دانلود مقاله قارچ

مواد پروتئینی ، یکی از مهمترین اجزای مواد غذایی مورد استفاده انسلنها است.

نیاز طبیعی بدن انسان به این مواد، مبین ضرورت استفاده آنها در سبد غذایی خانواده ها است.

از دیر باز انواع گوشتها، خصوصا گوشت قرمز منبع اصلی تامین پروتئین مورد نیاز انسان بوده است.

لکن در حال حاضر، بواسطه تغییر روش زندگی از سنتی به ماشینی وکاهش تحرک افراد در زندگی روزمره، استفاده از گوشت قرمزبدلیل دارابودن مقدار زیادی مواد چرب رو به کاهش نهاده و درعوض، استفاده از مواد غذایی ای که با داشتن مقدار کافی مواد پروتئین، برای سلامتی زیان آور نباشد مورد توجه واقع شده است.

حبوبات، سویا و قارچ خوراکی مهمترین منابغ پروتئینی غیر حیوانی هستند که امروزه بطور وسیع مصرف میشوند.در این میان بازار مصرف قارچ خوراکی بدلیل افزایش سطح آگاهی جامعه نسبت به فواید و روش مصرف آن، روند روبه رشدی را تجربه میکند.

قارچ، بعلت اینکه سرشار از مواد پروتئینی، گلوسیدی،ویتامینها و لیپیدها است میتوان دغذای مناسب و کاملی برای انسان بشمار آید.

ضمن اینکه بواسطه سهولت پرورش قارچهای خوراکی میتوان آنها را بصورت تازه، خشک ، کنسرو و پودر به بازار عرضه نمود.

اجرای این طرح بعنوان یک فعالیت تولیدی، ضمن اینکه گامی بسوی خود اتکایی کشور در صنایع غذایی بشمار می رود، میتواند بستر ساز اشتغال بکار نیروهای متخصص (خصوصا در علوم کشاورزی) و فاقد تخصص گردد.

ضمن اینکه بانوان کارآفرین نیز میتوانند باپیاده سازی این طرح، گامی در جهت توسعه میهن بردارند.

قارچها از لحاظ دارا بودن املاح معدنی دارای سه عنصر آهن ، کلسیم و فسفر میباشند و از لحاظ دارا بودن ویتامین وآنزیم اهمیت به سزایی دارند.

ویتامینهایی نذیر کا ، ای ، بی ، سی ، دی و ...

در قارچ موجود است.

قارچها دارای دو آنزیم لیستین و تریپسین می باشد.

تقسیم بندی قارچها :
قارچها از لحاظ ارزش مصرفی به سه دسته تقسیم میشوند:
1- خوراکی 2- سمی 3- دارویی
1- قارچهای خوراکی :
قارچهای خوراکی را به دو دسته بزرگ قارچ صدفی و قارچ دکمه ای تقسیم می کنند.

2- قارچهای سمی :
این قارچها را بیشتر بصورت وحشی و در دل طبیعت میتوان یافت که بعضی از آنها دارای ضررهای بسیار زیاد و جبران ناپذیر هستند.

به نوع سمی قارچها آمانیتها گفته میشود.

الف)آمانیت زرد و قرمز(آمانیتا موسکاریکا):
باعث مرگ نمی شود و روی سیستم عصبی انسان تاثیر می گذارد.

ب) آمانیتا فالوئید:
این قارچا بدلیل دارا بودن سم همولیتیک روی گلبولهای قرمز تاثیر گذاشته و سلولها را از بین میبرن که مصرف آنها باعث مرگ میشود.

3- قارچهای دارویی:
این گونه قارچها نادر هستند و در کشور ما کشت نمیشوند و تنها چند کشور موفق به تولید اینگونه قارچها می باشند.

قارچهای دارویی دارای ارزش بسیار زیادی بوده و در داروسازی برای تولید آنتی بیوتیکهایی مثل پنی سیلین از آنها استفاده میشود.

تاریخچه پرورش قارچ دکمه ای (آگاریکوس بیسپروس)
کاشت این قارچ اولین بار توسط باغبان ناشناس فرانسوی بوده است که اولین محیط کشت روی کود اسبی انجام شده است.

آشنایی با اصول پرورش قارچ دکمه ای
نظر به اینکه قارچ های دکمه ای از جمله تجزیه کننده های ثانویه هستند نیازمندند بر روی مواد آلی که قبلاًَ مورد تجزیه میکروبی قرار گرفته است مستقر گردیده و رشد نماید به این فرآیند میکروبی که طی آن مواد آلی تخمیر شده و مورد تجزیه قرار می گیرند کمپوستینگ یا کود سازی گفته و طبق این تعریف می توان دریافت قارچ دکمه ای بر خلاف قارچ های صدفی جهت تأمین غذای مورد نیاز خود احتیاج به مواد دیگری به غیر از کاه در بستر کشت داشته که برای تهیۀ کمپوست باید در نظر گرفته شوند.

