دانلود تحقیق شناخت الکل ها

فصل مقدماتى:شناخت الکل
1- الکل و انواع آن
از نظر علم شیمى هر ماده‏اى که در فرمول شیمیایى آن عامل‏هیدروکسیل (-OH) وجود داشته باشد، یک الکل محسوب مى‏شود.الکل از مشتقات هیدروکربن هاست که در آن‏ها هرمولکول، ترکیبى ازچند اتم هیدروژن و کربن مى‏باشد.

نهایت، یک عامل (OH) جانشین‏یک اتم هیدروژن مى‏گردد.

و بنابر تعداد عامل (OH) ، الکل‏ها را یک یاچند ظرفیت مى‏گویند.

(1) الکل انواع زیادى دارد که ذیلا به برخى ازآن‏ها اشاره مى‏کنیم:
الف) الکل متیلیک
ساده‏ترین الکل‏ها، الکل متیلیک (2) است که مبناى الکل‏هاى یک‏ظرفیتى مى‏باشد.

الکل متیلیک از تقطیر چوب به دست مى‏آید و ازاین رو به آن عرق چوب نیز مى‏گویند.

این ماده مایعى است‏بى رنگ‏که در 66 درجه سانتى گراد مى‏جوشد، با شعله کمى آبى رنگ‏مى‏سوزد و چون با آب مخلوط گردد، تقلیل حجم یافته و تولیدحرارت مى‏کند.

الکل متیلیک، در صنایع رنگ‏سازى کاربرد دارد.

به علاوه سمى‏است قوى که با شرب 8 تا 10 گرم آن اختلالات هاضمه و اغلب‏کورى دست داده و تلف مى‏کند.

(3) .

پس از الکل متیلیک یا متانول بقیه الکل‏هاى یک ظرفیتى یا یک‏عاملى را به الکل‏هاى نوع اول، دوم و سوم طبقه‏بندى مى‏کنند.

(4) اتانول که موضوع بحث ماست، در زمره الکل‏هاى نوع اول است.هم چنین الکل‏هاى دو ظرفیتى و سه ظرفیتى و ...

نیز وجود دارد که‏مى‏توان از ضدیخ به عنوان الکل دو ظرفیتى (یا الکل دو عاملى‏اشباع) و گلیسیرین به عنوان الکل سه ظرفیتى (یا الکل سه عاملى‏اشباع) نام برد.

(5) .

ب) الکل اتیلیک
اگر واژه الکل بدون هیچ پسوند یا پیشوندى به کار رود، مقصود الکل‏اتیلیک یا اتانول (6) است که معروف‏ترین انواع الکل مى‏باشد.

در آینده‏خواهیم دید که الکل اتیلیک در صنایع گوناگون و در زندگى روز مره‏مردم، کاربرد زیادى دارد.

چنان که در مقدمه اشاره شد، موضوع بحث ما در این نوشتارمنحصرا الکل اتیلیک یا اتانول است.

و هر کجا در این رساله، واژه‏الکل را بدون افزودن کلمه دیگر به کار بریم مقصودمان همین نوع‏الکل مى‏باشد.

اتانول به طور طبیعى و به مقدار بسیار کم در نان (5/0 درصد)،مغزانسان و گیاهان وجود دارد.

علاوه بر مخمر (7) و بعضى باکترى‏ها،بدن انسان نیز مقدار چشمگیرى الکل تولید مى‏کند.

در اکثر موارد،تمام این تولید، مربوط به میکروب‏هاى موجود در روده انسان‏مى‏باشد.

براى آشنایى بیش تر با این ماده، به تبیین اوصاف الکل وآثار ظاهرى الکل برجسم و روان آدمى مى‏پردازیم.

2 - ویژگى‏هاى الکل و آثار آن
الکل اتیلیک در 3/78 درجه سانتى گراد به جوش مى‏آید و در114-درجه ذوب مى‏شود.

الکل مطلق، آب گونه‏اى است‏بى‏رنگ وزود آتش‏گیر، با بویى ویژه، در برودت زیاد ابتدا قوام آمده و سپس‏مانند شیشه منجمد مى‏گردد.

(8) .

الکل برخلاف پندار بعضى، اثر تحریکى بر اعضاى بدن ندارد،بلکه اثر آن تخدیر یعنى تضعیف فعالیت‏هاى بدن و کاستن از دقت درانجام رفتارهاى گوناگون است.

در کتاب‏هاى علمى نیز، الکل را درردیف تخدیر کننده‏ها هم چون اتر و غیره مى‏آورند.

