دانلود ‫پروژه آمار توصیفی

نمودارها در مطالعات بهداشتی

مقدمه:نمودارها وسیله‌ای‌ برای‌ نشان‌ دادن‌ نتایج‌ یک‌ مطالعه‌ بهداشتی‌ و نیز داده‌های جمع‌ آوری‌ شده‌ در یک‌ سیستم‌ بهداشتی‌ به‌ مدیران‌، سیاستگزاران‌ ، کارکنان‌ و مردم‌ می‌باشند.

در یک‌ نمودار خوب‌ باید نکات‌ ذیل‌ رعایت‌ گردد :
1 عنوان‌ مناسب‌ و کامل‌ داشته‌ باشد (چه‌ مطالعه‌ای‌ در کجا و چه‌ زمانی‌ ، با چند داده‌ و چه‌ نوع‌ متغیر)
2 عناوین‌ محورهای‌ نمودار مشخص‌ گردد .

3 مقیاس‌ محورها تعیین‌ و بدقت‌ نوشته‌ گردد .

4 در صورت‌ نیاز برای‌ ویژگیهای‌ متغیر راهنما داشته‌ باشد.

5 نام‌ منابع‌ نوشته‌ شوند.

6 نمودارها شماره‌ داشته‌ باشند.

7 از نمایش‌ سلیقه‌ای‌ اطلاعات‌ خودداری‌ شود.

8 در حد امکان‌ باید ساده‌ باشد.

انواع‌ نمودارها:
نوع‌ نمودار با توجه‌ به‌ نوع‌ متغیر مورد مطالعه‌ و یا متغیری‌ که‌ بر مبنای‌ آن‌ داده‌ها جمع‌ آوری‌ شده‌اند مشخص‌ میگردد.

نموارهای‌ متناسب‌ برای‌ متغیرهای‌ کیفی‌ :
بهترین‌ نمودار این‌ متغیرها نمودارهای‌ ستونی‌ و دایره‌ای‌ هستند.

نمودار ستونی(BAR):
نموداری‌ است‌ که‌ فراوانی‌ ویژگی‌ مشاهده‌ شده‌ را بصورت‌ ستون‌ نمایش‌ میدهد.

طریقه‌ رسم‌ نمودار ستونی‌ :
1 دو خط‌ عمود بر هم‌ به‌ عنوان‌ محور مختصات‌ رسم‌ می گردد.

2 ویژگی‌های‌ مشاهده‌ شده‌ متغیر معمولا"در روی‌ خط‌ افقی‌ قرار می گیرند.

3 فراوانیهای‌ مربوطه‌ با مقیاس‌ متناسب‌ معمولا" در روی‌ خط‌ عمودی‌ نوشته‌ می شوند.

4 برای‌ هر ویژگی‌ مشاهده‌ شده‌،ستونی‌ متناسب‌ با فراوانی‌ مربوطه‌ رسم‌ می شود.

5 پهنای‌ ستونها و فواصل‌ بین‌ آنها مساوی‌ انتخاب‌ گردد.

6 ـ می توان‌ ستونها را بصورت‌ افقی‌ نیز نشان‌ داد.

ازنمودارستونی‌ میتوان‌ برای‌ مقایسه‌ دو یاچند گروه‌ داده‌ بااستفاده‌ ازفراوانی‌های‌ نسبی‌ استفاده‌ نمود.

مثال‌1: جدول‌ ذیل‌ توزیع‌ سطح‌ تحصیلات‌ کارکنان‌ مرکز بهداشت‌ شهرستان‌ الف‌ را در سال ‌1378نشان‌ میدهد.

جدول‌ شماره‌1 نمودار دایره‌ای‌(PIE) : نموداری‌ است‌ که‌ فراوانی‌ ویژگی‌ مشاهده‌ شده‌ را در یک‌ دایره‌ نشان‌ میدهد.

