چاقی
تعریف - چاقی عبارتاند از ذخیره بیش از حد چربی در بدن که نتیجه آن زیاد شدن وزن بدن میباشد.
برای تشخیص چاقی سادهترین راه وزن کردن شخص مورد معاینه است ولی چون در بعضی موارد با جمع شدن سایر مواد از قبیل آب و املاح نیز وزن بالا میرود نمیتوان وزن بیمار را یک معیار قطعی دانست.
ساده و قطعیترین راه، اندازهگیری مقدار چربی بدن است که برای اینکار با مصرف بعضی از مواد داروئی و انتشار آنها در بدن میتوان مقدار چربی را اندازه گرفت.
● علل بروز چاقی
۱. سن در تمام سنین چاقی دیده میشود و از نظر جنس نیز تفاوتی بین زنها و مردها نیست. معمولاً چاقی از سن ۲۵ سالگی شایع میشود، در دروان بارداری نیز گاهی اوقات چاقی زیاد عارض میشود .
۲. توارث
عامل توارث نیز زمینه مساعدت برای پیدایش چاقی میباشد.
۳. علل هورمونی
علل هورمونی و اختلالات غدهای نیز ممکن است موجب چاقی گردد. خوشبختانه این علت خیلی نادر است و تعداد کمی از چاقیها به این علت میباشد .
۴. عادات غذائی
گذشته از عوامل فوق عامل دیگری که میتواند ایجاد چاقی کند عادت پرخوری از یک طرف و فعالیت کم از طرف دیگر میباشد و این امر مورد تأیید و اتفاقنظر پزشکان متخصص و کارشناسان علوم تغذیه میباشد
چه کسانی استعداد چاق شدن دارند؟
بدن انسان در شرایط استراحت کامل انرژی مصرف میکنند و با فعالیت بدنی نسبت به نوع فعالیت بهطور متفاوتی انرژی مصرف میکند. یک فرد میانسال با وزن ۷۰ کیلوگرم نیازمند ۱۶۸۰ کیلوکالری در شبانهروز است. بدن انسان برای اینکه ۱۰۰ کیلوکاری بسوزاند در زمان معین باید کارهای زیر را برای نمونه انجام دهد.
هرگونه گوشت با فرآوردههای گوشتی که بیش از ۳۰ درصد چربی داشته باشند، نباید به مصرف افراد چاق برسد. چربی و روغن ماهی با ۱۷ درصد اسید چربی اشباع شده از نظر کیفیت غذائی برابر با روغن زیتون است. بههمین دلیل است که اسکیموها بهندرت دچار بیماری چاقی یا ازدیاد کلسترول در خون میشوند. برای افراد عادی پرهیز کامل از چربیها حیوانی نه تنها ضروری نیست بلکه زیانآور هم میتواند باشد. گوشت یک غذای مقوی پر ارزش و ضروری برای بدن انسان است. از نظر تغذیه، مصرف دائمی چربی هسته نخل روغنی، نارگیل به علت ازدیاد اسیدهای چربی اشباع نشده مضر سلامتی است و نباید تحت عنوان روغن گیاهی بهصورت بیرویه مصرف کرده. روغن جوان ذرت، شورا، آفتابگردان و گلرنگ مؤثرترین روغنها در رژیمهای غذائی هستند. کسانی که با خطر افزایش (کلسترول) یا (تری کلیسیرید) در خون مواجه هستند، نیز باید از روغنهای نامبرده تغذیه کنند. روغن زیتون از نظر تعداد چربیهای اشباع نشده روغنی با کیفیت بالا محسوب نمیشود. از طرفی روغن زیتون از نظر شیمی یک روغن فعال نیست و در واقع به راحتی اکسید نمیشود و از نظر سلامتی چندان مطلوب نیست
علل چاقی
علل سببی
چاقی می تواند یک علت و یا ترکیبی از چند علت داشته باشد :
استعداد ژنتیکی
داشتن رژیم غذایی سرشار از انرژی
ورزش کم و داشتن تحرک کم
بیماری هایی که خود سبب چاقی می شوند (همچون کم کاری تیروئید)
ناهنجاری های خوردن (از جمله پرخوری)
فشارهای ذهنی
اگر چه توضیح دقیقی برای شیوع اخیر چاقی وجود ندارد، استفاده از نظریه ی تکاملی برای درک این چاقی شایع مفید به نظر می رسد. در زمان های گذشته که غذا کمیاب بود، زمان هایی که غذا فراوان می شد، توانایی به منظور استفاده از این مواد غذایی در دوران وفور نعمت و ذخیره ی انرژی در بدن، بدون شک امتیازی تکاملی در بین افراد مختلف محسوب می شد. در جوامع بی تحرک امروزی، دقیقاً عکس این مطلب به چشم می خورد. امروزه به دلیل وفور نعمت، افراد مقادیر زیادی غذاهای پرانرژی در دسترس دارند که بخورند، در حالی که به نسبت غذایی که می خورند بسیار کم ورزش می کنند. اگر چه بسیاری افراد استعداد چاقی دارند، تنها به دلیل کاهش فعالیت فیزیکی و داشتن رژیم های غذایی پرکالری که در جوامع امروزی به چشم می خورد است که چاقی همه گیر شده است. بخش قابل توجهی (بیش از 30 درصد) از جمعیت کشورهای ثروتمند جهان مبتلا به چاقی هستند که سلامت همه آنها در معرض خطر قرار دارد