تخمدان پلی کیستیک ( تنبلی تخمدانها )
تخمدان پلی کیستیک ( تنبلی تخمدانها )
این بیماری به صورت معمول با قاعدگی کاملاً نامنظم ، نازایی ، پرمویی بدن ، چاقی و بزرگی دو طرفه تخمدان پر از کیست است . حدود ۳٪ افراد در سنین باروری به این بیماری مبتلا بوده و علت بیماری به طور کامل شناخته نشده است ولی شاخص ترین اختلال مربوط به غدد درون ریز بوده که در آن افزایش هورمون های مردانه یا آندروژنها دیده می شود .
علائم ، نشانه ها و ارزیابی
نشانه های عدم تخمک گذاری
این حالت با خونریزی های نامنظم ( حدود ۱۵٪ بیماران ) ، عدم قاعدگی ( حدود ۵۰٪ بیماران ) و نازایی ( ۷۵٪ بیماران ) تظاهر می کند .
افزایش آندروژن
افزایش آندروژن های تخمدان و غده فوق کلیوی باعث بروز پرمویی ، چرب شدن پوست و آکنه به درجات مختلف می شود . شیوع پرمویی حدود ۹۰-۷۰ درصد موارد بوده و اغلب سرعت پیشرفت و شدت آن کم می باشد . افزایش آندروژن غالباً به قدری زیاد است که موجب عضلانی شدن اندام ، کلفت شدن صدا و ریزش موهای شقیقه می شود ، لذا در صورت پیشرفت سریع و شدید علائم فوق باید به فکر بیماری های دیگری مثل بدخیمی و مشکلات غده فوق کلیه بود .
چاقی
در حدود ۵۰ -۴۰ درصد مبتلایان به این بیماری چاق هستند . چاقی خود موجب افزایش هورمون تستوسترون آزاد و نیز تولید دائمی استروژن از آندروژن می شود .
همچنین ضایعات پررنگ پوستی که قهوه ای ، مایل به سبز و قرینه هستند و در لمس ظریف به صورت مخمل حس می شوند و بیشتر مناطق گردن ، زیربغل و کشاله ران را گرفتار می کنند و در حدود ۵۰-۳۰ درصد بیماران مبتلا و در افراد چاق دیده می شود .
تدابیر درمانی
درمان بیماران مبتلا به بیماری تنبلی تخمدان وابسته به نیاز و شکایت بیمار بوده و دارای ۳ جنبه اصلی است که هریک درمان خاص خود را می طلبد و شامل پرمویی ، آکنه ، عدم تخمک گذاری مزمن و در نتیجه وجود ممتد استروژن و ضخیم شدن لایه درونی رحم ( آندومتر ) است .
در درمان پرموئی باید نکات زیر را مد نظر قرار داد و به بیمار نیز انتقال داده شود :
موهایی در بدن وابسته به آندروژن هستند و اینها به درمان طبی پاسخ میدهند . این موها عبارتند از : موهای صورت ، سینه ، شکم و کشاله ران ، موهای سایر نقاط بدن نظیر اطراف سینه ، بازوها ، پشت و ساق پاها پاسخ مناسبی به درمان طبی نمی دهند .
به غیر از قرص ضدبارداری در استفاده از سایر داروها باید یک روش مطمئن جلوگیری از حاملگی در طول درمان بکار برده شود .
حداقل مدت زمان لازم برای مشاهده اثرات درمانی دارو حدود ۶ ماه است .
در بیش از نیمی از بیمارانی که معالجه شده اند ، پس از قطع دارو موها مجدداً رشد می کنند .
تا حصول نتیجه مطلوب ، بهتر است از روش مکانیکی ( بی رنگ کردن ، تراشیدن و کندن مو ) نیز استفاده شود .
آن گروه از موهایی که مدتهای مدیدی است رشد کرده و دارای ضخامت زیادی هستند ، به درمان طبی پاسخ مناسب نداده و باید به روش فیزیکی آنها را از بین برد .
در افراد چاق کاهش وزن می تواند در هر ۳ جنبه درمان کمک کننده باشد .