طریقه‌ رسم‌ نمودار دایره‌ای‌ : 1 ـ فراوانی‌ نسبی‌ هر ویژگی‌ محاسبه‌ می شود: فراوانی‌ نسبی‌ = فراوانی‌ مطلق‌ تقسیم‌ بر تعداد کل‌ داده‌ ها ضربدر صد 2 ـ محیط‌360درجه‌ای‌ دایره‌ با توجه‌ به‌ فراوانی‌ نسبی‌ هر ویژگی‌ به‌ تعداد مورد نیاز تقسیم‌ میگردد.

3 ـ یک‌ دایره‌ رسم‌ شده‌ و قطعه‌های‌ متناسب‌ با درجه‌ تعیین‌ شده‌ هر ویژگی‌ در آن‌ رسم‌ می شوند.

مثال‌2: جدول‌ ذیل‌ تعداد پرونده‌ بیماری‌ بر حسب‌ نوع‌ بیماری‌ را در مرکز بهداشتی‌ درمانی‌ الف‌ در سال‌1378نشان‌ میدهد.

جدول‌ شماره ‌2 اگر بخواهیم‌ چند مجموعه‌ از داده‌ها را با هم‌ مقایسه‌ نماییم‌ با رسم‌ چند نمودار دایره‌ای‌ در کنار هم‌ میتوان‌مقایسه‌ را انجام‌ داد.

نمودارهای‌ متناسب‌ با متغیرهای‌ کمی‌ : معمولا"از نمودارهای‌ خطی‌ ، پلی‌گون‌ ، هیستوگرام‌ و در صورت‌ طبقه‌بندی‌ داده‌ها میتوان‌ از نمودارهای‌ستونی‌ و دایره‌ای‌ نیز استفاده‌ نمود.

نمودار خطی(run chart): برای‌ نشان‌ دادن‌ تغییرات‌ یک‌ متغیر در طول‌ زمان‌ بکار میرود.

طریقه‌ رسم‌ : 1 ـ دو خط‌ عمود بر هم‌ به‌ عنوان‌ محور مختصات‌ رسم‌ می شود.

2 ـ در روی‌ محور افقی‌ زمان‌ مورد نظر نوشته‌ شده‌ و به‌ فاصله‌های‌ مساوی‌ تقسیم‌ می شود.

3 ـ در روی‌ خط‌ عمودی‌ فراوانی‌های‌ مشاهده‌ شده‌ نوشته‌ می شوند.

4 ـ در محل‌ تلاقی‌ خط‌ افقی‌ و عمودی‌ متناسب‌ با ویژگی‌ و فراوانی‌ یک‌ نقطه‌ گذاشته‌ می شود.

5 ـ نقطه‌ها با خط‌ مستقیم‌ به‌ هم‌ وصل‌ می شود.

مثال3 : جدول‌ ذیل‌ امتیاز ارزشیابی‌ خانه‌ های‌ بهداشت‌ استان‌ آذربایجان‌ شرقی‌ را در سالهای 1378_1373نشان‌ میدهد.

جدول شماره 3 نمودار هیستوگرام(نمودار پلکانی‌ فراوانی‌HISTOGRAM): برای‌ نشان‌ دادن‌ شکل‌ و مرکز یک‌ توزیع‌ و نحوه‌ پراکندگی‌ داده‌ها در مورد معمولا" متغیرهای‌ پیوسته‌ بکارمیرود .

طریقه‌ رسم‌ نمودار هیستوگرام‌ : 1 ـ تشکیل‌ جدول‌ توزیع‌ فراوانی‌ 2 ـ تعیین‌ دامنه‌ تغییرات‌ 3 ـ تعیین‌ تعداد گروهها با استفاده‌ از جدول‌ ذیل‌ و تعداد داده‌ ها : تعداد گروهها را مساوی‌ ریشه‌ دوم‌ تعداد داده‌ ها در نظر میگیرند و یا از جدول‌ ذیل‌ با توجه‌ به‌ تعداد داده‌ها استفاده‌ میشود.

