در سالهای اخیر تاکید زیادی بر اندازه گیری طول بدن جوجه در جوجه کشی ها می شود . به طوریکه شرکت hatch tech ملاک ارزیابی کیفی خود را بر اندازه گیری طول بدن جوجه (chick Length یا chick size) گذاشته است .
تحقیقات نشان می دهد که یک همبستگی مثبت بین طول بدن جوجه در زمان هچ و عملکرد جوجه ها در 6 هفتگی وجود دارد .
همچنین هر چه طول بدن جوجه زیادتر باشد نشانگر استفاده بهتر از محتویات تخم مرغ توسط جنین و توفیق بهتر فراید انکوباسیون بوده است .
در صورتی که ملاک سنجش وزن جوجه در نظر گرفته شود بین دو قطعه جوجه هم وزن که هر دو 45 گرم بوده و جوجه اول شامل 35 گرم وزن واقعی + 10 گرم بقایای کیسه زرده و جوجه دوم به صورت 42 گرم وزن واقعی + 3 گرم بقایای کیسه زرده باشد تفاوتی وجود نخواهد داشت. زرده حاوی آنتی بادی های مادری بوده که به راحتی به جنین منتقل می شود و هر چه جذب زرده بیشتر و بقایای زرده کمتر باشد سیستم ایمنی توسعه بهتری خواهد داشت . به عبارت دیگر جوجه های بلند تر از نظر توسعه اندام ها به ویژه اندامهایی همانند قلب ، کبد و طحال نسبت به جوجه های کوچکتر وضعیت بهتری داشته ولی بین جوجه های بزرگ و متوسط تفاوت چندانی دیده نمی شود .
طول روده – سانتی متر بورس – گرم طحال – گرم کبد – گرم قلب – گرم (cm) طول بدن جوجه عنوان
56/92 30/0 149/0 78/7 49/1 2/20 جوجه بزرگ
31/92 28/0 122/0 71/7 43/1 6/19 جوجه متوسط
85/88 26/0 120/0 51/6 25/1 6/18 جوجه کوچک
خیر خیر بلی بلی بلی بلی تفاوت معنی دار
Roos moleaar , reijrink.hatch tech
همچنین در جوجه های بزرگتر توسعه بهتر کیسه آمینیون ، در صورت تزریق واکسن in-ovo توزیع واکسن بهتر صورت می گیرد . در حالی که در جوجه های کوچک به علت توسعه کمتر کیسه آمینیون بخشی از توزیع واکسن توسط کیسه آلانتوئیک صورت گرفته که این مسئله سبب کاهش اثر واکسیناسیون می شود (1) .
یک تخم مرغ 60 گرمی نطفه دار قادر به تولید جوجه ای با وزن 4/41 گرم و طول بدن 9/21 سانتی متر وبا نسبت وزنی 69 درصد می باشد . هر چه طول جوجه (chick Length) بیشتر می شود وزن زمان کشتار جوجه ها زیاد می شود .
شرایط انکوباسیون تاثیر بسیار زیادی روی طول بدن جوجه دارد . به عنوان مثال حرارت بالای ----- و حرارت بالای هچه سبب می شود که قلب جوجه ها کوچکتر شده و جوجه ها با حداقل میزان کیسه زرده به همراهشان خواهد بود (2) .
سوال دوم : آیا گازدهی هچه یا بخار فرمالدئید بر روی بافت پوششی جوجه ها تاثیر می گذارد ؟
در طول چهل سال گذشته ترکیب فرمالین و پر منگنات پتاسیم و تولید گاز فرمالدئید بهترین ماده ضد عفونی بوده که این گاز برای انسان بسیار خطرناک است . یکی از موارد نگرانی استفاده از فرمالدئید بعد از نوک زدن به پوسته (pipping) می باشد . زیرا که آسیب سیستم تنفسی سبب افزایش حساسیت طیور به بیماریهای تنفسی در روز اول زندگی می شود .
گاز گذاری با فرمالدئید از زمان شروع نوک زدن جوجه ها به پوسته آغاز شده و این کار 30 ساعت به طول می کشد .
در این مقطع رطوبت بسیار بالا می باشد . فرمالدئید و آمونیاک بسیار قابل حل در آب هستند .
دلیل گاز دهی جوجه ها بعد از نوک زدن به پوسته کاهش میزان الودگی های موجود در محیط هچه می باشد . زیرا که باکتریهای همانند -------- ، ------- ، ------، قارچ ----- و در موارد اندکی مایکو پلاسمای طیور وجود دارد .
توصیه شده است که سطح فرمالدئید در هچه بین 20-80 ppm باشد و به ازای هر متر مکعب از 60 سی سی فرمالدئید 40 درصد از بخار فرمالدئید استفاده می شود . در یک آزمایش مشخص گردید که از بخار فرمالدئید در سه روز آخر انکوباسیون برای جنین ها استفاده شده که سطح فرمالدئید 130 ppm می باشد . بررسی وضعیت و تغییرات موفولوژیک نای جوجه ها تا 5 روز بعد از هچ نشان داد که این مساله سبب کاهش تحرک مژک های نای و از دست دادن حساسیت می شود که نتیجه آن افزایش زیاد موکوس در روز 5 بعد از انکوباسیون شده که حتی این موکوس در روی بافت اپی تلیوم براحتی قابل مشاهده خواهد بود (3) .
سوال سوم : آیا جایگزینی برای فرمالدئید در هچه وجود دارد ؟
هیدروژن پر اکسید و گلو تارآلدئید از جایگزین های خوب بوده که خاصیت ضد میکروبی داشته و کمترین تاثیر روی بافت تنفس داشته و زنده مانی جوجه ها عملکرد بعد از هچ تحت تاثیر قرار نگرفته و برای انسان نیز بی ضرر می باشند .
در انکوباتورهای چیک مستر از محلول هیدروژن پر اکسید به میزان یک لیتر در هر ساعت و 48 ساعت قبل از تخلیه جوجه ها استفاده می شود اندازه ذرات در حالت -------- بایستی در دامنه 1 تا 100 میکرون باشد .
پر اکسید هیدروژن (H2o2) سبب کاهش آلودگی هچه شده بدون اینکه تاثیری روی درصد هچ بگذارد . هر چند که خسارات هیدروژن پر اکسید بر روی بافت نای بسیار بیشتر از فرمالدئید است .
هر چند که بخار فرمالدئید علاوه بر ضد عفونی سبب زردتر شدن رنگ جوجه ها می شود ولی هیدروژن پر اکسید که به صورت -------- استفاده می شود سبب می گردد که پرها و پرزهای جوجه سفید بماند (3) .
سوال چهارم : تخم مرغهای سویه Ross و Cobb چه تفاوتی دارند ؟
تخم مرغهای نژاد راس در 29 هفتگی نسبت به نژاد کاب سنگین تر و دارای وزن مخصوص بیشتری هستند . همچنین درصد وزن پوسته در راس 308 و درصد وزن زرده (yolk weight) کمتر از کاب می باشند .
در تخم مرغهای کوچک وزن مخصوص و درصد وزن زرده نسبت به تخم مرغهای بزرگ و متوسط بیشتر است . نطفه داری و درصد هچ تخم مرغهای راس بیشتر بوده ولی تخم مرغهای کاب دارای افت وزن بیشتری تا زمان ترانسفر هستند .
لازم بذکر است تخم مرغهای متوسط دارای باروی بیشتر و تخم های درشت دارای تلفات پایانی بیشتری هستند .