در تمام نقاط ایران انتشار دارد. به تمام هستهدارها حمله میکند. برگ، ساقه و تنه درختان مذکور را مورد حمله قرار میدهد. طول سپر مادههای زمستان گذران 1 تا 5/1 میلیمتر، رنگ سپرهای پورههای سنین یک و دو نارنجی است. حشره ماده زرد مایل به نارنجی میباشد. سپر نر 9/0 میلیمتر و دو قسمتی میباشد.
زیستشناسی
دو نسل در سال دارد. زمستان را به صورت پوره سن 2 و حشره کامل ماده بر روی شاخه و ساقه درختان میزبان به سر میبرد. پورههای نسل تابستانه تقریباً همگی روی برگها متمرکز شده و تغذیه آنها از شیره برگ است. پورههای نسل زمستانه روی شاخهها و تنه متمرکز میگردند. مادههای زمستان گذران همگی بارور هستند. در روی تنه و ساقه در زمستان نر دیده نمیشود.
کنترل شیمیایی:
. مبارزه شیمیایی باید زمانی باشد که شپشک در مرحله Crawler باشد و 75% پورههای از زیر سپر خارج شده باشند.
1. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2در هزار
2. اتیون EC47% و 1.5 درهزار
3. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار
4. کلرپیریفوس(دورسبان) EC40.8% و 1.5- 1 درهزار
5. روغن امولسیون شونده O 80% و 5/. درصد
ابریشم باف ناجور ( Gypsy moth)
Lymantria dispar
(Lep: Lymantriidae)
این حشره آفتی است پلی فاژ و در دنیا به بیش از 500 گونه حمله مینماید. در ایران گاهی به حالت طغیانی درمیآید و به خصوص در نواحی شمال روی درختان جنگلی پهن برگ و درختان میوه خسارت میزند.
زیستشناسی
زمستان را به صورت تخم و در حالت دیاپور سپری کرده و در اوایل بهار بتدریج تخمها تفریخ ولاروها خارج میشوند. لاروها 45 تا 70 روز فعالیت برگخواری شدید از خود نشان میدهد. انتقال لاروهای جوان یا لاروسن اول بوسیله باد و بوسیله رشتههای ابریشمی میباشد. لارو پس از تغذیه در محل مناسبی تبدیل به شفیره میشود. شفیره بوسیله تارهای ابریشمی به تنه درخت یا چیز دیگر خود را متصل میکند. مرحله شفیرگی 10 تا 14 روز به طول میانجامد. پروانههای ماده پس از خروج به علت سنگینی بدن خود قادر به پرواز دور نمیباشند و در همان حول و حوش محل خروج از شفیره پس از جفتگیری، تخمهای خود را به صورت تودههای بیضی شکل به تعداد 500 تا 2000 عدد در رویپوست صاف تنه و شاخههای جوان میزبان و یا روی قسمتهای مختلف درخت روی سنگ و روی کندههای بریده شده درخت قرار میدهند. تخمها تا اندازهای گرد و کرم رنگ هستند. از اواسط تابستان تا بهار آینده نزدگی خود را به حالت تخم میگذارنند.
مبارزه
1 دشمنان طبیعی
• پارازیتوئید شفیره Brachymeria intermedia (Hym.: Chalcididae)
• پارازیتوئید لارو Exorista larvarum (Dip.: Tachinidae)
• پارازیتوئید لارو Apanteles sp. (Hym.: Braconidae)
2 کنترل شیمیایی
استفاده از دیفلوبنزورون (دیمیلین) به نسبت 0.3 در هزار یا باکتری B.t به نسبت 2.5 تا 3 در هزار
فن پروپاترین(دانتیل) EC10% به نسبت 6/. در هزار
استامی پراید(موسیپلان) SP20% به نسبت 5/. در هزار
برگخوار خاکستری پست Thaumetopoea solitaria
(Lep.: Thaumetopoeidae)
زیستشناسی
زمستان را به صورت دستجات تخم روی شاخهها به سر میبرند. تفریخ تخمها در بهار تقریباً هم زمان با باز شدن برگها صورت میگیرد.لاروهای خارج شده از یک دسته تخم به خصوص در سنین اولیه با هم زندگی میکنند و اغلب در صفوف منظم روی تنه و شاخه درختان حرکت میکنند. در سنین یک و دو تمام شبانهروز روی شاخه و برگ درختان زندگی میکنند. در سنین بعد فقط شبها فعالند و هنگام روز درداخل حفرههای تنه درخت و زیر کلوخههای اطراف تنه استراحت میکنند. در این هنگام از روی برگهای خورده شده که فقط رگبرگ اصلی باقی مانده است میتوانبه وجود آفت پی برد. لاروها پنج بار جلد عوض میکنند و پس از تغذیه کافی در عمق 10 تا 20 سانتیمتری خاک تبدیل به شفیره میشوند. حشرات کامل 2 تا 3 ماه بعد در اواخر تابستان ظاهر میشوند. یک نسل در سال دارد.