4 ـ تعیین‌ فاصله‌ یا پهنای‌ طبقات:‌ دامنه‌ تغییرات‌ تقسیم‌ بر تعداد گروه‌ = پهنای‌ طبقات‌ چگالی‌ فراوانی‌ = تعداد فراوانی‌ گروه‌ تقسیم‌ بر نسبت‌ بزرگتر بودن‌ فاصله‌ گروه‌ 5 ـ رسم‌ دو محور افقی‌ و عمودی‌ 6 ـ نوشتن‌ مقادیر ویژگی‌ در روی‌ محور افقی‌ 7 ـ نوشتن‌ فراوانی‌ ها در روی‌ محور عمودی‌ 8 ـ رسم‌ ستون‌ متناسب‌ با تعداد فراوانی‌ هر گروه‌ 9 ـ وصل هر ستون‌ به‌ ستون‌ بعدی‌ ‌ با استفاده‌ از فراوانی‌ نسبی‌ میتوان‌ دو یا چند هیستوگرام‌ را با هم‌ مقایسه‌ نمود.

مثال4 : جدول‌ ذیل‌ نتایج‌ ارزشیابی‌ با چک‌ لیست‌ خانه‌ های‌ بهداشت‌ را در سال 1378 نشان‌ میدهد.

جدول شماره 4 نمودار فراوانی‌ تجمعی(CUMULATIVE POLYGONE): پراکندگی‌ تجمعی‌ را بیان‌ میکند و میتوان‌ از فراوانی‌ تجمعی‌ ساده‌ و نسبی‌ در رسم‌ آن‌ استفاده‌ نمود.

_ برای‌ نشان‌ دادن‌ پیشرفت‌ اجرای‌ یک‌ فعالیت‌ برنامه‌ریزی‌ شده‌ مفید است‌ .

_ هرگز بسوی‌ پایین‌ میل‌ نمیکند .

_ متغیرهای‌ کمی‌ پیوسته‌ بصورت‌ خطی‌ و یا منحنی‌ و متغیرهای‌ کمی‌ گسسته‌بصورت‌ پلکانی‌ نمایش‌ داده‌ میشوند .

بر اساس‌ این‌ نمودارها میتوان‌ صدکهای‌ مختلف‌ مثل‌ صدک ‌ 25 ، 50 و ...

را محاسبه‌ نمود.

مثال 5: جدول‌ ذیل‌ اطلاعات‌ ایمنسازی‌ کودکان‌ زیر یکسال‌ را بر علیه‌ سرخک‌ در خانه‌ بهداشت‌ الف‌ در سال1377 نشان‌ میدهد.

تعداد کودک‌ زیر یکسال‌ در این‌ روستا با توجه‌ به‌ رشد جمعیت 100نفر حدس‌ زده‌ شده‌ است.

جدول شماره 5 نمودار چندگوش(POLYGONE): نمودارخطی‌ است‌ که‌ برای‌ مقایسه‌ دو توزیع‌ روی‌ یک‌ نمودار و یا برای‌ متغیرهای‌ کمی‌ گسسته‌ گروه‌بندی‌ شده‌ استفاده‌میشود.

مشابه‌ هیستوگرام‌ بوده‌ و از وصل‌ کردن‌ وسط‌ ستونهای‌ هیستوگرام‌ بدست‌ می‌آید.

مثال6: جدول‌ ذیل‌ اطلاعات‌ مربوط‌ به‌ DMFT دانش‌ آموزان‌ ابتدایی‌ شهرستان‌ الف‌ را نشان‌ میدهد.

جدول شماره 6 نمودار ساقه‌ و برگ (Stem and Leaf Plot): یک‌ نمودار منعکس‌ کننده‌ توزیع‌ فراوانی‌ و هیستوگرام‌ است‌ و ضمن‌ نشان‌ دادن‌ شکل‌ هیستوگرام‌ داده‌ های‌ اصلی‌ را نیز نشان‌ میدهد.

طریقه‌ رسم‌ : 1ـ تعیین‌ تعداد گروهها 2 ـ یک‌ خط‌ عمودی‌ رسم‌ میشود.

3 ـ اولین‌ رقم‌ سمت‌ چپ‌ هر گروه‌ در طرف‌ چپ‌ خط‌ عمودی‌ (ساقه‌) یادداشت‌ میگردد.

4 ـ رقم‌(های‌) بعدی‌ در سمت‌ راست‌ خط‌ عمودی‌ نوشته‌ میشوند.

