ویژگیهای چوب درختان جنگلهای آمازون
منطقه تامبوپاتا واقع در جنوب بخش پروئی جنگل آمازون شامل گونه های بسیار متنوعی از گیاهان چوبی وانواع جنگلی است. با آزمایش روی چوبهای جمع آوری شده از پوشش گیاهی ساحل پایین دست رودخانه ،جنگل دشت سیلابی ،جنگل با خاک رسی روی یک تراس مرتفع ،جنگل با خاک ماسه ای و جنگل مردابی می توان به تفاوتهای مهم در ویژگیهای چوب گونه های مختلف جنگلی پی برد.
طول واحد آوندی در درختان جنگل دشت سیلابی بسیار بیشتر ازسایر گونه هاست.وزن مخصوص دردو منطقه فوق الذکر بسیار کمتر است. قطروتراکم آوندی در گونه ها ی مختلف جنگلی تفاوت چندانی ندا رد و تحت تاثیر شرایط جوی می باشد.
کلیات
منطقه تامبو پاتا درجنوب بخش پروئی آمازون (عرض 13 درجه جنوبی )به علت گوناگونی زیستی وتاثیر بر گیاهشناسی جنگلهای حاره ، طی کارهای تحقیقاتی انجام گرفته، شناخته شده است .
نتایج بررسی خصوصیات چوب پوشش گیاهی در پنج منطقه گوناگون جنگلی در شکل یک بیان شده است.
نمونه چوبهای مربوط به مناطق زیر اند :
1) یک منطقه کم ارتفاع با پوشش گیاهی متراکم که به موازات "ریو لا توره " با تنوع گیاهی کم روی آبتل شنی قرار گرفته که گونه غالب گیاهی در آن سروپیا و سالیکس می باشد ودرآن درختان گوناگون حاشیه رودخانه نیز دیده می شوند(mean dbh ~10 Cm,8 spices).
2) دشت سیلابی کم شیب با پوشش جنگلی که روی خاکهای آبرفتی در میان پیچ و تاب مسیر رودخانه جزء مهم آن کاپرونیا باپوسته صاف ونرم است . در برخی اوقات سال دچار آب گرفتگی شده و سیلابهای شدید با دوره بازگشت 10 - 12 سال در آن رخ می دهد (mean dbh~22Cm , 22spices) .
3) جنگل با خاک رسی روی تراس مرتفع .این سطح یک دشت سیلابی واقعاً قدیمی با سنی در حدود بیش از 40000 سال می باشد. گونه های غالب منطقه سدُلمدیا لویس و پ.ماکروفیلا است(mean dbh ~ 23Cm,21spices) .
4) جنگل با خاک ماسه ای که در 6کیلومتری تامبو پاتا و لا توره در امتداد آگوآس نگراس قرار داشته و گونه بخصوصی در آن غلبه ندارد(mean dbh ~ 24Cm , 22 spices) .
5) جنگل مردابی در تراس مرتفع . این دشت سیلابی میتواند یک دریاچه مآندری یا یک آبراهه قدیمی باشد .نخل مااوریتیا فلکسوسا گونه رایج این منطقه است ودرختان در اقلیت اند(mean dbh ~ 29Cm , 8 spices) .
این بررسی شش ویژگی چوب را مورد بررسی قرار میدهد که عبارتند از : قطر آوند، تراکم آوندی ،تراکم اشعه ، طول واحد آوندی ، طول فیبر و وزن مخصوص. سوالی که پیش می آید اینست که در کدام ناحیه خصوصیات چوب با دیگر نواحی تفاوت قابل توجهی دارد.این اطلاعات می توانند به تعیین تاثیر شرایط محیطی بر خصوصیات چوب کمک کنند.
مصالح وروشها
اقلیم
این منطقه در 12درجه و پانزده دقیقه جنوبی و69 درجه و 18 دقیقه غربی گسترده شده است. بارندگی سالانه حدود 2400 میلی متر است که ماههای می تا اکتبر از بقیه ماههای سال خشک ترند.به سمت مرز بولیوی بارندگی کاهش یافته وطول فصل خشک افزایش می یابد .میانگین درجه حرارت سالانه 22 تا 24 درجه سانتیگراد است.در ماههای جون تا آگوست هجوم توده های هوا می تواند دمای هوا را تا زیر 10 درجه سانتیگراد کاهش دهد.
نمونه گیری
نمونه گیری از گیاهان چوبی در فواصل 60 متر در طول خطوط تراز تا زمانیکه نمونه ها با اندازه مناسب یافت شوند انجام می پذیرد. تراس رودخانه ای (اولین تراس) به موازات رودخانه پوشیده از گیاهان چوبی است که روی یک آبتل شنی قرار گرفته.تراس جنگل دشت سیلابی از رودخانه تا مرز فرورفتگی مآندر کشیده شده است.در تنوع کم کنار رودخانه وجنگلهای مردابی اندازه نمونه ها کوچک است اما باید شامل تمام گونه های غالب درختان باشد . در تمام مناطق بجز منطقه یک قطر نمونه ها باید 10 سانتی متر باشد. ازگونه های که در تمام مناطق بجز منطقه یک وجود دارند نمونه برداری نشده که دلیل آن مشکل بودن تهیه مقاطع مناسب از ساقه های نخل و فقدان اطلاعات مربوط به تاثیر اقلیم بر این گیاه است.
نمونه گیری با مته های 12 میلی متری انجام گرفته و نمونه ها را تا زمان تعیین وزن مخصوص منجمد می کنند.
قطر آوند عبارتست از میانگین حداقل 30 آوند که درمنطقه نمونه گیری شده . فراوانی آوند عبارتست از تعداد آوندها در سطحی از نمونه به مساحت 51 میلی متر مربع که این سطح بطور تصادفی انتخاب می شود . طول واحد آوندی و فیبر،میانگین سی اندازه گیری تصادفی از نمونه خیس خورده می باشد .تراکم اشعه ،تعداد اشعه ایست که خط عمود بر محور اشعه را قطع می کنند(میانگین پنج اندازه گیری ملاک است). وزن مخصوص عبارتست از وزن خشک تقسیم بر حجم سبز بعلاوه حجم آب جایگزین شده. تحلیل واریانس به روش HSD توکی _ کرامر در سطح معنی داری0.05 انجام شده . اعداد وهیستوگرامهای جدول یک برای کل منطقه صادق اند.
پراکندگی ها به روش شاپیرو_ ویلک ، تستw آزموده شده اند.