزار قطعه) تعداد مرغداری ظرفیت (هزار قطعه) تعداد مرغداری ظرفیت (هزار قطعه )
1374 15173 158197 13094 144563 2040 13634
1376 15291 165036 12950 153336 2340 11699
1379 15293 195881 12342 157597 2950 38284
1380 15383 184768 11279 144946 4140 39839
(1) منظور ازظرفیت سالن تعداد مرغ و یا خروسی است که با توجه به امکانات و تأسیسات موجود قابل پرورش می باشد.

(2)در سال 1374 تعداد 39 مورد مرغداری های پرورش دهنده مرغ گوشتی اظهار نشده به جمع منظور شده است.

مأخذ مرکز آمار ایران: دفترهای آمارهای کشاورزی جدول شماره 1-3 مرغداریهای پرورش دهنده مرغ گوشتی، تعداد سالنها و ظرفیت آنها در استان گیلان ماخذ : مرکز آمار ایران ، دفتر آمارهای کشاورزی 2-1)اهداف تحقیق: از سالها پیش متخصصان پرورش طیور در ایران با نام زئولیت ها آشنا شده اند و مقالاتی نیز در این زمینه در دیگر کشورها منتشر شده که در دسترس آنها قرار گرفته است.

از سال ها قبل که این ماده به نام تجارتی« آنزیمیت» به بازار وارد شده دورنمای امکان استفاده از این ماده در ذهن بسیاری از متخصصان و مرغداران ایرانی شکل گرفت.

درسالنهای پرورش طیور گازهای آمونیاک و سولفیدهیدروژن تولید میشوند که می توانند منجر به ابتلاء سریعتر طیور به بیماریهای تنفسی شوند.

زئولت از جمله کانی هایی است که خاصیت جذب انتخابی دارد و میتواند موجب کاهش گاز آمونیاکا متصاعدشده از بستر و بهبود هوای تنفسی در سالنهای پرورش طیور گرددد و خطر ابتلاء به بیماری های تنفسی قبل کوکسیدیوز را کاهش دهد.

از طرف دیگر کاهش این گازها موجب بهبود عملکرد جوجه های گوشتی خواهد شد زیرا باعث متابولیسم بهتر خوراک خواهد شد.

با توجه به منابع زئولیت طبیعی در کشور که به صورت ارزان و بادرجه خلوص بالا در دسترس میباشد و با توجه به اینکه معادن زئولیت درا یران زیاد بوده و استخراج آن بسیار ساده می باشد و عدم آشنایی مرغداران به مزایای استفاده از این کانی در بستر سالنهای پرورش طیور جهت بهبود هوای تنفسی در سالنهای پرورش ضمناً متفاوت بودن زئولیت های ایران با زئولیت های دنیا و تعیین سطوح مناسب زئولیت در بسرت جوجه های گوشتی که در نهایت بهبود عملکرد و جوجه ها و صرفه جویی در فرآیند های تولید بر خود لازم دانستیم که در یک طرح تحقیقاتی اثرات استفاده از زئولیت در بستر جوجه های گوشتی و تأثیر آن بر عملکرد آنها را اندازه گیری می کنیم.

در این تحقیق اثرات گوناگون استفاده از زئولیت طبیعی ایران در بستر چوجه های گوشتی برروی کاهش گازهای سمی مثل امونیاک و همچنن تعیین بعضی پارامترها مانند میزان خوراک مصرفی، افزایش وزن، تلفات، ضریب تبدیل خوراک، PH بستر، ازت آمونیاکی بستر، مواد جامد فرار و غیر فرار مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

فصل دوم: بررسی منابع 1-2) تعریف و تاریخچه کشف زئولیت زئولیت یک کانی متبلور با ترکیبی از کریستال هیدرات سیلیکات آلومینیوم همراه با هناصر قلیایی و قلیای خاک می باشد.

