دانلود تحقیق پسته

پسته گیاهی است که از دیرباز در نقاط مختلف ایران مورد کشت و پرورش قرار می‌گرفته است.

جنگل‍های وحشی و خودروی پسته در ناحیه شمال شرقی ایران و نواحی هم ‍مرز با ترکمنستان و افغانستان پیشینه ای باستانی دارد و تصور می ‍رود که درخت پسته حدود ۴-۳ هزار سال قبل درایران اهلی شده و مورد کشت وکار قرارگرفته است.

اولین ارقام پسته در ایران حاصل پرورش و اهلی‍ کردن درختان پسته وحشی بوده است که تعداد این ارقام بسیار محدود و شکل ظاهری آن با محصول پسته خودرو شباهت داشته است.کم‍ کم بر اثر پیوند و جابجائی این ارقام و توجه باغداران از نظر درشتی دانه های پسته تا حدودی تحول ایجاد شده و ارقام جدیدی بوجود آمده است.

پسته گیاهی نیمه گرمسیری از خانواده Anacardiacaeوجنس Pistacia است که در سال ۱۷۳۷میلادی توسط لینه نامگذاری شده است .

مسعودی مورخ وجهانگرد قرن چهارم هجری قمری در کتاب مروٌج الذٌهب ومعادن الجوهر نوشته است :"چون آدم ازبهشت بیرون شد مشتی گندم وسی شاخه از درختان بهشت همراه داشت که از آن جمله ده میوه پوست دار بود :بادام،فندق،پسته ".

محمد ابن جریر طبری (قرن سوم هجری قمری )پیدایش پسته رابا استقرارحضرت آدم درکره زمین هم زمان دانسته و نوشته است :"گویند میوهایی که خداوند هنگام هبوط به آدم داد سی جور بود ده نوع میوه پوست دار،ده نوع میوه هسته دار وده نوع میوه بی پوست وبی هسته .میوه های پوست دار شامل :گردو،بادام،وپسته و...".

درتورات نیز از پسته سخن به میان آمده است.در باب ۴۳از سفر پیدایش گفته شده است که "یعقوب هنگام فرستادن فرزندانش به دربار یوسف حاکم مصر توصیه می کند که از محصولات سرزمین خود به عنوان ارمغان برایش ببرند".درزمره ی این پیشکش ها از عسل،کتیرا وپسته نام برده شده است .

در باره ی محل پیدایش پسته،منابع مختلف نظرهای گوناگون بیان می کنند:یک نویسنده فرانسوی آن را بومی ایران ، عربستان و سوریه دانسته است.دانشنامه بریتانیکا پسته را بومی ایران می داند دانشنامه آمریکانا پسته را از آسیای غربی می داند.

لاروس آن را به آسیای صغیر نسبت می دهد،در کتاب دانشنامه فارسی خاورمیانه ونواحی مدیترانه ودر کتاب المنجد از ترکستان به عنوان زادگاه پسته یاد کرده اند.

● طبقه بندی گیاهی
پسته گیاهی نیمه گرمسیری از خانواده Anacardiacaeوجنس Pistacia است که در سال ۱۷۳۷میلادی توسط لینه نامگذاری شده است .

▪ پس دارای یازده گونه است که عبارتند از:
پسته خوراکی P.vera بنه P.mutica چاتلانقوش،P.mexicano ، P.lentiscus، P.integerrima، P.chinesis .palaesting، P.kinjuk ،P.atlantica ،P.texano، P.terbinthus که در ایران تا کنون سه گونه نخست شناخته شده است .

ازاین گونه ها P.vera اهلی است وارزش اقتصادی دارد واز بقیه گونه ها به عنوان پایه یا به عنوان گیاه زینتی استفاده می شود .در بیش از ۹۹درصد از باغ های پسته ایران ،از گونه p.vera به عنوان پایه استفاده شده است .پسته درختی دو پایه و خزان کننده است .گل های نر اواسط تا اواخر فروردین و گل های ماده چند روز بعد بصورت خوشه ظاهر می شوند که براساس شرایط آب وهوایی هر منطقه وزمان ظاهر شدن متفاوت می باشد.

درخت پسته از۷تا۹سالگی به بار می نشیند،این درخت دمای ۴۵درجه بالای صفر و۲۵درجه زیر صفر را تحمل می کند.پسته گیاهی مقاوم به خشکی وکم آبی است وبعد از خرما مقاوم ترین درخت در برابر شوری است .

● پراکنش جغرافیایی
پیدایش پسته را در ایران به۴تا۵هزار سال پیش نسبت می دهند ومی گویند از ایران به دیگر مناطق جهان برده شده است.برتولدلوفر ایران شناس آمریکایی می گوید :نام درخت پسته در زبان های یونانی ،لاتین ،زبانهای اروپایی ،عربی،ترکی،روسی ، ژاپنی و دیگر زبانها از نام ایرانی این این درخت گرفته شده است .درپارسی قدیم نام این درخت پیستاکو ،درپارسی میانه (پهلوی) پیستاک بوده وبعدها به پسته تبدیل شده است.