این مواد شامل انواع کودهای حیوانی بعنوان مکملهای غذائی انواع کنسانتره بعنوان افزودنی ها مواد معدنی و کودهای ازته می باشند که تحت شرایط خاص و طبق فرمول های تعریف شده تهیه و در فرآیند کمپوست سازی مورد استفاده قرار می گیرند.

این فرمول ها متنوع بوده و تا کنون فرمول خاصی بعنوان یک فرمول کلی و جهانی بمنظور مصرف در سراسر جهان ارائه نگردیده و در هر منطقه ای که کار کشت و پرورش قارچ دکمه ای صورت می پذیرد بر حسب مواد اولیۀ موجود ممکن است از یک یا چند فرمول منطبق با شرایط آن منطقه استفاده شود.

فرمول رایجی که هم اکنون در اکثر واحد های کشت و پرورش قارچ دکمه ای در کشور ما مورد استفاده قرار میگیرد متشکل از موادی همچون کاه گندم کود مرغی اوره ملاس چغندر قند و پودر سنگ گچ بوده که تهیۀ آنها در اکثر مناطق کشور به راحتی و به وفور امکان پذیر است.

مراحل پرورش قارچ دکمه ای
ر واحد پرورش قارچ دکمه ای صرف نظر از مقیاس تولید چنانچه کمپوست مورد نیاز را خود تهیه نماید در کل دارای سه بخش تولید شامل بخش فرآوری کمپوست بخش فرآوری خاک پوششی و بخش تولید قارچ می باشند که در عمل از امکانات فراهم شده در فرآوری کمپوست به منظور فرآوری خاک پوششی نیز می توان بهره برده و در واقع بخش فرآوری خاک پوششی فرعی و در اصل هر واحد پرورش قارچ دکمه ای که خود اقدام به تهیه کمپوست می نماید از دو بخش اصلی فراوری کمپوست و تولید قارچ تشکیل می گردد.

عملیات فرآوری کمپوست را می توان در پیست های کمپوست سازی و سپس پاستوریزاسیون آن را در سالن های تولید و یا سالن خاصی که بدین منظور احداث گردیده انجام داد.

با اجرای برنامه زمانبندی و استفاده از تکنیک های جدید در فرآوری کمپوست می توان ترتیبی اتخاذ نمود تا بطور متوالی سالن های تولید حداکثر در مدت زمانی 2 ماهه یک دوره کامل کاشت داشت و برداشت را پشت سر بگذارند.

با استفاده از این روش کشت و پرورش قارچ دکمه ای را که پیش از این در هر سال حدود 3 تا 4 دوره بیشتر اجراء نمی گردید به 5 تا 6 دوره افزایش داده و علاوه بر این با قفسه بندی نمودن سالن های تولید سطح زیر کشت هر سالن را حداقل به 2 برابر افزایش داده که تمام این عوامل در بالا بردن کارائی واحدهای تولیدی نقش بسزائی دارد.

یک دورۀ کامل پرورش قارچ دکمه ای از مرحلۀ کمپوست سازی تا برداشت معمولاً در پنج فاز به شرح زیر انجام میشود کمپوست سازی در این عملیات که در دو مرحلۀ تخمیر و پاستوریزاسیون صورت می پذیرد مواد اولیه طبق فرمول از قبل تهیه و ضمن مخلوط نمودن آن ها به روش های معمول شرایطی فراهم می گردد تا در اثر انباشته شدن تودۀ مواد تخمیر لازم صورت پذیرد پس از سپری شدن این مرحله با اجرای عملیات پاستوریزاسیون کمپوست سازی تکمیل و عاری از میکرو اورگانیسم های نا خواسته تا حد امکان گردیده و بستری مناسب جهت تأمین مواد غذایی لازم برای پرورش قارچ دکمه ای فراهم می شود.

موفقیت هر چه بیشتر در تولید قارچ دکمه ای تا حدود زیادی بسته به موفقیت در ساخت کمپوست بعنوان تنها منبع تأمین مواد غذایی جهت رشد قارچ داشته و چنانچه این عملیات مبتنی بر فراگیری علوم و دانش فنی مربوط و آموزش های لازم باشد پرورش قارچ دکمه ای کاری آسان و پر درآمد و موجب رضایت کامل پرورش دهندگان از هر حیث خواهد بود.

بذر زنی پس از اتمام عملیات کمپوست سازی و خنک نمودن آن اقدام به بذر زنی نموده این کار را می توان در سالن پاستوریزاسیون و یا سالن های تولید بسته به روش های موجود انجام داد در هر حال میزان بذر مصرفی 3 تا 5 درصد وزن کمپوست موجود و بنابر سویه مناسب و انتخاب گردیده می باشد.انتخاب سویه مناسب موجب می گردد محصول تولید شده در شرایط نامساعد محیطی همچنین مقابله با بیماری ها مقاومت بیشتری از خود نشان داده و در شکل ظاهری و به تبع آن بازار پسندی محصولات تولیدی و حتی میزان باردهی بهترین حالت ممکن را داشته باشد.

