تعریفات:
پروژه: مجموعه ای از فعالیت های مرتبط با یکدیگر برای دست یابی به هدف یا هدف های مشخص با استفاده از منابع خاص.
منابع پروژه: نیروی انسانی و ماشین آلات و مواد و مصالح و سرمایه و اطلاعات و زمان دوره سیر (عمر) پروژه:
نصب و راه اندازی اجرا طراحی و تهیه نقش های اجرایی انجام مطالعات بررسی و تعریف مساله (پروژه)
آرمان پروژه:
کارفرما: شخص حقیق یا حقوقی که اجرای عملیات پروژه را بر اساس اسناد و مدارک معین به پیمانکار واگذار می کند.
مشاور: وظایف مشاور: 1- انجام مطالعات اولیه، 2- تهیه نقشه های اجرایی، 3- نظارت بر اجرای کار که عملیات مربوط به مطالعات اولیه و تهیه نقش های اجرایی و نظارت بر اجرای کار از جانب کارفرما را بر عهده دارد.
پیمانکار: شخص حقیقی یا حقوقی که اجرای عملیات پروژه را بر عهده می گیرد.
طرح: مجموعه از پروژه ها را گویند.
طرح تولیدی
طرح صنعتی
طرح عمرانی
طرح عمرانی:
طرح استانی 2- طرح ملی
مشخصات طرح های استانی شامل موارد زیر است:
فایده این طرح مرتبط با آن استان است.
طول مدت پروژه بین یک تا دو سال است.
نیاز به مهندس مشاور معمولا ندارد.
اعتبار محدودی دارد.
طرح ملی: طرحی که فایده آن مرتبط با تمام افراد جامعه باشد علی رغم آنکه در یک منطقه استان اجرا می شود.
شواری اقتصاد: تشکیل شده است تعدادی از وزیران و رئیس بانک مرکزی و با ریاست ریاست جمهور جهت هدایت و بنامه ریزی امور اقتصادی کشور تشکیل می شود.
مراحل بودجه:
مرحله تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه
مرحله تصویب بودجه
مرحله اجرای بودجه
مرحله نظارت بر بودجه (قوه مقننه)
طرح های عمرانی:
طرح های عمرانی انتفاعی
طرح های عمرانی غیر انتفاعی
طرح های مطالعاتی
برنامه بودجه از لحاظ زمانی:
برنامه کوتاه مدت 2- برنامه میان مدت 3- برنامه بلند مدت
حدود یک سال 2- 3 تا 7 سال 3- 10 تا 30 سال
مدیریت پروژه: هدایت و استفاده صحیح از منابع جهت رسیدن به اهداف پروژه را مدیریت پروژه گویند –حداکثر رساندن کیفیت و کمیت با حداقل هزینه و کار.
برای راه اندازی یک پروژه به 5 عامل نیاز است:
ماشین آلات 2- منابع پولی 3- مردان کار
مدیریت 5- مواد اولیه
مدیر: سیستم نظامی و یا خطی گویند.
مدیر معماری
مدیر سازه مدیر تاسیسات مدیر اداری مدیر مالی
مدیر خوب چه خصوصیاتی باید داشته باشد: (چگونه هماهنگیهای لازم را در یز بخشهای تشکیلات انجام دهد)
1) تقسیم مناسب کارها، واگذاری اختیارات و خواستن پیگیری گزارش کارها.