برخی پژوهشگران کشت پسته را در ایران ، در زمان پارتها ودر نواحی مستعد پارت (خراسان) که نزدیکترین منطقه به زادگاه طبیعی آن است ،می دانند وگسترش آنرا به سایر نواحی ایران ،به پس از اسلام نسبت می دهند وبر این باورند که قم نخستن وقدیمی ترین ناحیه پسته خیز ایران پس از اسلام است که پیشینه آن به نیمه اول قرن هجری می رسد و در سال ۳۴۰هجری درختان پسته آنجا مشمول مالیات بوده است.

اولین نوشته درباره پسته دامغان، سمنان، و قزوین مربوط به قرن هفتم هجری است ولی برخی براین باورند که سابقه پسته در قزوین به ۱۶۰۰سال پیش می رسد واز آنجا به دامغان و سمنان برده شده است .پسته کاری در منطقه کرمان را به قرن دوازدهم هجری نسبت می دهند.کشت پسته درسایر نقاط ایران به۱۵۰تا ۲۰۰سال گذشته مربوط می شود .به رغم سابقه طولانی کاشت پسته درایران ،پسته کری در نیم قرن اخیر توسعه بیش از پیش وفزاینده یافته است.

● مهمترین ارقام پسته مهمترین ارقام پسته درایران عبارتنداز :اکبری ،کله قوچی،احمد آقایی،اوحدی،بادامی زرند،ممتاز،خنجری دامغان،شاهپسند،سفید پسته نوق وقزوینی.(ص۱۹،راهنمای پسته ) ● سطح زیر کشت پسته درجهان بر اساس آخرین اطلاعات سازمان خواروبار وکشاورزی جهانی (FAO) درسال ۱۹۹۷ سطح زیر کشت پسته جهان ۳۷۶۹۲۱هکتار بوده که نسبت به سال گذشته حدود ۲/ درصد کاهش داشته است.از سال ۱۹۸۸تا ۱۹۹۷دریک دوره دهساله سطح زیر کشت پسته جهان متغییر بوده وسیر صعودی داشته است.

دراین دوره کمترین میزان سطح زیر کشت با ۲۲۴۹۶۱هکتار مربوط به سال ۱۹۸۸ وبیشترین آن با ۳۷۷۵۶۶هکتار مربوط به سال ۱۹۹۶بوده است .درآغاز دوره مورد بررسی (سال پایه ) سطح زیر کشت پسته جهان ۲۲۴۹۶۱هکتار بوده که درسال ۱۹۹۷به ۳۷۶۹۲۱هکتار رسیده وافزایشی برابر۶۸درصد را نشان می دهد.

دربین کشورهای جهان،ایران با دارا بودن ۲۴۷هزار هکتار اراضی زیر کشت پسته به تنهایی حدود ۶۶درصد از کل اراضی زیر کشت پسته جهان را به خود اختصاص داده ومقام اول را دارا است.پساز آن ترکیه با ۳۵هزار ،آمریکا با ۲۶هزار وتونس با ۲۲هزار هکتار به ترتیب مقام های دوم تا چهارم را به خود اختصاص می دهند.

▪ سطح زیر کشت پسته در ایران بر اساس آخرین اطلاعات موجود،سطح زیر کشت پسته در ایران در سال زراعی ۷۶-۱۳۷۵ برابر ۲۴۷۱۳۰هکتار بوده است که نسبت به سال زراعی گذشته حدود ۷درصد و نسبت به سال پایه حدود ۹۸درصد افزایش نشان می دهد .

سطح زیر کشت پسته در ده سال مورد بررسی ۱۲۵۱۲۳هکتار تا ۲۴۷۱۳۰هکتار متغییر بوده است .کمترین میزان سطح زیر کشت پسته در سال زراعی ۶۷-۱۳۶۶بوده که تا سال ۷۶این مقدار روندی افزایشی داشته است.

براساس آمارموجود ،در پایان سال مورد بررسی بیشترین سطح در استان کرمان با ۲۰۰۵۰۵هکتار که ۸۱درصد از سطح زیر کشت پسته کشور را در اختیار داشته است.پس از کرمان که مقام اول را از این نظر دارا است ،استان های خراسان ،یزد ،سمنان ،قزوین ،فارس وسیستان وبلو چستان به ترتیب مقام دوم تا هفتم را به خود اختصاص داده اند.استان های آذربایجان غربی و اردبیل هریک با ۲هکتار کمترین سطح زیر کشت پسته در کل کشور را دارند.کرمان ،خراسان ،یزد، سمنان، قزوین ،فارس و سیتان وبلوچستان جمعاٌ ۹۹درصد از شطح زیر کشت پسته کل کشور را داشته ومهمترین مناطق کشت پسته به شمار می آیند.

● تولید پسته در جهان براساس آخرین اطلاعات منتشرشده از سوی سازمان خواربار کشاورزی جهانی ،مقدار تولید پسته جهان درسال ۱۹۹۷برابر ۳۳۱۴۰۳ تن بوده است.تولید جهانی پسته در سال ۱۹۹۷نسبت به سال قبل حدود ۲۳درصد کاهش و نسبت به سال پایه (۱۹۸۸)حدود ۴۵درصد افزایش نشان می دهد.

