اکنون عصر اطلاعات و دانش و دانایی است و برای بقای درست در این زمان نیاز مبرم به دانش ها و اطلاعات ویژهای است حال این دانش نیز روزبهروز تغییرات و نو شدن دارد پس باید برای حیات در این زمان باید همراه با رشد اطلاعات و دانش رشد داشته باشیم.
بسیاری از بنگاههای اقتصادی در دنیا به روشهای مختلف با این رشد همراه میشوند اما برای شرکتها و اتحادیههای تعاونی که در عین رقابت اقتصادی بایستی اصول و ارزشهای انسانی تعاون مانند عدالت، صداقت، انصاف، همبستگی و مشارکت اعضاء را رعایت نمایند وضعیتی بس دشوارتر فراهم میشود. لذا در چنین زمانی ضرورت کسب دانش و مهارتهای چندگانه مدیران و کارکنان تعاونیها برای گسترش عدالت اجتماعی در بین قدرتهای اقتصادی دولتی و خصوصی دشوارتر و لازمتر دیده میشود.
اهداف کلی :
1- آشنایی با مفهوم تعاون و اصول و ارزشها آن، سیر تحول تعاون در ایران و جهان و انواع شرکتهای تعاونی
2- آشنایی با جایگاه و نقش عضو در شرکتها و اتحادیههای تعاونی، نحوه پذیرش و لغو عضویت و حقوق و تکالیف اعضاء تعاونی
3- آشنایی با سرمایه و شیوه تأمین آن، سود و نحوه تقسیم سود خالص و سایر مقررات مربوط به امور مالی تعاونیها
4- آشنایی با ارکان تعاونی و حدود وظایف و اختیارات هر یک از رکنهای مربوط به تصمیمگیری، اجراء و نظارت تعاونی
5- آشنایی با اتحادیه تعاونی و اهداف، وظایف و نحوه تشکیل آنها. همچنین حدود وظایف و اختیارات ارکان اتحادیه
6- آشنایی با شرایط و نحوه ادغام، انحلال و تصفیه شرکتها و اتحادیه تعاونی
7- آشنایی با سازمانهای تعاونی و حدود وظایف و اختیارات هر یک از آنها
فصل اول
معنی و مفهوم تعاون و تعاونی :
A ) مفهوم عام تعاون
تعاون Cooperation
1- تعاون در مفهوم عام به معنای همکاری، مساعدت، یاریگری، رعایت منافع جمعی، دستگیری از دیگران و ... است.
2- تعاون در لغتنامه دهخدا هم پشت شدن، یکدیگر را یاری کردن، یاری کردن بعضی اقوام بعضی دیگر، با هم مددکاری یکدیگر ر ا کردن را معادل واژه تعاون بیان شده است.
3- آرگایل همه رفتارهای اجتماعی همکارانه را تعاون بیان مینماید. یعنی انجام کارهایی که نیازمند همکاری دو نفر یا بیشتر است مانند : بازی کردن، اجرای موسیقی، رقص، کار در یک گروه، یا داشتن یک رابطه اجتماعی که در آن فعالیت هر عضو جهت دستیابی به محصول نهایی مشخص و هماهنگ میشود.
4- اموری (Emory) مؤلف کتاب تعاون و اصول اولیه آن، تعاون را طریقهای برای زندگی و فلسفهای برای حیات میداند که مجموعهای از پوششها و شیوههای رفتاری میباشد و در عین حال مجموعهای از اصول و مبانی برای راهنمایی زندگی فردی و اجتماعی انسانهاست.
به عبارت دیگر « تعاون ترکیبی از خودیاری و کمک متقابل می باشد که گرایش آن در جهت بناگذاری ارزش های جهانی است »
*تعاون یکی از جنبههای مهم زندگی اجتماعی است و از آغاز زندگی بشر برای مقابله با خطرات طبیعی، تهاجمات جانوران وحشی و جنگ های قبیلهای کاربرد داشته است.*
B ) مفهوم خاص تعاون
تعاون به مفهوم خاص آن به نوع مشخصی از کار کردن با یکدیگر اشاره دارد که از طریق تشکیل سازمان رسمی و به کارگیری روشهای مدیریتی خاص، دسترسی به اهداف مشترک را امکان پذیر میسازد.
1)پراکاش از صاحبنظران تعاون آسیا :
« مؤسسات تعاونی سازمان هایی هستند که در زمره انواع سازمان های داوطلبانه یا غیردولتی قرار میگیرند. تعاونیها سازمانهایی مردمی هستند که توسط خود اعضاء و اختیار کامل آنها تشکیل و به روش و دموکراتیک منطبق با اصول بینالمللی تعاون اداره میشوند. »
2)اتحادیه بین المللی ( I.C.A ) در سال 1995 ، منچستر
« تعاونی اجتماع مستقل اشخاصی است که به منظور تأمین نیازها و یا اهداف مشترک اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود از طریق اداره و نظارت دموکراتیک مؤسسهای با مالکیت جمعی، با همدیگر به نحو اختیاری توافق نموده اند. »