بیماریهای شغلی (حرفه ای)
1- بیماری های شغلی یا حرفه ای را تعریف کنید؟
به اختلالات و عوارضی گفته می شود که در محیط های کار غیرفنی و غیربهداشتی و یا بر اثر رعایت نکردن اصول و قواعد درست انجام کار، عارض می شوند.
2- بیماریهای شغلی به چند دسته تقسیم می شوند؟
1- بیماریهای ناشی از عوامل فیزیکی
2- بیماریهای ناشی از عوامل شیمیایی
3- بیماریهای ناشی از عوامل بیولوژیکی
4- بیماریهای روانی
3- پنج نوع بیماری ناشی از عوامل فیزیکی را نام ببرید؟
الف) بیماریهای ناشی از سرمای محیط کار :
این بیماریها بیشتر از نوع سرماخوردگی های حاد و مزمن است که در موارد پیشرفته و شدید، منجر به انجماد نسوج و بافتها و سرانجام گانگرن عضلات خواهدشد.
ب) عوارضی ناشی از آلودگی های صوتی :
انواع صدا از ماشین های خط تولید ناشی می شود که اثرات نامطلوبی بر روی اندامهای مختلف بدن انسان وارد عوارضی مانند زیاد شدن ضربان قلب، بالا رفتن مصرف اکسیژن بدن، زیاد شدن تنفس، ناراحتی های گوارشی و ...
موجب ایجاد محیط نامساعد برای انجام کار و اختلالات عصبی و روانی، برهم زدن تمرکز فکری، کاهش بازدهی کار، تغییر آستانه شنوایی کم شدن قدرت شنوایی می گردد.
ت) لرزش و ارتعاشات :
لرزش و ارتعاش دستگاه ها نیز عوارضی در بر دارد که بویژه برای نسوج نرم دست و یا بیشتر است و منجر به کالسیفیه شدن استخوانها، ضایعات عروقی، دردهای روماتیسمی در سنین بالا و آرتریت حاد می شود.
ث) بخار آب و هوا :
رطوبت نسبی مناسب برای محل کار حدود 50 تا 60 % است که اگر از این مقدار کمتر باشد منجر به خشکی هوا و در نتیجه بروز مشکلات تنفسی می شود و چنانچه بیشتر از این حد باشد منجر به اشباع هوا از بخار آب و عوارضی مانند اشکال در تنفس پایین آمدن دید چشم، زنگ زدگی و فرسودگی دستگاهها و لوازم می شود.
ج)اشعه :
از اشعه یونیزه در صنایع غذایی برای نگهداری مواد غذایی، حشره زدایی، قارچ کشی، جلوگیری از جوانه زدن و سبز شدن مواد غذایی و بهبود ویژگی های فیزیکی، استفاده می شود.
4- انواع بیماریهای ناشی از عوامل شیمیایی را نام ببرید؟
الف) گاز آمونیاک :
کارکنانی که در واحدهای یخ سازی، سردخانه ها، بیسکویت سازی شاغل هستند، در معرض این گاز و خطرات آن قرار می گیرند.
گاز آمونیاک از راه تنفس و مخاط نرم، وارد بدن انسان می شود و عوارضی مانند پرخونی دستگاه تنفس، ناراحتی های چشم و ذات الریه، ایجاد می کند و اگر مقدار گاز به 1% برسد موجب مرگ می شود.
ب) گاز فریون :
در گذشته نزدیک از این گاز در سردخانه های بزرگ صنعیت به عنوا گاز سرمازا استفاده می شد فریون گازی است بی خطر ، اما از ترکیب آن، با اکسیژن در دمای بالا گاز سمی و خطرناک فشرن ایجاد می شود که سمی است و قابلیت انفجار بالایی دارد.
ج) so2 : ای گاز در اثر احتراق نفت سیاه، مازوت و بویژه گوگرد و ترکیبات آن آزاد می شود.
قرار گرفتن در معرض این گاز، بدون کاربرد وسایل ایمنی ،عوارضی مانند تحریک مخاط چشم و گلو را به دنبال دارد.
د) حلال ها : حلال های آلی مانند سیکوهگزان،هگزان، هپتان و مانند اینها در کارخانه هی روغن کشی به کار می رود.
کارکنانی که با این ترکیبات سرو کار دارند، در صورت رعایت نکردن مسایل ایمنی و حفاظتی دچار عوارضی مانند کم خونی، اختلالات تنفسی، خارش، تهوع و ناراحتی های عصبی می شوند.
ه) H2s : از این گاز در کارخانه های قند و صنایع تخمیری استفاده می شود.
این گاز از راه دستگاه تنفس جذب می شود و عوارضی مانند سردرد، تهوع ، سرفه و عوارض چشمی ایجاد می کند.