یکى ازدانشمندان در این زمینه مى‏گوید: «این واقعیت که افراد تحت تاثیرالکل، خجالتشان از بین مى‏رود و زیاد حرف مى‏زنند، به علت اثرتحریکى الکل بر مغز نیست، بلکه به دلیل از بین رفتن کنترلى است که‏مراکز عالى مغز در میانه‏روى و اعتدال شخص از خود انجام‏مى‏دهند.» (9) .

به هر حال، تمامى مشروبات الکلى، حاوى مقدارى الکل‏مى‏باشند و هرگونه آثار تخدیرى که از مشروبات الکلى بروز مى‏کندمربوط به وجود این ماده در آن هاست.

میزان این تخدیر که ما از آن به‏«مستى‏» تعبیر مى‏کنیم بستگى به درصد الکل موجود در این گونه‏مشروبات دارد.

چنان چه شخص مقدارى الکل بنوشد، قریب 15 آن‏فورا به وسیله جدار معده داخل در خون و بقیه در امعاء واردمى‏گردد.

مقدارى هم ممکن است‏به وسیله ریتین یا با ادرار خارج‏شود.

ولى قسمت اعظم آن در هر حال در بدن مى‏ماند و در آن جامتدرجا اکسید شده و احتیاجى به هضم و گوارش ندارد.

(10) .

کبد انسان قادر است در هر ساعت، 8 گرم الکل را اکسید کند.مقادیر زیادتر در جریان خون ظاهر شده ولى غلظت کم تر از 05/0%علامتى در شخص به وجود نمى‏آورد.

از غلظت 05/0% به بالاست‏که علائمى نظیر کاهش توازن اعمال فیزیکى و اختلال در دید پیش‏خواهد آمد.

غلظت‏بالاتر از 25/0% علائم مشخصى به وجود مى‏آورد.

و اگرغلظت‏به 1% در خون برسد، اختلال تنفسى و قلبى و نهایتا مرگ‏ایجاد مى‏شود هر چند مقدار کشنده آن برحسب افراد فرق مى‏کند.

پیترکوپر نیز در این زمینه چنین مى‏نویسد: «الکل از تمام راه‏هاجذب بدن مى‏شود ولى جذب آن از راه دهان و معده بسیار کم است.روده کوچک 80% یا بیش تر مقدار خورده شده را جذب مى‏کند.کم تر از 10% بى‏تغییر از راه ادرار و تنفس دفع مى‏شود.

الکل دربافت‏ها به سرعت منتشر شده و در حدود 8 گرم در ساعت اکسید وبه گاز کربنیک و آب تبدیل مى‏شود.

(11) بدین ترتیب مهم‏ترین اثر الکل،تضعیف دستگاه اعصاب مرکزى است.

الکل در نتیجه تاثیر برروى‏اعصاب، واکنش در رگ‏ها ایجاد نموده و خون را به سطح بدن جریان‏مى‏دهد و از این طریق، پوست را قرمز مى‏کند و ابتداءا در بدن ایجادحرارت مى‏نماید.

اما این اثر دیرى نمى‏پاید، چرا که پس از مدت‏کوتاهى، بدن حرارت خود را تا دو برابر از دست مى‏دهد.

شخصى که الکل مى‏نوشد ابتدا فعالیت او بیش از حد معمول‏مى‏شود و به ترتیبى که ذکر شد، درجه حرارت بدن بالا رفته و تنفس‏شدید مى‏شود.

آن گاه مرکز تکلم در مغز تحت تاثیر الکل قرار گرفته وشخص پرچانگى مى‏کند.

سپس مرکز سمعى مغز متاثر شده و شخص‏صداهاى بى‏خود مى‏شنود.

بعد مرکز بینایى مغز دچار اختلال گشته وشخص تصاویر موهوم مى‏بیند.

و بالاخره مرکز حفظ تعادل تحت‏تاثیر الکل قرار گرفته و کسى که مشروب الکلى نوشیده، توازن اعمال‏فیزیکى خود را از دست مى‏دهد.

(12) .

بدین ترتیب با نوشیدن الکل، خویشتن‏دارى شخص که به عنوان‏منشا حجب و حیا در انسان پایه‏گذارى شده است، تقریبا از بین رفته‏و باعث‏بروز اعمال ناهنجار مى‏شود.

از دیدگاه متخصصین اعصاب و روان، الکل، عالى‏ترین اعمال‏توقفى را فلج مى‏کند و انسان را به سیرت و منش عارى از ملکات‏اخلاقى و برى از دانش و بینش سوق مى‏دهد.