پنجه دوانی پس از انجام عملیات بذر زنی کمپوست مرحله پنجه دوانی که در واقع همان دورۀ کاشت و داشت قارچ های دکمه ای است آغاز و در حالیکه این دوره در سالن های تولید انجام می پذیرد می بایست تمامی شرایط لازم محیطی از قبیل دما شامل گرما و سرما ـ رطوبت ـ نور و تهویه به نحو مطلوب و متناسب با پرورش قارچ دکمه ای فراهم تا بتوان حداکثر محصول را به لحاظ کمی و کیفی بدست آورد.

فراهم نمودن این شرایط کار چندان دشواری نبوده و با کسب دانش فنی لازم و استفاده از تأسیسات ارزان قیمت می توان به ایجاد محیطی مناسب جهت پرورش قارچ پرداخت.

برداشت پس از سپری شدن دورۀ پنجه دوانی (کاشت وداشت) و رشد کامل ریسه ها در بستر شرایط محیطی را به گونه ای تغییر می دهیم تا قارچ استعداد خود را برای تولید اندام باردهی بروز داده و گره های اولیه در سطح بستر تشکیل گردد با تهویۀ مناسب و کاهش دمای محیطی این شرایط ایجاد و رشد سریع کلاهک را شاهد خواهیم بود باردهی محصول در دوره برداشت که معمولاً در زمانی به مدت 21 روز تا 30 روز انجام می شود.

بستگی به پارامتر های متعددی از قبیل کمیت و کیفیت کمپوست، بذر انتخاب شده و ایجاد شرایط مطلوبی از عوامل محیطی در سالن ها همچنین مدیریت مبارزه با آفات و بیماری ها داشته که در هر صورت و حتی در شرایط نامطلوب و به کارگیری روش های غیر حرفه ای و سنتی انتظار می رود از هر تن کمپوست موجود در سالن های تولید بین 16 تا 18 درصد محصول یعنی 160 تا 180 کیلوگرم قارچ تازه با تعریف شرایط فعلی این صنعت در کشور حاصل که به تناسب هزینه های اجرایی و فروش محصول بدست آمده به صورت فله ای و بعنوان محصول درجه 2 حداقل 100 درصد سودآوری به ازاء هزینه های انجام گردیده عاید تولید کنندگان خواهد کرد.

مجدداً یادآوری می گردد ارقام فوق در بدترین شرایط تولید موسوم به تولید نا مطلوب در نظر گرفته شده .

نظافت سالن های تولید قارچ باید در طی دورۀ کاشت ـ داشت و برداشت فاقد هر گونه آلودگی بوده و رعایت اصول بهداشتی و نظافت سالن ها تا حد زیادی در سلامت محصول تأثیر داشته لیکن تولید کنندگان چه قبل از آغاز به کار در سالن های تولید و چه در حین اجرای دورۀ پرورش قارچ از روش های متفاوتی در حفظ بهداشت محیط استفاده مینماید.

آموزش کارکنان ـ رعایت اصول بهداشتی ـ اجرای برنامه های بهداشتی در احداث واحد های تولیدی و نیز بکار¬گیری موانع فیزیکی از جمله روش هایی در مبارزه آفات و بیماری هاست اما آنچه که بعنوان یک اصل کلی در مقابله با آفات و بیماری ها درنظر گرفته می شود و پیشگیری و نه مبارزه است که با کسب دانش لازم مقابله و پیشگیری کار سختی نخواهد بود در هر صورت برای هر محصولی وجود آفات و بیماری ها اجتناب ناپذیر بوده اما در نظر داشتن این نکته ضروری است که توجه به مسئله آفات و بیماری های خاص سالن های تولید امنیت سرمایه گذاری را تأمین و بی تفاوتی نسبت به آن البته خساراتی را در بر خواهد داشت.

● نحوه اسکلت بندی: اسکلت بندی طبقات از نبشی ۱۰ -۱۲ که با ضد زنگ رنگ شده باشد و یا از الوار چهار چوب ۱۰ سانتی متری ساخته می شود و بین ستونها چهار چوبی ۵ سانتی متری پیش بینی می گردد.

فاصله ستونهای عمودی از یکدیگر ۵/۱ متر و این فاصله در دو طرف بستر، بایستی حفظ گردد.

▪ تهیه بستر برای پرورش قارچ: بهترین ماده برای پرورش قارچ، پهن اسبی و کاه می باشد.

