اثر باکتری های تثبیت کننده نیتروژن بر جوانه زنی زیره سبز ((Cuminum cyminum L
محسن رضایی ** سعیده آقاشا هی * مریم صیادی
** عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی فسا
*دانشجوی کارشناسی زراعت واصلاح نبا تا ت
*دانشجوی کارشناسی زراعت و عضو با شگاه پژوهشگران جوان
چکیده :
زیره سبز از خانواده چتریان و جنس سیمینوم یکی از مهمترین گیاهان داروئی می با شد که در ایران از سطح زیر کشت مناسبی برخوردار است با تقاضای روزافزون برای داروها و مواد بهداشتی و آرایشی با منشا طبیعی اهمیت کشت و کار این گیاهان روز به روز افزایش می یابد در بر نامه تولید برای هر محصول ثبات و پایداری کشت از اهمیت زیادی برخوردار می با شد در کشت گسترده گیاهان داروئی مسلما این مقوله باید در نظر گرفت ضرورت پایداری در کشاورزی به دلیل اهمیت سه موضوع است اولین موضوع ایجاد در آمد کافی ؛ دومین موضوع افزایش قابلیت دسترسی غذا و مصرف آن و سوم؛ حفاظت و بهبود منابع طبیعی می با شد با توجه به محدود بودن منابع ؛ استفاده از باکتری تثبیت کننده نیتروژن (ازتوباکتر) که امروزه در زراعت گندم به صورت رایج مرسوم شده است با توجه به اینکه این باکتری شرایط جذب نیترو÷ن ؛ همچنین شرایط های نامساعد دیگر مانند تنش های شوری و خشکی و حتی مقابله با بر خی از قارچ های خاکزی را بهبود می بخشد از طرفی باعث صرفه جوئی در مصرف نیتروژن و نیز در نهایت افزایش عملکرد 15 تا20 در صدی در زراعت گندم شده است لذا در این طرح با توجه به این امر و امکان استفاده از این باکتری در زراعت زیره سبز در شرایط آزمایشگاهی بر روی زیره سبز و اغشته کردن بذر زیره با نسبت های 1 ؛2؛3؛4؛ کیلوگرم و تیمار شاهد بدون آغشته کردن بذر با باکتری انجام گرفت تیمار ها عبارت بودند از ؛تیمار A:تیمار شاهد بدون آغشته کردن با باکتری فقط با شستشو تیمار B آغشته کردن با باکتری با نسبت 1 کیلو گرم ( 75/1 گرم برای هر کیلو گرم بذر زیره ) تیمار C آغشته کردن بذر با باکتری با نسبت 2 کیلو گرم ( 25/3 گرم در هرکیلوگرم بذر زیره سبز ) تیمار D آغشته کردن با با کتری با نسبت 3 کیلوگرم ( 5 گرم در هر کیلو گرم بذر زیره سبز ) تیمار E آغشته کردن با باکتری با نسبت 4 کیلوگرم ( 25/6 گرم در هر کیلوگرم بذر زیره سبز ) طرح در غالب طرح کاملا تصادفی در شرایط آزمایشگاهی انجام شد که در تمام تیمار ها بذر ها پس از آبشوئی به مدت 24-36 ساعت وپس از خشک کرد ن ؛ با با کتری ها بذر با نسبت های فوق با استفاده از حریره نشاسته و شکر (ساکاروز) اغشته شد فاکتور هایی که در این طرح مورد بررسی قرار گرفت 1- در صد جوانه زنی 2- سرعت جوانه زنی 3- وزن ریشه چه (خشک ) 4- وزن تر ریشه چه 5- طول ریشه چه 6- 50% جوانه زنی نتایج با نرم افزار MSTATC و نرم افزار EXCELLمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت سپس نتیجه گرفته شد که در بین تیمار ها درصد جوانه زنی ؛طول ریشه چه و وزن تر ریشه هیچ اختلاف معنی داری وجود نداشت ولی بین تیمار C و بقیه تیمار ها اختلاف معنی داری دیده شد بین تیمار های A,C از نظر سرعت جوانه زنی اختلافی دیده نشد اما بین تیمار های دیگر اختلاف دیده شد در فاکتور 50% جوانه زنی بین تیمار E و دیگر تیمار ها اختلاف معنی داری دیده شد نتایج نشان می دهد که آغشته کردن باکتری با بذر در تمام مقادیر بالا( بجز C) بر روی در صد جوانه زنی و طول ریشه چه و وزن تر ریشه چه هیچ تفاوتی ندارد اما روی سرعت جوانه زنی و 50% جوانه زنی بین تیمار ها اختلاف مشاهده شد بنابراین بهترین مقدار باکتری 4 کیلوگرم می با شد وبرای اغشته کردن با بذر زیره سبز توصیه می شود اما آزمایش های مزرعه ای نیز ضرورت دارد