مار
مار خزندهای فلسدار و مهرهدار است که با مارمولک خویشاوندی نزدیک دارد. مارها موجوداتی مرموز هستند و با وجود آنکه اغلب مردم از آنها وحشت دارند از پر طرفدارترین جاندارانی می باشند که می خواهیم راجع به آنها اطلاعات کسب کنیم. تا کنون حدود 3000 گونه از این موجودات شناسایی شدهاند که در این میان فقط حدود 400 گونه آنها سمی هستند و از میان آنها فقط 50 گونه خطرناک بوده و میتوانند برای انسان مشکل ساز باشند. در ضمن باید بدانیم که مارهایی که سمی هم نیستند ممکن است شما را گاز بگیرند که در اینصورت جای هیچ نگرانی نیست.
برای دریافتن میزان خطر مارها میتوان به آمار مراجعه کرد، برای نمونه در ایالات متحده سالانه بیش از 40 هزار مورد مرگ در اثر تصادفات رانندگی وجود دارد در حالی که بر اثر مارگزیدگی بطور متوسط فقط تعداد 15 مرگ گزارش میشود.
زیستگاه مارها
مارها بجز در قطب جنوب تقریباً در سایر قسمتهای دنیا وجود دارند. اغلب مارها روی زمین یا زیر آن زندگی میکنند اما برخی از انواع آنها هم وجود دارند که درختان یا آب را محل زندگی خود برمیگزینند. کنار رودخانهها و مردابها نیز از جمله مکانهای مورد علاقه برای زندگی این خزندگان می باشد. گونههای جالبی از مارها در آسیای جنوب شرقی مشاهده شده است که توانایی پریدن نیز دارند و بسادگی از شاخه درختی به شاخه دیگر می پرند.
شیوه شکار
خطر مارها را میتوان به دو دسته تقسیم کرد، اول آنهایی که با سم خود میتوانند باعث مشکلاتی در سیستم عصبی یا گردش خون طعمه شوند و دسته دوم آنهایی که با قدرت ماهیچههای خود میتوانند طعمه را تحت فشار قرار دهند یا خفه کنند. این نوع از مارها با آرامش خیال آنقدر منتظر می مانند تا طعمه به آنها نزدیک شود و سپس در زمان مقتضی خود را به دور آن پیچیده آنقدر فشار می دهند تا جانور - یا انسان! - از نفس کشیدن باز ایستد. در حالی که مارهای سمی پس از تزریق یا پاشیدن سم به طعمه منتظر می مانند تا طعمه از پای در آید. پس از ازپای در آوردن طعمه چه با سم و چه از طریق فشار دادن، از آنجایی که مارها دندان برای جویدن یا خرد کردن ندارند مجبور هستند که طعمه خود را درسته ببلعند و سپس توسط ترشحات معده آنرا هضم کنند.
خوراک مارها
با توجه به اندازه و ابعاد، یک مار عادی ممکن است انواع کرم، حشرات، انواع موش، انواغ تخم مرغ سایر حیوانات، قورباغه و غیره را بعنوان غذا برای خود انتخاب کند.اما مارهایی که جثه بزرگتری دارند ممکن حیواناتی در ابعاد خود را نیز ببلعند برای نمونه یک تیرماهی (افعی) با وزن 70 کیلوگرم بسادگی میتواند یک حیوان 70 کیلوگرمی را بلعیده و هضم کند.
زادآوری مارها
اغلب مارها بوسیله تخمگذاری زادآوری (تولید مثل) میکنند. تخم مارها بسیار سفت می باشد و حالت چرم مانند دارد بگونهای که در برخی موارد نوزادان بدون کمک مادر نمیتوانند از تخم بیرون بیایند. دلیل نرم بودن پوسته تخم آن است که مارهای ماده برای حفاظت از تخمها اغلب آنها را در بدن خود تا هنگام تولد نوزادان نگاه می دارند. جالب است بدانید که اغلب بچه مارها در قسمت جلوی سر خود به هنگام بیرون آمدن از تخم دندان ویژهای دارند که به دندان تخمشکن معروف است و توسط آن قاعدتا" باید بتوانند پوسته تخم را پاره کنند.
حقایقی راجع به مارها
بزرگترین مارها در دنیا متعلق به خانوادهای هستند بنام اژدرماران (Boidae) که اژدرمار (بوآ) و افعی نیز از این خانواده می باشند. طول برخی از این مارها از 0.6 متر تجاوز نمی کند. اما تعدادی از انواع آنها هستند که طول آنها به بیش از 9 متر میرسد.
- مارهایی که در دریا زندگی میکنند دارای آبشش نیستند و برای تنفس مجبور هستند که به سطح آب بیایند. اما با این حال توانایی آنرا دارند که ساعتها زیر آب بدون آنکه روی سطح آب بیایند، بمانند. آنها توانایی آنرا دارند که در این مدت از اکسیژن محلول در آب استفاده کنند.
- تاکنون حدود 2500 گونه مار شناسایی شده است که از این میان فقط 20 درصد از آنها سمی هستند.