برای تهیه کود جهت پرورش قارچ مقداری پهن اسبی و کاه را مخلوط نموده و در ابعاد مناسبی در حدود ۳ متری آنرا انبار نموده و آنها را روی هم بخوبی بکوبید.(لگد کنید) تا متراکم شود بطوریکه از نفوذ باران به داخل آن جلوگیری گردد.

پس از مدتی کوتاه عملیات تخمیر داخل توده کود شروع می شود و درجه حرارت محیط کود بالا می رود.

همچنین می توان قبل از توده کردن کود مقداری آهک در حدود یک پنجم حجم پهن به آن اضافه و کاملا مخلوط کنید.

سپس آنرا توده نمود این عمل باعث می گردد که عمل تخمیر به تعویق بیافتد و در عین حال آمونیاک تولید شده را جذب و علاوه بر آن مقداری از رطوبت اضافی کود را جذب نماید.

بعد از سه روز مجددا این توده را برگ و هوا داده و آنرا مانند دفعه اول، انباشته و روی آنرا بکوبید.

سطح آنرا شیب دهید تا آب باران به داخل آن نفوذ نکند و این عمل به فاصله ۴ - ۲ روز، چهار تا شش مرتبه باید تکرار گردد.

لازم به یادآوریست که چنانچه در مرحله اول به کود، آهک داده شده فاصله برگردان کود چهار روزه و در صورتیکه آهک داده نشده باشد فاصله برگردان کود دو روز می باشد.

باید توجه داشت که بایستی دقت و مراقبت در نگهداری میزان رطوبت و حرارت داخل توده به عمل آید.

زیرا هر اندازه مقدار رطوبت پهن زیاد باشد، محیط داخل کود، اسیدی شده و کود غیر قابل استفاده می گردد.

بخصوص در موقع برگردان کردن کود، چنانچه مشاهده شود که کود بسیار خشک است، بایستی مقدار کمی غبار آب روی آن پاشید، از علائم مشخصه میزان رطوبت کود، آزمایش آنست، چنانچه مقداری کود را در دست بفشارید، نبایستی قطرات آب، از لای انگشتان(در هنگام فشار دادن) بچکد و فقط کافی است در اثر فشار به کود، کف دست، تر بشود.

پس از آماده شدن بایستی اطاق پرورش را مجهز نمود.

روش تولید مراحل پرورش قارچ خوراکی عبارتند از: الف:تهیه بذر ب: تهیه کمپوست پ: کشت بذر ت:رشد ریسه های قارچ ث:خاکریزی ج: برداشت الف) بذر : به مجموعه ای از میسیلیوم ها که میتوانند روی یک ماده غذایی رشد کنند و مواد غذایی (املاح و پروتئینها و ویتامینها) جذب کنند بذر می نامند.

نسل بذرها را با نام اف یک ، اف دو ، اف سه و ...

می شناسند.

سویه: مجموعه ای از افراد یک گونه که از لحاظ ژنتیکی هم گن باشند سویه نامیده می شوند.

مواد مورد نیاز برای تهیه بذر: برای تهیه بذر به دانه های غلات احتیاج داریم.

گندم: که منبع نشاسته ای زیاد و قدرت سلولزی بالایی دارد.

جو ارزن چاودار طرز تهیه بذر ابتدا حدود 5 کیلوگرم گندم را در8 لیتر آب مخلوط می کنیم و به مدت 15 دقیقه می جوشانیم در هنگام جوشیدن چند قره مایه ظرفشوئی به آن اضافه میکنیم چون قدرت انبساطش بیشتر میشود، بعد شعله را خاموش کرده و 15 دقیقه صبر می کنیم تا سرد شود سپس آنرا آبکشی می کنیم و روی یک سطح تمیز پهن کرده تا آب اضافه آن تبخیر شود بعد مقداری سولفات کلسیم هیدراته (ژیپس) به روی سطح گندم می پاشیم تا از چسبیدن آن به یکدیگر جلوگیری شود و مقداری آهک برای تنظیم غلظت (پی اچ) به آن اضافه کرده و آنرا داخل شیشه یا بطری ریخته و در دستگاه اتوکلاو با دمای 121 درجه سانتیگراد به مدت 5/1 تا 2 ساعت میگذاریم و بعد آنرا در دستگاه انکوباتور گذاشته و با دمای 22 تا 24 درجه بمدت 2 هفته نگه میداریم حالابذرهاآماده شده است ،بذرهای آماده شده را قبل از گذاشتن داخل دستگاه اتو کلاو با محلول لوبیا سبز و هاگ ترکیب می کنیم.

فصل اول کمپوست * تعربف کمپوست * آشنایی با مواد و نحوه عمل آوری کود کمپوست * کمپوست طبیعی و مصنوعی * سوله تهیه کمپوست * تهیه بذر تهیه کمپوست کمپوست سازی: مرحله که طی یک فرآیند میکروبی، میکرو ارگانیسم ها مواد آلی را تجزیه کرده آمونیاک را تخمیر می کنند (از بین می برند) به این مرحله کمپوست سازی و ماده بدست آمده را کمپوست می گویند.

