این نوشتار حاصل دو پروتکل و دو آزمایش Gaylene Fasenko در سال 2006 برروی چرخش ، میزان یا درجه چرخش و فرکانس چرخش تخم مرغ و تاثیرات آن بر روی تلفات جنینی در مراحل اولیه، میانی و پایانی بوده است. ترنینگ (Turning) یا چرخش تخم مرغ به دلایل زیر صورت می گیرد:
1- کمک به رشد یکناخت جنین
2- تغییر از یک موقعیت به موقعیت دیگر و جلوگیری از اثرات منفی جاذبه بر سرعت رشد
3- جلوگیری از تضعیف جنین ها
4- استفاده بهتر از منابع غذایی موجود در تخم مرغ
5- کاهش تلفات جنینی
پروتکل اول:
در 2 آزمایش بر روی گله هایی که سن آنها 48 و 53 هفته بوده و در هر دو آزمایش از 600 تخم مرغ نطفه دار از نژاد راسی 308 استفاده شد و در این آزمایشات از 2 روش ترنینگ استفاده گردید.
1- گروه شاهد : تخم مرغ ها با زاویه 45 درجه به چپ به مدت 1 ساعت ، سپس با زاویه 45 به راست به مدت 1 ساعت
2- در روش فوق با زاویه 45 درجه به مدت 18 روز به میزان 10 -40-10 (به چپ، افقی و راست) چرخانهد شدند.
نتیجه آن:
روش دوم از نظر درصد هچ در تخم مرغ هایی نطفه دار پائین تر بوده و تلفات اولیه و پایانی بالاتر از گروه شاهد بود.
تلفات پایانی تلفات میانی تلفات اولیه جنینی درصد هچ فرتایل یتمار
1/4 9/0 5/2 9/88 شاهد
6/11 1/1 1/5 b 3/75 10-40-10
در آزمایشی که سن گله 48 هفته بوده پنجره هچ در حالت 10-40-10 نسبت به گروه شاهد عقب تر بوده هرچند که این مساله در 53 هفتگی مشاهده نشد.
درصد جوجه حذفی در هچ وزن جوجه
گرم یتمار
9/4 5/44 شاهد
7/9 45 10-40-10
یک افزایش در میزان و درصد جوجه های حذفی در اثر استفاده از روش پروتکل 10-40-10 دیده می شود هرچند که اطلاعات فوق نشان می دهد که جوجه های شاهد کوچکتر بوده و این مساله بر روی وزن نهایی جوجه موثر می باشد.
پس روش 10-40-10 علاوه بر کاهش هچ، سبب افزایش تلفات جنینی شده و برای استفاده در صنعت جوجه کشی مناسب نمی باشد.
پروتکل دوم:
در یک آزمایش 600 عدد تخم مرغ از نژاد راس 308 استفاده شده که ترنر آن بمدت 18 روز به شرح زیر بوده است.
درصد جوجه حذفی در هچ وزن جوجه
گرم درصد تلفات جنینی درصد هچ فرتایل یتمار
پایانی میانی اولیه
7/0 4/45 4/2 9/1 8/3 89 شاهد
0 5/45 6/3 4/1 4/5 3/86 20-20-20
نتیجه : تفاوتی در دصد هچ تخم مرغهای نطفه دار یا تلفات جنینی بین گروه شاهد و یتمار 20-20-20 دیده نشد و یتمار 20-20-20 روی هیچ تاثیر منفی نگذاشت. همچنین تاثیری بر روی درص جوجه های حذفی یا وزن جوجه نداشت. برای اسفتاده یا عدم استفاده از این روش نیاز به بررسی های با مقیاس بزرگ بوده و بایستی تاثیر این پروتکل بر روی عملکرد جوجه های هچ شده بررسی شود.
آزمایش 2
در آزمایش دیگر با استفاده از 1800 عدد تخم مرغ نطفه دار که سن گله هایشان 43 و 58 هفته بوده که از نژاد ---2 تهیه شده بود و گروه شاهد و با پروتکل 20-20-20 همانند قبل اجرا شد.
در زمان هچ تمام جوجه ها وزن کشی شدند. علاوه بر این 60 جوجه در هر آزمایش از نظر طول بدن اندازه گیری شده وسپس جوجه های روانه کشتار شدن و بقایای کیسه زرده آنها توزین شد. 700 جوجه قابل فورش از هر یتمار انتخاب شده و پس از رشد جوجه ها در هفته 3 و 6 توزین شده و میزان خوراک و درصد تلفات آنها بصورت هفتگی ثبت وضبط گردید.
نتیجه : این آزمایش که نسبت به آزمایشات قبل مقیاس وسیع تری دارد نشان داد که روش پروتکل 20-20-20 در ترنر نسبت به گروه شاهد میزان بالاتری جوجه در آوری دارد. همچنین با این پروتکل تلفات اولیه جنینی کاهش یافت.
درصد جوجه حذفی در هچ درصد تلفات پایانی درصد میانی درصد تلفات اولیه درصد هچ فرتایل یتمار
9/2 1/3 8/0 5 7/83 شاهد
9/1 8/2 9/0 1/3 9/87 20-20-20
از نظر میزان زمان انکوباسیون Incobation Time تفاوتی مشاهده نشد. تفاوتی در درصد جوجه های حذفی بین گروه شاهد و پروتکل دیده نمی شود. طول بدن جوجه (Chick Length) و وزن کیسه زرده (Yolk Sac Weight) و درصد ماده خشک (DM) در کیسه زرده نیز تفاوتی بین پروتکل و شاهد نیست.
وزن در 6 هفتگی وزن در 3 هفتگی وزن بدن
گرم یتمار
gr 2473 gr 849 2/46 شاهد
gr 2495 gr 854 2/46 20-20-20
تفاوتی بین گروه شاهد و تیمار در مورد وزن جوجه، وزن بدن در 3 یا 6 هفتگی دیده می شود. همچنانکه درصد تلفات جوجه ها تحت تاثیر پروتکل ترنری قرار نگرفت
مجموع دصد تلفات Cumulative broiler mortality یتمار
درصد تلفات تا هفته 6 تا هفته 5 تا هفته 4 تا هفته 3 تا هفته 2 تا هفته اول
5/7 1/6 4/4 8/2 1 3/0 شاهد
5/6 6/4 1/3 2 1 6/0 20-20-20
آزمایشات و بررسی پروتکل 20-20-20 در انکوباتورهای چند سنی بایستی در آینده آزمایش شود . تا با انجام آن اثرات این پروتکل بر روی شرایط محیطی بخصوص حرارت (فاکتور محدود کننده رشد جنین) بررسی شود. این مساله و تاثیر پتانسیل آن بر روی میزان هچ و سادگی میریت و اثرات آن بر روی مدیریت بایستی بررسی شود که آن بسیار قابل بررسی و مشاهده است.
پروتکل 20-20-20 یک روش و پتانسیل برای بهبود راندمان در عملکرد جوجه کشی تجاری از طریق پخش مناسب حرارت بویژه در جنین هایی که از نظر پتانسیل ژنتیکی حرارت بیشتری تولید می کنند. این مساله از نظر مدیریت نمودن درجه حرارت نه تنها آسان تر بلکه باعث بهبود درصد هچ می شود.
منبع :
Incubation Research Update
October 2006 . poultry research center. Canada
Fact sheet ≠ gaylen Fasenko