دانلود تحقیق تغذیه وگوارش

تغذیه وگوارش
مقدمه
همانطور که می دانید تغذیه:
• مکانیزمی در بدن جانداران است که طی آن، جانداران غذا و مایعات را مصرف نموده و با استفاده از آنها، بدنشان به عملکرد طبیعی، رشد و بازسازی قسمت های فرسوده خود ادامه می دهد.

• مطالعه ارتباط غذا با سلامتی و بیماری در جانداران می باشد.

• عملکرد بدن را هنگام مصرف غذا یا غذایی که حتماً دارای مواد مغذی است مقایسه می نماید.

در دهه1960، پزشکان به بیماران خود می گفتند که تغذیه آنها هیچ ارتباطی با سلامتی شان ندارد.

امروزه ما باور داریم که: آنچه که می خوریم، وجود ما را تشکیل می دهد.

این مسئله برای مان کاملاً آشکار است که غذایی که می خوریم، سبب رشد اندام های ما شده (البته در سنین رشد) و همچنین قادر است که بافت های آسیب دیده و فرسوده (معمولاً در سنین کهنسالی) را ترمیم نماید.

البته همه غذایی که می خوریم مورد استفاده بدن قرار نمی گیرد و مواد زائد آن دفع می شود.

جهت بررسی دقیق غذای خورده شده، باید موقعیت جاندار را قبل از مصرف غذا و بعد از گوارش کامل آن کنترل نماییم تا تاثیر نسبی مواد جذب شده توسط بدن را ببینیم.

همچنین میزان مواد موجود در غذا و همچنین مواد دفع شده از بدن جاندار (معمولاً ادرار و مدفوع) را دقیقا تحت نظر داشته باشیم.

همانطور که ملاحظه می کنید، چنین تحقیقی به مدت زمان طولانی نیاز دارد تا جاندار، مواد غذایی مختلف را مصرف نموده و سپس متخصصین تغذیه، وضعیت جاندار را قبل و بعد از مصرف غذا و همچنین میزان مواد دفع شده از بدن او را کاملاً بررسی نمایند.

تعداد متغیرها در چنین تجربیاتی بسیار زیاد است و به همین دلیل، علم تغذیه بسیار وقت گیر است.

تاریخچه و تحولات اخیر

علم جدید تغذیه به سرعت گسترش یافت.

اولین تحقیقات در مورد ویتامین ها ، در سال 1912م و به وسیله سر فردریک گولند هاپکینز انجام شد.

این شخص به خاطر همین تحقیق در سال 1929م جایزه نوبل را دریافت نمود.

در قرن بیستم، پس از طبقه بندی ماهیت و نقش پروتئین ها، هیدرات های کربن، ویتامین ها و مواد معدنی، تصور عمومی این بود که دیگر دانش کافی در مورد عوامل غذایی وجود دارد.

آن زمان به غذا به عنوان نوعی سوخت نگاه می کردند که انسان قادر است با مصرف مقادیر کافی از مواد مورد نیاز بدنش، به زندگی ادامه دهد.

پس از آن نکات با اهمیت دیگری هم در مورد تغذیه کشف شد.

مواد بسیاری وجود دارند که در عملکرد درست بدن، نقش های حیاتی ایفا می کنند.

آنزیم ها یک دسته از این موادند که بخش مهمی در تغذیه دارند.

آنزیم ها کاتالیزور های شیمیایی هستند که دستگاه گوارش بدن، آنها را تولید می کند و نقش بسیار مهمی در فعالیت های متابولیکی بدن ایفا می کنند.

آنتی اکسیدان ها دسته دیگری از مواد هستند که اخیراً کشف شده اند.

مصرف انرژی در بدن، بر سلول ها اثرات جانبی دارد و به همین دلیل، برخی مواد مغذی خاص همچون ویتامین ها در بازسازی و ترمیم آسیب های ناشی از اکسید شدن، نقش حیاتی دارند.

توازن اسیدهای چرب ضروری در بدن هم از دیگر مواردی است که در سلامت افراد مهم می باشد.

برای این منظور، باید از روغن های امگا 3 و امگا 6 در رژیم غذایی خود استفاده کنیم و در مقابل، مصرف چربی های اشباع شده و هیدروژنه را به حداقل برسانیم.