قدمت شناخت این کانی به بیش از 200 سال بالغ می گردد و برای اولین بار در سال 1756 توسط یک معدن شناس سوئدی به نام بارون اکسل فردریک کراسنت کشف شد و بدلیل اینکه این ماده معدنی در حرارت بالت به جوش می آید در زبان یونانی با دو لغت Lithes و Zein به معنی سنگهای وسان نامیده شده است از آن زمان تاکنون مطالعات و تحقیقات گسترده ای با استفاده از روشهای مختف آزمایشگاهی روی کانی های متبلور زئولیت انجام گرفته است که تاکنون حدو 95 نوع زئولت طبیعی و بیش از یکصدنوع زئولیت مصنوعی (سنتیتک) با خواص متفاوت کشف و شناخته شده که با توجه به خواص ارزشمندی که دارند می تواند بطور گسترده ای درصنعت، کشاورزی، دامپروری، مورد استفاده قرارگیرند.(50) توانایی زئولیت های طبیعی بر تولید بطور وسیعی آزمایش شده است و ازجمله کاربردهای ان شامل اثرات احتمالی روی افزایش بدن، راندمان استفاده از خوراک درحیوانات درحال رشد، بازده استفاده زئولیت در کنترل اختلال هضمی، بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ، بی عیبی استخوان در جوجه های گوشتی، کاهش سمیت فلزتات سنگین، کاتیونهای دوظرفیتی و یکظرفیتی و مایکوتوکسینها، در جیره و اثراتشان در جذب عناصر رادیواکتیو درحیوانات و انسان می باشد(85).

2-2) ساختمان زئولیت زئولیت طبیعی یک کانی سیلیکاته آبدار است که فرمول شیمیایی آن بصورت زیر خلاصه شده است: که در این فرمول (M) کاتیونهای قلیایی و قلیایی خاکی است که در ترکیب زئولیت جای می گیرند و(n) نیز ظرفیت آنها می باشد و(x,y) ضرایب متغیری هستد که به ترتیب می تواند از 2 تا 10 و از 2 تا 7 باشند.(50) زئولیت ها مانند کوارتز دارای ساختمان سه بعدی بوده که بصورت چهار وجهی در چهارگوشه سه بعدی خود هستند این ساختمان سه بعدی همرداه با چهار اتم اکسیژن در چهار وجهی مجاور هم در گوشه ها، شکل گرفته و قوام می یابند.(35) زئولیت ها به صورت شبکه کریستالی شامل آلومینیوم و سیلیس همراه با چهار اتم اکسیژن هستند و یک شبکه هرمی چهاروجهی را تشکیل می دهند که آن تتراهدرال می گویند پس میتوان گفت که واحد ساختمانی کانی های زئولیت شبکه های هرمی چهاروجهی می باشد که می توانند در حقیقت شکل هندسی در هم ادغام گرددد و در ساختمان اولیه بلور ساده زئولیت را تشکیل دهند که به آ« ساب هدرال» می گویند(شکل).

حال از ادغام چند ساب هدرال در هم یکی پولی هدرال تشکیل می شود.( شکل 2)(50) از ترکیب چند پولی هدرال که در سطوح هندسی متفاوت در هم ادغام می گردند( شکل 3) بلورهای متعدد زئولیت تشکیل می شود.(50) 3-2) طبقه بندی زئولیت ها آنچه که مهم می باشد این است که شکل پولی هدرال ها و نحوه ادغام آنها با کانال ها وخطراتی را در درون شبکه بلوری زئولیت ایجاد می نمایند که ویژگی های مختلفی را بوجود می آورند.

ازجمله خواص مهم فیزیکی کانی های زئولیت می توان به خاصیت جذب و تبادل یونی زئولیت اشاره نمود.زئولیت ها ازجمله مؤثرترین مبادله کنندهای یونی قلمداد می شوند که تاکنون بشر به آنها دست نیافته است.

این خاصیت در ارتباط مستقیم، با کاتیونهای پایدار و ناپایداری مبادله شونده در ساختمان زئولیت که با بار مثبت خود با آلومینیوم در حال تعادل هستند و حجم کاتیونها ی مبادله کننده بستگی دارد؛ بگونه ای که هر قدر درصد آلومینیوم بیشتر شده و در نتیجه کاتیونهای قابل تعادل در شبکه زئولیت نیز بیشتر خواهد شد.