در بین کشورهای جهان ،ده کشورهر یک بیش از ۲۵۰تن پسته در سال ۱۹۹۷تولید کرده اند که در بین ایران با تولید حدود ۱۱۲هزار تن ،رتبه اول را دارا است .ایران به تنهایی حدود ۳۴درصد پسته جهان را تولید می کند .

پس از ایران آمریکا با تولید ۸۲ هزار تن دومین کشور عمده تولید کننده پسته جهان به شمار می رود.

ترکیه با ۶۰ هزارتن پسته مقام سوم جهان را داراست .

در بین کشورهای عمده تولید پسته جهان ،میزان تولید سال ۱۹۹۷نسبت به سال گذشته در کشورهای آمریکا، سوریه ،یونان ،ایتالیا و تونس افزایش و در کشورایران کاهش داشته است.

در بقیه کشورها مقدار تولید تغییری را نشان نمی دهد .

▪ تولید پسته در ایران در سال ۷۶-۱۳۷۵ میزان تولید پسته کشور ۱۱۱۹۱۶ تن است که نسبت به سال گذشته ۵۷ درصد ونسبت به سال پایه ۱۱ درصد کاهش داشته است .

میزان تولید پسته کل کشور در ده سال مورد بررسی از ۱۱۱۹۱۶ تا ۲۶۰۰۸۵ تن در نوسان بوده است .

کمترین میزان تولید مربوط به سال زراعی ۷۶-۱۳۷۵ بوده واز سال پایه تا سال زراعی ۷۵-۱۳۷۴ میزان تولید پسته تقریباٌ سیر افزایشی داشته است به صورتی که به رقم ۲۶۰۰۸۵ تن رسیده است .

بالاترین مقدار تولید پسته کشور در استان کرمان با تولیدی برابر ۸۱۵۹۹ تن می باشد که ۷۳ درصد از تولید پسته کل کشور را به خود اختصاص داده است وپایین ترین مقدار با یک تن از تولید پسته کل کشور مربوط به هر یک از استان های آذربایجا ن غربی و اردبیل است .

پس از کرمان ،از نظر میزان تولید پسته ،استان یزد در مقام دوم قرار دارد که با احتساب تولید استان های خراسان ، سمنان ، قزوین ، اصفهان وفارس جمعاٌ ۹۸ درصد از تولید پسته کل کشور را به خود اختصاص داده اند وسه استان کرمان ، یزد وخراسان به تنهایی ۸۹ درصد از پسته کل کشور را تولید نموده اند و مهمترین مناطق تولید پسته به شمار می آیند .

● عملکرد پسته در جهان براساس اطلاعات به دست آمده از فائو در سال ۱۹۹۷ ،متوسط عملکرد پسته در جهان ۸۷۹ کیلوگرم درهکتار بوده است که نسبت به سال قبل ۲۲ درصد (۲۵۴ کیلوگرم) و نسبت به سال ۱۹۸۸ (سال پایه ) حدود ۱۴ درصد (۱۳۹ کیلوگرم) کاهش داشته است .

در بین کشورهای عمده تولید کننده پسته در سال ۱۹۹۷ ایا لات متحده آمریکا با تولید متوسط ۳۰۸۵کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد را به خود اختصاص داده است ونسبت آن به عملکرد جهانی ۳۵۱ درصد بالاتر است .

پس از آن ترکیه با تولید ۱۷۱۵ کیلوگرم در هکتار در جایگاه دوم قرار دارد .کشورهای چین، سوریه ویونان نیز به ترتیب با عملکرد های ۱۶۸۷،۱۶۳۵، ۹۹۰ کیلوگرم در هکتـــــــار در رتبه های بعدی قرار گرفته اند که بالاتر از عملکرد جهانی بوده است .

کشور تونس با متوسط تولید ۵۳کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد در بین کشورهای عمده تولید کننده این محصول به خود اختصاص داده است .در سال ۱۹۹۷ عملکرد در هکتار پسته ایران ۴۵۳ کیلوگرم و نسبت به متوسط جهانی ۵۲ درصد بوده است .

▪ عملکرد پسته در ایران عملکرد در هکتار پسته کل کشور در سال زراعی ۷۶-۱۳۷۵ ،۴۵۳ کیلوگرم بوده که نسبت به سال قبل از آن حدود ۶۰ درصد و نسبت به سال پایه (۶۷) ،۵۵ درصد کاهش داشته است .

در دوره ده ساله مورد بررسی بیشترین مقدار عملکرد پسته با ۱۱۷۵ کیلوگرم به سال زراعی ۷۱-۱۳۷۰ و کمترین آن با ۴۵۳کیلوگرم به سال زراعی ۷۶-۱۳۷۵ اختصاص داشته است .

در سال پایه مورد بررسی دربین استان های کشور، استان تهران با ۳۷۱۶ کیلوگرم تولید در واحد سطح بالاترین واستان گلستان با ۱۰۰ کیلوگرم در واحد سطح پایین ترین تولید را دارا می باشد.

شرایط اقلیمی بارندگی های بهاره، یخبندانها و وزش بادهای گرم و خشک کننده مانع تلقیح و رطوبت زیاد در طول فصل رشد گیاهی باعث تشدید حمله و خسارت بیماریهای قارچی می شوند.