نتایج حاصله از تحقیقات متخصصین تغذیه دلالت بر این دارد که، مصرف چربی های گیاهی از ایجاد ناهنجاری های متابولیکی که معمولاً توسط کلسترول به وجود می آید جلوگیری می نماید.

همچنین به تازگی کشف شده که غذایی که می خوریم، بر باکتری هایی که در دستگاه گوارش فعالیت می کنند تاثیر می گذارد.

در کل، استفاده از چربی های اشباع شده و هیدرات های کربن توصیه نمی شود و در عوض، به وفور می توان از مواد غذایی تازه و ساخته نشده همچون سبزی، میوه و...استفاده نمود.

البته دانشمندان داشتن یک رژیم غذایی محدود را درست نمی دانند؛ هر چند که این رژیم، موادغذایی مضر برای بدن را هم شامل نشود.

بهترین رژیم غذایی، یک رژیم متنوع است که سرشار از میوه و سبزیجات و مواد مغذی باشد.

مطالعه در مورد تغذیه مردم ژاپن نشان می دهد که آنها روزانه غذاهای متنوع بیشتری را نسبت به مردم غربی مصرف می کنند.

مردم غرب در هفته حداقل 30 نوع غذای متفاوت می خورند؛ در حالی که مردم ژاپن هر روزه 27 نوع غذای متنوع مصرف می نمایند.

به همین دلیل است که ژاپنی ها نسبت به مردم سایر نقاط دنیا، کمتر دچار بیماری های رایج امروزی همچون دیابت، بیماری های قلبی و سرطان می شوند.

نوع رژیم غذایی افراد است که سبب ابتلا به چنین بیماری هایی می شود.

رابطه تغذیه با سلامتی در قرن 18، بسیاری از دریانوردان در مسافرت های طولانی به دلیل ابتلا به بیماری اسکوروی (کمبود ویتامین ث ) جان خود را از دست می دادند.

دریانوردان نه به دلیل حمله دشمنان، بلکه به دلیل بیماری می مردند.

بعدها متوجه شدند که غذاهای کنسروی دریانوردان، فاقد ویتامین ها و مواد غذایی تازه است و با اضافه نمودن لیموی تازه به غذای آنها، این مشکل بر طرف شد.

اکثر انواع ویتامین با توجه به بیماری هایی که فقدان هرکدام در سلامت افراد ایجاد می نمود، شناخته شدند.

نقش تغذیه هم ردیف اهمیت ورزش، محیط اطراف و آسایش روحی در سلامت افراد می باشد.

البته بعدها ارتباط سلامتی با تغذیه کم رنگ تر شد.

سلامتی به هنجاری در اجتماع مبدل شد و افراد، انواع بیماری ها، عوامل ایجاد کننده ی آنها و راه های مقابله با آنها را شناسایی نمودند.

پس از جنگ جهانی دوم بود که اپیدمی ها شیوع پیدا کرد و همان موقع، بیماری های قلبی، سرطان، دیابت و...

به میان آمد.

بسیاری از محققان، علت پیش آمد چنین بیماری هایی را مصرف بیش از حد هیدرات های کربن، کم ورزش کردن، مصرف کم سبزی و میوه تازه و همچنین استفاده از چربی هایی که برای سلامتی مضرند می دانند.

رستوران هایی که غذاهایی که سریع آماده می شوند را عرضه می کنند، انواع دیگری از بیماری ها را تحت نام بیماری های تمدن به وجود آورده اند.

تغذیه از بسیاری جهات بر سلامتی تاثیر می گذارد.

عدم تعادل مواد مغذی در بدن، چه کمبود و چه مصرف بیش از حد، بر سلامت فرد اثر گذاشته و عملکرد طبیعی بدن را مختل می نماید.

مثلاً سرطان به دلیل عملکرد بد در سوخت و ساز سلولی رخ می دهد و یا مصرف زیاد انرژی طی فعالیت منظم (مثلا ورزش) سلامتی فرد را تضمین می کند.

چند مثال: چاقی به دلیل ذخیره چربی در بافت های شکم روی می دهد که خود، عملکرد کبد، قلب، کیسه صفرا، گردش خون و...

را تحت تاثیر قرار می دهد.