و یا اینکه اگر شدت و جز ناپایداری آنها پائین باشد به آسانی جهت مبادله آزاد نخواهند گردید و در مواردی هم حجم کاتیونهای مبادله کننده به قدری است که بزرگتر از قطر کانال های دورن بلور زئولیت بوده و این کاتیونها قادر به نفوذ به درون شبکه زئولیت نخواهند بود.

بطور مثال در یک نوع کانی زئولیتی به نام آنالیسم که بفور در ایران یافت می شود، کاتیون قابل تعویض سدیم است و باروبوریم که قطر آن 49/1 آنگستروم است به سادگی قابل تعویض بوده و لیکن با سنریوم که قطر آن 65/1 آنگستروم است قابل تعویض نمی باشد برخلاف اکثر مبادله کننده های یونی غیر کریستال از قبیل رزین های آلی یا ژلهای آلومینوسیلیکاتی غیرآلی(که به اشتباه زئولیت نامیده شده است) پیکحررده ساختمانی زئولیت بگونه ای است که خاصیت انتخابی اش را نسبت به یونهای رقابت کننده مشخص می نماید Ames و همکارانش(1960) قدرت مبادله یونی کانی زئولیت بنا کلینوپتپلولیت(زئولیت مورد استفاده در طرح تحقیقاتی) را برای چندین عنصر بصورت زیر خلاصه نموده اند.(50) م قابلیت جذب یونی زئولیت کلینوپتلیولیت 2-4-2) خاصیت جذب کنندگی عناصر و گازها توسط زئولیت : در زدولیت های طبیعی قسمت اعظم حفره ها و کانال های موجود در زئولیت ها ار مولکولهای آب اشغال کرده اند.

این مولکولها ی آبکاتیونهای قابل تعویض را با تشکیل هیدرات ها احاطه می کنند.

اگر آب موجود در مولکوهای زئولیت ها را طی چند ساعت باحرارت حدود 300تا 400 در جه سانتیگراد خارج کنیم؛ تغییراتی در ساختمان زئولیتها( با حفظ ساختمان سه بعدی آن) دی می آید که اصطلاحاً به آن« غربال مولکولی» می گویند؛ بدین معنی که با خارج شدن آب درو ن ساختمان زئولیت ها، حفره های هیدراته ای ایجاد می شود که این حفره ها به مولکولهای بسیار و یونها اجازه عبور میدهند.

در این حالت سطوح جذب قابل دسترسی برای یونهابه چندصد مترمرلع در هر گرم از ماده افزایش می یابد.

سیستم کانال هاو قفسهای ساختمان هر زئولیت متفاوت بوده و باعث می شود تا هرکدام از زئولیتها، مولکولها یا کاتیونها را به طرف نسبتاٌ متفاوتی غربال یونی یا مولکولی نماید.(50) بعضی از زئولیتها امکان جذب گازها به میزان 30 درصد وزن خشک خود را دارند همچنین زئولیت ها با جذب گاز و تبدیل آن به گاز متان در داخل مولکول خود کارخانه مناسبی برای تولید انرژی در صورتی که زئولیت به صورت خوراکی و تشخوارکنندگان مصرف شود محسوب می شود.

چنانچه هوای آزاد را که مخلوطی از گاز های اکسیژن، ازت، و گاز کربنیک می باشد از درون شبکه بلورین زئولیتهای طبیعی عبور دهیم تنها اکسیژن از آن عبور نموده و گازهای ازت و گاز کربنیک از مخلوط گازی فوق تفکیک خواهند شد و از این خاصیت جهت تهیه اکسیژن خالص از هوا استفاده می شود.

بطور مثال در کانی زئولیتی به نام کلینوتپلیولیت قطر کانال ها کاملاً جنهت جذب و جایگزینی آمونیاک مناسب بوده و براحتی آن را جذب می نماید.(75) درشکل(4) دو مولکول با حجم مولکولی متفاوت نشان داده شده است که تنها مولکول کوچکتر قادر به عبور از شبکه بلوری زئولیت موردنظر می باشد.(78) به این ترتیب، کلینوپتلیولیت را برای کاتیونهای بزرگتر دارای فریتی مسلم است و قابلیت انتخابآن را برای یونهایرا Ames ,Mercer درسال 1970 در توسعه فرآیند تبادل یونی برای خارج سازی نیتروژن آمونیاکی از فاضلاب های شهری به کار گرفته اند.