5 ـ میتوان‌ آن‌ را با داده‌ های‌ مرتب‌ شده‌ درست‌ نمود .

درنمودارمرتب‌ شده‌ با یک‌ نگاه‌ حداکثر فراوانی‌ ها و کمترین‌ وبیشترین‌مقادیرمشاهده‌شده‌مشخص‌میگردد.

مثال 7 : اطلاعات‌ ذیل‌ سن‌ زنانی‌ که‌ در سال‌1377در یک‌ مرکز بهداشتی‌ درمانی‌ نمونه‌برداری‌ پاپ‌ اسمیر انجام‌ داده‌اند رانشان‌ میدهد: نمودار ساقه‌ و برگ‌ سن‌ زنانیکه‌ در سال ‌1377 نمونه‌ برداری‌ گردن‌ رحم‌ انجام‌ داده‌اند.

2404432 2 598997879687958 * 031334103212243130101414 3 56998758695667979686796569585966 * 23400233323041200340020240401324020203431203420333 4 67559557966967776577759556767567556 * 2110031003120122002023000120 5 55575 * 4200 6 نمودار ساقه‌ وبرگ‌ بعد از مرتب‌ نمودن‌ داده ها: 0223444 2 556777888899999 * 000011111112223333334444 3 55555566666666667777888899999999 * 00000000000000011122222222222333333333333344444444 4 55555555555666666666777777777779999 * 0000000000001111112222222333 5 55557 * 0024 6 با نگاه‌ به‌ نمودار میتوان‌ میانه‌ ، صدک‌ 25 و صدک‌ 75 را مشخص‌ نمود .

رسم نمودار توسط نرم افزار SPSS کادرهای مکالمه برای مشخص کردن نمودارها و گراف ها را می توان از طریق منوی Graphs یا به عنوان گزینه هایی در درون روندهای گوناگونی بدست آورد .

برای مثال دستور Frequencies دارای گزینه ای به نام Charts می باشد .

صرف چند لحظه وقت برای بررسی نامها و برچسبهای متغیری که قرار است بر روی نمودارها و گرافها ظاهر شود ، ارزشش را دارد .در مواردی ممکن است شما بخواهید قبل از رسم آنها بعضی از اسامی را در فایل داده ها تغییر بدهید .اگر بعضی از داده ها در فایل داده ها مفقود است ، به خاطر داشته باشید که ورود داده های مفقود یا عدم ورود آنها را در نمودار مورد نظر مشخص کنید (به عنوان مثال در یک نمودار میله ای).

داده های مفقود را می توانید با غیر فعال کردن گزینه Display groups defined by missing values درون کادر مکالمه Options کنار بگذارید.

در صورتی که پیش بینی نمی کنید که ویرایش زیادی صورت بگیرد، در صورت تمایل سریعتر این است که در ابتدای کار عنوانی را اضافه نمایید (هرچند در نمودارهای مستطیلی تنها در مرحله ویرایش می توان عنوان اضافه کرد).

برای این کار بر روی دکمه Titlesکلیک کرده و عنوان مناسب را تایپ نمایید.

باید یک نکته را تذکر دهم که لازم نیست تمام چهارگوش های درون یک کادر مکالمه را تکمیل نمود .برای مثال می توان چهارگوش Label Cases by را(در صورتی که چنین گزینه ای لازم نباشد)خالی گذاشت.(در مجموعه داده های بزرگ، استفاده از Label Cases by می تواند خروجی را با تعداد بیش از حد برچسبها ، شلوغ و به هم ریخته کند.)اینکه آیا اطلاعات کافی درون یک کادر مکالمه مشخص شده است را می توان با توجه به دکمهOK و اینکه آیا عمل می کند یا خیر ،متوجه شد .اگر این دکمه هنوز غیر فعال باشد به مفهوم آن است که اطلاعات بیشتری باید قبل از اجرای دستور وارد شود.