اجزای تشکیل دهنده کمپوست: کاه کلش غلات (گندم، جو ، ذرت ، برنج و ...) که منبع کربن هستند این منبع از سلولز لیگنین و همی سلولز تغذیه می کنند.

مکمل های غذایی: کود دامی و کود مرغی که برای تامنی نیتروژن و بهتر شدن کیفیت کمپوست بترتیب از آنها استفاده می شود.

مواد کنسانتره: سبوس گندم ، سبوس برنج ، ملاس چغندر قند که 3 تا 12 درصد نیتروژن را تامین می کند کودهای ازت : اوره ، آمونیوم ، سولفات آمونیوم.

املاح معدنی : گچ ، آهک ، موریات پتاسیم ، سوپر فسفات که برای جلوگیری از رسوب بستن و خنثی کردن چربیها استفاده می شود.

هدف از درست کردن کمپوست تعادل بین کربن و نیتروژن می باشد.

نحوه عمل آوری کمپوست : در مرحله آغازین آن نسبت کربن به نیتروژن 25 به یک است، ولی در مرحله نهایی 17 به 1 می باشد ویژگی سوله تهیه کمپوست : کف سیمانی ، شیب ضعیف ، سرپوشیده.

(در مکان های سرباز هم میتوان کمپوست سازی کرد.) تولید کمپوست: کمپوست به دو روش طولانی مدت و کوتاه مدت تهیه می شود.

روش طولانی مدت : ابتدا کاه و کلش را خرد کرده و به اندازه 8 تا 10 سانتی نتر میرسانیم، بعد آنرا سیراب کرده و به صورتیکه برای این کار 500 لیتر آب نیاز است.

سیراب کردن باید به صورتی انجام شوند که کلش ها از آب اشباع شوند و رطوبت آنها در این مرحله 75% میباشد و در مرحله بعدی قالب زنی صورت می گیرد.

در روز اول قالب زنی همه مکمل ها بجز ژیپس اضافه میشود.

اندازه قالبها در زمستان باید بزرگتر از روزهای معمول باشد ولی به درجه حرارت و اندازه کاه و کلش بستگی ندارد.

ارتفاع و عرض قالبها معمولا1 تا 5/1 متر می باشد.

زیر و رو کردن (برگرداندن) به دلیل اینکه همیشه تبخیر از مرکز کمپوست صورت می گیرد کاه و کلش ها را زیر و رو کرده تا همه قسمتها بهتر و زودتر تخمیر شوند.

زیر وکردن در چهار مرحله صورت می گیرد که در مرحله اول آن چهار روز بعد اضافه کردن مکمل هاست.

مرحله دوم چهار روز بعد از مرحله اول و به همین ترتیب تا مرحله چهارم، چهار روز بعد از مرحله چهارم حشره کش را اضافه کرده (مالاتیون) 40 سی سی به علاوه 20 لیتر آب دمای کمپوست در روز بیستم باید 30 درجه باشد.

انواع حشره کش ها: حشره کشها مالاتیون ، دیازینون و لیندین نام دارند.

نکته : *در سومین یا چهارمین مرحله زیرو رو کردن، ژیپس را اضافه کرده بعد از مایع زنی دما را باید به سرعت به 24 تا 25 درجه کاهش می دهیم.

نحوه بذر پاشی : 1) حدودا 70 تا 80 درصد کمپوست را داخل بستر (قفسه ، کیسه یا جعبه ) می ریزیم، روی کمپوست بذر یا اسپاون می ریزیم دوباره کمپوست به قطر 3 تا 4 سانتی متر می ریزیم که روی بذرها را بپوشاند.

2) کشت دو لایه: 50% بستر را با کمپوست یک لایه بذر و باز هم کمپوست و باز لایه ای از بذر می پوشانیم که در آخر باید رویش را با کمپوست بپوشانیم .

3) کشت مخلوط: تمام بذر و کمپوست موجود را مخلوط کرده سپس داخل بستر می ریزیم.

4) کشت نقطه ای:(که منسوخ شده است)روی سطح بستر تقریبا به اندازه یک بند حفره ایجاد نموده و در هر حفره حدود 200 تا 250 گرم بذر می ریزیم.

5) کشت گسترده روی زمین 6) کشت گسترده روی تنه درخت روشهای کشت تجاری: 1) کشت قفسه ای: کشت ایده آلیست هزینه بر با محصول دهی عالی ، خصوصا در قارچ دکمه ای.

جنس قفسه ها بهتر است از گالوانیزه و آهن باشد از چوب بدلیل میکروب و کپک زدن استفاده نمیشود.