استعمال الکل موجب‏دگرگونى در شخصیت انسان مى‏شود و انسان با شرم و حیا راافسارگسیخته و بى‏بندوبار مى‏نماید.

عوارض مصرف الکل، غالبا منشا ارتکاب اعمال شنیع و ارتکاب‏جرایم مى‏گردد.

طبق مطالعاتى که مؤسسات جرم‏شناسى به عمل‏آورده‏اند، اغلب جنایات جنسى و در حدود 70% جرایم ضرب وجرح و 80% قتل‏ها، خود آزارى و دیگر آزارى‏ها در اثر استعمال‏نوشابه‏هاى الکلى واقع مى‏شوند.

ازدیاد تصادفات وسایط نقلیه درکشورهایى که مجاز به نوشیدن الکل هستند براثر مستى رانندگان‏مزاحم است و روى همین اصل، استعمال مشروبات الکلى را اغلب‏قوانین ممنوع دانسته یا محدود نموده‏اند.

(13) .

در کشورهاى سویس و فرانسه اگر میزان الکل در خون بیش از 5/0سانتى‏گرم در لیتر خون باشد، شخص مجاز به رانندگى نیست و تکرارکننده این جرایم از حق رانندگى براى شش ماه محروم مى‏شود.

دردانمارک این مقدار یک سانتى‏گرم و در انگلستان 8/0 مى‏باشد.

(14) .

اثرات سوء نوشیدن الکل منحصر در آن چه گفتیم نیست.

الکل نه‏تنها اعتدال روانى و تنظیم حرکات و فعالیت‏هاى انسان را مختل‏مى‏سازد بلکه آثار مخرب دیگرى بر دستگاه‏هاى مختلف بدن‏مى‏گذارد; به عنوان نمونه، مصرف الکل، باعث‏سوءهاضمه واختلال دستگاه گوارش و کبد مى‏شود، زیرا به علت جاذب الرطوبه‏بودن آن، آلبومین‏هاى سلول‏هاى کبد و معده را منعقد مى‏کند.

درنتیجه معده اسیدکلریدریک پس نمى‏دهد و سلول‏هاى کبد حالت‏مومى شکل (تشمع کبدى) به خود مى‏گیرند.

(15) این است که اسلام با نوشیدن هر نوع مشروبات الکلى، خرید وفروش و هر نوع بهره‏بردارى از آن‏ها به شدت برخورد کرده است.خمر در آیات قرآنى، پلیدى و رفتار شیطانى تلقى گردیده، نوشیدن‏آن، گناه کبیره قلمداد و هم چون قمار بازى موجب برانگیختن بذرعداوت و دشمنى دانسته شده است.

(16) .

براساس روایات اسلامى، کسى که خمر مى‏نوشد، تا چهل روز،نماز او پذیرفته نمى‏شود.

بلکه در تمامى ادیان الهى، هنگامى که کامل‏گشته‏اند، تحریم خمر جزء برنامه‏هاى قطعى آن‏ها بوده است.

(17) نوشنده خمر در روز قیامت‏با صورت سیاه و زبان بیرون آمده درحالى که آب دهان او بر سینه‏اش مى‏ریزد و فریاد العطش برمى‏آورد، محشور مى‏گردد.

کسى که جرعه‏اى شراب بنوشد، روح ایمان از وى‏گرفته مى‏شود و روح ناپاک و پست جایگزین آن مى‏گردد.

(18) .

متاسفانه هم اکنون در کشورهاى لائیک و عمدتا در کشورهاى‏غربى مقادیر زیادى الکل به صورت مشروبات الکلى مصرف‏مى‏شود.

تنها در سال 1955 در فرانسه مطابق گزارش رسمى وزارت‏دارایى این کشور، تعداد 455054 مشروب فروشى دایر بود; یعنى‏براى هر 86 نفر یک باب مشروب فروشى وجود داشته است.

این در حالى است که مصرف الکل سال به سال به طور مرتب دراین کشورها افزایش یافته است.

هم اکنون دانشمندان کتاب‏هاى‏متعددى درباره الکلى‏سم و مسائل کیفرى و ناهنجارى‏هاى‏اجتماعى‏نوشته‏اند.

پروفسور سیگار در کتاب خود تحت عنوان‏«الکلى‏سم از گذرگاه اجتماعى‏» الکلى‏سم را یکى از مهم‏ترین علل‏شکست فرانسه در جنگ دانسته و آکادمى علوم فرانسه، قطع نامه‏اى‏به همین مضمون در محکومیت مصرف نوشابه‏هاى الکلى صادرنموده است.

از لحاظ علم ژنیتک نیز، اکثر فرزندان افراد الکلى، مبتلا به‏روان‏پریشانى‏هاى شدید مى‏گردند و به همان جهت، عقب‏ماندگى‏هاى مختلف شعورى در آنان ایجاد مى‏شود.

(19) .

3- کاربرد الکل از الکل، به عنوان پرمصرف‏ترین ماده شیمیایى در فرایند ساخت وسنتز، جدا سازى و تولید مى‏توان نام برد.

در صنعت، الکل را جهت تهیه لاک، ورنى و رنگ‏هاى انیلین ودواجات به کار مى‏گیرند.

الکل در آزمایشگاه‏ها به عنوان سوخت‏کاربرد دارد.

ولى استفاده از آن به این منظور، به صرفه نیست.

الکلى که در صنعت‏به کار گرفته مى‏شود، از لحاظ ماهیت، هیچ‏تفاوتى با الکل طبى ندارد و هر دو همان الکل اتیلیک یا اتانول‏مى‏باشند.

منتها به دلایلى نظیر گرفتن مالیات از نوشابه‏هاى الکلى و یاجلوگیرى از سوءاستفاده از آن‏ها، کارخانجات تولید کننده الکل، موادسمى، بد بوکننده (هم چون متانول یا عرق چوب) و مواد رنگین‏کننده (هم چون پریدین) به آن مى‏افزایند.

(20) .

الکل بهترین حلال آلى است و لذا در آزمایشگاه‏ها و صنایع داروسازى کاربرد بسیار زیادى دارد.

در مواردى نیز الکل جهت محافظت‏از رشد میکروبى در فرآورده‏هاى دارویى، ساخت روکش قرص‏ها، وضدعفونى کننده وست‏به کار مى‏رود.

(21) .

در پزشکى نیز الکل جهت ضدعفونى کردن ابزارهاى طبى و غیره‏به کار گرفته مى‏شود.

به علاوه قطعات تشریحى را به خوبى مى‏توان‏در الکل از گندیدن و عفونت محافظت نمود.

هم چنین الکل درساختن ادکلن‏ها و لوازم آرایشى نیز کاربرد فراوان دارد.

4 - روش‏هاى تهیه الکل الکل اتیلیک یا اتانول اولین ترکیب آلى است که انسان تهیه نموده است، چرا که قدمت صنعت الکل تقریبا به اندازه قدمت‏صنعت‏نان است.

الکل مورد بحث از راه‏هاى گوناگونى تهیه مى‏شود که مى‏توان‏آن‏ها را به دو روش کلى تقسیم نمود: روش طبیعى(تخمیر) و روش‏صنعتى.

ذیلا این روش‏ها را مورد مطالعه قرار مى‏دهیم: الف - روش تخمیر یا فرمانتاسیون (22) در حقیقت پدیده تخمیر چیزى جز تجزیه قند نیست.

نهایت قند به‏صورت‏هاى گوناگون در طبیعت‏یافت مى‏شود:انگور،کشمش،خرما،جو،برنج، سیب‏زمینى، ذرت و مانند این ها به میزان زیادى قند در بردارند ولذا این‏گونه مواد مى‏تواند منابع اولیه جهت تهیه مایع الکلى باشد.

قارچ یا مخمرها موجوداتى هستند که قادرند به طریق بى‏هوازى‏رشد نمایند; یعنى در محیط واجد اکسیژن فراوان، مخمرها موادقندى را با تنفس هوازى به گاز کربنیک و آب تجزیه مى‏کنند.

و درغیاب اکسیژن، مواد قندى را تخمیر و گاز کربنیک و اتانول یا الکل‏اتیل تولید مى‏کنند.

هم اکنون ثابت‏شده که تخمیر در واقع توسط یک آنزیم به نام‏«زیماز» که توسط سلول‏هاى قارچ تولید شده عملى مى‏گردد.

این‏آنزیم‏ها یک نوع کاتالیزر آلى هستند که باعث اجراى عمل و سرعت‏آن شده ولى خود دخالت مستقیم نمى‏کنند.

(23) .

نتیجه فرایند تخمیر، مایعى است که عمدتا محتوى آب و الکل‏است که آن را خمر مى‏نامیم.

ولى مواد دیگرى چون گلیسیرین واسیدسوکسینیک نیز به مقدار کم در آن یافت مى‏شود.

در کنار این هاماده‏اى هم به نام روغن فوزل در نتیجه تخمیر به دست مى‏آید.

(24) .

به هر حال مایع به دست آمده درجه الکلى بسیار پایینى در حدتقریبى 18 درصد دارد.

براى این که غلظت الکل در این مایع را که ازآن به درجه الکلى تعبیر مى‏کنند، افزایش دهند، از فرایند تقطیر مجزا (25) استفاده مى‏کنند.

اساس این عمل، تفاوت دماى جوش الکل و آب‏است.

الکل تقریبا در 78 درجه سانتى‏گراد مى‏جوشد.

در حالى که آب‏براى جوشیدن باید به دماى صد درجه برسد.

از این تفاوت نقطه‏جوش استفاده کرده مایع الکلى را که همان خمر است در دیگ‏هایى‏ریخته و حرارت مى‏دهند.

الکل که نقطه جوش پایین‏ترى داردسریع‏تر بخار مى‏شود.

بخار به دست آمده را از لوله‏اى که اطراف آن راهواى سرد پوشانده عبور مى‏دهند و به حالت مایع در مى‏آورند.

هر چه این عمل را - که «رکتیفیکاسیون‏» نامیده مى‏شود - بیش ترتکرار کنند، الکل درجه خلوص بیش ترى پیدا مى‏کند به طورى که‏بیش تر الکل‏هاى کاربردى در صنایع مختلف داراى درجه خلوص‏96 مى‏باشند.

در حالى که مشروبات الکلى درجه الکلى بسیارپایین‏ترى دارند;مثلا آب‏جو 4 الى 6 درصد، شراب 16 تا 20 درصد وعرق یا ویسکى تا 40 درصد در بردارنده ماده سکرآورالکل مى‏باشند.

ب - روش صنعتى مواد اولیه جهت تهیه الکل به روش صنعتى، از منابع طبیعى نظیرنفت، گاز طبیعى، ذغال سنگ و توده‏هاى زیستى به دست مى‏آید.

این‏مواد طى فرایندهاى گوناگون و احیانا پیچیده به الکل تبدیل‏مى‏شوند.

(26) در این فرایندها ماده‏اى به نام استیلن (CH CH) درمجاورت جیوه با آب ترکیب شده و ماده دیگرى به نام استالدئید یااتانال به دست مى‏آید سپس ماده مزبور را با هیدروژن ترکیب و اتانول‏یا الکل اتیل به دست مى‏آورند.

هم چنین ماده دیگرى به نام اتیلن (CH2 CH2) را در مجاورت‏اسیدسولفوریک با آب ترکیب و از آن الکل اتیل تهیه مى‏کنند.

هر دوماده مزبور (اتیلن و استیلن) از فراورده‏هاى نفتى مى‏باشد.

هم اکنون‏روش تخمیر در تهیه الکل کم تر مقرون به صرفه است و بیش تر الکل‏مورد نیاز صنایع به طریق شیمیایى و به کمک صنایع نفت تولیدمى‏گردد.

ولى با اتمام ذخایر نفتى مسلما اهمیت تخمیر در ساخت‏الکل به مراتب بیش تر خواهد بود.

پى‏نوشتها: 1) دکتر ابوالحسن شیخ، شیمى‏آلى(ارگانیک)، ج 1 ، ص 114.

2) نام دیگر آن متانول است‏با فرمول (CH3OH) یعنى یک اتم کربن، سه اتم هیدروژن‏و یک عامل هیدروکسیل.

3) دکتر ابوالحسن شیخ، همان، ص 124-125.

4) الکل نوع اول مانند اتانول که در آینده از آن مفصل‏بحث‏خواهیم کرد، و الکل نوع‏دوم مانند 2 - پروپانل یا ایزوپروپیل الکل، و الکل نوع سوم مثل: 2 - متیل - 2 -پروپانل یا ترسیوبوتیل الکل.

5) براى مطالعه بیش تر در زمینه انواع الکل‏هاى و ساختمان شیمیایى آن‏ها ر.

ک: دکترابوالحسن شیخ، همان، ص 120 و ص 136.

6) Ethanol با فرمول شیمیایى (C2H5OH) یعنى دو اتم کربن، پنج هیدروژن و یک‏عامل هیدروکسیل.

7) در مبحث آتى و به هنگام بحث از روش تخمیر در تهیه الکل با این لفظ آشنا خواهیم‏شد.

8) دکتر ابوالحسن شیخ، شیمى آلى ، ج 1 ، ص 131.

9) جى.

اچ.

برن، مبانى فارماکولوژى، ترجمه دکتر مرتضى فرخ سیر و دکتر محمودبهزاد، ص 65.

10) دکتر ابوالحسن شیخ، شیمى آلى ، ج 1 ، ص 133.

11) پیترکوپر، مسمومیت‏به وسیله داروهاى شیمیایى، ترجمه دکتر مرتضى فرخ سیرودکتر محمد خوئى، ص 162.

12) دکتر ابوالحسن شیخ، شیمى آلى، ج 1 ، ص 133; دکتر اردوبادى، بررسى‏فرآورده‏هاى الکل از نظر فقه اسلامى، ص 33.

13) دکتر سعید حکمت، روانپزشکى کیفرى، ص 142.

14) مقدار مزبور از طریق بوى دهان با وسایل خاصى قابل تشخیص است.

15) دکتر اردوبادى، بررسى فرآورده‏هاى الکل از نظر فقه اسلامى، ص 74.

16) بقره(2) آیه 219; مائده(5) آیه‏هاى 90-91.

17) تحریم خمرو مذمت آن در جاهاى مختلف تورات و انجیل آمده است.

به عنوان‏نمونه در تورات، سفرلاویان، باب دهم چنین آمده‏است: «و خداوند هارون را خطاب‏کرده گفت: تو و پسرانت‏با تو چون به خیمه اجتماع داخل شوید، شراب و مسکرى‏ننوشید مبادا بمیرید.

این است فریضه ابدى در نسل‏هاى شما.».

در انجیل نیز در رساله اول پطرس رسول، باب چهارم، مى گسارى در کنار بت‏پرستى‏و فسق و فجور تحریم شده است.

در متون اسلامى نیز چنین آمده است: «ما بعث الله نبیا قط الا و قد علم الله انه اذااکمل له دینه کان فیه تحریم الخمر، و لم تزل الخمر حراما».

(وسائل ، ج 17، ص 237).

18) وسائل الشیعه، ج 17، ابواب اشربه محرمه، باب 1، حدیث 5، و باب 9 ، احادیث 1و 2 و 4 و 25; به روایات باب 11 و 12 نیز مراجعه شود.

19) دکتر سعید حکمت، روانپزشکى کیفرى، ص 144; دیویدایبراهمس، روانشناسى‏کیفرى، ترجمه دکتر پرویزصانعى، ص 196 و 275.

20) این عمل در اصطلاح علمى، تقلیب ماهیت‏یا denaturation نامیده مى‏شود.

تقطیر وتخلیص الکل تقلیبى بسیار مشکل مى‏باشد.(دکتر ابوالحسن شیخ ، شیمى آلى، ج‏1،ص 134).

21) بحث تفصیلى از میزان ترکیب الکل در فرآورده‏هایى دارویى را به هنگام بحث فقهى‏از طهارت و حلیت این گونه فرآورده‏ها مطالعه خواهیم کرد.

22) Fermentation به معناى جوشش یا غلیان از واژه لاتین Fermentatio گرفته شده‏است.

به طور کلى تولید انرژى در موجود زنده به سه طریق صورت مى‏گیرد: تخمیر،تنفس و فتوسنتز.

ساده‏ترین راه تولید انرژى، تخمیر مى‏باشد.

از نظر صنعتى مخمر Saccharomyces Cervisiae بیش ترین اهمیت را داراست و در تهیه الکل و هم چنین‏نان به خدمت گرفته مى‏شود.

براى مطالعه بیش تر در این زمینه ر.

ک: Encyclopedia Of Chemical Technology ق kirk - Othmer ق P: 352 23) دکتر ابوالحسن شیخ، شیمى آلى، ج 1 ، ص 127; پدیده تخمیر به صورت فرمول‏شیمیایى زیر نشان داده مى‏شود: 2C2 H5 OH+2CO2 توسط مخمر زیماز C6 H12 O6 .

24) روغن فوزل که به مقدار زیاد در نتیجه فرایند تخمیر به دست مى‏آید، نتیجه تخمیرالکلى نیست‏بلکه از مواد سفیده قارچ‏ها به وجود مى‏آید.

25) Rectification ، فرایند اکسو (oxo) و هیدراسیون است که‏تبیین آن‏ها خارج از این نوشتار بوده و در رشته شیمى آلى مورد مطالعه قرار مى‏گیرد.