وزش بادهای تند وشدید نیز در تربیت نهالهای جوان تاثیر نامطلوبی می گذارد.

جهت کمک به بیداری و رویش جوانه های خواب و تولید گل آذین های نرمال و تسریع در رشد گیاهی و باردهی در کالیفرنیا حداقل به هزار ساعت سرمای زمستانه پایین تر از ۷ºc نیاز است و چنانچه جمع درجه حرارت کمتر از ۶۷۰ ساعت باشد ( چنانکه در سال ۷۸- ۱۹۷۷ اتفاق افتاد ) گلدهی و برگدهی درخت به تاخیر می افتد و برگها نامنظم و بدقواره می شوند و تولید محصول کاهش پیدا می کند.

مضافاٌ آنکه هیچ گونه مواد یا محلول شیمیایی نیز چنین کمبودهایی را تامین یا جبران نمی کند.

درخت پسته را به راحتی می توام در اغلب خاکها با بافت و جنس مختلف کاشت به طوری که در زمین های آهکی و شور هم طاقت و تحمل آن بهتر از سایر درختان میوه بوده است اما در اراضی زهدار و کم عمق و سخت و سنگی نتیجه خوبی نشان نمی دهد.

بهترین خاک مورد پسند پسته، خاک های شنی و رسی با زهکشی مطلوب و تهویه شده است که هر چه عمق آن بیشتر و یکنواخت تر باشد رشد آن بهتر و تولید آن زیادتر خواهد بود.

چنانکه قبلاٌ اشاره شد، درخت پسته آب یاب است به طوری که درشرایط سخت بی آبی هم زنده مانده است.

منافذ یا روزنه های برگ در درخت پسته حساسیت کمتری نسبت به خشکی داشته و نسبت به سایر درختان میوه سردسیری طاقت بیشتری در مقابل کم آبی از خود نشان می دهند.

با این حال، از نظر اقتصادی بهترین نتیجه وقتی گرفته می شود که درخت به حد کافی آب خورده باشد.

میزان، روش و زمان آبیاری عواملی هستند که تاثیر زیادی در چگونگی تولید محصول و رشد گیاهی، به خصوص در رشد درختان نو کاشت و جوان دارند.

ارزش غذائی : دانش امروز برتری‍های پسته را از پاره ای جهات بر بسیاری از خوراکی‍های مقوی و مغذی از جمله خاویار، میگو، گوشت قرمزو سفید و ....

را به اثبات رسانیده است.

جدول زیر مواد و عناصر موجود در ۱۰۰ گرم مغز پسته را نشان می‍دهد.

کاشت پسته کشت پسته در رده های مختلفی از خاک با موفقیت انجام می شود.

در مناطق پسته کاری ایران بافت شنی لومی که یک باقت متوسط می باشد بهترین محصول را تولید مینماید.

● احداث باغ ▪ خصوصیات خاک: کشت پسته در رده های مختلفی از خاک با موفقیت انجام می شود.

همچنین در بافتهای سنگین تر خاک مثل لوم ـ روسی ـ سیلتی و حتی لوم ـ رسی مصحول مناسبی تولید شده است.

وجود زهکش های طبیعی همانند یک لایه شنی در عمق بیش از ۲ متر از سطح خاک، میتواند سنگینی بافت را جبران نماید.

مناسبت ترین خاک برای کشت و پرورش پسته از نظر عمق، خاکهایی عمق همراه با بافت یکنواخت میباشد.

وجود خاک کم عمق و یا سخت لایه، باعث میشود که قسمتهای هوائی و زیرزمینی درخت، کوتاه مانده، در نتیجه باروری و عملکرد آن بطور محسوسی کاهش یابد.

درختان پسته در شرایط ماندآبی رشد مناسبی ندارند.

▪ کیفیت آب: در مورد ارزیابی کیفیت آب آبیاری ۴ مورد مهم را باید در نظر گرفت: ۱) در صورتیکه EC آب آبیاری کمتر از ۷/۰ دی زیمنس بر متر(ds/m) بوده و SAR آن کمتر از ۵/۳ باشد، کاربرد آبی هیچگونه محدودیتی ندارد.

۲) در صورتیکه EC آب از ۲ دی زیمنس بر متر (ds/m) بیشتر باشد، سبب تجمع املاح و پیدایش و توسعه خاکها می شود و قلیا می شود.

به این دلیل استفاده از چنین آبهایی محدودیت ایجاد میکند.

۳) آب آبیاری که SAR آن از ۷ بیشتر باشد، سبب کاهش نفوذ آب در خاک میشود.

در این حالت ، عدم تعادل بین سدیم محلول با کلسیم و منیزیم موجب پراکندگی ذرات، سله بستن و گرفتن خلل و فرج خاک خواهد شد.

۴) اگر مقدار بر آب آبیاری از ۷/۰ تحت در میلیون و کلر آن از ۳ میلی اکی والان در لیتر متجاوز کند، سبب تجمع این دو عنصر میشود.

این تجمع باعث ایجاد مسمومیتهای خاصی در پسته میگردد.