پیوند میان کلینوپتلیولیت یا یون پایه بسیاری از مصارف زئولیت در توسعه زمنیه های مختلف کشاورزی قرار گرفته است.(27) هم اکنون در بسیاری از کشور های جهان برای تصفیه هوای انبارها، رستورانها، و فضاهای موجود در زیرزمین ها، یا مناطقی که امکان تهیه گاز اکسیژن وجود ندارد از طریق فیلترکردن هوا با زئولیت هوای سالم را وارد آن محیط می کنند.(24) جدول 1-2 فرمول ساختمانی و خواص فیزیکی برخی از زئولیتهای طبیعی(79) مکانیسم هغای مختلف عمل زئولیت 1- مکانیسم کامل استفاده از زئولیت در حیوانات می تواند به دلیل خواص تبادل یونی و جذبی زئولیت ها باشد.( 58) 2- مواد مغذی موقتاً زئولیت متصل شده و عبورشان از میان دستگاه گوارش آهسته می گردد.

بنابراین مواد مغذی زمان بیشتری در دستگاه گوارش در معرض هضم قرار می گیرد.( 100،82،30) 3- یکی ازمهمترین مکانیسم های عمل زئولیت ها توانایی آنها در بی حرکت نمودن آنزیم های روده است که این عمل به نوبه خود بعلایت و پایداری آنزیم های روده ای را افزایش داده و در جذب بهتر مواد مغذی سهیم می باشد.(84) 4- زئولیت باعث تحریک مکانیکی سلول های پوششی معده و روده ها شده واز این طریق تهیه خون به این اندامها را مطلوب ساخته و منجر به افزایش پوشش مخاطی دستگاه گوارش، ارتفاع قسمت های ترشحی غدد معده وسطح جذب در روده کوچک شده و باعث افزایش فعالیت ترشحی این سلول ها می گردد.

این عمل هضم و جذب مواد مغذی را بهتر می کند.(84،80) 5- تغییر اسیدوز متابولیکی از طریق اثر روی فشار اسمزی در حفره روده ها که از اختلالات گوارشی جبلوگیری می کند( نقش زئولیت ها در تغذیه نشخوارکنندگان حبیب کریی 1379) به تبع آن از بستگی هم جلوگیری می کند.

6- اولن دلیلی که باعث شد زئولیت ها در تغذیه نشخواکنندگان استفاده شوند خاصیت آنه در جذب گازهای آمونیومی شکمبه و جلوگیری از مسمومیت حیوان و ردنهایت آزادسازی تدریی آمونیاک و استفاده از بهتر میکروبهای آمونیومی شکمبه از آن جهت سنتز پروتئینی میکروبی است.

زئولیتها به دلیل جذب اسیدهای چرب فرار و آمونیاک از افت ناگهانی PH شکمبه جلوگیری کرده و محیط مناسبی را برای فعالیت باکتریهای سلولاتیک فراهم می کنند که این باکتریها توانایی تجزیه وهضم فیبر غذات را دارا می باشد و موجب افزایش نسبت استات به پیروپیونات در شکمبه می شود که خود عامل یجهت افزایش چربی بیشتر است.

در اثر مصرف زئولیت ماده خشک جیره افزایش یافته و باعث افزایش و ترشح بزاق شده و به این ترتیب از اسیدی شدن محیط شکمبه و نفخ حیوان جلوگیری می شود.

به علت افزاش مصرف هضم به گلوکز تبدیل می شوند در حالی که در اثر هضم درشکبمبه به اسیدهای چرب فرار تبدیل می شوند که اغلب بر اثر آروغ زدن حیوان از دسترس خارج می شو.