مشاهده گراف ها و نمودارها بر روی صفحه نمایش بعد از آنکه یک گراف یا نمودار توسط SPSS کامل شد، در پنجره ای با عنوان Output1 در نمایشگر SPSS ظاهر می شود.ممکن است لازم شود در پنجره به سمت پایین حرکت کنیم ، یا به طور سریعتر بر روی آیکون آن در سمت چپ نمایشگر SPSS کلیک نمائیم.اگر بر روی پنجره دیگر کلیک نمائیم با در منوی Window پنجره دیگری را انتخاب نماییم، نمایشگر SPSS به طور موقت ناپدید می شود.

البته می توان به سادگی آن را با انتخاب مجدددر منوی Window برگرداند.کاربران می توانند با تغییر نسبت نمای نمودارها ، انها را باریکتر نمایند.

جهت تغییر نسبت نما، منوی زیر را انتخاب نمایید Charts : Edit : Option و سپس مقدار چهار گوش Chart Aspect Ratio را به 1 تغییر داده و OK را کلیک نمایید.

در ادامه چند تا از نمودارها را با توجه به کاربرد آنها می گم و توضیحات بیشتر را در مثالهایی که در مطالب بعدی خواهم گفت ارائه می دهم.

(A نمودارهایی که برای خلاصه کردن شرح و یا ارائه اطلاعات بکار برده می شوند.

نمودار میله ای ساده Bar Chart نمودار میله ای کنار هم قرار گرفته Clustered Bar Chart نمودار میله ای روی هم قرار گرفته Stacked Bar Chart نمودار سه بعدی 3D Bar Chart نمودار Histogram با منحنی نرمال Histogram With Normal Curve نمودار Box Plot با دامنه Interquartile نمودار ساقه و برگ Stem And Leaf Plot (Bنمودارهایی برای متغیرهای پیو سته عددی یا رقمی در میان گروهبندی ها نمودار Box Plot با دامنه Interquartile نمودار میله ای از خلاصه آمار در میان گروهبندی ها نمودار سه بعدی از خلاصه آمار در میان گروهبندی ها نسبت به دو متغیر (C نمودارهایی برای نگاهی به دامنه تغییرات و توزیع اطلاعات اطلاعات در میان گروهبندی های Ordinal,Nominal نمودار میله ای یا Bar Chart نمودار قطاعی(دایره ای) یا Pie Chart رسم گرافها1 1.

نمودار میله ای خوشه ای : می توان انواع گوناگونی از نمودارهای میله ای(Bar Charts) رسم کرد.فرض کنید می خواهیم یک نمودار میله ای برای توزیع فراوانی گروه خونی در یک نمونه 32 تایی از افراد رسم کنیم و می خواهیم توزیع گروه خونی در مردها را با توزیع آن در زنها مقایسه کنیم .

به عبارت دیگر ، می خواهیم به جای داشتن یک نمودار میله ای ساده (با یک میله برای هر یک از چهار گروه خونی)،دو خوشه از میله ها داشته باشیم که هر خوشه فراوانی گروههای خونی مختلف را درون نمونه مردها و زنها نشان می دهد.نمونه ای از یک نمودار میله ای خوشه ای(Clustered bar graph) در شکل زیر نشان داده شده است .

برای بدست آوردن این نمودار میله ای خوشه ای ،مراحل زیر را دنبال کنید: منوی زیر را انتخاب کنید: Graphs : Bar..

تا کادر مکالمه ی Bar Charts را بدست آورید.

گزینه Clusteredرا با کلیک کردن بر روی دیاگرام وسطی انتخاب نمایید .

با این کار حاشیه سیاه (که ابتدا دور گزینه Simple قرار دارد) به سمت پایین حرکت کرده و بر روی دیاگرام Clustered قرار می گیرد.

بر روی دکمه Define کلیک کنید تا کادر مکالمه ی دیگری باز شود که دارای عنوان طولانی : Define Clustered Bar : Summaries for Groups of Cases می باشد.