2) جعبه ای: در این روش از جعبه هایی به طول، عرض و ارتفاع (100*50*15) استفاده میشود.

ابتدا یک لایه ی 10 الی 12 سانتی متری کلش و بعد از آن یک لایه بذر و روی آن رابا کمی کلش می پوشانیم.

3) کیسه ای: در این روش از کیسه های پلاستیکی دارای عرض و ارتفاع 45 تا 90 استفاده میشود.

بذرپاشی بصورت لایه به لایه و در 5 الی 6 لایه بذرپاشی می شود، ارتفاع هر لایه 10 تا 12 سانتی متر میباشد.

ابتدا و انتهای کیسه باید کلش قرار بگیرد.

روش کیسه ای متداولترین روش کشت قارچ صدفی می باشد.

خاک پوششی: خاک پوششی حالت تکیه گاه دارد و نباید هیچ منبع غدایی داشته باشد.

اندازه خاک پوششی باید در تابستان 3 و در زمستان 5 سانتی متر باشد.

از لحاظ علمی خاک پوششی باید 40% قابلیت نفوذ داشته باشد، بهترین نوع خاک پوششی رسیلوم است.

پی اچ خاک پوششی باید بین 7 تا 8 باشد و دارای نمک کم و حالت بافری خوبی باشد.خاکهای سنگین ذرات ریزی دارند و بیشتر به هم می چسبند.خاک اگر خاک پیت باشد بهترین نوع خاک است ولی بدلیل در دسترس نبودن از رس و لوم استفاده می کنیم.خاک لوم از نظر ذرات بین ماسه و شن است.اگر خاک رس را با لوم مخلوط کنیم خاک پوششی مناسبی خواهیم داشت.

* مخلوط به نسبت 1 به 1 خاک رسی لوم + کود پوسیده گاوی.

* رسی لوم + کود پوسیده گاوی + کمپوست مصرف شده، نسبت مخلوط 2 به 1 به1.

* ماسه ساختمانی+گل باغبانی، به نسبت 7 به 3{خاک رسی لوم + کمپوست مصرف شده به نسبت 4 به 1} نکته: 30 سانتی متر روی خاک زراعی را کنار میزنیم حال میتوان از زیرآن برای تولیدخاک پوششی استفاده کرد.

ضد عفونی کردن خاک پوششی: برای ضد عفونی کردن خاک پوششی بهترین روش علمی استفاده از گاز کلر میباشد.

در ایران عمدتا با بخارآب 60 درجه به مدت 6 ساعت به اتان خاک وارد می کنند، ولی چون در هر صورت آلوده میشود خاک پوششی را با فرمالین 37 تا 40 درصد ضد عفونی می کنند، بصورتیکه آنرا روی خاک میپاشند.

از کلروپیکرین که یک نوع دیگر از مواد شیمیایی است نیز میتوان استفاده کرد ولی این روش هم کاربرد کمتری دارد.خاک نباید کلوخ داشته باشد،برای یک متر مربع خاک 3 الی 4 لیتر فرمالین 37 تا 40 % و 2 لیتر آب کافیست.

بعد یک پلاستیک را روی آن پهن کرده و 2 روز صبر می کنیم برای اینکه پلاستیک باعث تولید گاز زیر آن میشود.

درجه تصفیه : نسبت غلظت هوای خروجی به غلظت متوسط هوای سالن روزی که کمپوست را برای کشت وارد سالن میکنیم شرایط روزهای اول مهم است.

روز اول در کیسه ها را باز نمی کنیم و رویشان را باز هم با پلاستیک می پوشانیم.

(علت پوشاندن دوباره دی اکسیدکربن داخل کمپوست جمع شود) تهویه و نور لازم نیست، رطوبت درحد اشباع نزدیک به صددرصد، دمای سالن باید 24 و دمای کمپوست 23 تا25 درجه سانتیگراد باشد.

نکته: از روز اول تا روز چهاردهم فاز رویشی یعنی از روز اول تا چهاردهم میسیلیومها فقط رشد می کنند.

از روز چهاردهم تا برداشت فاز زایشی (فلش اول 35 روزه) در کیسه ها را باز می کنیم تهویه روزی یک تا دو بار نور لازم نیست روز دوم رطوبت در حد اشباع یعنی در کار عملی 85 به بالا و در اصل 90 تا 100 ای سالن 20 الی 24 درجه سانتیگراد.

دمای کمپوست 23 الی 25 درجه سانتیگراد.(دمای کمپوست همیشه از دمای سالن1تا2درجه بیشتراست) انداختن روزنامه ها روزنامه ها را بهتر است بجوشانیم،روز دوم وقتیکه در کیسه ها را باز می کنیم روزنامه ها را رویشان می اندازیم و روی روز نامه ها را با آب پاش آب می دهیم، اگر کمپوست ترک برداشت پلاستیک کمپوست را کنار زده آب پاشی می کنیم و دوباره پلاستیک ها را پائین می کشیم.