به علت افزایش گلوکز خون استفاده از اسیدهای آمینه بعنوان منبع انرژی متوقفشده در نهایت موجب افزایش پروتئین شیر درگاوهای شیرده و افزایش وزن در گاوهای پرواری می شود( نقش زئولیت در تغذیه نخوارکنندگان پایان نامه حبیب کریمی 1372)( زئولیت اگردر خوراک مخلوط شو باعث جذب اوره شده و از مسمومیت با اوره جلوگیری می کند.) 7- زئولییت درپائین آورن سرعت تنفسی(ناشی از تنش) مؤثر بوده و به حیوانات اجازه می دهد تا در در جه حرارت های بالای محیطی اندکی راحت تر باشند.(92) 8- تبادل کاتیونهای ساختمانی زئولیت با فلزات سنگین و عناصر رادیواکتیو باعث کاهش مسمویت این عناصر در حیوانات می شود.(87،85،30) 9- در محیط اسیدی زئولیت می تواند یونهای موجوددر خودش را بایونهای هیدروژن مبادله نماید و در این صورت نقش یک بافر را داشته باشد.(30) 10- کلینوپتلیو لیت به واسطه خواص تبادل یونی و توانانی پالایش برای جذب کاتیونهای دو ظرفیتی می تواند ماده ای مؤثر جهت حفظ حیوانات در برابر فلزات سنگین باشد.(87) 11- مکانیسم عمل زئولیت مصنوعی درافزایش کیفیت پوسته تخم مرغ به این طریق است که آلومینیوم موجود در ساختمان آن با فسفر ترکیب شده و قابلیت جذب حقیقی فسفر را کاهش و با ز جذب کلسیم از اسکلت را افزایش می دهد.(90) 12- تحقیقات آزمایشگاه دامی نشان دادهات که آلومینوسلیکات هیدراته سدیم کلسیم HSCAS جاذب بسیار خوبی برای آفلاتوکسین و ارگوت آمین( ترکیب سمی از یک نوع قارچ بنام (Acrimonium ceenophialum) ( 93، 34) 13- تأثیر زئولیت بر عملکرد جوجه های گوشتی؛-Erans ( 1989) نقش زئولیت را در تولیدات طیور مورد بررسی قرار داده است از 66 آزمایشی که در مناطق مختلف در مورد کابرد زئولیت در تغذیه طیور انجام گرفت نتایج زیر بدست مس آید.

بعنوان افزودنی موجب افزایش عملکرد در جوجه های گشتی د مرغ تخمگذار می گرددو در مدیریت مزرعه به کاهش رطوبت بستر و بهبود هوای آشیانه مفید می باشد.

47) Corneje وهمکاران(1995) در طی آزمایشهایی به برررسی استفاد ه از زئولیت در طبیعی( کلینوپتلیولیت) درجثه های جوجه ها ی گوشتی پرداختند.

دراین آزمایش تعداد 160 جوجه به مدت 49 روز در 4گروه با 4 تکرار استفاده از گردد و جیره های 0،2،4،6 درصد زئولیت طبیعی داشتند.

نتایج آزمون نشان داد که هیچ اختلاف معنیی داری وجود نداشت.

مقدار چربی محوطه بطنی بصورت درصدی ا زوزن لاشه با 2 درصد زئولیت نسبت به دیگ رتیمارها بیشتر بود.

هیچ اختلافی در مورد استخوان ودرصد تلفات وجود نداشت ولی مقدار رطوبت فضولات با افزایش زئولیت در جیره کاهش پیدا کرد.(36) Kubena وهمکاران( 1990،1991،1993) نشان دادند که اضافه کردن 5/0 درصد آلومینوسیلیکات هیدراته سدیم کلسیمHSCAS هبه جیره جوجه های گوشتی و نیمچه های بوقلمون و آنها را در برابر سمیت آلفاتوکسین محافظت می نماید( 65،66،67،68).

Huff وهمکاران(1992) نیز این نتایج را بدست آوردند ولی گزارش کردند که HSCAS جوجه های گوشتی را از سمیت اوکراتوکسین(Ochratoxin A)A محافظت نمی نمایند.(57) Suken و همکاران(1995) در طی آزمایشات اثرات افزودن زئولیت و آنزیم به جیره غذایی جوجه های گوشتی را مورد بررسی قرار دادند.

نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که افزودن زئولیت و آنزیم به جیزره غذایی جوجه های گوشتی موجب افزایش وزن بدن و بهبود ضریب تبدیل غذایی می شود و این اثرات با دوره های مختلف رشد متغیر است(97).