یک نمودار میله ای خوشه ای می خواهیم که در آن میله ها برای نشان دادن جداگانه توزیع های فراوانی گروه خونی در مردها و زنها به صورت پهلو به پهلو در یک نمودار کنار هم قرار داشته باشند تا بتوان آنها مقایسه کرد.در پنجره ی متغیرها در سمت چپ کادر مکالمه ، اسامی متغیرهای شما ظاهر می شود.هنگامی که هر یک از این متغیرها (با کلیک کردن بر روی آنها)، انتخاب شوند پیکانهایی که در سمت چپ دو چهارگوش متنی پایینی (Define Clusters byوCategory Axis ) قرار دارند، قابل انتخاب می شود.(بالا ترین چهارگوش که دارای عنوان Variable می باشد، تا زمانی که پایین ترین گزینه یعنی other summary function انتخاب نشده است.غیر قابل انتخاب باقی می ماند .

حال می توانید جهت بدست آوردن یک نمودار میله ای خوشه ای بر روی دکمه OK کلیک کنید.

2.

نمودارهای میله ای خطا قبل از طرح مطلب مثالی رو بیان می کنیم: این مثال شامل گروه خونی ۳۲ نفر به تفکیک مرد و زن همراه با قد و وزن آنهاست.

یک جایگزین برای نمودار میله ای ، نموداری است که SPSS آن را نمودار میله ای خطا (Error Bar chart) می نامد، که در آن میانگین مقادیر در هر طبقه توسط یک نقطه تنها نشان داده می شود و پراکندگی آن توسط یک خط عمودی که از درون این نقطه می گذرد مشخص می شود (به عنوان پراکندگی ، شما می توانید از فاصله اطمینان میانگین، مضرب انحراف معیارها یا مضرب خطاهای معیار برای میانگین ها استفاده کنید) .

نحوه ی به دست آوردن این نمودار به صورت زیر است: منوی زیر را انتخاب کنید Graphs : Error Bar… تا کادر مکالمه Error Bar باز شود.

گزینه پیش گزیدهSimple و سپس گزینه ی Summaries for groups of cases را انتخاب نمایید و بعد از دکمه Define را کلیک کنید تا چهارگوش Define Simple Error Bar: Summaries for Groups of cases باز شود.

متغیر مربوطه(در اینجا قد یا height ) را به چهارگوش Variable: و متغیر طبقه بندی(در اینجا جنس یا sex) را به چهارگوش Category Axis: منتقل کنید.

در چهار گوش Bars Represent ، مشخص کنید که آیا می خواهید میله ها فاصله اطمینان میانگین باشد یا مضربی از انحراف معیار یا خطای معیار برای میانگین (مضرب را در چهارگوش Multiplierوارد نمایید ) .اکنون برای ایجاد نمودار میله ای خطا ، بر روی دکمه OK کلیک کنید.

در شکل بدست آمده مشاهده می کنید که بین نقاط مربوط به دو جنس ، خطی وجود ندارد .

این کار کاملاً صحیح است زیرا مردها و زنها ، طبقات کاملاً متمایزی از یکدیگر هستند .اما در موارد دیگر هنگامی که طبقات به صورت رتبه ای هستند، ممکن است متصل کردن نقاط با خطوط مستقیم ، مناسب باشد .

این کار به سادگی با انتخاب گزینه Interpolation از منوی Format و انتخاب دستور مناسب در آن ، قابل انجام است.

3.

نمودارهای دایره ای نمودار دایره ای (pie-chart) تصویری از توزیع فراوانی یک متغیر کیفی را نمایش می دهد .

برای رسم یک نمودار دایره ای برای طبقات گروه خونی (bloodtyp) مراحل زیر را دنبال کنید : منوی زیر را انتخاب کنید: Graphs Pie….

تا کادر مکالمه Pie Chart باز شود.

از آنجا یی که گزینه پیش گزیده ی Summaries for groups of cases همان چیزی است که می خواهیم ، بر روی Define کلیک کنید تا کادر مکالمه ی Summaries for groups of cases Define Pie: باز شود.

بر روی متغیر گروه خون (bloodtyp) و ( u ) کلیک کنید تا نام متغیر به چهار گوش Define Slices by کپی شود.

بر روی گزینه % of cases کلیک کنید تا قاچها ، به جای تعداد بیانگر درصدها باشند.

