چرا ارتباط را یاد میگیریم؟
هر طراح صنعتی جهت خلق مصنوعی که بتوان آن را توسط صنایع ماشینی تولید نموده و در زمانی استفاده کارآیی لازم را از جهت جسمی و روانی برای استفاده کننده خود داشته باشند ناچار است قبل از خلق هر نوع مصنوعی نحوه ارتباطات بین استفاده کنندگان و مصنوعات مشابه را مطالعه نموده و از طریق این مطالعه معایب و محاسبن و کمبودهای احتمالی در نحوه ارتباط تولید و مصرف کننده را بشناسد زیرا با شناخت این نقایص و کمبودها میتوان ایدههای خلاقانهای برای ایجاد مصنوعی جدید ارائه کرد که مصنوع جدید این نقایص ارتباطی را نداشته باشد.
به طور مثال برای طراحی یک ترازوی شیرینی فروشی ابتدا شناخت مفاهیم ارتباطی انسان با چنین ترازویی در وضع موجود کاملاً ضروری است. آیا فروشنده در خواندن اعداد مشکلی ندارد (که این اشکال ارتباطی میتواند کوچکی اعداد، براقی صفحه، تقسیم نکردن فواصل کیلوها و غیره باشد)، آیا خریدار با قیمت و وزنهای مورد درخواستش کاملاً راحت مرتبط میشود؟ یعنی به سادگی آنان را میخواند؟ میبینیم برای طراحی چنین وسیلهای حداقل شناخت این ارتباطات در وهله اوّل قرار میگیرد.
چارلز کولی در کتاب مفهوم به معنای ارتباط در سازمانهای اجتماعی “ارتباط را چنین تعریف کرده است: «ارتباط مکانیزمی است که روابط انسان بر اساس و به وسیله آن به وجود میآید و تمام مظاهر فکری و وسایل انتقال و حفظ آن در مکان و زمان بر پایه آن توسعه پیدا میکند. ارتباط حالات چهره، رفتارها، حرکات، طنین صدا، کلمات، چاپ ، راهآهن ، تلگراف، تلفن، اینترنت و … تماماً وسایلی هستند که در راه غلبه انسان بر مکان و زمان ساخته شده است.»
یکی از دانشمندان در مورد ارتباط میگوید: «ارتباط عبارت است از انتقال اطلاعات در محدوده سه چیز: انتشار- انتقال- دریافت پیام.»
میلر در کتاب … چنین اظهار میدارد : ارتباط هنگامی روی میدهد که یک منبع پیام علائمی را از طریق کانال به دریافت کنندهای که مقصد محسوب میشود ارسال کند.
بابک احمدی در کتاب “از نشانههای تصویری تا متن”؛ یک پیام دارای عناصر زیر میباشد:
1- عنصر فرستنده پیام
2- گیرنده
3- خود پیام
4- خبری که از زمینه میدهد
5- در پیکره یک سری بندهایی وجود دارد که باید آنها را کنار زد و به مقصود نهایی رسید.
6- تماس واکنشی در مقابل پیام نشان دادن حاکی از برقرار شدن تماس است.
در مقوله ارتباط بایستی چهار اصل را مد نظر قرار دهیم:
- شدت ارتباط
- اهمیت ارتباط
- کیفیت ارتباط
- محتوای ارتباط
شدت ارتباط
شدت ارتباط بر اساس واحد زمان محاسبه شده و مقدار ارتباطی است که از نظر زمانی هر فرد یا گروه با تولید صنعتی به هنگام استفاده پیدا مینماید.
چنانچه در یک ساعت استفاده از وسیلهای مانند کیف در حال حمل که بیشترین ارتباط به لحاظ زمانی با دستگیره صورت میپذیرد، نتیجه گرفته میشود که از مجموعه ارتباط با کیف، شدت ارتباط دست با دستگیره بیشتر است. این را بدان لحاظ باید بدانیم که به هنگام طراحی یک کیف دانشجویی از طریق شدت ارتباطات مقدار تفکر و دقت خود را بر روی تک تک گروههای ساختاری یک مصنوع داشته باشیم تا بدین نسبت تفکرات خود را ارزشیابی نموده و میزان دقت خود را بر روی طراحی پیکره جدید نشان دهیم.
اهمیت ارتباط
بستگی به عملکرد یک نوع مصنوع دارد که به طور مثال بیشترین ارتباط استفاده گر با یک چاقوی آشپزخانه دسته و عمل کرد تیغه آن بوده که میبایست کاملاً راحت و درست طراحی شده باشد. در یک آنکوباتور بیشترین توجّه طراح به طراحی المانهایی است که هشدار دهنده بوده تا از این طریق وضعیت کودک را به پرستاران ابلاغ نماید.
کیفیت ارتباط
کیفیت ارتباط بدین معناست که بر ارتباط وضع موجود میتواند درست یا ناقص و یا کاملاً غلط باشد. مثال: ارتباط استفاده گر به هنگام استفاده با یک دستگاه چرخ گوشت خانگی میتواند به دلیل درست بودن مخزن گوشت و همچنین ارتفاع چرخ گوشت و … کاملاً به درستی فکر شده باشد یعنی استفاده گر از هنگام شروع کار دستگاه تا اتمام آن بدون هیچ مشکلی کار خود را انجام دهد. حال اگر همین چرخ گوشت به نحوی باشد که از طریق کودکان متعلق به خانواده با انداختن وسایلی و یا احتمالاً دست خود در داخل چرخ گوشت و … باعث صدمه زدن به آنان شود، مسلم است طراح فقط مسائل ارتباطی را برای والدین در نظر گرفته و ارتباط کودکان را مد نظر قرار نداده است.
در مورد یک سماور درجه تنظیم وجود داشته باشد ولی اگر این درجه تنظیم هنگام اتومات شدن یا جوش را به درستی نشان ندهد، مسلم است که ارتباط استفاده کننده با این کلید ناقص خواهد بود.
محتوای ارتباط
در محتوای ارتباط ما میتوانیم رابطههای فیزیولوژیکی، رابطههای احساسی، استتیک و سمبلیک داشته باشیم که از نظر شخصیتی طراحی صنعتی برایمان از سایر ارتباطات مهمتر بوده و میبایستی دقت لازم را در تجزیه و تحلیل این نوع ارتبااطت داشته باشیم.
تعریف رفتار