هر وقت کاملا روزنامه ها خشک شدند زمان آبیاری است.

بعد از دو روز (روز 16 ) خاک پوششی را اضافه می کنیم.

در فاز زایشی دمای سالن 18 تا 20 درجه ،دمای کمپوست 19 تا 20 درجه و رطوبت 95 تا 100 درجه سانتیگراد باشد.

به نور احتیاج داریم، بهتر است از لامپهای آبی رنگ استفاده کنیم، برای هر دوازده متر یک لامپ کافیست .

نکته: زمانیکه میسیلیوم ها رشد می کنند ضخیمتر میشوند، که به آنها گره اولیه گفته می شود.

میسیلیوم های ضخیم گره اولیه ( لامارکو ) ته سنجاقی پین هد بعد از ته سنجاقی شدن دما باید روی 16 درجه بماند ( یک تا دو روز) بعد از ته سنجاقی شدن مرحله دکمه ای شدن است که به آن مرحله ی استراحتی گفته می شود، مرحله استراحتی 4 تا 6 روز به طول می انجامد.

اگر طولانی تر شد باید دما را روی 13 درجه بیاوریم، بعد از دکمه ای شدن قارچ بالغ داریم ( فلش اول آماده برداشت ) فاصله هر فلش 7 تا 10 روز است.

خصوصیت سالن کشت: باید دارای ورودی و.

خروجی هوا، تهویه مناسب، نور کم، رطوبت کافی، سقف کوتاه، دیوارهای سیمانی، کف سیمانی با شیب مناسب، کفشور مناسب برای جلوگیری از ماندن آب و ایجاد بیماری باشدو قارچ را می توان در گلخانه کشت کرد و تهویه باید در سمت شمال سالن قرار بگیرد.

سالن کشت قارچ صدفی در هر مکان تاریک و بی نوری میتواند باشد، مثل زیرزمین، سوله های مرغداری و....

ضد عفونی و سم پاشی کردن سالن کشت: ورودی سالن را با آب آهک به اضافه سولفت مس با غلظت 1000*5 ضد عفونی می کنیم.

برای ضد عفونی کردن سالن میتوان از یک حوضچه یا یک طشت استفاده کردو سالن را میتوان با فرمالین به دو صورت مایع یا جامد (پیرافرم) ضد عفونی کرده به این صورتکه در حالت جامد، فرمالین بصورت یک تکه آجر است که هر تکه آن برای 500 متر مربع کافیست و باید برابر متراژ سالن قسمتی از آنرا بسوزانیم ولی بصورت مایع به دو طریق (سم پاشی و مخلوط کردن) سالن را ضد عفونی می کنیم.

بصورت مایع آنرا با آب مخلوط کرده و سم پاشی می کنیم.

در روش مخلوط کردن 40 سی سی فرمالین با 20 سی سی پرمنگنات اضافه می کنیم، این مقدار برای 3 متر مربع کافیست.

انواع قارچ کشها: 1) سولفات مس 1000*5 2) بنو میل 1000*5 3) کاپتان 1000 *5 4) زینب 1000*5 5) مانب 1000*5 6) پروکلراز منگنز 1000*5 7) کلروتالونیل 1000*5 8) تیرام 1000*5 نکته: 24 ساعت بعد از ضد عفونی کردن، سمپاشی صورت می گیرد.

قارچ کشها: حشره کشها باید 12 ساعت بعد از قارچ کشی به مصرف برسند.

روشهای تامین سالن کشت: سالن: باید سرپوشیده باشد، اگر در فضای باز باشد باید پلاستیک کشی شود و با پارچه تیره گردد.

دیوار: عایق گرما و سرما باشد، کاه گلی نبوده و باید سیمانی باشد.

اگر آجری یا گچی باشد باید دیوارها را پلاستیک کشی کرد.

سقف: ایرانیت یا آهنی نباشد، ارتفاع سقف نباید بیشتر از 3 متر باشد چون هرچه بلندتر باشد تبادل هوا بیشتر است.

کف سالن: کمی شیب دار باشد.

روشنایی: سیمهای برق باید عایق بندی گردد، احتیاج به نور مستقیم نداریم.

آب: باید بدون بدون کلر باشد.

روشهای تامین رطوبت: رطوبت قارچ دکمه ای باید 100 درصد باشد.

رطوبت با دو روش سنتی و مکانیره تامین میشود.

سنتی: در این روش گونی کنفی را از سقف آویزان نموده، 20 تا 30 بار باید گونی را خیس میکنیم.

مکانیزه: استفاده از دستگاه بخور که حتما الزامیست چونکه ایجاد گرما می کند و در تابستان باد تهویه انجام شود.