▪ نمونه برداری از خاک و آب: بهتر است که نمونه برداری قبل از احداث باغ و یا در حین آن انجام شده و نمونه برداریهای مداوم نیز در سالهای اولیه ایجاد باغ، برای شناسایی و تشخیص میزان عناصر و شرایط شوری و دفع مشکلات آن صورت گیرد.

زیرا در این حالت کنترل و املاح مشکلات بسیار آسانتر بوده و هزینه یا خسارت کمتری برای باغدار به همراه خواهد داشت.

تهیه نمونه ای آب و خاک باید به نحوی انجام شود که نماینده واقعی محل باشد.

▪ تهیه نمونه خاک: نمونه برداری باید در یک زمان معین و مداوم، با توجه به روش آبیاری و تا عمق۲ -۵/۱ متری در اعماق ۲۰۰-۱۶۰-۱۲۰-۸۰-۴۰ سانتیمتر از سطح خاک انجام گیرد.

در محل انتخاب شده جهت نمونه برداری، نباید تخلیه موادی مثل کود حیوانی، مصالح ساختمانی و...

صورت گرفته باشد.

در صورتیکه زمین شکل هندسی داشته باشد، قطرهای آن را بطور تقریبی رسم نموده، سپس از محل تلاقی آنها یک نمونه و از محل راسلها با کمی فاصله به مرکز چهار نمونه تهیه میگردد.

اگر زمین مورد بحث شکل هندسی نداشته باشد، در اینصورت به صورت زیگزاگ و یا مارپیچی حرکت کرده به نحوی که در محل هر تغییر جهت، یک نمونه تهیه گردد.

مهمترین مرحله در تهیه نمونه خاک، دقت از مخلوط کردن صحیح نمونه ها بمنظور تهیه نمونه مرکب میباشد.

▪ تهیه نمونه آب: نمونه برداری آب به سادگی امکان پذیر است، بدین ترتیب که ظرف نمونه برداری بایستی تمیز و عاری از هر گونه ماده دیگر باشد.

در زمان نمونه برداری، حتی ظروف تمیز و نو را ابتدا با نمونه آب مورد نظر کاملا شستشو داده، سپس کاملا پر میگردد.

بطوریکه فضای خاک برای هواد باقی نماند؛ زیرا وجود هوا، باعث رسوب کردن کربنات کلسیم خواهد شد.

پس از تهیه نمونه آب، تا زمان تجزیه باید آن را حتما در یخچال نگهداری کرد.

در غیر اینصورت در درجه حرارت معمولی اتاق، کلسیم (Ca++) و بیکربنات (Hco-۳) رسوب کرده و شوری کل آب کاهش مییابد.

ناگفته نماند که در زمان تهیه نمونه آب لازم است که حداقل نیم ساعت از شروع پمپاژ آب گذشته باشد.

آماده سازی زمینپس از تهیه نمونه های آب و خاک، در صورتیکه برای احداث باغ مثبت باشد پروفیل هایی به عمق حداکثر ۲ متر برای شناسایی کامل خاک، در صورتیکه صورت امکان طبقه بندی آن حفر میشود.

برای شروع کار در صورتی که لایه سطحی خاک (قبل از تسطیح) خیلی شور باشد، لازم است لایه نازکی از سطح خاک را که محل تجمع املاح است کنار زده و خاکهای جمع شده را از مزرعه خارج نمود.

در صورتی که پروفیل و نمونه برداری نشان داد که بافت خاک کاملا شنی بوده و یا تا عمق ۲ متری دارای سخت لایه باشد، باید از احداث باغ در چنین محلی اجتناب نمود.

اگر با حفر پروفیل مشخص شد که خاک محل احداث باغ مطبق میباشد.

(یک لایه شنی و یک لایه رسی یا بر عکس)، در این صورت قبل از انجام هر کاری، با توجه به نقشه باغ و تعیین جهت و امتداد ردیفی در محل کاشت، خاک را حداقل به عرض یک متر و به عمق یک تا دو متر با بیل مکانیکی و یا لودر کاملا مخلوط و یکدست مینمایند.

با این کار اگر در عمق مذکور سخت لایه ای وجود دارد شکسته میشود.

پس از این میتوان سایر عملیات را طبق نقشه انجام داد.

چنانچه سیستم آبیاری غرقابی مدنظر باشد بایستی شیب نهایی به حدود ۲-۱ درصد برسد.

اگر در محل کاشت با توجه به نتایج، عملیات اصلاحی لازم باشد در این صورت ممکن است در نوار محل کاشت، گچ یا گوگرد و کود حیوانی پوشیده را به خاک اضافه کرده و سپس کاشت نهال را انجام داد.

لازم به ذکر است جهت اصلاح خاک (درصورتیکه Ph خاک بالاتر از ۷/۵ یا ۸ باشد) یا اندازه گیری سدیم قابل تبادل و با درنظر گرفتن مقدار بهینه آن، مقدار گچ و یا گوگرد لازم در هر هکتار را محاسبه و به زمین داده شود.

البته باید درنظر داشت که آثار این اصلاح خاک در طولانی مدت و حداقل ۲ تا ۴ سال بعد بروز کرده و مشاهده خواهد شد.

در صورتی که کود حیوانی مورد استفاده کاملا پوشیده شده و عاری از بذر علفهای هرز باشد، می توان آن را در نوار محل کاشت نهال ریخته و گوگرد را نیز به آن اضافه نمود.

لازم است تاکید شود دادن گچ به تنهایی، میتواند خاک را اصلاح کند ولی دادن گوگرد بدون کود حیوانی هیچ فایده ای بر آن مترتب نیست.

پس از انجام عملیات فوق در صورتی که آبیاری به روش غرقابی انجام میشود،‌ باید در زمان کاشت نکات زیر را در نظر گرفت: حد مجاز شوری برای پسته ۸ میلی موس بر سانتیمتر (دی زیمنس بر متر) میباشد، البته شوری تا ۱۲ میلی موس بر سانتیمتر نیز قابل قبول است و شوری بیش از آن موجب خشکیدن نهال و خسارت به آن میشود.

در اراضی بکر باید قبل از کشت یا توام با کشت پسته در سالهای اولیه، به منظور کاهش شوری خاک عملیاتی مثل زراعت جو و امثال آن انجام گیرد تا بدینوسیله با آبیاری های مرتب و با دور کم، شوری خاک کاهش یافته و به حد مجاز نزدیک شود وگرنه خشکیدن تعدادی نهال در هر آبیاری، اجتناب ناپذیر خواهد بود.

کاشت نهال و یا بذر خصوصا در مناطقی که منابع آب و خاک کشور است،‌ باید در داغ آب و خاک شور است، نباید در داغ آب و نوک پشته ها انجام شود و بهتر است محل کاشت کمی پایین تر از محل داغ آب انتخاب شود.

اگر قبلا نهال در وسط پشته کشت شده باشد، ‌توصیه میشود به مرور از حالت جوی و پشته درآمده و به کرتی تبدیل شوند و خاک اطراف طوقه ها برداشته شود.

در صورتی که کاشت پسته در اراضی بسیار شور و یا شور و قلیا و سدیمی، مدنظر می باشد به جای جوی و پشته، نواری به عرض حداقل یک متر و با عمق مناسب (جهت آبگیری به حجم کافی) ایجاد شده و نهال درست در وسط این نوار کشت شود (شکل نوار مستطیل بوده و با عمق مربوطه، در حقیقت مکعب مستطیلی است که در کف و روی زمین آن نهال ها کاشته میشوند).

در برخی موارد استثنایی، دادن خاک رس به اراضی بسیار شنی و یا اضافه کردن شن به اراضی رسی با اطمینان از شورنبودن شن و یا رس اضافه شده توصیه میشود.

شخم زدن و دیسک کردنعملیات شخم به منظور زیر و روکردن خاک و از بین بردن علفهای هرز، عملیات دیسک زدن به منظور خردکردن کلوخ ها و جمع آوری علفهای هرز انجام میشود.

گاهی چنانچه بافت خاک نامناسب بوده و نیاز به اضافه کردن مواد اصلاحی باشد، این مواد قبل از شخم و دیسک زدن به خاک اضافه شده و سپس این عملیات انجام میگیرد.

پیاده کردن نقشه کاشتنقشه کاشت شامل محل ردیفهای کشت، محل درختان اصلی، محل قرار گرفتن درختان نر، محل قرار گرفتن خیابانهای اصلی و فرعی، محل قرارگرفتن نوارهای بادشکن، مسیرهای اصلی و فرعی حرکت آب و...

میباشد که با توجه به طرح کشت (مستطیلی، مربعی، لوزی و...)‌متفاوت میباشد.

مرزبندی و جوی بندیپس از انتخاب روش آبیاری و در صورت وجود آبیاری غرقابی، بایستی طراحی و پیش بینی لازم جهت مرزبندی قطعات، ‌ایجاد مسیر حرکت آب در ورودی های اصلی و فرعی انجام شود.

در صورت نیاز، ایجاد محل مناسب برای جمع آوری آب اضافه (زهکش) ضروری میباشد.

ایجاد نوارهای بادشکنبا توجه به وضعیت اقلیمی منطقه و در صورت وجود بادهای شدید، طوفانی و حرکت شنهای روان در منطقه بایستی در اطراف مزرعه نوارهای بادشکنی از درختان مناسب (با ارتفاع بالا) و عمود بر جهت باد ایجاد گردند تعداد نوارها به نوع گیاهان انتخاب شده بستگی دارد.

ضمنا گیاهان انتخاب شده باید میزبان مشترکی برای آفات و بیماریهای پسته باشند.

درختان گز، سنجد، سرو، کاج و حتی درختان پسته نر بادشکن های مناسبی هستند.

کودهای آلیبطور کلی مزیت کودهای آلی بطور عمده ناشی از مقدار ازت آنها است.

نیتروژن میتواند به شکل آلی در خاک ذخیره شده و پس از معدنی شدن برای گیاه قابل استفاده خواهد شد.

گیاهان پوشش دهنده سطح خاک که در پاییز و ابتدای بهار میرویند، ازت معدنی خاک را جذب و به مواد آلی تبدیل مینمایند.

لذا باعث کاهش آبشویی و ازت زدایی میگردد.