5- بیماریهای ناشی از عوامل بیولوژیک را نام ببرید؟
پاره ای از عوامل بیولوژیک مانند انگلها، باکتری ها، قارچ ها، ویروسها، ریکتزی ها، از عواملی هستند که به اشکال مختلف سلامت کارکنان واحدهای صنعتی، بویژه واحدهای مربوط به مواد غذایی را به مخاطره می اندازند.
برای نمونه کسانیکه بادام ها پرندگان و آبزی ها سرو کار دارند، ممک است بر اثر رعایت نکردن مسایل بهداشتی، بیماریهایی مانند، سیاه زخم کسیت هیداتیک، انواع کرم کدو و بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان دچار شوند.
بیماری بروسلوز، از گاو، بز و گوسفند و بیماری سالمونلوز بیشتر از پرنده ها به انسان منتقل می شود.
6- برای پیشگیری از عوارض صوتی ، چه اقداماتی می توان انجام داد؟
لازم است سرو صدای محیط کار از لحاظ شدت، فرکانس و دوام ، مورد ارزیابی و سنجش قرار گیرد.
همچنین اثرات سوء آن برروی اندامها ارزیابی می شود و حد قابل تحمل آن برای افراد در شرایط متفاوت تعیین گردد.
7- برای پیشگیری از عوارض ناشی از ارتعاشات، چه نکاتی باید رعایت شود؟
- از اشتغال بیماران مبتلا به دیابت و بیماریهای قلبی و عروقی برای کار با دستگاههای لرزش دار اجتناب شود.
- از وسایل ایمنی مربوط استفاده گردد.
- به کارکنان آموزش لازم برای کار با دستگاههای لرزش دار، داده شود.
ایمنی کار در صنایع غذایی 1- حادثه را تعریف کنید و چه زمانی اتفاق می افتد؟
حادثه یعنی رویداد، واقع و پیش آمد ناگوار و ناخوش آیند پیش بینی نشده که خارج از نظم عومی کار به وقوع می پیوندد و خسارات مالی و جانی در بردارد.
حادثه زمانی اتفاق می افتد که یکی از موارد زیر صادق باشد: - ناتوانی از پیش بینی وقوع آن - ضعف در مقابله با آن - ناتوانی برای فرار از آن 2- انواع حادثه را بیان کنید؟
- کار با ماشین و وسایل غیراستاندارد یا بدون حفاظت ایمنی - رعایت نکردن استاندارهای انجام کار از سوی مشاغل - مسمومیت ناشی از مواد شیمیایی محیط کار سقوط و سرخوردن در اثر لغزندگی - گرما و سرمای بیش از حد، انفجار ، آتش سوزی، نشت بخارات سمی و مانند اینها.
3- عوامل مؤثر در بروز حوادث به چند دسته تقسیم می شوند نام ببرید؟
1- عوامل فردی 2- عوامل محیطی 3- عوامل مدیریتی 4- عواقب ناشی از بروز حوادث را نام ببرید؟
1- عواقب انسانی : حادثه دیدگی کارکنان موجب می شود که افراد حادثه دیده خانواده آنان،همکاران و خانواده های آنان احساس ناامنی کنند که این امر خود، بر میزان بهره وری کار تأثیر منفی خواهد داشت.
2- عواقب اجتماعی : از نظر اجتماعی با کم شدن نیروی کار، زیانهای اجتماعی عارض می شود و حضور افراد حادثه دیده در جامعه، اثرات سویی بر روحیه مردم، بویژه جوانان دارد.
3 - عواقب اقتصادی : از نظر اقتصادی، عواقب ناشی از بروز حوادث به دو دسته تقسیم می شند.
زیانهای اقتصادی مستقیم شامل وقفه کار، هزینه های درمان - زیانهای غیرمستقیم که به مراتب بیشتر و گاه تا ده برابر زیانهای مستقیم برآورد می شود.
5- راههای پیشگیری از حادثه را نام ببرید؟(4 مورد) پیش بینی حادثه و جلوگیری از بروز آن با برقرار کردن نظم کارگاهی، رفع موانع مختلف بر سر راه کارکنان، رفع لغزندگی زمین، رفع عوامل سقوط، تعیین نقاط حادثه خیز در ساختمان و دستگاهها، جایگزین کردن موارد و روشهای مخاطره آمیز با روشهای سالم.
- تشکیل کمیته های امداد و عملیات نجات و شناسایی امکانات پزشکی اطراف محل برای امداد رسانی هر چه سریعتر به افراد حادثه دیده.
- تدوین آیین نامه های لازم و مقررات مناسب برای پیشگیری از بروزحادثه - سعی در ایجاد انگیزه های رفتاری برای کارکنان، به منظور کاربرد وسایل ایمنی و حفاظتی و تفهیم این موضوع به آنان که حتماً نباید اول حادثه رخ دهد و بعد وسایل ایمنی مورد استفاده قرار گیرد.
6- وظایف شاغلان در پیشگیری از حوادث را توضیح دهید؟
- آگاه شدن از خطرات احتمالی از محیط کار و شغلی که تصدی آن را برعهده دارند.
- استفاده از وسایل حفاظتی و ایمنی مانندعینک، کلاه، گوشی ، ماسک - اطمینان از سلامت کار ماشینها پیش از آغاز کار با آنها - حفظ آرامش فردی، پرهیز از عجله و شتاب در انجام کارها و بویژه زمان تمام شدن ساعت کار موظف - خودداری از انجام کار با ماشین های خطرآفرین به هنگام بروز عصبانت یا عجله و شتاب.
7- وظایف کارفرمایان را در پیشگیری از حوادث نام ببرید؟
- تأمین محیط کار ایمن بر اساس ضوابط و قوانین و مقررات ملی و بین المللی - تأمین وسایل ایمنی و حفاظتی برای تک تک مشاغل و محیطهای کار به طور جداگانه و برای هر یک به تناسب نوع و میزان خطر آفرینی آنها - تأمین وسایل کمکهای اولیه مناسب - تأمین تسهیلات لازم برای آموزش کارکنان نسبت به حوادث و وسایل ایمنی.
8- وظایف مسؤول بهداشت حرفه ای یا پزشک در پیشگیری از حوادث را نام ببرید؟
- مشاوره با مدیر کارخانه برای امور پیشگیری از بیماریهای شغلی و حوادث - انجام معاینات پیش از اشتغال یا اخذ کارت معاینه بهداشت از مراکز دارای صلاحیت.
- ارزیابی توانایی داوطلب برای انجام کاری که قرار است مسئولیت آن را برعهده بگیرد.
- تعیین حد تحمل کارکنان برای انجام کارهای مربوط به آنان - تدوین آئین نامه های اختصاصی برای سلامت محیط کار - آموزش کارکنان و آماده نمودن آنان برای رویایی با خطر 9- عوامل مهم ایجاد آتش را توضیح دهید؟
- اکسیژن هوا در بیشتر محیط های کار، به مقدار کافی وجود دارد.
- دمای لازم برای آغاز آتش سوزی از منابع گوناگون ایجاد شده است و به وسیله هدایت جابه جایی و تشعشع منتقل می شود.
- مواد اشتعال پذیر یا سوختنی که به اشکال جامد، مایع و گاز در محیط کار یافت می شوند.
10- مهمترین مواد اشتعال پذیر یا سوختنی در محیط کار کدامند؟
1- گاز طبیعی در سیستم های لوله کشی 2- گاز مایع در کپسول 3- فلزات اشتعال پذیر مانند: سدیم، پتاسیم، آلومینیوم،منیزیوم 4- الکتریسته 5- مواد منفجره 6- سوختنی های جامد که پس از سوختن مقداری خاکستر از خود به جای می گذارند.
11- روشهای مهار آتش سوزی را بیان کنید؟
1- برای خاموش کردن آتش سوزی های حاصل از مواد سوختنی جامد، بهترین راه سردکردن با استفاده از آب است با پاشیدن آب بر روی آتش می توان شعله را خاموش کرد.
2- برای مهار آتش سوزی حاصل از مواد سوختنی گازی هم استفاده از مواد خاموش کننده پودری توصیه می شود.
3- برای خاموش کردن آتش حاصل از مواد سوختنی مایع، از آب نمی توان استفاده کرد.
برای خاموش کردن این نوع آتش سوزی باید از خاموش کننده های پودری و گازی استفاده کرد به طوری که این مواد مانع رسیدن اکسیژن هوا به سطح مواد مایع مشتعل شوند.
12- ویژگی های افراد حادثه پذیر چیست؟
افراد حادثه پذیر افرادی هستند حواس پرت، عصبانی، ترسو، دارای روحیه ماجراجویی، خودنما، خود بزرگ بین.
13- فراوانی درصد حادثه در اندامهای گوناگون بدن چگونه است؟
اول : دست و مچ دست، ساعد، بازو دوم : پا، مچ و ساق پا سوم : سر و گردن چهارم : شکم پنجم : سایر اندامها 14- نقش سازمان بین المللی کار در پیشگیری از حوادث چیست؟
هدف این سازمان که یکی از سازمانهای وابسته به سازمان ملل متحد است، بالابردن استاندارد کار، وسایل مربوط به تأمین رفاه آسایش و آزادی کارگران در تمام دنیاست.