کنترل:
1 مگس پارازیت لارو Exorista sorbillans (Dip.: Tachinidae)
2 مبارزه با دیگر آفات پسته مانند زنجره و پسیل، مبارزه با این آفت را نیز زیر پوشش میبرد. در صورت عملیات مبارزه اختصاصی از سموم فسفره آلی در هنگام شب استفاده میشود.
پر طاووس گلابی Saturnia pyri
(Lep.: Saturnidae)
حشره کامل با بالهای باز حدود 140 میلیمتر، خاکستری مایل به قهوهای و روی هر بال لکه درشتی شبیه به چشم وجود دارد. لارو سبز رنگ در حداکثر رشد اندازه آن به 120 میلیمتر میرسد و روی حلقههای مختلف دارای غدههای آبی رنگ با موهای بلند است. به گلابی، سیب، بادام و گاهی پسته خسارت میزند. لارو از برگ تغذیه مینماید. زمستان گذرانی به صورت شفره و یک نسل در سال دارد.
کنترل: با جمعآوری لاروهای درشت میتوان به روش مکانیکی با آن مبارزه نمود.
پروانه برگخوار انجیر Ocnerogvia amanda
(Lep: Lymantriidae)
لارو این پرانه در استانهای فارس، مرکزی و شمال کشور به شدت روی درختان انجیر فعالیت داشته و از برگها تغذیه مینمایند و اهمیت آن زیاد است.
زیستشناسی
زمستان را به صورت لاروهای سنین بالا در زیر سنگها و پناهگاههای اطراف درختان آلوده میگذراند. لاروهای زمستان گذران در طول این دوره فعالیت چندانی نداشته ولی با برداشتن سنگهای پناهگاه و تحریک آنها شروع به حرکت میکنند. این لاروها از اواسط اسفندماه حالت پیش شفیرگی به خود گرفته و در حالی که پیله نازک تور مانند بدور خود میتنند بدون حرکت باقی مانده و در اواخر اسفندماه تبدیل به شفیره میشوند. با گرم شدن هوا از اواسط فروردین ماه پروانهها به تدریج شروع به خارج شدن مینمایند و پس از جفتگیری مادهها تخهای خود را به صورت دستهای در سطح برگ یا پشت آن میگذارند. دوره جنینی تخم 6 تا 8 روز میباشد. حشره دارای 5 سن لاروی است. طول دوره لاروی در شرایط آزمایشگاه (18 تا 23 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 58 درصد) 28 روز است. پس از این مدت لارو در سطح برگ در حالی که پیله نازک خاکستری رنگی میتند حالت پیش شفیرگی به خود گرفته و ظرف یک تا دو روز تبدیل به شفیره میگردد. این آفت در شرایط آب و هوایی آب سرد خفر دارای سه نسل کال و در برخی سالها 4 نسل در سال میباشد.
کنترل:
1 تخمهای این آفت دارای پارازیتوئیدهای گوناگونی میباشد:
Trichogramma embryophagum (Hym.: Trichogrammatidae)
Anastatus sp. (Hym.: Eupelmidae)
Oocncyrtus sp. (Hym.: Encyrtidae)
2 لاروهای این آفت همزمان با غروب آفتاب از پناهگاههای خود خارج شده، به طرف درختان حرکت کرده. از آنها بالا رفته و شروع به تغذیه مینمایند. خروج از پناهگاهها و رکت به اطراف درختان از هنگام
غروب شروع و تا یک ساعت بعد از آن وقتی که هوا کاملاً تاریک شد ادامه دارد. تغذیه لاروها در ساعات اول شب بسیار زیاد ولی این میزان با گذشت شب رو به کاهش میگذارد. در آخرین ساعت تاریکی شب، لاروها شروع به پایین آمدن از درختان نموده و به طرف پناهگاهها راه میافتند، لذا میتوان اقداماتی نظیر:
الف پیچیدن گونی و مقوا بدون استفاده یا با استفاده از سموم بدور شاخههای آلوده
ب استفاده از سموم دور شاخههای آلوده
ج استفاده از سموم به صورت پودرپاشی دور طوقه
د سمپاشی زیر درختان و پیچیدن پلاستیک در اطراف تنه درختان آلوده را انجام داده که از بین آنها استفاده از سموم به صورت پودرپاشی دور طوقه و بستن پلاستیک به دلیل تأثیر بیشتر و عدم نیاز به آب و سم پاش بهتر از بقیه روشهاست.
کنترل شیمیایی:
برای کنترل بید انجیر(Simaethis nemorana) ودیگر برگخواران از سم زیر استفاده میکنیم.
دیفلوبنزورون(دیمیلین) Wp25% و 3/. گرم درلیتر