شخم زدن و مخلوط نمودن گیاه پوشش دهنده، در خلال فصل رشد، از راه فرایند معدنی کردن ازت آن را به صورت تدریجی آزاد میسازد.

انواع کودهای آلیکودهای آلی بر اساس منشا پیدایش به سه دسته عمده: حیوانی، گیاهی و مخلوط تقسیم میشوند.

مزایای کودهای آلیاین کودها ممکن است بتوانند تمامی عناصر ضروری پر مصرف و کم مصرف را برای گیاه تامین کنند.

اهمیت دیگر کودهای آلی، بهبود و افزایش نفوذپذیری خاک نسبت به آب و هوا و در نتیجه نفوذپذیری ریشه یا گیاه میباشد.

کودهای دامیدر ایران خصوصا در باغات پسته از کود ماکیان نوع مرغی بسیار مصرف می شود و بهتر است از مصرف مداوم کود مرغی در باغات پسته خودداری نمود و حداقل هر سه یا پنج سال از کود آلی دیگری استفاده شود.

مقدار مصرف این کود به علت بالابودن ازت آن بیش از ۱۰ تن در هکتار برای درختان جوان (۱۵ ساله) توصیه نمیشود.

در مورد درختان بارور و مسن میتوان میزان استفاده از آن را تا حداکثر ۲۰ تن در هکتار بالا برد.

بطور کلی کود پرندگان و کود مرغی دارای درصد آهن بالا میباشند.

به همین علت از مصرف متجاوز است، باید جداً خودداری نمود.

کودهای مرغی را بایستی در شیار کودی عمیق، مصرف و مدفون کرد.

کودهای دامی گاوی و گوسفندی تفاوتی در کاربرد نداشته و گاهی نیز به صورت مخلوط بکار برده میشوند که انجام آن توصیه میشود، زیرا کودهای گاوی ازت و پتاسیم کمتری از کودهای گوسفندی دارند.

بهتر است برای اراضی دارای کمبود پتاسیم از کودهای گوسفندی استفاده شود و کودهای گاوی در اراضی معمولی و نسبتا غنی از نظر مواد غذایی مصرف شوند.

میزان مصرف کودهای مخلوط یا گاوی معادل ۲۰ تن در هکتار برای درختان جوان زیر ۱۵ سال و ۴۰-۲۰ تن برای درختان بارور و مسن توصیه میشود.

در صورت وجود مسائلی از جمله وضعیت ژنتیکی برخی پایه ها و یا پایه و پیوندکها، تغییرات موضعی pH و...

کمبودهایی به صورت خفیف و یا لکه ای در طولانی مدت مشاهده شد، می توان از کودهای شیمیایی خصوصا به صورت محلول پاشی و تزریق و یا دادن موضعی به خاک به عنوان مکمل کودهای حیوانی و دامی استفاده نمود.

بهتر است مقادیر توصیه شده هر کدام از کودها اجزای آنها را به نصف تقلیل داد.

کلیه مقادیر کودی توصیه شده اعم از مرغی و یا گاوی و...

باید به عنوان کود زمستانه فقط در شیار کودی به عرض ۴۰ و عمق ۴۰ سانتیمتر در انتهای سایه انداز درختان مصرف شود.

کود سبزبطور متوسط هر ۱ کیلوگرم کود حیوانی ارزش ۲.۵ کیلوگرم کود سبز را دارد.

ضمنا با استفاده از کودهای سبز علاوه بر تامین ماده آلی خاک، مواد غذایی آن نیز در نتیجه معرفی شدن ازت آن تا حدی تامین میگردد.

خصوصیات گیاه انتخابی جهت تولید کود سبزگیاه باید از رشد سریعی برخوردار باشد تا حجم زیاد آن از رشد علفهای هرز نیز جلوگیری کند.

گیاه مورد کاشت با دورهای آبیاری درخت پسته سازگاری داشته و احتیاج زیادی به آب جهت رشد کامل نداشته باشد.

در زمان حداقل ارزش آب (زمستان تا اواخر بهار) بتواند سریعا رشد نماید.

در باغهای پسته بهتر است که گیاه بین ردیفها کشت شده و در صورتی که ارتفاع گیاه زیاد باشد، باید آن را خرد کرده و با دقت بدون صدمه زدن به گل و میوه درختان، آنها را در زیر خاک مدفون نمود.

گیاهان مناسب کود سبز برای کشت پسته گیاهانی است که اولا خواص فوق را داشته و در عین حال بیماری مشترکی یا پسته نداشته باشند.

● روشهای کاشت و تولید نهال ▪ کاشت مستقیم بذر در زمین اصلیپس از آماده سازی زمین به منظور احداث باغ، باید ابتدا جوی و پشته هایی به عرض ۱۰۰-۵۰ سانتیمتر و عمق ۷۰-۵۰ سانتیمتر ایجاد گردد.

سپس آن را آبیاری نموده و در فصل زمستان نسبت به کشت مستقیم بذور پسته رقم بادامی ریز اقدام میشود.

لازم است که بذور به مدت ۱۲ ساعت قبل از کاشت خیسانده و با قارچ کچ مناسب ضدعفونی شوند.

در یک طرف پشته گودالهایی با عمق ۳-۲ سانتیمتر و با فاصله ۳-۲ متر از یکدیگر ایجاد و پس از قراردادن بذور در داخل هر گودال روی آن با ماسه پوشانده خواهد شد.

در مناطقی که دارای شرایط شوری خاک و آب هستند، عرض جویهای کشت ۱.۵-۱ متر و عمق آنها حدود ۳۰-۲۰ سانتیمتر در نظر گرفته و کشت بذور در وسط جوی انجام میشود.

لازم است محل کاشت بذر از سطح جوی حدود ۵-۱۰ سانتیمتر بالاتر باشد تا در هنگام آبیاری، آب حدود ۵ سانتیمتر روی بذر را بپوشاند.

طول جویهای کشت در این روش بین ۵۰-۳۰ متر و فواصل ردیفها حدود ۸-۶ متر درنظر گرفته میشود.

آبیاری بسته به شرایط آب و هوایی و میزان آب موجود، پس از سبزشدن بذور هر ۱۵-۱۰ روز یک بار انجام میشود.

کاشت پسته در گلدان برای این منظور از کیسه های پلاستیکی سیاه به قطر ۱۵-۱۰ سانتیمتر و ارتفاع ۳۰-۲۵ سانتیمتر استفاده میشود.

ترکیب در خاک گلدان شامل ماسه شیرین + دو پنجم خاک زراعی + یک پنجم کود حیوانی پوسیده (ترجیحا کود گاوی) میباشد.

در این روش ممکن است گلدانها به صورت آزاد در کنار یکدیگر قرار گیرند یا به صورت کرتی درآیند.

پس از خیساندن بذور موردنظر و ضدعفونی آنها، ۲ عدد بذر در عمق ۳-۲ سانتیمتر خاک گلدان قرار گرفته و روی آن با ماسه یا خاک اره پوشانیده میشود.

زمان کاشت در گلدان اواخر زمستان و اوایل بهار میباشد.

در صورت تولید نهال گلدانی در شالی یا گلخانه، میتوان در پاییز یا اوایل زمستان نیز اقدام به کاشت بذر نمود.

از مزایای این روش بالابودن بازده تولید نهال، سهولت و عدم محدودیت زمانی در امر جابجایی گلدان میباشد.

کاشت پسته در خزانهدر این روش از یک قطعه زمین به مساحت های ۲۰*۱۰ یا ۳۰*۲۰ متر استفاده می شود.

از آماده سازی زمین با افزودن کود حیوانی پوسیده (۲۰ تن در هکتار)، ماسه با رس (۶۰ تن) و مقداری کود شیمیایی (فسفات آمونوم به میزان ۴۰۰ کیلوگرم در هکتار) نسبت به املاح و تقویت زمین اقدام می گردد.

از اواسط اسفند تا اواسط فروردین ماه، بذر پسته ارقام بادامی ریز یا فزونی را به مدت ۱۲ ساعت نیسانیده و ضدخونی میکنند.

در قطعه مورد نظر ردیفهایی به فواصل ۳۰-۲۰ سانتیمتر ایجاد و بذور روسی ردیفها به فاصله ۱۵-۱۰ سانتیمتر ی و در عمق ۳ سانتیمتر کشت میشوند.

آبیاری نهالها ابتدا ۱۰-۷ روز یک مرتبه و بعد هر ۱۲-۱۰ روز یک مرتبه انجام میشود.

نهالهای تولیدی در زمستان سال اول یا دوم به زمین لهبی منتقل میشوند.

در هنگام انتقال نهالها باید دقت لازم در زمان بیرون آوردن آنها از زمین خزانه صورت گیرد تا از قطع شدن نوک ریشه اصلی و پوشش ریشه جلوگیری شود.

در صورت عدم رعایت این مسئله ممکن است میزان تلفات به ۴۰-۳۰ درصد برسد.

▪ فاصله کاشت درختاندر اکثر باغهای پسته به دلیل عدم آگاهی باغداران، فواصل کاشت رعایت نشده و باغهایی با شکلهای نامنظم و متراکم مشاهده میگردد که علاوه بر عدم رعایت اصول صحیح باغداری، مشکیات عملیات داشت و برداشت را دارد.

به منظور جلوگیری از بروز این مشکل، فاصله مناسب بین دو ردیف ۸-۶ متر و روی ردیف ۴-۳ متر توصیه میشود.

▪ کشت مخلوطکاشت هر نوع گیاه اعم از زراعی یا باغی در فاصله بین درختان را کشت مخلوط میگویند.

طول دوره نونهالی درختان پسته نسبتا طولانی میباشد.

بنابراین باغدار اقدام به کاشت گیاهان مناسب در فاصله بین درختان پسته میکند تا علاوه بر تامین بخشی از هزینه های تولید، سبب اصلاح و بهبود ساختمان خاک نیز شود.

از گیاهان زراعی مناسب و متداول در کشت مخلوط میتوان گندم، جو، یونجه، چغندر، شلغم، ضداب و زعفران را نام برد.

از گیاهان باغی میتوان انگور، انار، بادام، زردآلو و سیب را نام برد.