Leach و همکاران(1990) طی تحقیقاتی که افزودن زئولیت و جیره جوجه های گوشتی، موجب افزایش کلسیم سرم خون و کاهش فسفر سرم خون می شود.(69) Bgatov- وهمکاران(1987)) در طی آزمایشی افزودن 5 درصد یا بیشتر مواد زئولیتی را در تغذیه مرغهای تخمگذار وجوجه ها ی گوشتی مورد بررسی قرار دارد و دریافتند که این ترکیبات با ایجاد یکسری تغییرات شیمیایی وفیزیکی ر در حفره گوارشی واکنشهایی را سبب می شوند که نتیجه آن دفع مقادر اضافی فسفر، پتاسیم، سدیم و در دسترس قرار گرفتن بیشتر کلسیم، منیزیم، آهن است همچنین تأثیر جذب کنندگی روی دی اکسید کربن، هیدروژن، منواکسیدکربن و آمونیاک داشته و میزان آنها را در بدن کاهش میدهد.( 33) 14- موارد مصرف زئولیت در آبزیان: - مخلوط نمودن 2 تا 3 درصد زئولیت، خوراک هضم و جذب را بهتر نموده، سبب رشد و باروری بیشتر آبزیان می شود.(201) به اختلاط زئولیت در استخرها موجب افزایش ظرفیت اکسیژنی و در نتیجه افزایش تولید کاهش تلفات می شود.(201) زئولیت با جذب گازهای خطرناک نظیر ظرفیت نامطلوب آنها کاسته و بوی نامطبوع استخرها برطرف می سازد.( 201) با جذب آمونیوم توسط زئولیت می توان تراکم بیشتر در تولید حمل و نقل آبزیاان داشته باشیم.( 201) زئولیت از نواسانات آب استخرها جلوگیری نموده و باعث تثبیت PH می گردد.( 301) زئولیت فتوسنتز استخرها و میزان فیتوپلانکتون ها را افزایش می دهد زیرا باعث تثبیت کیفیت آب و افزایش فسفر قابل استرس می شود.(201) زئولیت باعث جذب فلزات سنگینی شده و از مسمومیت های احتمالی می کاهد.(201) زئولیت پوست اندازی میگوها را تسریع کرده و از بروز برخی بیماریها جلوگیری می کند.( 201) زئولیت بعنوان فیلتر باعث بهبود کیفیت آب در پرورش ماهیان سردآبی می شود.( 201) 15- مزایای مصرف زئولیت در پولتها: - کاهش رطوبت بستر و عوارش آن بویژه بیماری کوکسیدیوز( هزینه خرید کوکسیدیواستات ها را کاهش میدهد).(202) جذب گازهای سمی نظیر آمونیاک و سولفید هیدروژن و ایجاد هوای بهتر در سالن و درنتیجه کم شدن خطر بیماری های تنفسی مثل کوکسیدیوز.(202) جلوگیری از مسمومیت قارچی(Aflatogin ) و کم شدن تلفات جوجه های تازه وارد.( 202) .

جذب فلزات سنگین(Heavy metals ) د ر آب آشامیدنی و مواد غذایی.( 202) افزایش زئولیت به جیره برابر است با تقلیل خوراک مصرفی و در نتیجه جلوگیری از چاقی پولت ها.(202) ارزان شدن دان و سود بیشتر برای مرغداری و افزایش راندمان غذایی.( 202) کیفیت پوسته تخم مرغ در اثر مصرف زئولیت بهتر و میزان شکستگی به حداقل می رسد زیرا زئولیت به ضریب بیشتر کلسیم کمک می کند.( 202) 6-2 مدیریت پروش طیور: پرورش طیور حرفه ای است مبتنی بر یافته های علمی و عملی که در یک فرآیند مدیرتیتی خاص و پویا که از علوم مختلف بهره گرفته است انجام می شود.

در این راستا مدیر هر واحد پرورش باید تمام عوامل مؤثر در تولید این محصول را شناخته نحوه کنترل و هدایت این عوامل را جهت دستیابی به حداکثر تولید و نهایتاً حداکثر سود بکار گیرد در این خصوص نکات ذیل بعنوان مهمترین عوامل بیان می گردد.