مصرف چربی های نامناسب، میزان کلسترول بدن را بالا برده که این کلسترول بر دیواره رگ ها ته نشین می شود و سبب انسداد رگ شده و یا خون رسانی به بخش های مختلف بدن را مختل می نماید.

این مسئله سبب بیماری هایی همچون آنژین، حملات قلبی و یا سکته مغزی می گردد.

مصرف بیش از اندازه هیدرات های کربن، به خصوص شکر تولید انسولین را در بدن با مشکل مواجه می کند.

این امر منجر به خستگی مزمن، دیابت و چاقی می شود.

کمبود ویتامین یا مواد معدنی، عامل بسیاری از بیماری ها از جمله گواتر، اسکوروی، پوکی استخوان، اختلال در سیستم ایمنی ( و به دنبال آن، بروز انواع سرطان)، ناهنجاری در سوخت و ساز سلولی، پیری زودرس، بیماری های روانی همچون ناهنجاری در عمل بلع و...

می باشد.

آلزایمر احتمالاً با کمبود انواع ویتامین ب مرتبط است.

عدم استفاده از گلوتن ( پروتئین موجود در گندم و گندم سیاه)، احتمالاً با توسعه بیماری شیزوفرنی در ارتباط می باشد.

دستگاه گوارش پرش به: ناوبری, جستجو دستگاه گوارش انسان دستگاه گُوارش یکی از دستگاه‌های فعال در بدن انسان و دیگر جانداران است.

این دستگاه در انسان و مهره‌داران به صورت لولهٔ گوارشی، و در جانوران تکامل نیافته مثل اسفنج‌ها یا کیسه‌تنان به صورت کیسهٔ ‌گوارشی وجود دارد.

باید توجه داشت که دستگاه گوارش در جانوران براساس نوع غذایی که می‌خورند به شکل‌های مختلفی وجود دارد.

اما به طور کلی دستگاه گوارش آن‌ها از چهار بخش بلع، گوارش، جذب و دفع تشکیل شده است.

بعضی از جانوران که به صورت انگل زندگی می‌کنند اصلاً دستگاه گوارش ندارند و به طور مستقیم و با عمل انتشار مواد غذایی تجزیه شده را از طریق پوست وارد بدن خود کرده و مورد استفاده‌ی سلول‌های خود قرار می‌دهند (مثل کرم کدو).

دستگاه گوارش انسان که از دهان تا مقعد امتداد دارد , از لولهٔ گوارشی و غده‌های گوارشی تشکیل شده است و حدود هفت متر طول دارد .

غدد گوارشی شامل غده‌های بزاقی، غده‌های دیوارهٔ معده و روده، پانکرآس و کبد است.

لولهٔ گوارشی نیز شامل دهان، حلق، سرخ‌نای (مِری)، معده، روده‌ی ‌باریک، روده‌ی بزرگ و راست‌روده می‌شود.

هر چیزی که وارد معده می‌شود با آنزیم‌های درون معده مخلوط می‌گردد تا با اجزا ساده تری تجزیه شود.

سپس این مخلوط از معده خارج شده و به روده‌ها می‌رود تا از آنجا , مواد غذایی تجزیه شده جذب جریان خون شوند.

مواد غذایی تجزیه شده از طریق جریان خون به سرتاسر بدن می‌‌روند و در اختیار یاخته‌های بدن قرار می‌‌گیرند تا در آنها مصرف شده و یا ذخیره شوند.

اجزا غذایی که جذب نمی‌شوند از بدن دفع می‌‌گردند (از طریق مدفوع).

بخشی از بافت زبان.

بزرگنمایی : 4x بخشی از بافت زبان.

بزرگنمایی : 40x [ویرایش] دهان از هنگامی که شما شروع به جویدن غذا می‌‌کنید , هضم غذا نیز شروع می‌گردد.

دهان در اثر جویدن و آنزیم‌های موجود در بزاق باعث گوارش مکانیکی (توسط [دندان]‌ها و ماهیچه‌های فک پایین) و شیمیایی می‌شود.

بزاق مخلوطی از ترشحات سه جفت غده‌ی زیر‌زبانی، زیرآرواره‌ای و بناگوشی است.

مادهٔ دیگری نیز در آن وجود دارد که موسین نام دارد و به هنگام مخلوط شدن با آب به ماده‌ی چسبناک و قلیلیایی به نامموکوز تبدیل می‌شود و باعث چسبیده ذرات جویده‌شده به هم و تسهیل در بلع می‌شود.

غده‌های ترشح کننده‌ی موسین در سراسر لولهٔ‌ گوارشی وجود دارند.

در بزاق آنزیمی به نام پتیالین وجود دارد که یک آمیلاز ضعیف است و از غدد بناگوشی ترشح می‌شود.

این آنزیم کربوهیدرات‌ها حمله کرده و نشاسته را به مالتوز تبدیل می‌کند.

آنزیم دیگر موجود در بزاق لیزوزیم است که باعث ضد‌عفونی دهان و از بین رفتن باکتری‌ها می‌شود.

بنابر‌این بزاق باعث گوارش، ضد‌عفونی حفرهٔ دهان، کمک به حس چشایی، مرطوب نگاه داشتن دهان و تسهیل سخن گفتن می‌شود.

پس از جویده شدن، غذا در اثر عمل بلع به مری و از طریق آن به معده راه می‌یابد.

[ویرایش] معده و مری بخشی از بافت معده.

بزرگنمایی : 4x بخشی از بافت معده.

بزرگنمایی : 40x پس از جویده شدن غذا، زبان بالا می‌رود و به کام می‌چسبد.

پس از آن‌که گیرنده‌های مکانیکی گلو تحریک شدند زبان کوچک نیز بالا می‌رود و راه بینی را می‌بندد.

اپی‌گلوت نیز راه نای را بسته و به این ترتیب غذا وارد مری می‌شود و توسط حرکات دودی ماهیچه‌های حلقوی مری به دهانه‌ی معده می‌رسد.

این بخش که کاردیا نام دارد در حالت عادی منقبض بوده و مانع بازگشت غذا از درون معده به مری می‌شود.

وقتی امواج دودی به کاردیا می‌رسند باعث باز ‌شدن آن و ورود غذا به درون معده می‌شوند.

آن‌گاه معده توسط آنزیم‌ها و حرکات خود غذا را به ماده‌ای خمیری به نام کیموس تبدیل می‌کنند.مواد ترشح‌شده به درون معده عبارت‌اند از موسین (که با تشکیل لایه‌ای قلیایی از موکوز از دیواره معده در برابر شیره‌ی اسیدی معده محافظت می‌کند)، اسید کلریدریک‌، فاکتور داخلی معده (که باعث جذب ویتامین ب۱۲ می‌شود)، چند پروتئاز که به طور کلی پپسینوژن خوانده‌ می‌شوند و باعث تجزیه‌ی پروتئین‌ها به اسید‌آمینه می‌شوند و گاسترین (محرک ترشح اسید کلریدریک‌).

[ویرایش] روده کوچک بخشی از بافت پوششی روده کوچک.

بزرگنمایی : 10x بخشی از بافت عضلانی روده کوچک.

بزرگنمایی : 4x بخشی از بافت عضلانی روده کوچک.

بزرگنمایی : 40x روده کوچک , طولانی‌ترین قسمت دستگاه گوارش شما می‌‌باشد که ۵ یا ۶ متر طول دارد.

از آنجایی که قطر این روده , باریک می‌‌باشد و فقط 2 تا 4 سانتیمتر قطر دارد , به آن روده کوچک یا روده باریک گفته می‌شود (در مقایسه با روده بزرگ که قطر آن ۶ سانتیمتر می‌‌باشد) روده کوچک شما دارای سه قسمت می‌‌باشد.

اولین قسمت روده کوچک که درست بعد از معده قرار دارد را اصطلاحا " اثنی عشر " یا دوازدهه ویا " دئودنوم " (Duodenum) می‌‌نامند , که کوتاهترین قسمت روده کوچک می‌‌باشد.

دو قسمت دیگر روده کوچک که بعد از دوازدهه (اثنی‌عشر) قرار دارند به ترتیب عبارت‌اند از تهی‌روده (Jejunum) و درازروده[۱] (Ileum) که به روده بزرگ متصل می‌گردد.

وقتی غذا از معده وارد دوازدهه می‌شود , به علت مخلوط بودن با اسید معده , هنوز اسیدی می‌‌باشد.

در محل دوازدهه , یک شیره گوارشی قلیایی به این غذا اضافه می‌گردد تا حالت اسیدی آن را خنثی نماید.

این شیره گوارشی از عضوی که در قسمت زیر معده قرار دارد و به آن اصطلاحاً لوزالمعده گفته می‌شود ترشح می‌گردد , که حاوی آنزیمهایی است که باعث ادامه هضم غذا می‌شود.

صفرا نیز در همین محل به غذا اضافه می‌گردد صفرا مایعی سبز رنگ است که در کبد شما ساخته می‌شود و سپس از کبد به کیسه صفرا وارد می‌گردد تا در آنجا ذخیره شود.

این صفرا به حل شدن مواد غذایی چرب کمک می‌‌نماید.

وقتی که شیره گوارشی وظیفه خود را انجام داد , مواد غذایی اصلی به اجزا ساده تر خود تجزیه می‌شوند که عبارت‌اند از: پروتئین‌ها به آمینو اسیده‌ها تجزه می‌شوند کربو هیدراتها به گلوکز و سایر قندهای ساده تر تبدیل می‌شوند چربی‌ها به اسیدهای چرب و گلیسرول تجزیه می‌‌گردند در قسمت‌های پایین تر روده کوچک (یعنی در ژژنوم و ایلئوم) , فراورده نهایی غذای گوارده از طریق دیواره روده کوچک به جریان خون جذب می‌‌گردند.

بر اثر انقباضات موجی شکل عضلات دیواره روده‌ها , غذا در طول روده حرکت کرده وبه جلو می‌رود.

این حرکت را اصطلاحاً " پریستالسیس " (peristalsis) می‌‌نامند.

دیواره روده‌ها صاف نیست بلکه دارای میلیونها برجستگی انگشت مانند به نام " پرز" (Villi) می‌‌باشد.

این پرزها باعث می‌شود که سطح وسیعی در روده‌های شما ایجاد شود تا جذب غذاها بهتر صورت گیرد.

ویتامین‌های محلول در آب و مواد معدنی در این مرحله , جذب جریان خون می‌شوند.

وقتی که مواد غذایی جذب جریان خون شد , باقی مانده غذایی که هضم نشده است وارد روده بزرگ می‌گردد بدن شما می‌تواند بعضی از مواد غذایی , مثل آنهایی که ایجاد انرژی می‌کنند و بعضی از ویتامینها و مواد معدنی را ذخیره نماید.

اضافی مواد غذایی که بدن نمی‌تواند آنها را ذخیره نماید از طریق مدفوع از بدن خارج می‌گردد .

[ویرایش] روده بزرگ بخشی از بافت کولون.

بزرگنمایی: 4x بخشی از بافت کولون.

بزرگنمایی : 10x بخشی از بافت کولون.

بزرگنمایی : 40x روده بزرگ شامل کولون (Colon)، راست‌روده (Rectum) و مقعد می‌باشد.

طول روده بزرگ حدود یک متر است.

آبی که برای هضم غذاها مورد استفاده قرار گرفت بود در روده بزرگ باز جذب می‌شود و باعث می‌شود که مدفوع بدون آب و خشک ایجاد شود.هنگامی که مدفوع به راست روده می‌رسد، بر اثر انقباضات واکنشی که در راست‌روده ایجاد می‌شود و ماهیچه‌های دریچه یا اسفنکتر مقعد را شل می‌نماید , احساس دفع مدفوع به شخص دست می‌دهد.

اسفنکترهای مقعد، ماهیچه‌های حلقوی شکلی می‌باشند که کنترل باز شدن و بسته شدن مقعد را در اختیار دارند.

معمولاً حدود یک تا سه روز طول می‌کشد که غذا از دهان تا مقعد برسد.

بعضی از افراد روزی دو یا سه بار مدفوع می‌کنند، در حالیکه سایرین روزی یک بار و بعضی‌ها نیز هر دو یا سه روز یک بار مدفوع می‌کنند که تمام این موارد طبیعی هستند.

مراحل گوارش غذا ورود غذا در دستگاه هاضمه.

دگرگونیهای شیمی - فیزیکی غذاها و تبدیل آنها به مواد غذایی.

عبور مواد غذایی از پرزهای مخاطی روده و ورود آنها به جریان خون و لنف و رسیدن به سلولها.

دفع مواد جذب نشده به صورت مدفوع و دفع مواد زاید متابولیسم سلولی به صورت ترشحات گوناگون در دستگاه گوارش.

گوارش دهانی دهان محل دریافت غذا و جایگاه احساس طعم است.

اعمال مکانیکی دندانها ، لبها و زبان موجب خرد شدن ذرات غذایی ، خیس و لغزنده شدن آنها توسط بزاق می‌گردد.

بزاق از سه جفت غدد بزاقی بناگوشی ، زیر زبانی و زیر فکی ترشح می‌شود.

مقدار آن برحسب غذا به 1.5 - 1 لیتر در 24 ساعت می‌رسد.

PH طبیعی بزاق 7 - 6.8 است.

مواد آلی و معدنی بزاق در هر لیتر بزاق 2 گرم موسین وجود دارد که باعث چسبندگی بزاق می‌شود.

موسین مخلوطی از موکو پروتئینها و موکو پلی‌ساکاریدها است.

در بزاق به مقدار جزئی پروتئین گلوبین وجود دارد.

مواد معدنی بزاق شامل کلرورها ، سولفاتهای قلیایی ، فسفات کلسیم ، بی‌کربنات و منیزیم است.

در هر لیتر بزاق 0.06 گرم تیوسیانات پتاسیم وجود دارد که مقدار آنها در افراد معتاد به دخانیات بیشتر است.

الکل ، مرفین ، ید و جیوه که وارد بدن شوند توسط بزاق دفع می‌شوند.

آنزیمهای بزاق مهمترین آنزیم بزاقی پتیالین یا آلفا آمیلاز می‌باشد که نشاسته را به مالتوز تبدیل می‌کند.

یونهای کلر ، فعال کننده این آنزیم می‌باشند.

در بزاق آنزیمهای مالتاز و انورتاز وجود دارد که از میکروبهای موجود در دهان ترشح می‌شوند.

آنزیم دیگر بزاق ، لیزوزیم است که باعث هضم پروتئینهای غشای باکتریها می‌شود.

غذای خرد شده در دهان به کمک عمل بلع از حلق و مری گذشته و ضمن آغشته شدن با ترشحات آنها به معده می‌رسد.

گوارش معدی اعمال مکانیکی معده و اثرات شیمیایی شیره معده موجب دگرگونیهای بیوشیمیایی غذا می‌شوند و حرکات معدی ، غذا را با شیره معده مخلوط می‌کند.

شیره معده مخاط معده دارای غدد متعددی است که هر یک قسمتی از ترکیبات موجود در شیره معده را ترشح می‌کنند.

تحریکات روحی و عصبی ، تحریکات مکانیکی و تحریکات شیمیایی عواملی هستند که سبب ترشح شیره معده می شوند.

در یک لیتر شیره معده ، حدود 2 گرم اسید هیدروکلریک و یک گرم در لیتر کلرورهای سدیم ، پتاسیم و منیزیم ، سولفاتها و فسفاتهای قلیایی خاکی وجود دارد.

آنزیمها و مواد آلی شیره معده یکی از مواد آلی موسین است که نقش حفاظتی مخاط معده را در برابر آنزیمها برعهده دارد و احتمالا زخم معده ناشی از اختلال در ترشح موسین و یا غیر فعال شدن آن توسط آنزیمهای موسیناز و لیزوزیم می‌باشد.

آنزیم پپسین از سلولهای اصلی دیواره معده به صورت پپسینوژن غیر فعال ترشح می‌شود.

پپسین جزء آنزیمهای آندوپپتیداز است.

آنزیم رنین که پرزور هم نامیده می‌شود از سلولهای اصلی دیواره معده ترشح می‌شود.

این آنزیم در مجاورت یون کلسیم ، کازئین محلول شیر را به پاراکازئینهای نامحلول تبدیل کرده و موجب انعقاد شیر می‌شود و سپس پپسین روی لخته‌های شیر عمل می‌کند.

آنزیم لیپاز معدی فعالیت کمتری دارد و PH بهینه آن 5 - 4 است.

وجود آنزیمهای کاتپسین ، موسیناز و لیزوزیم نیز در شیره معده گزارش شده است.

نتیجه گوارش دهانی و معدی خرد شدن ، خیس خوردن و لزج شدن غذاها ، حل شدن پکتین مواد گیاهی و کلاژن مواد گوشتی ، کشته شدن و یا غیر فعال شدن تعدادی از میکروبهای موجود در غذاها ، تبدیل شدن مواد نشاسته‌ای به ذرات معلق و تبدیل آنها به نشاسته محلول ، دکسترین و مالتوز و تبدیل قسمتی از مولکولهای پروتئین به پیتیدها توسط پپسین معدی.

گوارش غذا در دوازدهه روده کوچک محتوای اسیدی معده بطور منقطع از دهانه پیلور در دوازدهه می‌ریزد و موجب تحریک دیواره آن می‌شود.

این تحریک به ترشح هورمونهای پنجگانه سکرتین منجر می‌شود که از راه خون به کبد ، لوزوالمعده و روده کوچک رسیده و ترشحات آنها را باعث می‌شوند.

شیره لوزوالمعده توسط مجرای ویرسونگ و صفرا از راه مجرای کلدوک در محل آمپول واتر به دوازدهه می‌ریزد و PH اسیدی محتوای معده را خنثی می‌سازد.

آنزیمهای شیره لوزوالمعده شیره لوزوالمعده مایعی است بی‌رنگ با طعم شور که با حجم مساوی می‌تواند اسیدیته شیره معده را خنثی کند.

آنزیمهای شیره لوزوالمعده شامل تریپپسین ، کیموتریپپسین ، کربوکسی پپتیداز ، آمیلاز ، لیپاز ، ریبونوکلئاز و داکسی ریبونوکلئاز و کلسترول استراز می‌باشند.

صفرا و عمل آن در گوارش کبد علاوه بر نقش اساسی خود در واکنشهای متابولیسمی با ترشح مداوم صفرا در گوارش سهم دارد.

صفرا مایعی است سیال ، زرد طلایی ، تلخ مزه و دارای PH قلیایی.

مواد گوشتی و چربی غذاها ، هورمون سکرتین و تحریک اعصاب پنوموگاستریک و هورمون هپاتوکرینین موجب ترشح صفرا می‌شود.

امولسیون کردن مواد غذایی ، خنثی سازی اسیدیته معده و دفع متابولیتهای سمی از اعمال صفرا می‌باشند.

گوارش در روده کوچک شیره روده‌ای از غدد برونر دوازدهه و غدد لیبرکوهن موجود در مخاط روده کوچک در شبانه روز به مقدار یک لیتر ترشح می‌شود.

مواد معدنی آن 0.6 گرم درصد و شامل کاتیونهای Ca+2 ، Mg+2 و Na و آنیونهای -CL و PO4-3 می‌باشد.

مواد آلی آن شامل آنزیمها و موسین است.

از آنزیمهای شیره روده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: آنتروکیناز ، آمینوپپتیداز ، دی‌پپتیداز ، نوکلئوتیداز ، لیپاز روده‌ای، لیستناز ، مالتاز ، ساکاراز و لاکتاز.

محتوای دوازدهه وارد روده کوچک می‌شوند و تحت تاثیر حرکات دودی ، مالشی ، نوسانی و حرکات ویژه پرزها با شیره روده مخلوط شده و تحت تاثیر آنزیمها هضم مواد غذایی باقیمانده صورت می‌گیرد.

گوارش در روده بزرگ بیشتر مواد غذایی تا این مرحله هضم شده‌اند و تنها مقداری از غذاهای هضم نشده مانند سلولز ، غضروف و مولکولهای پروتئینی و مواد جذب نشده وارد روده بزرگ می‌شوند.

باکتریها نشاسته را به مالتوز و گلوکز تبدیل می‌کنند.

باکتریها بر روی مواد دیگر هم عمل گوارش را انجام داده و مواد موجود در روده بزرگ به صورت خمیری در می‌آید، بعد از جذب مواد مورد استفاده ، مواد زاید به صورت مدفوع دفع می‌شود.

منابع : دانشنامه ازاد رشد سایت پزشکی ویکپیدا