در فناوری هسته‌ای، خواه صلح آمیز باشد یا نظامی، ماده بنیادی مورد نیاز، اورانیوم است. اورانیوم از معادن زیرزمینی و همچنین حفاری‌های رو باز قابل استحصال است. این ماده به رغم آن که در تمام جهان قابل دستیابی است اما سنگ معدن تغلیظ شده آن به مقدار بسیار کمی قابل دستیابی است.
تبدیل اورانیوم
سنگ معدن اورانیوم استخراج شده در آسیاب خرد و ریز شده و به پودر بسیار ریزی تبدیل می‌شود. پس از آن طی فرآیند شیمیایی خاصی خالص سازی شده و به صورت یک حالت جامد به هم پیوسته که از آن به عنوان کیک زرد «YellowCake » یاد می‌شود، درمی آید. کیک زرد شامل 70 درصد اورانیوم بوده و دارای خواص پرتوزایی (Radioactive) است.
هدف پایه‌ای دانشمندان هسته‌ای از فرآیند غنی‌سازی افزایش میزان اتم های اورانیوم 235 است که برای این اهداف اورانیوم باید اول به گاز تبدیل شد با گرم کردن اورانیوم تا دمای 64 درجه سانتیگرادی حالت جامد به گاز هگزا فلوئورید اورانیوم (UFG) تبدیل می‌شود.
هگزا فلوئورید اورانیوم خورنده و پرتوزا است و باید با دقت جابه‌جا شود، لوله ها و پمپ ها در کارخانه های تبدیل کننده به صورت ویژه‌ای از آلیاژ آلومینیوم و نیکل ساخته می‌شوند. گاز تولیدی همچنین باید از نفت و روغن‌های گریس به جهت جلوگیری از واکنش‌های نا‌خواسته شیمیایی دور نگه داشته شود.
کاربردهای انرژی هسته‌ای
استفاده از انرژی هسته‌ای، یکی از اقتصادی‌ترین شیوه‌ها در دنیای صنعتی است و گستره عظیمی از کاربردهای مختلف، شامل تولید برق هسته‌ای، تشخیص و درمان بسیاری از بیماری‌ها، کشاورزی و دامداری، کشف منابع آب و ... را در بر می گیرد.
انرژی هسته‌ای در مجموع، مانند یکی از انرژی های موجود در جهان مثل انرژی بادی، آبی، گاز و نفت و ... است، اما در مقایسه با آنها جزو انرژی‌های پایان‌ناپذیر شمرده می‌شود، که از نظر میزان تولید انرژی پاسخگوی نیازهای بشر خواهد بود. بعضی انرژی حاصل از تبدیل مقدار کمی ماده به انرژی است.
انرژی هسته‌ای کاربردهای متعددی دارد که در یک تقسیم بندی کلی می‌توان آن را به نظامی و غیر نظامی یا صلح جویانه تقسیم کرد. تولید برق، یکی از نیازهای روزمره و فوق‌العاده تأثیر‌گذار بر زندگی مردم است که اگر با صرفه اقتصادی بیشتر و آلودگی هر چه کمتر زیست محیطی همراه باشد به یقین خواهد توانست در اقتصاد کشور نقش به سزایی ایفا کند. انرژی هسته‌ای که از این دو شاخصه مهم برخوردار است، می‌تواند در این زمینه به کمک نیروگاه‌ها آمده و جهان را از بحران محدودیت منابع فسیلی رهایی بخشید. به همین دلیل، نیروگاه برق اتمی، اقتصادی‌ترین نیروگاهی است که امروزه در دنیا احداث می شود.
یکی از روشهای تشخیص و درمانی ارزشمند در طب، پزشکی هسته‌ای است که در آن از ایزوتوپ های رادیواکتیو برای پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود. گفتنی است از رادیوایزوتوپ ها 60 سال است که برای شناسایی و درمان بیماری‌ها استفاده می شود.
پرتودهی مواد غذایی، عبارت است از قرار دادن ماده غذایی در مقابل مقدار مشخص پرتو گاما به منظور جلوگیری از جوانه‌زنی بعضی مخصولات غذایی مانند پیاز و سیب زمینی و همچنین کنترل آفات انباری، کاهش بار میکروبی و قارچی بعضی از محصولات مانند : زعفران و ادویه و تأخیر در رسیدن بعضی از میوه ها به منظور افزایش زمان نگهداری آنها و ... در بخش کودها مطالعات مربوط به تغذیه گیاهی نیز از این روش استفاده می شود مانند نحوه جذب کودها و عناصر و ...
با استفاده از تکنیک پرتو تابی هسته‌ای می توان تغییرات ژنتیکی مورد نظر برای اصلاح محصول در توده های گیاهی به کار برد. نقش تکنیک های هسته‌ای در پیشگیری، کنترل و تشخیص بیماری های دامی، نقش تکنیک‌های هسته‌ای در تولید مثل دام، نقش تکنیک های هسته‌ای در تغذیه دام، نقش تکنیک های هسته‌ای در اصلاح نژاد دام، نقش تکنیک های هسته‌ای در بهداشت و ایمنی محصولات دامی و خوراک دام.
کاربرد تکنیک های هسته‌ای در مدیریت منابع آب همان بهبود دسترسی به منابع آب جهان یکی از زمینه‌های بسیار مهم توسعه شناخته شده است. بیش از یک ششم جمعیت جهان در مناطقی زندگی می‌کنند که دسترسی مناسب به آب آشامیدنی بهداشتی ندارند. تکنیک های هسته‌ای برای شناسایی حوزه‌های آبخیز زیرزمینی، هدایت آبهای سطحی و زیرزمینی، کشف و کنترل آلودگی و کنترل نشست و ایمنی سدها به کار می‌رود. از این تکنیک ها، برای شیرین کردن آب شور دریا نیز استفاده می شود