2) داشتن یا گردآوری اشخاص ذیصلاح (متخصص) جهت کدیریت کارها (هیئت مدیره)
3) آگاهی به امور حسابداری یا مالی و بررسی برنامه ریزی بر اساس گزارشهای مالی (سود و زیان)
4) استعداد مدیریت و رهبری 20/12/87
بررسی ضرورت اجرای یک طرح در یک منطقه:
1- انجام مطالعات اولیه (دسترسیها و امکانات و نیاها و نیروی انسانی و مالی و سیاسی و اجتماعی
2- مذاکره و تبادل نظر با مسئولین منطقه (مجوزهای لازم)
3- تجزیه و تحلیل اطلاعات و شناخت مسائل و مشکلات آن
4- مشخص نمودن اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت
5- تهیه و تنظیم برنامه های لازم برای رسیدن به اهداف طرح
بررسی اقدامات مقدماتی قبل از شروع عملیت اجرای پروژه:
1- بررسی و شناخت مسائل و مشکلات آن
الف) دسترسیها (راههای موجود و احداثی در صورت لزوم)
ب) بررسی موقعیت اقلیمی و طبیعی و اجتماعی منطقه (توپوگرافی، فصول انجام کار، آب و هوایی)
ج) بررسی طرق تدارکات و تهیه مصالح
2- تدوین برنامه های اجرای و کارگاه
3- برنامه آماده سازی محل کار
4- تهیه و تدارک مصالح لازم
5- بررسی و تهیه ماشین آلات و تجهیزات لازم
بررسی مطالعه حرکت و زمان در پروژه:
مطالعه حرکت باعث روشن شدن این موارد می شود:
1- روشهای اجرای عملیات و چگونگی انتخاب روشها
2- چگونگی اندازه گیری حجم و ابعاد عملیات
3- زمانهای لازم برای انجام پروژه
انواع روشهای زمان بندی و برنامه ریزی پروژه:
1- روش نمودار میله ای یا نمودار گانت
2- روش تحلیل شبکه GERT- PERT- CPM
1- ابتدا برای واحد زمان پروژه (ساعت، روز، هفته، ...) روی محور طولی با یک واحد طولی مشخص می گردد.
2- هر فعالیت را به موازات محور زمانی پروژه بر حسب زمان مورد نظر رسم می کنیم.
مسیر برهانی
روش ارزیابیو بازنگری پروژه ها- موشک
روش گرافیکی و بازنگری پروژه ها – سفینه
نقاط ضعف نمودار میله ای:
1- روابط بین فعالیت ها کاملا مشخص نیست.
2- برنامه ریزی بر اساس زمان تحویل پروژه ممکن است صورت گیرد.
3- تفسیر و اصلاح نمودار میله ای دقت زیادی لازم است.
4- با دریافت اطلاعات پیشرفت کار نمی توان زمان خاتمه پروژه را محاسبه کرد.
نقاط قوت:
1- سادگی شکل
2- درک آن برای همه راحت است.
3- برای کارهای تکراری برنامه ریزی راحت است.
نقاط قوت (cmp):
1- روابط بین فعالیت ها کاملا مشخص است.
2- با دریافت اطلاعات پیشرفت کار می توان برنامه را به روز نمود.
3- برنامه ریزی در سطح جزئیات مشکلات و مسائل اجرا را برای ما مشخص می کند.
نقاط ضعف (cpm):
1- نوشتن و تدوین برنامه زمانبندی زمان بیشتری نسبت به نمودار میله ای می طلبد.
2- یادگیری و آموزش همگانی نیروهای زری مجموعه را جهت اجرای آن می طلبد.
مثالی از یک پروژه ساده:
رفتن به محلی در خارج از شهر، انتخاب منظره و گرفتن عکس
نام فعالیت شرح فعالیت زمان (روز) پیش نیازها
A رفتن به محل 2/1 ----
B انتخاب منظره و گرفتن عکس 2/1 A
C ظهور فیلم و چاپ عکس 3 B
D تهیه قاب 1 ----
E قاب گرفتن عکس 2/1 C,D
18/1/88
• تعاریف و مفاهیم اولیه شبکه زمانبندی CPM
1- فعالیت جزئی از مجموعه کارهای که در اجرای یک پروژه احتیاج به صرف زمان در اغلب موارد احتیاج
2- فعالیت آن دسته از فعالیتها که ضمن اجرای پروژه وجود نداشته و به هیچ نوع منابع احتیاج ندارد.
- رویداد O O نقطه آغاز و پایان هر فعالیت را رویداد گویند.
- رویداد پایه
- رویداد پایان
- رویداد جوششی
- رویداد پوششی
- رویداد آغازین
- رویداد پایانه
- فعالیت پیش نیاز
- فعالیت وابسته
1- به هزینه و اترژی دارد.
2- تنها برای نشان دادن وابستگی های بین عملیات پروژه بر روی شبکه اضافه می شود.
3- فعالیت A در صورتی پیش نیاز B است که بلافاصله پس از تکمیل A فعالیت B قابل شروع شدن باشد.