دانلود مقاله داروها

پیشگفتار :
بی شک در علم پزشکی و مبارزه با بیماریها شناختن علت و در پی آن راه درمان از مهمترین چالشهای پیش رو می باشد ، اما در طرفی دیگر پس از کشف علت بحث چگونگی درمان مطرح می شود .

که آن را در حوزه ای جداگانه بررسی می کنند و بخش مهم این حوزه را بحث دارو تشکیل می دهد .

محقق با توجه به علاقه ای که به علم دارو شناسی و انواع آن داشته بر آن شده است تا مطالعه هر چند کوتاه امام عمیق بر این دانش داشته باشد .

امیدوارم که این تحقیق بابی باشد برای ادامه مطالعات و تحقیقات علاقه مندان به این حوزه از علم پزشکی

انشا ا...

مقدمه
بطور کلی می‌توان داروها را با توجه به خصوصیات متفاوت آنها در طبقه‌بندی مختلفی قرار داد یکی از این طبقه‌بندیها براساس محل یا محلهای اثر آنها در دستگاههای بدن می‌باشد.

اکنون برای آشنایی بیشتر به ذکر تعدادی از گروههای رایج دارویی و مثالهایی از این گروه می‌پردازیم:
دستگاه گوارش
داروهای موثر بر زخمهای دوازدهه، معده، مری
ضد اسیدها: این داروها به منظور خنثی کردن هیدروکلریک اسید که از معده ترشح می‌شود بکار می‌روند.

مانند هیدروکسید آلومینیوم ، هیدروکسید منیزیم، بیکربنات سدیم و …
داروهای ضد انقباض: هر زخم گوارشی باعث اسپاسم، انقباض ناگهانی و دردناک ماهیچه می‌شود و راه خروجی معده را می‌بندد، این عمل وضع زخم را بدتر می‌کند.

مانند بلادونا، آتروپین، هیوسین و ترکیبات مربوط به آن بسیاری از داروهای ضد انقباض در صورت ترکیب با اسیدها موثرند.

داروهای التیام بخش زخم گوارشی:
این داروها تا حد زیادی زخمهای گوارشی را بهبود می‌بخشند.

مانند سایمتدین (تاگامت)، راینیتیدین.

داروهای درمان اسهال
جایگزینی مایعات و الکترولیتهای از دست رفته مهمتر از مصرف داروهاست این امر بویژه در نوزادان و افراد ضعیف و سالمندان صدق می‌کند.

اسهال ملایم در افراد تندرست را می‌توان با داروهایی که باعث جذب آب در روده می‌شوند یا حرکت روده را کاهش دهند، تخفیف داد.

مانند گرد کلرید سدیم و گلوکز خوراکی ، ترکیب کائولین، کودئین، دی فنوکسیلات (لوموتیل) ید و کینول و …
داروهای درمان یبوست
داروهای برطرف کننده یبوست به یکی از راههای افزایش حجم مدفوع، تحریک روده و نرم کننده مدفوع عمل می‌کند.

مانند سبوس گندم، متیل سلولز، استرکولی و فرآورده‌های مشابه و …
محرکهای روده: عمل این داروها بسیار متنوع است و برای استفاده دراز مدت مناسبت نیستند.

مانند بیزاکودیل (دولکولاکس) روغن کرچک ، شربت انجیر، فنول فتالین و …
داروهای نرم کننده مدفوع: این داروها واکنش‌پذیر عمل می‌کنند و حتی چنانچه به مدت طولانی استفاده شوند به ندرت مشکلی را ایجاد می‌کنند.

مانند پارافین مایع، گلیسرین و شیافها، روغن زیتون، روغن کرچک
داروهای موثر بر اختلالهای روده بزرگ، راست روده و مقعد
این داروها عبارتند از: انواع تنقیه‌ها، شیافها و مواد استروئیدی و آنتی بیوتیکها که این داروها بطور عمده برای درمان التهاب (کولیت) بواسیر و خارش به کار می‌روند.

مانند بنوکائین، هیدروکورتیزون و …
دستگاه گردش خون
داروهای موثر بر تعداد ضربان و نظم قلب
داروهای کاهنده شمار ضربان قلب: این داروها بیشتر برای نارسایی، احتقانی قلب و فیبریلاسیون دهیلیزی به کار می‌روند.

مانند دیگوکسین، دیژیتوکسین، لاناتوزید و … داروهای تنظیم کننده نظم ضربان قلب: این داروها بیشتر برای تنظیم و جلوگیری از بروز ناگهانی اختلال در نظم قلب که گاهی مثلا در لرزش دهلیزی و بعد از لخته شدن خون (ترمبوز) در عروق اکلیلی منجر به مرگ می‌وشد مصرف می‌شوند.

مانند کنیدین، وراپامیل، لیگنوکائین و … داروهای مسدود کننده گیرنده‌های بتا: این داروها برای کند کردن ضربان قلب و برای کاهش فشار خون در آنژین صدری استفاده می‌شود.

مانند پراپرنولول، آنتولول، تیمولول و … داروهای کاهنده مایعات بدن (ادرار آورها) این داروها باعث تحریک کلیه‌ها می‌شوند تا آب اضافی بدن را به شکل ادرار خارج سازند.

از دست دادن آب اضافی بدن در نارسایی احتقاقی قلب نیز پرفشاری خون و در مواردی که آب بدن زیاد می‌شوند مفید است.

مانند فروزماید (لازیکس)، اسپیرونولاکتون، کلروتیازید و ..

داروهای کاهنده فزونی فشار خون تاثیر این دارها بر قلب و سرخرگها از راههای مختلف انجام می‌گیرد.

مانند متیل دوپا، کلوتیدین، آدالات، اتنولول، پروپرانولول، کلروتیازید و … داروهای گشاد کننده سرخرگها و فزاینده خون رسانی این داروها بر گشاد کردن سرخرگهای اکلیلی افراد مبتلا به آنژین صدری به کار می‌رود که اثر آنها فوری است و درد را برطرف می‌کند.

مانند نیتروگلسیرین، نیکوتیکنیک اسید و … داروهای محرک قلب این داروهای محرک قلب گاهی در فوریتها برای تحریک قلب نارسا در حین عمل جراحی یا بعد از ایست قلبی به بیمار داده می‌شود.

مانند داروهای شبه آدرنالین (سیمیاتول، آدامین، فنیل آفرین داروهای پیشگیری کننده لخته شدن خون (ضد انعقاد) این داروها از تشکیل لخته شدن خون در سرخرگ یا از گسترش بیشتر لخته‌ها در گردش خون و قطع خون رسانی در سطح وسیع جلوگیری می‌کند.

مانند هپارین، وارفارین، نیکومالون و … دستگاه تنفس علاوه بر آنتی‌بیوتیکها که در بخش دیگر آمده است، شش نوع داروی دیگر بر دستگاه تنفس تاثیر می‌گذارند و برای درمان بیماریهای دستگاه تنفس بکار می‌روند عبارتند از: داروهای گشاد کننده نایژه‌ها: در بیماری آسم که به علت تنگ شدن نایژه‌ها بر اثر انقباض راههای هوایی روی می‌دهد و با بازدهم، هوای حاوی گاز کربنیک را نمی‌تواند خارج کنند.

لذا داروهای گشاد کننده نایژه‌ها باعث رفع تنگی نایژه‌ها می‌شوند.

مانند آدرنالین و افدرین بیش از همه مصرف می‌شوند داروهای موثرتر شبه آدرنالین عبارتند از: سالبوتامول، آمینوفیلین، تئوفیلین، تربوتالین و ایپراتروپیوم.

داروهای کمکی درمان آسم: کورتیکواستروئیدها: این داروها باعث گشاد شدن نایژه‌های تنگ که مانع از تخلیه کامل ریه‌ها در بیماری آسم می‌شوند کمک می‌کنند.

مانند بتامتازون و … داروهای پیشگیری آسم: به تازگی داروهایی ساخته شده‌اند که حساسیت یاخته‌های پوششی مجاری تنفسی را کاهش می‌دهند.

این داروها بطور فزاینده‌ای میزان حمله‌های بیماری آسم را کاهش می‌دهند.

اما بعد از شروع حملات آسم هیچ ارزش درمانی ندارند.

مصرف این داروها، بویژه در کودکان، برای پیشگیری از بیماری آسم مفید است ولی باید به مدت طولانی مصرف شوند.

مانند کرومولین سدیم ـ کترتیفن داروهای ضد حساسیت (ضد هیستامین): این داروها در خنثی سازی هیستامین (مادهی که بر اثر واکنشهای حساسیت‌زا ایجاد می‌شود) بکار می‌رود.

مانند پرومتازین (فرگان)، پیریلامین مالئات، دیفن هیدرامین، ترفنادین و ..

داروهای محرک دستگاه تنفس: این داروها در فوریتها جهت تحریک عمل تنفس بکار می‌رود در موارد مصرف بیش از حد دارو (خودکشی)، موارد خفگی و نوزادانی که به کندی تنفس می‌کند استفاده می‌شود.

مانند تیکتامید، نالوکسون.

داروهای مسکن سرفه: پزشکان میل چندانی به تجویز داروهای برطرف کننده سرفه ندارند، زیرا سرفه خود واکنشی است برای بیرون راندن ترشحات و خلط عفونی و مواد خارجی و ممانعت از ورود آنها به راههای تنفسی می‌باشد با این همه نوع داروها بسیار زیاد بکار می روند بی آنکه واقعاً سودمند باشند.

مانند ترکیبات کدئین دار.

دستگاه اعصاب داروهایی که بر دستگاه اعصاب تأثیر می گذارند بسیارند.

برخی از آنها بسیار سودمندند.

ولی برخی نیز باید با داروهای دیگر همراه شوند تا تعادلی بین اثرهای مثبت روانی و عوارض جانبی آنها بوجود آید.

داروها از هشت راه مختلف بر دستگاه اعصاب اثر می گذارند که عبارتند از: داروهای درمان بیخوابی و اضطراب: داروهای خواب‌آور (قرص خواب): این داروها برای افرادی که به سختی به خواب می روند تجویز می شوند.

مقدار کم این داروها معمولاً اضطراب را نیز کاهش می دهد.

مانند بنزود یا زپین‌ها (نیترازپام، دیازپام، تمازپام داروهای اضطراب و مسکن و آرام بخش: این داروها برای کاهش اضطراب تجویز می شوند.

مانند بنزود یا زپین‌ها (دیازپام، کلردیازپوکساید، لورازپام، اکسازپام) داروهای مؤثر بر اختلالهای شدید روانی (ضد روان پریشی) این داروها، هزاران نفر را به جای راهی شدن به سوی بیمارستانهای روانی به زندگی عادی در جامعه موفق ساخته است.

بسیاری از آنها آرامبخش است.

مانند فنوتیازین‌ها و داروهای مشتق از آنها داروهای ضد افسردگی: همه داروهای ضد افسردگی دو تا سه هفته طول می کشد تا مؤثر واقع شوند.

مصرف این داروها باید تحت مراقبت پزشکی انجام شود.

مانند آمی تریپتلین، ایمی پرامین و … داروهای محرک دستگاه اعصاب و اشتها برها: محرکهای ملایم مانند کافئین برای رفع خستگی و خواب آلودگی مصرف می شوند و داروهای مشتق از آمفتامین گاهی برای سرکوب اشتهای افرادی که قصد کم کردن وزن را دارند بکار می روند.

مانند داروهای شبه کافئین، داروهای مشتق از آمفتامین.

داروهای ضد تهوع و سرگیجه: این داروها برای پیشگیری از نشانه های نامطلوب ناشی از بیماری سفر، التهاب گوش درونی و همچنین در بارداری بکار می رود.

مانند ضد هیستامین‌ها، فنوتیازین‌ها، B6 داروهای ضد درد: این داروها معمولاً به دو گروه اصلی تقسیم می شوند.

داروهای غیر اعتیاد آور(غیرمخدر) و اعتیادآور(مخدر).

داروهای گروه اول چندان قوی نیستند و نسبتاً کم خطرتر هستند و هر کس برای رفع درد می تواند آنها را مصرف کند.

غالب داروهای غیراعتیادآور حاوی آسپرین، استامینوفن یا ترکیبات مربوط به آنهاست.

داروهای مخدر یا اعتیادآور خاصیت ضد درد بیشتری دارد که حاوی تریاک، مرفین و مخدرهای کوکائین هستند.

سومین گروه از این داروها برای تسکین درد میگرن و دردهای عصبی بکار می‌روند.

مانند داروهای غیراعتیادآور: آسپرین و ترکیبهای استامینوفن داروهای ضدالتهاب: مانند پونستان یا مفنامیک اسید، ایبوبروفن و … داروهای اعتیادآور: مشتقات کدئین که خاصیت اعتیادآور کمی دارند.

داروهای ضد میگرن و دردهای عصبی: داروهای بسیاری برای مقابله با بیماری میگرن و دردهای عصبی ساخته شده‌اند که از حملات میگرن و دردهای عصبی می‌کاهند و آنها را تسکین می‌دهند.

برخی داروها برای پیشگیری از حملات میگرن و دردهای عصبی است و باید بطور منظم مصرف شوند.

مانند داروهای میگرن و داروهای حاوی ارگوت (ارگوتامین و پراپرانولول)، داروهای ضد دردهای عصبی کاربامازپین و ...

داروهای پیشگیری کننده غش (ضد تشنجها): این داروها بیماری صرع را درمان نمی کند اما از بروز حمله پیشگیری می‌کنند به همین دلیل معمولاً درمان طولانی ضروری است و بیشترین تأثیر درمانی و کمترین عوارض را با تنظیم دقیق تعداد دارو می‌توان بدست آورد.

مانند فنوباربیتال(لومینال)، فنیتوئین، کابامازپین، یریمیدون و دیگر داروهای ضدتشنج (کلونازپام، دیازپام.

داروهای سخت شدگی ماهیچه و رعشه: داروهای ضد بیماری پارکینسون: این داروها در مغز بر محل ضایعه اثر می‌کند و بر روی ماهیچه‌‌ها اثر نمی کند.

مانند لوودوپا، آمانتادین، بروموکریپتین.

عفونت ناشی از موجودات ذره بینی موجودات میکروسکوپی مختلف، به اندازه‌های متفاوت ممکن است بدن انسان را آلوده کرده و باعث عفونت در دستگاههای مختلف بدن شوند.

داروهای ضد عفونت به 5 گروه تقسیم می‌شوند: داروهای ضد عفونتهای باکتریایی: این داروها (ضد باکتریها) تعداد بسیاری از این داروها در 50 سال اخیر ساخته شده‌اند.

این داروها عفونتهای باکتریایی وخیم پیشین مانند مننژیت، ذات الریه، سل و … را بسیار کاهش داده‌اند.

مانند پنی سیلین‌ها، آموکسی سیلین، آمپی سیلین، METRIZAMIDE موارد مصرف‌: این‌ دارو با تزریق‌ داخل‌نخاعی‌ برای‌ انجام‌ میلوگرافی‌ ناحیه‌ کمر،سینه‌، گردن‌ یا تمام‌ ستون‌ فقرات‌ مصرف‌می‌شود.

تزریق‌ مستقیم‌ آن‌ با استفاده‌ ازروشهای‌ رادیولوژی‌ استاندارد برای‌ نمایان‌ساختن‌ سیسترن‌ قاعده‌ای‌ مغز استفاده‌می‌شود.

موارد مصرف‌ دیگر این‌ داروعبارتند از: سیسترنوگرافی‌ از فضاهای‌زیرعنکبوتیه‌، مشخص‌کردن‌ بطنهای‌ مغز بارادیولوژی‌ استاندارد، تزریق‌ داخل‌ عروقی‌برای‌ آنژیوکاردیوگرافی‌ در کودکان‌ وآرتریوگرافی‌ شریانهای‌ محیطی‌بزرگسالان‌، آرتریوگرافی‌ سر و گردن‌ وپرتونگاری‌ از مفاصل‌.

همچنین‌ به‌ عنوان‌افزایش‌ دهنده‌ کنتراست‌ در مقطع‌نگاری‌کامپیوتری‌ از بدن‌ مصرف‌ می‌شود.

مکانیسم‌ اثر: ترکیبات‌ آلی‌ ید در هنگام‌ عبوراز مجاری‌ مختلف‌ بدن‌ با جذب‌ اشعه‌ Xباعث‌ تشخیص‌ ساختار بافت‌ موردنظرمی‌شوند.

شدت‌ جذب‌ اشعه‌ به‌ غلظت‌ یدبستگی‌ دارد.

از اثرات‌ دیگر این‌ دارو مهاررقابتی‌ جایگاه‌ گلوکز در هگزوکیناز مغزی‌است‌.

موارد منع‌ مصرف‌: در صورت‌ وجودحساسیت‌ به‌ ید و ترکیبات‌ حاوی‌ ید،دهیدراتاسیون‌، بیماریهای‌ کلیوی‌ یا کبدی‌و نارسائی‌ شدید کلیوی‌ این‌ دارو را نباید ازهیچکدام‌ از راههای‌ مصرف‌ تجویز نمود.

همچنین‌ برای‌ هر یک‌ از راهها موارد منع‌مصرف‌ بطور اختصاصی‌ در زیر ذکر شده‌است‌: فئوکروموسیتوما (داخل‌ عروقی‌)، دیابت‌قندی‌ و عدم‌ تشکیل‌ ادرار (اوروگرافی‌دفعی‌)، عفونت‌ در نزدیک‌ مفصل‌ مورد نظر(پرتونگاری‌ از مفصل‌).

هشدارها: به‌ علت‌ اثر اسموتیک‌ این‌ داروهادر دفع‌ و از دست‌ رفتن‌ آب‌ بدن‌ از طریق‌ادرار، در شیرخواران‌، خردسالان‌ یابیماران‌ سالخورده‌، به‌ خصوص‌ درصورت‌ ابتلای‌ به‌ پرادراری‌، کم‌ ادراری‌،دیابت‌ یا کاهش‌ قبلی‌ آب‌ بدن‌ ممکن‌ است‌بدتر شود.

عوارض‌ جانبی‌: عوارض‌ جانبی‌ معمولا به‌غلظت‌ دارو، ویسکوزیته‌، میزان‌ و سرعت‌تجویز بستگی‌ دارد.

عوارض‌ جانبی‌ این‌دارو معمولا محدود و کوتاه‌ مدت‌ است‌.

درافراد صرعی‌ احتمال‌ بروز تشنجات‌صرعی‌ ناشی‌ از تزریق‌ دارو مشاهده‌ شده‌است‌.

یکی‌ از عوارض‌ این‌ دارو از دست‌رفتن‌ آب‌ بدن‌ بیمار به‌ خصوص‌خردسالان‌ و یا سالخوردگان‌ است‌ که‌نسبت‌ به‌ این‌ عارضه‌ حساستر می‌باشند.از عوارض‌ شایع‌ این‌ دارو در تزریق‌ داخل‌ نخاعی‌ سردرد، تهوع‌ و استفراغ‌می‌باشد.

تداخل‌ های‌ دارویی‌: مصرف‌ همزمان‌ این‌دارو به‌ صورت‌ تزریق‌ داخل‌ نخاعی‌ باداروهای‌ ضد افسردگی‌ سه‌ حلقه‌ای‌،داروهای‌ محرک‌ سیستم‌ عصبی‌ مرکزی‌،داروهای‌ کاهنده‌ اشتها، کافئین‌،فنوتیازین‌ها، داروهای‌ مقلد سمپاتیک‌ وگزانتین‌ها و مهارکننده‌های‌منوآمینواکسیداز ممکن‌ است‌ باعث‌ افزایش‌حملات‌ صرعی‌ گردند.

مصرف‌ همزمان‌گلوکوکورتیکوئیدها با این‌ دارو در تزریق‌زیر عنکبوتیه‌ ممکن‌ است‌ منجر به‌ بروزالتهاب‌ گردد، اگرچه‌ تجویز این‌ دو داروگاهی‌ اوقات‌ با فاصله‌ مناسب‌ صورت‌می‌گیرد.

نکات‌ قابل‌ توصیه‌: 1 ـ برای‌ بیماران‌ مبتلا به‌آلرژی‌ یا آسم‌، دیابت‌، بیماریهای‌ پیشرفته‌عروقی‌، بیماریهای‌ عفونی‌ باید با احتیاطمصرف‌ شود.

2 ـ در طول‌ مدت‌ تزریق‌ و چند ساعت‌ بعداز آن‌ باید از حرکت‌ بیمار جلوگیری‌ کرد.

3 ـ بیمار باید از تحرک‌ و بلعیدن‌ طی‌ تزریق‌برای‌ آرتریوگرافی‌ سر و گردن‌ خودداری‌کند.

4 ـ محلولهای‌ تزریقی‌ یکبار مصرف‌ است‌و بنابراین‌ باقیمانده‌ آن‌ باید دور ریخته‌شود.

مقدار مصرف‌: 3/75 گرم‌ متریزامید حاوی‌1/81 میلی‌گرم‌ ید می‌باشد و برای‌ رقیق‌کردن‌ آن‌ از محلولهای‌ 0/005 درصدبیکربنات‌ سدیم‌ استفاده‌ می‌گردد.

درمیلوگرافی‌ در ناحیه‌ کمر 10-15 میلی‌لیتر،در میلوگرافی‌ ناحیه‌ سینه‌ 12 میلی‌لیتر، درمیلوگرافی‌ ناحیه‌ گردن‌ 10 میلی‌لیتر و درمیلوگرافی‌ تمام‌ ستون‌ فقرات‌ و کمر نیز 10میلی‌لیتر از این‌ دارو تزریق‌ می‌گردد.

درسیسترنوگرافی‌ کامپیوتری‌ (تزریق‌ درناحیه‌ کمر) 4-6 میلی‌لیتر تجویز می‌شود.

در آرتریوگرافی‌ شریانهای‌ محیطی‌25-65 میلی‌لیتر، در ناحیه‌ سر و گردن‌30-60 میلی‌لیتر تزریق‌ می‌شود که‌می‌توان‌ در سه‌بار تزریق‌ و حداکثر تا 120میلی‌لیتر از محلول‌ این‌ دارو استفاده‌ کرد.میزان‌ ید معادل‌ در میلوگرافی‌220-300mg/ml و در آرتریوگرافی‌370mg/ml می‌باشد.

حداکثرمقدار یدتزریقی‌ در مورد داخل‌ نخاعی‌ 3 گرم‌ و درمورد تزریق‌ داخل‌ عروقی‌ 87/5 گرم‌ است‌.در کودکان‌ در میلوگرافی‌ ناحیه‌ کمر یاسینه‌ و سر و گردن‌ با توجه‌ به‌ سن‌ بیمار از2 ماهگی‌ تا 18 سال‌ از مقادیر 10 ـ 2 میلی‌لیتر تا 10 میلی‌ لیتر تزریق‌ می‌گردد.

میزان‌ید آن‌ نیز در حدود 170-230mg/ml تنظیم‌می‌گردد.

در سیسترنوگرافی‌ از طریق‌تزریق‌ مستقیم‌، در کودکان‌ با سن‌ تا دو ماه‌مقدار 2-3 میلی‌لیتر از محلول‌ حاوی‌170-220mg/ml ید و در بیماران‌ با سن‌8-18 سال‌ 3-6 میلی‌لیتر از همین‌ محلول‌مصرف‌ می‌گردد.

برای‌ ونتریکولوگرافی‌ وموارد دیگر مقدار مصرف‌ بسته‌ به‌ سن‌بیمار جداگانه‌ تعیین‌ می‌گردد.

اشکال‌ دارویی‌: Injection: 3.75g/20ml METYRAPONE موارد مصرف‌: متی‌ راپون‌ برای‌ تشخیص‌نارسائی‌ غده‌ فوق‌ کلیوی‌ ناشی‌ از نقص‌ درمحور هیپوفیز - هیپوتالاموس‌ مصرف‌می‌شود.

این‌ دارو برای‌ تشخیص‌ میزان‌ذخیره‌ ACTH هیپوفیز قدامی‌ استفاده‌می‌شود، اما بدلیل‌ غیر اختصاصی‌ بودن‌آن‌ فقط در مواردی‌ که‌ تست‌ مستقیم‌امکان‌پذیر نیست‌، مثل‌ افرادی‌ که‌ تست‌هیپوگلیسمی‌ انسولینی‌ در آنها منع‌ شده‌است‌، استفاده‌ می‌شود.

متی‌ راپون‌همچنین‌ به‌ عنوان‌ داروی‌ تشخیصی‌ برای‌تعیین‌ سندرم‌ کوشینگ‌ ناشی‌ از سرطان‌غده‌ فوق‌ کلیوی‌، هیپرپلازی‌ غده‌ فوق‌کلیوی‌ و بیماری‌ کوشینگ‌ مصرف‌می‌شود.

متی‌ راپون‌ برای‌ درمان‌ کوتاه‌ مدت‌سندروم‌ کوشینگ‌ نیز مصرف‌ می‌شود.

مکانیسم‌ اثر: این‌ دارو موجب‌ مهار آنزیم‌ 11بتا ـ هیدروکسیلاز می‌شود و بدینوسیله‌سنتز گلوکورتیکوستروئیدها (کورتیزون‌ وکورتیزول‌) و همچنین‌ آلدوسترون‌ را مهارمی‌کند.

کاهش‌ سطح‌ پلاسمائی‌گلوکوکورتیکوئیدها باعث‌ تحریک‌ هیپوفیزقدامی‌ و ترشح‌ کورتیکوتروپین‌ می‌شود.کورتیکوتروپین‌ به‌ نوبه‌ خود باعث‌ تحریک‌تولید بیشتر 11 - دزوکسی‌ کورتیکوسترون‌و پیش‌ سازهای‌ دیگر می‌شود که‌ در کبدمتابولیزه‌ و از راه‌ ادرار دفع‌ می‌شوند که‌ ازاین‌ طریق‌ قابل‌ اندازه‌گیری‌ هستند.

بنابراین‌متی‌راپون‌ در بیماران‌ مبتلا به‌ سندروم‌کوشینگ‌ به‌ منظور آزمایش‌ مکانیسم‌ خودتنظیمی‌ هیپوتالاموس‌-هیپوفیز استفاده‌می‌شود.

اگرچه‌ آزمایش‌ مهار دگزامتازون‌ممکن‌ است‌ ترجیح‌ داده‌ شود.

فارماکوکینتیک‌: متی‌ راپون‌ به‌ سرعت‌ و به‌خوبی‌ از دستگاه‌ گوارش‌ جذب‌ می‌گردد.نیمه‌ عمر آن‌ 20-26 دقیقه‌ است‌ و حداکثرغلظت‌ پلاسمائی‌ آن‌ طی‌ یکساعت‌ به‌ دست‌می‌آید.

متابولیسم‌ این‌ دارو توسط کبد وکلیه‌ انجام‌ می‌شود.

موارد منع‌ مصرف‌: متی‌ راپون‌ ممکن‌ است‌منجر به‌ بروز نارسائی‌ حاد کلیه‌ گردد و بنابراین‌ برای‌ افرادی‌ که‌ بی‌کفایتی‌فعالیت‌ غده‌ فوق‌ کلیوی‌ دارند، نبایدمصرف‌ شود.

هشدارها: 1 ـ متابولیسم‌ متی‌راپون‌ ممکن‌است‌ در بیماران‌ مبتلا به‌ بیماری‌ کبدی‌ به‌تاخیرافتد.

2 ـ قبل‌از استفاده‌از این‌ دارو باید کلیه‌ را ازنظر نارسائی‌ اولیه‌ مورد بررسی‌ قرارداد،زیرا در صورت‌ وجود نارسائی‌اولیه‌، این‌دارو ممکن‌است‌ باعث‌ایجاد نارسائی‌ حادکلیوی‌ گردد.

3 ـ زنان‌ باردار یا بیماران‌ مبتلا به‌ کم‌کاری‌تیروئید ممکن‌است‌به‌ متی‌راپون‌ کمترازحدمعمول‌ پاسخ‌دهند.

عوارض‌ جانبی‌: واکنشهای‌ آلرژیک‌، تهوع‌،استفراغ‌، ناراحتی‌ شکمی‌، کاهش‌ فشارخون‌، سردرد، سرگیجه‌ و خواب‌ آلودگی‌از عوارض‌ جانبی‌ این‌ دارو می‌باشند.

تداخل‌های‌ دارویی‌: فنی‌ توئین‌ باعث‌افزایش‌ متابولیسم‌ متی‌راپون‌ و کاهش‌غلظت‌ پلاسمائی‌ آن‌ به‌ سبب‌ القاء آنزیمی‌در کبد می‌گردد.

بیمارانی‌ که‌ استروژن‌ها،پروژسترون‌ها، کورتیکوستروئیدها،فنوتیازین‌ ها، کلردیازپوکساید،کلرپرومازین‌، آمی‌تریپ‌تیلین‌، متی‌ سرژایدیا فنوباربیتال‌ مصرف‌ می‌کنند، ممکن‌است‌به‌ متی‌راپون‌ کمتراز حد معمول‌ پاسخ‌دهند.

داروهای‌ ضدبارداری‌خوراکی‌ممکن‌است‌ باعث‌ افزایش‌ و یا کاهش‌ اثرمتی‌راپون‌ گردند.

نکات‌ قابل‌ توصیه‌: 1 ـ آزمایش‌ متی‌ راپون‌برای‌ بررسی‌ ذخیره‌ ACTHدرونی‌ به‌اندازه‌ آزمایش‌ کاهش‌ قند خون‌ ناشی‌ ازانسولین‌ قابل‌ اعتماد نیست‌ و در بیماران‌سالخورده‌ ترجیح‌ داده‌ می‌شود.

2 ـ دارو همراه‌ شیر یا غذا مصرف‌ شود.

3 ـ در صورت‌ بروز تاری‌ دید به‌ پزشک‌مراجعه‌ شود.

4 ـ قبل‌ و یا طی‌ درمان‌ با متی‌راپون‌ ازمصرف‌ کورتیکوستروئیدها خودداری‌شود.

مقدار مصرف‌: بعد از اثبات‌ پاسخ‌دهی‌ غده‌فوق‌ کلیوی‌، برای‌ بزرگسالان‌ متی‌راپون‌ ازراه‌ خوراکی‌ به‌ مقدار 750mg هر 4 ساعت‌برای‌ شش‌ نوبت‌ استفاده‌ می‌شود.

برای‌کودکان‌ متی‌راپون‌ از راه‌ خوراکی‌ به‌ مقدار15mg/kg (حداقل‌ 250mg) هر 4 ساعت‌برای‌ شش‌ نوبت‌ استفاده‌ می‌شود.

دربیماران‌ با غده‌ هیپوفیز سالم‌، دفع‌ -17هیدروکسیکورتیکوستروئیدها، 2-4 برابرافزایش‌ و دفع‌ 17 - کتواسیدها، 2 برابرافزایش‌ نشان‌ می‌دهد.

متی‌ راپون‌ برای‌ درمان‌ سندروم‌ کوشینگ‌و با مقدار 250mg-6g در شش‌ مقدارمنقسم‌ مصرف‌ می‌شود.

اشکال‌ دارویی‌: Scored Tablet: 250mg PENTAGASTRIN موارد مصرف‌: پنتاگاسترین‌ به‌ عنوان‌داروی‌ کمکی‌ برای‌ تشخیص‌ عملکردترشحی‌ اسید معده‌ در بیماران‌ مشکوک‌ به‌فقدان‌ اسید معده‌، گاستریت‌ آتروفیک‌ و یاکارسینوم‌ معده‌، افراد با قطع‌ عصب‌ واگ‌ ویا قسمتی‌ از معده‌ آنها برداشته‌ شده‌ است‌،مصرف‌ می‌شود.

این‌ دارو همچنین‌ درتشخیص‌ زخم‌ دوازدهه‌ و تشخیص‌ تومورزولینگر-الیسون‌ مصرف‌ می‌شود.

مکانیسم‌ اثر: پنتاگاسترین‌، یک‌ پلی‌ پپتیدصناعی‌ است‌ که‌ بدلیل‌ مشابهت‌ باگاسترین‌ طبیعی‌، سلولهای‌ مسئول‌ ترشح‌اسیدمعده‌ را واداربه‌ ترشح‌ اسید می‌نماید.

فارماکوکینتیک‌: پس‌از تزریق‌ به‌سرعت‌ جذب‌می‌گردد.

اثر آن‌ پس‌از 10دقیقه‌ قابل‌ مشاهده‌است‌.

حداکثر پاسخ‌ 20-30دقیقه‌ بعدازتجویز ظاهر می‌شود، طول‌ اثرآن‌ حداکثر60-80دقیقه‌ است‌ واز راه‌کلیه‌ دفع‌ می‌گردد.

موارد منع‌ مصرف‌: در افراد با زخمهای‌عمیق‌ و یا سوراخ‌شدگی‌ حاد، انسدادی‌ و یاخونریزی‌ دهنده‌ دستگاه‌ گوارش‌،حساسیت‌ یا ایدیوسنکرازی‌ نسبت‌ به‌پنتاگاسترین‌ نباید مصرف‌ شود.

هشدارها: 1 ـ در افراد مبتلا به‌ بیماری‌ فعال‌مجاری‌ صفراوی‌، کبدی‌، یا لوزالمعده‌ بااحتیاط مصرف‌ شود.

2 ـ مقادیر بیش‌ از میزان‌ توصیه‌ شده‌ باعث‌مهار تولید اسید معده‌ می‌گردد.

3 ـ سلامت‌ مصرف‌ دارو در بارداری‌ وبرای‌ کودکان‌ اثبات‌ نشده‌ است‌.

عوارض‌ جانبی‌: ایجاد گاز در معده‌، تهوع‌ واستفراغ‌، درد معده‌ و احساس‌ دفع‌ فوری‌مدفوع‌ از عوارض‌ جانبی‌ شایع‌ دارومی‌باشند.

همچنین‌ دربعضی‌ افراد واکنش‌حساسیتی‌ پوستی‌ ایجاد می‌کند.

تداخل‌ های‌ دارویی‌: مصرف‌ همزمان‌ضداسیدها و داروهای‌ آنتی‌کولینرژیک‌ وهمچنین‌ سایمتیدین‌ و رانیتیدین‌ به‌ دلیل‌تاثیر در میزان‌ ترشح‌ و آزادسازی‌اسیدمعده‌ در آزمایش‌ تشخیصی‌ تداخل‌می‌کنند.

نکات‌ قابل‌ توصیه‌: 1 ـ شب‌ قبل‌ از انجام‌آزمایش‌، از خوردن‌ غذا و چهار ساعت‌پیش‌ از انجام‌ آن‌ از نوشیدن‌ مایعات‌خودداری‌ شود 2 ـ از مصرف‌ داروهای‌ آنتی‌اسید پیش‌ ازآزمایش‌ خودداری‌ شود.

3 ـ 24 ساعت‌ قبل‌ از آزمایش‌ از مصرف‌داروهای‌ آنتی‌ کولینرژیک‌، سایمتیدین‌،رانیتیدین‌ و هر دارویی‌ که‌ بر میزان‌ اسید معده‌ تاثیر می‌گذارد خودداری‌ شود.

مقدار مصرف‌: مقدار 6mcg/kg/hr به‌صورت‌ زیر جلدی‌ و یا 0/6mcg/kg/hr به‌صورت‌ انفوزیون‌ وریدی‌ (در سرم‌ نمکی‌0/9%) تجویز می‌گردد.

اشکال‌ دارویی‌: Injection: 0.5mg/2ml کاربرد غیر مجاز داروها در ورزش(دوپینگ) تاریخچه: به معنی آیین غسل تعمید مسیحی گرفته شده است.قدمت doop دوپینگ از واژه های هلندی دوپینگ در ورزش به دو هزار سال قبل از میلاد برمیگردد،جایی که هومر در نوشته های خود به مصرف قارچهای غنی از پروتئین توسط گروهی از ورزشکاران یونان باستان اشاره نموده است.کاربرد واژه دوپینگ کمتر از صد سال قدمت دارد.نخستین مورد مرگ بر اثر مصرف دارو در سال 1886 میلادی در یک مسابقه محلی دوچرخه سواری اتفاق افتاد.در سال 1910 میلادی دوپینگ برای اولین بار جنبه رسمی و قانونی پیدا کرد بطوریکه در این سال،در یک مسابقه اسب سواری،اسبهای مسابقه از نظر مصرف مواد نیروزا مورد آزمایش قرار گرفتند.در المپیک 1954 گزارشاتی مبنی بر استفاده از دارو توسط ورزشکاران شوروی سابق انتشار یافت.مرگ کورت انمار جانسون دوچرخه سوار دانمارکی در سال 1960 رم خبری تکان دهنده برای جهان ورزش بود.تا اینکه اولین آزمایشات دارویی در المپیک به سال 1968 در المپیک زمستانی فرانسه به عمل آمد.

تعریف:طبق تعریف کمیسیون پزشکی کمیته بین المللی المپیک دوپینگ عبارتست از تجویز یا مصرف یک ماده خارجی-یا ماده درون زای بدن،با مقادیر غیر عادی و یا راه استعمال غیر طبیعی توسط شخص سالم با هدف افزایش کارآیی ورزشی.از سوی دیگر در سالهای اخید پدیده ای بنام«پارا دوپینگ» نیز پا به عرصه وجود نهاده است که عبارتست از دادن دارو به یک ورزشکار توسط حریف جهت کاهش کارآیی وی و یا بدنام کردن ورزشکار .

دوپینگ در عصر جدید:در سالهای اخیر همگام با پیشرفت دانش پزشکی و داروسازی در کنار استفاده صحیحی از کشفیات روزافزون ای علوم،متاسفانه عده ای با افراد سودجویانه استفاده نابجا از داروها را در جامعه اشاعه میدهند.یکی از عرصه های این سودجویی کاربرد غیر از داروها در ورزش و ترویج آن بوده است که اهداف اقتصادی،اجتماعی و حتی سیاسی در ورای این موارد استفاده نابجا وجود دارد.موارد فراوان خلع مدال،عوارض زیانبار گسترده جسمی و روحی گزارش شده از ورزشکاران و بالاخره موارد مرگ و میر قابل توجه ناشی از ارتکاب دوپینگ،حاکی از گسترش تکان دهنده این ضد ارزش در صحنه ورزش میباشد.در سال1981 یک بررسی در بین دانش آموزان ورزشکار آمریکایی نشان داد که 80 درصد افراد تحت مطالعه حداقل یک مورد سابقه استفاده از الکل،20 درصد از آنها سابقه مصرف ماری جوانا و 2 درصد از لین افراد تجربه مصرف استروئیدهای آنابولیزان را داشته اند.در یک بررسی دیگر بر روی رشته های دیگر ورزشی کمترین میزان کاربرد داروها در رشته هاکی روی چمن و بیشترین میزان کاربرد در رشته های وزنه برداری و دومیدانی ثبت شده است.در حال حاضر تمامی سازمانهای اجرایی ورزش و در راس آنها کمیسیون پزشکی کمیته بین المللی المپیک که از سال 1976 فعالیت رسمی خود را شروع کرده مسئولیت مبارزه با دوپینگ را در سراسر جهان برعهده دارند.این سازمانها تدوین و انتشار فهرستهایی همراه با تجدید نظر مداوم را در برنامه کار خود قرار داده اند و به انتشار این فهرستها همراه با انتشارات آموزشی دیگر و نیز انجام آزمایشات دارویی روی نمونه های گرفته شده از ورزشکاران نسبت به ریشه کنی دوپینگ اقدام مینمایند.

کاربرد غیر مجاز داروها در جوانان دوران جوانی:مرحله قدرت و آسیب پذیری زیاد شناخته شده است.طغیان احساسات جوانی و طلب شهرت و مقام میتواند جوانان ورزشکار را در برخی از موارد تشویق به کاربرد غیر مجاز دارو نماید.در نتیجه یک مطالعه بر روی جوامع غربی،داروها و موارد کاربرد غیرمجاز،برحسب میزان مصرف آنها به ترتیب الکل،ماری جوآنا،دخانیات،آمفتامین ها،داروهای توهم زا و کوکائین،ویتامین ها و بالاخره استروئیدهای آنابولیزان گزارش شده اند.

به دلیل حساسیت سنی ویژه،ایجاد مقاومت درونی در جوانان از طریق ارائه آموزشهای مفید در خصوص داروها و عوارض مخاطره آمیز آنها،بهتر از منع مستقیم و اعمال مجازاتهای شدید است،گرچه اتخاذ شیوه های قانونی نیز در جای خود در مورد افراد ضرورت دارد.

دلایل منع دوپینگ دوپینگ خود به دلایل اساسی زیر ممنوع شناخته شده است: دلایل فیزیکی:کاربرد داروها طیفی از اثرات جانبی ناخواسته و زیانبار را برای بدن فرد بر جای می گذاردکه می توانند در پاره ای از موارد برگشت ناپذیر باشد و از این رو،صدمات جبران ناپذیری را یر روی سلامتی ورزشکار وارد نمایند.

دلایل اخلاقی: دوپینگ با اهداف عالیه ورزش که سالم سازی جسم و روح میباشد منافات دارد.از طرف دیگر این پدیده زمینه ای برای کشانده شدن چوانان ورزشکار بسوی بلای خانمانسوز اعتیاد را فراهم می آورد.

دلایل قانونی: دوپینگ به دلیل ایجاد برتری غیر منصفانه در صحنه ورزش،بر خلاف مقررات جاری سازمانهای اجرایی ورزش می باشد و ارتکاب آن جرم شناخته میشود.

قوانین جاری: همچنین که در بخشهای پیشین ذکر شد اتکا به مقررات و اعمال مجازاتهای شدید برای مرتکبین دوپینگ،در کنار برنامه های مدون آموزشی و پرورشی فکری جوانان ورزشکار برای مبارزه با این ضد ارزش ضروری میباشد.سازمانهایی نظیر کمیسیون پزشکی کمیته بین المللی المپیک،کمیته المپیک ایالات متحده و سایر سازمانهای اجرایی و بین المللی،همگی با محکوم نمودن دوپینگ در ورزش،مقررات خاصی را در مسابقات تحت پوشش خود به مرحله اجرا گذاشته اندو در قالب این مقررات مجازاتهای ویژه ای را نیز جهت مرتکبین دوپینگ پیش بینی کرده اند.

با تمایز بین استفاده آگاهانه و عمدی از یک سوء مصرف غیرآگاهانه در قالب فرمولهای دارویی درمانی(نظیر وجود داروهای ممنوعه در فرمولهای ضد سرماخوردگی یا ضد اسهال)مجازاتهای خود را چنین اعلام نموده است: دوپینگ آگاهانه سه سال محرومیت از شرکت در مسابقات رسمی برای اولین مورد تخلف.

محرومیت مادام العمر از شرکت در مسابقات رسمی برای دومین مورد تخلف.

دوپینگ غیر آگاهانه: سه ماه محرومیت از شرکت در مسابقات رسمی برای اولین مورد تخلف.

دو سال محرومیت از شرکت در مسابقات رسمی برای دومین مورد تخلف.

لازم به ذکر است که در تمامی موارد فوق الذکر،اگر فرد خاصی موفق به دریافت مدال شده باشد مدال وی باز پس گرفته میشود.

داروهای دوپینگ از دیدگاه کلی سه گروه از داروها توسط ورزشکاران مورد استفاده نابجا قرار میگیرند که عبارتند از: 1-داروهای نیروزا که توسط ورزشکار بطور آگاهانه برای افزایش کارآیی ورزشی مورد استفاده قرار میگیرد مانند استروئیدهای آنابولیزان 2-داروهای درمانی که توسط ورزشکار یا پزشک معالج وی بطور آگاهانه و یا ناآگاهانه در قالب نسخه های درمانی مورد استفاده واقع میشوند،طبق مقررات برخی از این داروها نظیر داروهای ضد احتقان مقاد سمپاتیک و داروهای ضد اسهال و یا کورتیکواستروئیدهای موضعی،در صورتی که قبل از مسابقه توسط پزشک تیم،مصرف آنها به اطلاع کمیته برگزار کننده رسیده باشد،مجاز شمرده میشوند.

3-داروهای نشئه آور که برای ایجاد حالت خوشی کاذب و عدم احساس خستگی و تنشهای روحی توسط ورزشکار مصرف میشوند نظیر الکل و ماری جوآنا.

بر اساس نظر مصرف پنج گروه از داروها توسط ورزشکاران در مسابقات ورزشی ممنوع میباشد که عبارتند از: محرکهای سیستم اعصاب مرکزی- ضد دردهای مخدر- استروئیدهای آنابولیزان- داروهای مدر- مسدودکننده های گیرنده های بتاآدرنرژیک داروهای محرکهای سیستم اعصاب مرکزی: این داروها در درمان جهت افزایش هوشیاری،رفع خستگی،کاهش اشتها،درمان برخی اختلالات خواب آلودگی و نیز در فزون فعالیتی کودکان بکار میروند.داروهایی از این دسته که در ورزش مورد استفاده نابجا قرار میگیرند،شامل کوکائین،آمفتامین،کافئین و پروپانول آمین هستند.طبق بررسی های بعمل آمده بیش از میلیونها نفر از جوانان کوکائین مصرف میکنند.محرکهای سیستم اعصاب مرکزی توسط ورزشکاران برای افزایش میزان انرژی،دقت و تمرکز حواس،تحریک رفتاری و بالابردن سطح هوشیاری استفاده میشوند.این داروها در حدود 20 درصد از مجموع سوءاستفاده های دارویی را بخود اختصاص میدهند.

کوکائین برای اولین بار توسط فروید جهت درمان دسته ای از اختلالات عصبی بکار رفت،اما بدلیل بروز عوارض جانبی خطرناک و کشف داروهای جدیدتر با خصوصیات برتر،بزودی کنار گذاشته شد.کوکائین ابتدا ایجاد حالت سرخوشی و نشئه و پس از آن حالت ناامیدی مینماید.سرعت انعکاسهای محیطی فرد در پاسخ به دارو بالا رفته ولی در کنار آن،فشار خون و تعدادضربان قلب نیز بطور قابل توجهی افزایش می یابد.از عوارض جانبی کوکائین میتوان به کاهش هماهنگی حرکات،هیجان،بی خوابی،بی قراری،اضطراب،جنون،سکته های قلبی و نارسایی احتقانی قلب اشاره کرد.

به عنوان نمونه مرگ لین بیاس ستاره بسکتبال دانشگاه مریلند آمریکا و دان راجرز فوتبالیست آمریکایی در سال1986 بر اثر اسید وزلاکتیک ناشی از مصرف کوکائین بوده است.آمفتامینها گروه دیگری از این دسته داروها هستند.سرآغاز دوپینگ در وزرشهای نوین با این داروها بوده است.این داروها توسط ورزشکاران جهت کاهش احساس خستگی،افزایش انعکاسهای محیطی و تمرکز حواس،حالت تهاجمی و بالاخره کاهش وزن استفاده میشوند.

بدلیل عدم احساس خستگی توسط ورزشکاران این خطر وجود دارد که این افراد ساعت های متمادی به فعالیت بدنی ادامه داده و عوارض جبران ناپذیری به بدن آنان وارد آید.عوارض قلبی و عروقی،اختلالات انعقاد خون،خشونت و بی رحمی،اعتیاد،تحریک عصبی و گرمازدگی از اثرات ناخواسته این داروها هستند.مرگ کورت انمار جانسون دوچرخه سوار دانمارکی در المپیک 1960 رم در اثر مصرف آمفتامین بوده است.

فتیل پروپانوئل آمین،محرک دیگر سیستم عصبی مرکزی است که در فرمولهای ضدسرما خوردگی جهت رفع احتقان و آبریزش دستگاه تنفسی فوقانی استفاده میشود.این دارو بدلیل،بروز اثرات سمی در مقادیر مصرف بالا کمتر توسط ورزشکاران استفاده شده است.از عوارض جانبی این دارو میتوان به افزایش فشار خون،حملات صرعی،آریتمی قلبی و حتی افزایش احتمال سکته قلبی اشاره کرد.

داروی دیگر محرک سیستم اعصاب مرکزی،کافئین است.کافئین ماده ای از گروه متیل گزانتین ها میباشد که در چای و قهوه بفراوانی وجود دارد.این دارو،علاوه بر خصوصیات کلی تحریک سیستم اعصاب مرکزی بدلیل افزایش مصرف اسیدهای چرب،میتواند انرژی زا هم باشد.کافئین در ترکیب برخی از داروهای مسکن و ضد سرماخوردگی وجود دارد.

در ورزشهای استقامتی،برخی از ورزشکاران از این دارو استفاده میکنند.از عوارض ناخواسته این دارو علاوه بر عوارض کلی،خاصیت مددی،آریتمی قلبی،عدم هماهنگی اعمال دقیق و برهم زدن وضعیت خواب و بیداری را میتوان نام برد.بدلیل وجود کافئین در ترکیب نوشیدنیها معمولی غلظت مجازی معدل12 میکروگرم بر میلی لیتر از این دارو در ادرار تعیین شده است که بالاتر از آن دوپینگ محسوب میشود.

داروهای مدر: این داروها شامل دسته گسترده ای از ترکیبات شیمیایی با اثر مشترک افزایش میزان دفع ادرار میباشد.داروهای مدر در مواردی نظیر گلوکوم،قلیایی کردن ادرار،آلکالوزمتابولیک،کوه گرفتکی حاد،ادم حاد ریوی،افزایش کلسیم خون،مسمومیت با یونهای مختلف،نارسایی حاد کلیوی،افزایش اسید اوریک خون،فشار خون بالا،نارسایی احتقانی قلبی و دیابت بی مزه کاربرد درمانی دارند.مصرف نابجای داروهای مدر در ورزش بدلیل اثر کاهش وزن ناشی از آنهاست که در رشته هایی نظیر کشتی،وزنه برداری،بوکس،ورزشهای رزمی و قایق رانی مطلوبست به علاوه این داروها برای رقیق کردن ادرار و فرار از نتیجه آزمایشات مثبت سایر داروهای مورد استفاده در دوپینگ بکار میروند.از عوارض ناخواسته این داروها،بهم خوردن تعادل آب و الکترولیتهای بدن(که برای حفظ حیات بسیار ضروری است)و مخاطرات قلبی-عروقی،عصبی و متابولیک ناشی از آن قابل ذکر است.

استروئیدهای آنابولیزان: استروئیدهای آنابولیزان،مشتقات هورمونهای مردانه یا تستوسترون میباشد که در مقایسه با خود تستوسترون(هورمون مردساز)دارای اثرات آنابولیک بیشتر و اثرات مردانه(آندروژنیک)کمتر هستند.مصارف درمانی این گروه دارویی،شامل اختلالات عملکرد غدد جنسی مردانه،کم خونی،سرطان پستان(به عنوان داروی کمکی)آنژیوادم ارثی و آندومتریوز(بیماری زنان)،تاخیر در رشد استئوپروز(پوکی استخوان)،سوختگی و جراحی میباشد.برای درمان کوتاه مدت از انواع خوراکی نظیر متیل تستوسترون و جهت درمان بلند مدت از انواع تزریقی مانند ناندرولون استفاده میشود.نخستین گزارشات حاکی از کاربرد نابجای این داروها در ورزش به سال1950 مربوط میشود تا جایی که گروهی از وزنه برداران و بدنسازان مرتکب دوپینگ با این داروها شده بودند.پس از آن درخشش وزنه برداران روسی را در المپیک 1960 به مصرف داروهایی از این دسته نسبت دادند.

استروئیدهای آنابولیزان در سال 1974 به فهرست داروهای ممنوعه اضافه شدند.

بدلیل احتمال مصرف نابجای هورمون تستوسترون توسط ورزشکاران برای فرار از نتایج آزمایش مثبت در سال1684 نسبت غلظت ادراری تستوسترون به ابی تستوسترون معادل6 به1 بعنوان حد مجاز شناخته شد و بالاتر از آن،نشانگر مصرف تستوسترون خارجی قلمداد گردید.(زیرا این ترکیب در بدن یک فرد عادی وجود دارد)خلع مدال طلای بن جانسون دونده کانادایی در المپیک1988 سئول به دلیل مصرف نابجای داروی استانوزولول و ده ها مورد دیگر از این دست نشانگر وسعت مصرف این داروها در ورزش امروز میباشد.این داروها توسط ورزشکاران جهت افزایش کارآیی ورزشی،حجم و قدرت عضلانی،ایجاد ظاهری درشت و خشن نما و بالاخره افزایش حالت تهاجمی و کاهش احساس خستگی استفاده میشوند.بیشترین میزان مصرف این داروها در رشته های بدنسازی،دومیدانی،کشتی،وزنه برداری و فوتبال گزارش شده است.اولین گروه از اثرات جانبی این داروها،عوارض مردانه(اندروژنی)ناشی از آنها است که شامل پیدایش و افزایش جوش صورت،طاسی،تحلیل رفتن شور جنسی،تحلیل بیضه ها،تحریک پذیری،حالت تهاجمی،ژنیکوماستی(بزرگ شدن پستانها) ایجاد صفات مردانه در زنان و بالاخره عقیمی میباشد.عوارض عضلانی اسکلتی این داروها شامل تسریع بسته شدن اپی فیز استخوان ها(خط رشد) در دوران نوجوانی و جوانی و بنابراین رکورد رشد،افزایش احتمال در رفتگی استخوان،عدم تناسب عضله با زردپی و بالاخره تخریب مفاصل میباشد.