( 3)س سالن پرورش مورد نیاز در سنین مختلف حرارت مورد نیاز که نقش مهمی در دوران پرورش ایفا می کند.

تأمین روشنایی در سالن پرورش طیور واکسن های موردنیاز طیور آماده سازی سالن جهت پرورش( ضدعفونی کردن سالن پرورش) تغذیه طیور تهویه سالن و نقش و اهمیت آن در پرورش طیور انتخاب بستر مناسب از میان موارد ذکرشده فوق به توضیحات بیشتری راجع به دو مورد آخر یعنی تهویه و بستر می پردازیم: 1-2) تهویه سالن و نقش و اهمیت آن در پرورش: تهویه مناسب از مهمترین اصول در ایجاد ساختمان های مخصوص پرورش طیور است به این اهمیت از آنجا ناشی می شود که متابولیسم در پرندگان بسیار بالا می باشد.

تهویه باید به آسانی هوای تازه و تمیز را وارد و هوای کثیف را از سالن خارج می نماید.(1)س اهداف اصلی از ایجاد سیستم تهویه عبارتند از: *تأمین اکسیژن کافی و مورد نیاز جوجه ها * خارج نمودن آمونیاک، دی اکسید کربن و بوهای نامطبوع از سالن پرورش *خلیه و خارج نمون اجرام مضر و بیماری زا *خنک نمودن سالن در تابستان *تأمین وبرقراری رطوبت مناسب در سالن پرورش 2-6-2) انتخاب بستر مناسب کیفیت بستر در مرغداری به ندرت مورد توجه و تأکید قرار می گیرد.

چنین نگرشی یک اشتباه فاحش محسوب می شود زیرا پرندگان در تماس دائم با بستر بوده و وضعیت بستر به میزان قابل توجهی عملکرد جوجه های گوشتی و در نهایت بهره ناشی از تولید نهایی را تحت تأثیر قرار می دهد.( 57)س بعد از ضدعفونی کامل سالن باید بستر مناسب را انتخاب و در کف سالن پهن کرده موادی که برای بستر انتخاب می شود به شرایط مرغدار و شرایط محلی بستگی دارد.(1)س 1-2-6-2) بستر مناسب و اهمیت آن بستر رطوبت را جذب کرده و با افزایش سطح کف آشیانه به خشک شدن آن کمک می کند( 57)س بستر غلظت و تراکم مواد دفعی(فضولات) را کاهش داده و در نتیجه تماس بین پرنده و کود آن را کاهش می هد.(57)س بستر جوجه ها را از اثرات سرما و گرمای زمین مصون نگه داشته و یک لایه عایق بین پرنده و آشیانه ایجاد می کند.(57س) یک ماده بستری مؤثر باید جاذب الرطوبه، ارزان، غیر سمی، وبا حداقل پوسته زنی باشد بعلاوه بستر باید بعد از استفاده در مرغداری قابل استفاده بعنوان کود یا غذای دام باشد.( 57)س مواد زیادی بعنوان بستر بکار برده شده اند.

جدول شماره 2-2 مواد رایج بعنوان بستر را که بطور موفق مورد استفاده قرار می گیرند را همراه با مزایا و معایب هر یک مقایسه کرده است.

تراشه چوب درختان مختلف معمولترین ماده مورد استفاده در بستر هستند.

با این حال تهویه این نوع بستر هر روز پرهزینه تر و مشکل تر می شود.(57) س جوجه های گوشتی پرورش یافته روی خاک اره نیز بهترین عملکرد را نشان داده اما استفاده از کاه گندم از این لحاظ عملکرد ضعیفی برای جوجه های گوشتی داشته است.(66)س استفاده از ماسه بعنوان بستر می تواند آلودگی تولید را کاهش، تولید را افزایش دهد.

جوجه های گوشتی پرورش یافته روی ماسه عملکرد بهتری نسبت به جوجه های پرورش یافته روی بستر تراشه چوب ار ائه داده اند.( 8)س کاه، پوسته برنج و مقوای خردشده بعنوان مواد بستری مناسب نیستند زیرا این مواد قدرت جذب رطوبت را نداشته و در نتیجه باعث پوسته زدن بستر می شوند.(17) س انتخاب مناسب منابع بستری ضروری است و می تواند مشکلات مدیریت بستر را کاهش دهد.(17) س 2-2-6-2) خصوصیات بستر مناسب * فن آن سبک باشد.

*اندازه آن متوسط باشد.

* دارای قابلیت جذب بالایی باشد.

* سریعاً خشک شود .

* نرم و قابل فشرده شدن باشد.

* قابلیت انتقال حرارتی آن پائین باشد.

* دارای حداقل خاصیت جذب رطوبت هوا باشد.

* ارزان باشد.

* بعنوان کود قابل فروش باشد.

با توجه به اینکه از چه ماده ای بعنوان بستر استفاده می شود، می توان در شروع کار، ارتفاع بستر را 5 الی 6 سانتیمتر در نظر گرفته و به مرور زمان و متناسب با رشد جوجه ها به ارتفاع بستر افزود، هرچه بستر خشک تر باشد، خطر اشاعه بیماری کوکسیدیوز و انگلهای روده ای کاهش می یابد.( 8) س جدول شماره 2-2 مزایا و معایب انواع مواد رایج مورد استفاده بعنوان بستر 3-2-6-2) کیفیت بستر و عملکرد گل جوجه های گوشتی قادر به ارائه پتانسیل ژنتیکی خود در مدیریت های ضعیف نیستند و کیفیت محیط ب ه مقدار زیادی به کیفیت بستگی دارد دو عاملی که شرایط بستر را تحت تأثیر قرار می دهند و رطوبت بستر و آمونیاک است.

رطوبت اضافی در بستر، باعث ایجاد و افزایش تاول های سینه ای، کبودی پوست، پوسته پوسته شدن، کوفتگی، لاشه های خونی و در نهایت افت کیفیت لاشه می گردد.

به علاوه بستر مرطوب علت اصلی افزایش آمونیاک است که از جمله عوامل هم محیطی در پرورش جوجه های گوشتی محسوب می شود.

منابع آمونیاک که از فضولات طیور، اسیداوریک است ک تحت شرایط مرطوب به سرعت به اوره و سپس به آمونیوم تجزیه و در نهایت آزادسازی آمونیاک می شود.(57)س اکثر پرورش دهندگان طیور از اثرات زیان آور آمونیاک آگاه می باشند.

حس بویای انسان قادر است که حدود ppm 200 آمونیاک( تشخیص دهد اما احتمال از دست دادن حساسیت حتی در چنین سطحی وجود دارد.غلظت ppm 110-50 آمونیاک می تواند باعث سوزش و ریزش اشک چشم انسان شود.

جوجه ها نیز به آمونیاک حساسند.

قرارگرفتن در معرض سطوح بالایی آمونیاک(ppm 100-50) منجر به شاخی شدن ملتحمه چشم( کوری) می شود زمانی که سطح آمونیاک به مقدار کافی بالاست منجر به کوری شده و تولید نیز بطور جدی تحت تأثیر قرار می گیرد.

ثابت شده که وقتی آمونیاک در حدود ppm 25 باشد رشد جوجه های گوشتی کاهش وضریب تبدیل غذایی در آنها افزایش می یابد.

بعلاوه وقوع تورم کیسه های هوایی، عفونت های ویروسی و لاشه های حذفی با چنین سطوحی از آزمونیاک که در ارتباط است.

غلظت حدود ppm 5( که بوسیله حس بویایی انسان قابل تشخیص نمی باشد.

باعث سوزش و صدمه به بافت پوششی دستگاه تنفسی جوجه ها شده و این خود باعث افزایش آمادگی ابتلاء به بیماری های دستگاه تنفسی می شود(57) س.

باکتری E.coli می تواند در شش ها، کیسه های هوایی و کبد پرنده ها در اثر زیادی آمونیاک افزایش یابد، زیرا به نایژه های هوایی آسیب می زند.

PH بستر نقش مهمی در آزادساری آمونیاک ایفا می کند.

غلظت آمونیاک با افزایش PH افزایش می یابد.آزادسازی آمونیاک وقتی که PH بستر زیر 7 است ا کاهش اما در صورت افزایش آن به بالاتراز 8 آزادسازی آن افزایش می یابد.