در نهایت ، بهتر است که عنوانی نیز برای آن انتخاب کنیم .

برای این منظور بر روی Titles کلیک کنید و عنوان مورد نظر را در چهارگوش آن تایپ کنید.سپس بر روی Continue و OK کلیک کنید تا نمودار دایره ای مورد نظر رسم شود.

وقتی نمودار را مشاهده کردید شما می توانید الگوهای متفاوتی به قاچهای آن اضافه کنید و محل برچسب قاچها را نیز تغییر دهید.برای این کار درون منوی Chart گزینه Options را انتخاب کرده و کادر مکالمه ی Pie Options را باز کنید.

دکمه Format را انتخاب کنید تا کادر مکالمه ی Pie options : Label Format باز شود برای Position ، گزینه Best fit را انتخاب کنید.

همچنین در صورتی که بخواهید یکی از قاچها در بالا قرار بگیرد ، می توانید نمودار را بچرخانید .همچنین می توانید یک قاچ را اصطلاحاً "exploded" کرد، یعنی آن را مختصری از دایره نمودار جدا کرد.

4.

نمودارهای خطی فرض کنید که در مثال ما یعنی در مجموعه ای از داده های تحت مطالعه ؛ بازه کلی قد شرکت کنندگان را به پنج فاصله تقسیم کرده ایم ( کمتر از 155، 156 تا 165، 166 تا 175، 176 تا 185 و بیشتر از 185)و به این فواصل به ترتین رتبه های 1و2و3و4و5 را داده ایم .

البته ترتیب این طبقات قراردادی نیست ، زیرا قد یک متغیر کمی است.

به سادگی می توانیم از دستورRecode برای ایجاد متغیر جدید hghtcat که حاوی طبقات قد شرکت کنندگان است ، استفاده کنیم.

کلیه کدها را می توانیم با استفاده از کادر مکالمه Define Labeble در کادر مکالمه Define Variableمشخص کنیم.

می توان توزیع متغیر کمی قد را با کمک یک هیستوگرام نمودار کرد .اما جایگزین آن ، یک نمودار خطی(line graph) است که در آن فراوانی مشاهدات هر یک از فواصل ، توسط یک نقطه در وسط فاصله مورد نظر نشان داده می شود و نقاط توسط خطوط مستقیم به هم وصل می شوند.

برای بدست آوردن یک نمودار خطی ، منوی زیر را انتخاب کنید Graphs Ú Line…..

سپس کادرهای مکالمه ی Line Charts (گزینه Simple را انتخاب کنید وسپس بر روی Define کلیک کنید ) و Define Simple Line: Summaries for Groups of Cases را تکمیل کنید.

برای نمایش نمودار بر روی OK گزینه کلیک کنید.

5.

نمودارهای پراکنش نمودار پراکنش(scatterplot) توزیع دو متغیره ی دو متغیر کمی را نشان می دهد و همیشه باید قبل از محاسبه ضریب همبستگی و انجام آنالیز رگرسیون (که در مطالب بعدی خواهم گفت) آن را بررسی کرد .

برای بدست آوردن نمودار پراکنش وزن در مقابل قد ، مراحل زیر را دنبال کنید: منوی زیر را انتخاب کنید: Graphs scatter…… تا کادر مکالمه ی scatterplot باز شود بر روی Define کلیک کنید تا کادر مکالمه ی Simple Scatterplot باز شود.

متغیر قد بر حسب سانتی متر(height) را وارد چهارگوش X Axis: و وزن بر حسب کیلوگرم (weight) را وارد چهارگوش Y Axis: کنید .این کار را با کلیک کردن نام هر یک از متغیرها و سپس دکمه جهت نما انجام دهید.