یکی از این دستگاههای بُخور مه پاش نام دارد که تنها عیبش در دوران زایشی مشکل ساز است، زیرا قارچها لکه قهوه ای می گیرند.

زمان برداشت محصول: قارچ محصولی بسیار ظریف است، زمانیکه قطر کلاهک 5/2 تا 8 سانتی متر برسد زمان برداشت فرا رسیده است.

در وهله ی اول باید قارچها با دست چیده شود چون اگر با چاقو چیده شود ته قارچها قهوه ای شده و هنگام فروش مشکل ساز می شود.

بعد از فلش ( مرحله ) اول بخاطر استراحت دادن به کمپوست، دما را پائین آورده و روی 15 – 13 درجه سانتیگراد نکه میداریم.سبدی که برای قارچهای چیده شده لازم است نباید بیشتر از 5 کیلو باشد ، زیرا باعث فشردگی و آسیب رسیدن به قارچ می شود.

انبارداری: قارچی چیده شده در دمای معمولی (20 درجه ) بیشتر از دو روز قابل نگه داری نیست، ولی بهترین دما برای نگهداری قارچ 4 تا 6 درجه است که تا یک هفته حتی ده روز میتوانیم نگه داریم.

بهتر است که 24 ساعت قبل از برداشت آبیاری نکنیم زیرا طعم قارچ حفظ شده ماندگاری آن بیشتر میشود و بازاریابی بهتری دارد.

اگر 24 ساعت قبل آبیاری شده باشد خاکهای پوششی آلوده است و روی کلاهک پاشیده میشود و آنرا آلوده می کند.

درجه بندی قارچ: * قارچ درجه یک ( قارچ دکمه ای): کلاهک این قارچ باید 3 تا 6 سانت، طول ساقه آن 2 سانتی متر و تیغه ی لامل آن دیده نشود.

پرده ای که زیر کلاهک است آنالوس نامیده میشود.

این قارچ را قارچ دکمه ای می نامند.

* قارچ درجه دو ( قارچ فنجانی ): کلاهک این قارچ باید 3 تا 6 سانتی متر ، ساقه ی آن بلندتر باشد و تیغه ی لامل آن هم دیده نشود.این قارچ را قارچ فنجانی می نامند.

* قارچ درجه سه ( قارچ چتری ): کلاهک این قارچ از 6 سانتی متر بیشتر است، طول ساقه ی آن 2 سانتی متر و تیغه ی لامل آن دیده میشود.

این قارچ به قارچ چتری معروف است.

بسته بندی: باید زیر ظرفهای یکبار مصرف را 4 تا 5 سوراخ ریز ایجاد کرد به نحوی که دیده نشود، این کار را برای تهویه انجام می دهیم.

وقتی سلفونها را کشیدیم چند سوراخ ریز که دیده نشود روی سلفون ایجاد می نمائیم تا تهویه مطلوب صورت پذیرد.

بسته بندی باید با لیبل های شیک و مناسب باشد.

ظرفهای بسته بندی باید در وزنهای 200 ، 400 و 900 گرمی باشد.

بازاریابی: یکی از نشانه های بارز یک تولید کننده موفق بازاریابی است.

تولید کننده موفق کسی است که خودش بتواند برای محصولش بازاریابی کند و یکی از روشهای ساده و در عین حال مهم در زمینه بازاریابی بسته بندی شیک، معرفی کردن محصول با نام تجاری مناسب ، درشت نشان دادن فواید و خاصیتهای محصول ( قارچ ) روی لیبل است.

صنایع تبدیلی: منظور از صنایع تبدیلی تبدیل فرآورده ( قارچ ) به محصولات دیگر است، محصولاتی نذیر کنسرو، ترشی، شور و ..

الف) خشک کردن: هدف از خشک کردن، گرفتن رطوبت اضافیست تا ماندگاری بیشتری داشته باشد.قارچ خشک شده باید 10% رطوبت داشته باشد.

قارچهایی را که برای خشک کردن انتخاب میشود باید با پنبه تمیز شود چون شستن قارچ باعث سیاهی آن شده و در نهایت فروش خوبی نخواهد داشت.خشک کردن یکی از رایج ترین روش هاست.

حدودا از 12 کیلو قارچ 1 کیلو قارچ خشک بدست می آید اولین روش نگهداری قارچ: خشک کردن چهار روش خشک کردن که در ایران استفاده نمی شود: 1) خشک کردن با جا بجایی هوا 2)خشک کردن سطح حرارت دیده: یعنی دما بصورت یکسان نیست و فقط سطح قارچ حرارت می بیند.

قارچهای درشت برای این کار مناسبند.

3) خشک کردن با سطح خلاء: در این روش مرغوب ترین نوع قارچ استفاده می شود.خشک کردن با سطح خلاء به سه روش صورت می گیرد: