اطلاعات مختصری در مورد فیزیولوژی ورزشی
1- منابع انرژی:
همه انرژی مورد استفاده عالم حیات نهایتاً از خورشید کسب می شود. منبع انرژی فوری همه فعالیتهای انسانی و نیز دراغلب دستگاههای حیاتی را شکسته شدن یک ترکیب مفرد شیمیایی به نام آدنوزین تری فسفات یا (ATP ) حاصل می شود.
تولید سوخت و سازی (ATP) توسط عضله و سایر یافته ها از آزاد شدن انرژی از طریق تجزیه غذاها و سایر ترکیب ها حاصل شده و متضمن هر دو دسته واکنش های شیمیایی بی هوازی (بی اکسیژن) و هوازی (با اکسیژن) می باشد. دانشمندان انرژی را به عنوان ظرفیت انجام کاری تعریف کرده اند که از انواع انرژی شش نوع آن را نام می بریم 1- شیمیایی 2- مکانیکی
3- حرارتی 4- نورانی 5- الکتریکی 6- هسته ای و هریک از این انرژی ها می تواند به دیگر تغییر شکل یابد مثلاً انرژی شیمیایی در بدن به انرژی مکانیکی تبدیل می شود زیرا منبع انرژی مکانیکی که حرکت بدن را باعث می شود خود نوع تغییر یافته ای از انرژی شیمیایی است که در نتیجه سوخته وتبدیل مواد غذایی در بدن ایجاد می گردد.
آدنوزین تری فسفات – ATP
انرژی آزاد شده در اثر تجزیه مواد غذایی نمی تواند به طور مستقیم جهت انجام کار مکانیکی مورد استفاده قرار گیرد بلکه به صورت ترکیبات شیمیایی دیگری به نام آدنوزین تری فسفات یا به طور ساده ترATP که در تمام سلول های عضلاتی ذخیره شده تغییر شکل و مورد استفاده قرار می گیرد. این انرژی تنها انرژی آزاد شده ای است که سلول می تواند برای کاراختصاصی خود از آن استفاده کند.
عامل خستگی در ورزشکاران پس از انجام تمرین ورزشی یا مسابقه ورزشی ایجاد اسید لاکتیک در خون و عضله است.
حال ما باید چکار بکنیم که این اسید لاکتیک ایجاد شده در خون و عضلات ما به سرعت خارج شود.
بهترین روش این است که پس از مسابقه یا تمرین شدید استراحت نکنیم و از تمرینات و نرمشهای سبک بازگشت به حالت اولیه استفاده کنیم تا اسید لاکتیک به سرعت از بدن خارج شود.
اسید لاکتیک از چه طریقی از بدن دفع می گردد:
1- ترشع در ادراروعرق : چنین معلوم شده که اسید لاکتیک در ادارو عرق مترشع می گردد. هر چند مقدار اسیدلاکتیکی که بدین ترتیب در هنگام برگشت به حالت اولیه پس از تمرین دفع
می گردد ناچیز است .
2- تبدیل به گلوکز یا گلیکوژن : چون اسید لاکتیک محصول تجزیه شده ای از کربوهیدرات (قند و گلیکوژن ) است می تواند دوباره به یکی از این ترکیبات یعنی در کبد (قند و گلیکوژن ) ودر عضلات (گلیکوژن ) تبدیل شده و انرژی مورد نیاز ATP را فراهم کند البته تبدیل اسید لاکتیک به گلوکز (قند ) و گلیکوژن تنها جزء نا چیزی از کل اسید لاکتیک دفع شده از بدن را در برمی گیرد.
3- تبدیل به پروتئین :کربوهیدراتها شامل اسید لاکتیک از نظر شیمیا یی می تواند در بدن تبدیل به پروتیئین گردد هرچند که بخش ناچیزی از اسید لاکتیک پس از دوره برگشت به حالت اولیه پس از تمرین به پروتئین تبدیل می گردد.
4- اکسید اسیون: یا تبدیل به 2co و آب. اسیدلاکتیک می تواند به عنوان ماده سوختی سوخت و سازی جهت دستگاه اکسیژن و بویژه عضلات مخطط مورد استفاده قرار گیرد.
اکسیژن مصرفی تهویه وتمرینات ورزشی
ورزشکاران دارای کارآئی تهویه ای برتراز افراد غیر ورزشی می باشند. این بدان معناست که با صرف مقدار اکسیژن یکسان قادر به تهویه هوای کمتری هستند. با افزایش تهویه مقدار اکسیژن مصرفی به مقدار قابل توجهی افزایش پیدا می کند.
اکسیژن مصرفی تهویه و کشیدن سیگار
همه ما اغلب شنیده و شاید عبارت استعمال دخانیات سبب تنگی نفس می شود را بارها بکار برده ایم عبارت مذکور اگرچه ساده و خودمانی است لیکن از نظر فیزیوژیکی صحیح می باشد. عادت به سیگار مقاومت راهها ی تنفسی را افزایش می دهد. بدان معنا که عضلات تنفسی را دچارمعضلاتی ساخته به نحوی که در برابر تهویه مقدار هوای معینی اکسیژن بیشتری مصرف می نمایند در تمرینات شدید ورزشی اکسیژن مورد نیاز تهویه در افراد معتاد به سیگار به طور متوسط دو برابر افراد غیر معتاد است.
از اطلاعات مذکور دو مطلب عملی به شرح ذیل استنباط می گردد:
1- مقدار مصرف اکسیژن اضافی تهویه که در اثر اعتیاد به سیگار حاصل می شود می تواند مقادیر متنابهی از اکسیژن پتانسیل ذخیره شده عضلات را اخذ نماید این پدیده می تواند به تضعیف و کاهش عملکرد مهارتهای ورزشی و در تمرینات نسبتاً سبک به افزایش اسید لاکتیک و در نتیجه خستگی منتهی گردد.
2- سهم بزرگی از این افزایش اکسیژن مصرفی تهویه در معتادان به سیگار ممکن است به سطح قابل توجهی تنزل یابد. بنابراین قهرمانانی که از ترک دائمی سیگار نا توانند می توانند با خود داری از استعمال سیگار برای مدت یک روز قبل از مسابقه به عملکرد ورزشی خود کمک نمایند.
تهویه ریوی