ردیف‌سطح‌ تحصیلات‌شهرشهرشهرروستاروستاروستاجمع کل‌ردیف‌سطح‌ تحصیلات‌مردزن‌جمع‌مردزن‌جمع‌جمع کل‌1بیسواد314606102پنجم‌ ابتدایی‌8210202646563سوم‌ راهنمایی‌841212820324دیپلم‌9312516185فوق‌ دیپلم61016628246لیسانس101929426357بالاتر ازلیسانس538404128جمع‌ کل‌494291573996187 ردیف‌نام‌ بیماری‌مردمردزنزنکلکلردیف‌نام‌ بیماری‌تعدادنسبت‌تعدادنسبت‌تعدادنسبت‌1پرفشاری‌ خون‌1832/151218/53050/652بیماری‌ قلبی‌1526/81015/42542/23بیماری‌ روانی‌610/7913/81524/54سایر بیماریها814/31523/12337/45کمخونی‌35/3557/7813/16دیابت‌610/71421/52032/27جمع‌ کل‌5616511211 سال‌ ارزشیابی‌137313741375137613771378امتیاز ارزشیابی‌67/774/672/576/582/384/5 کمتر از 50 داده 7_5 گروه 100 _ 50 داده 10_6 گروه 250 _100 داده 12_7 گروه‌ بیشتر از 250 داده 20_10گروه‌ توصیه‌ میشود که‌ فاصله‌ گروهها برابر باشد ، در صورت‌ انتخاب‌ نامساوی‌ فاصله‌ گروهها امکان‌ مقایسه ‌وجود نخواهد داشت‌ و در صورت‌ ناگزیر بودن‌ به‌ انتخاب‌ نامساوی‌ باید در گروه‌ مربوط‌ به‌فاصله‌ بیشتر ازچگالی‌ فراوانی‌ استفاده‌ شود.

فراوانی نسبیفراوانی مطلقگروه بندی نتایج ارزشیابیردیف گروهبندی نتایج ارزشیابی0/21260_240100280_26120/21300_28130/21320_30141/67340_32151/88360_3416627380_361712/154400_381818/382420_401924/6110440_4211018/181460_4411112/556480_461124/520500_48113 نام‌ ماه‌تعداد کودک‌ واکسینه‌ شده‌درصد پوشش‌ ایمنسازی‌ در ماه‌فروردین‌88%اردیبهشت‌66%خرداد1010 %تیر66%مرداد88%شهریور77%مهر55%آبان‌1111%آذر66%دی‌44%بهمن‌66%اسفند88%جمع‌ کل‌8585% از نقطه‌ وسط‌ اولین‌ ستون‌ تا محل‌ برخورد با محور افقی‌ و از نقطه‌ وسط‌ آخرین‌ ستون‌ تا محور افقی‌ باید ادامه‌ یابد تا نمودار چند ضلعی‌ کامل‌ گردد و معلوم‌ شود که‌ سایر گروهها قبل‌ و بعد از اولین‌ و آخرین‌ گروه‌ دارای‌ فراوانی‌ صفر هستند.

فراوانیگروه بندی میانگین DMFT101-082-1/1203-2/154-3/145-4/136-5/1 معمولا"در مطالعات‌ بهداشتی‌ و پزشکی‌ تعداد گروهها با توجه‌ به‌ تعداد داده ‌14 _ 6 گروه‌ در نظر گرفته‌ میشود و یا معادل‌ ریشه‌ دوم‌ تعداد داده‌ ها در نظر گرفته‌ میشود.

22 64 57 49 37 29 23 40 40 35 31 26 62 51 51 45 28 20 44 41 38 29 25 47 50 60 55 45 47 47 45 34 32 52 52 43 42 44 43 43 43 40 40 40 39 39 28 50 50 60 47 46 37 31 29 24 22 30 41 45 45 52 52 50 47 30 24 36 36 36 25 36 42 42 44 44 51 55 53 47 45 45 46 46 27 31 31 40 40 44 42 42 52 50 50 46 55 24 30 44 43 43 43 55 47 50 27 32 34 38 39 39 40 41 42 42 44 45 46 50 53 46 49 45 27 31 40 40 44 46 47 50 52 53 46 43 43 40 40 35 33 29 36 36 36 38 39 39 43 52 50 46 49 42 40 37 35 33 30 33 36 38 43 45 47 51 28 35 39 43 50 45 49 29 32 31 43 51 47 28 36 42 40 37 47 50 31 33 33 42 39 35 51 34 34 33 42 35 40 36