دانلود تحقیق مطالعاتی در خصوص بیمارستان

مطالعاتی در خصوص بیمارستان ( طرح 4 )

استاد : آقای دکتر احکامی
دانشجو : نگین صمدی کافی

تحقیق مربوطه شامل مطالعاتی در زمینه :
- مطالعات تخصصی در خصوص بیمارستانها ( برگرفته شده از اینترنت )
- مطالعاتی در خصوص استانداردهای بیمارستان ( از کتاب برنامه ریزی و طراحی معماری )
- مطالعاتی در خصوص بیمارستان فوق تخصصی کسری
- کلیه نقشه های اجرایی مربوط به بخش های مختلف بیمارستان امید
می باشد .

تصاویر زیر گرفته شده از بخش های داخلی بیمارستان کسری می باشد :


بخش ICUG در بیمارستان کسری بخش ICU

بخش اطفال بخش ICU قلب

اطاق های عمل بخش مراقبت های ویژه کودکان

بخش پزشکی هسته ای آزمایشگاه پاتوبیولوژی

سایت بالگرد امداد داروخانه




طراحی تالار اطاق های عمل بیمارستان
نوشته شده توسط : مهندس محمد رضا اردلانی

بیمارستان به عنوان محل درمان بیماران ، همواره با شاخص اطاق های عمل مقایسه و دارای معنی و مفهوم خواهد بود.

از اولین بیمارستان هایی که داریوش کبیر به واسطه احداث آنها درسرزمین های باستانی تحت نفوذ ایران عزیز ،در کتیبه های مصری لقب ،نیکو کار بزرگ ، را از آن خود کرد ، تا بیمارستان افتخار آمیز جندی شاپوردر زمان ساسانیان ، وهمچنین از بیمارستان ها ی مشهورقرون سوم وچهارم ایرانیان تا .....

به امروز ،تعریف بیمارستان بعنوان محل درمان بیماران ،ثابت بوده لیکن درباره اطاق های عمل همواره تغییراتی را در تعاریف ،ظرفیت ،جانمایی ،اختصا صا ت ، معماری داخلی ،ارتباطات با سایر بخش ها ،اندازه ها ،پارت بندی های عملکردی ،تجهیزات ومنصوبات پزشکی و غیر پزشکی ثابت و پرتابل ، ....

شاهد بوده و هستیم .

ازهمه مهمتر چگونگی طراحی فضا ی نهایی اطاق های عمل، بدون آنکه چیزی فدای چیز دیگر شده و قابلیت اجرایی ونگهداری این مجموعه را درطول بهره برداری ، حفظ نماید ، اصلی ترین هدف بیمارستان سازان بوده است .

اگر به تمامی پیچیده گی های ذکر شده دربالا ،اهمیت منظور نمودن امکان توسعه در ابعاد مختلفی که بعضی از آنها هنوز در آن مقطع ،کشف ویا اختراع هم نشده است ، را بیافزاییم ، سختی وجامع نگری الزامی کار بیشتر روشن خواهد شد .

درحال حاضر منابع مطالعاتی طراحان بیمارستانی در کشورمان ،منحصر به چند کتابی است که اساتید بزرگوار و پیشکسوتی همچون استاد دکترصدقیانی ،استاد دکتر آصف زاده ، و ...

آنها رامنطبق با شرایط بومی ایران تالیف نموده وهمچنین تعداد زیادتری ترجمه های کتب خارجی که دیگر زحمتکشان این عرصه ،آنهارا به جامعه علمی کشورتحویل داده اند .اما در بخش خاص اطاقهای عمل ،بدلیل اهمیت و پیچیده گی های طراحی واجرای فنی آن ،بغیر از آثار جزوه ای دوران طلایی شرکت خانه سازی ایران ،متاسفانه کارمطالعاتی که حاصل بررسی های متخصصین رشته های مختلف جراحی ( به عنوان بهره برداران نهایی ) ومهندسین ساختمان وتاسیسات (بعنوان سازندگان این فضای خاص تخصصی وپیچیده ) بوده باشد ، کمتر وجود دارد .

این مهم باعث گردیده گرانترین ، مهمترین ، واصلی ترین بخش بیمارستان ، دراکثر پروژه ها ،شاهد تغییرات الزامی بوده وتقریبا کمتر بیمارستانی یافت شود که در آن در طول سال شاهد کار اکیپ های بنایی وتاسیساتی نباشیم .

قصد ما به عنوان سا یت تخصصی صنعت بیمارستان سازی در ایران ،ارائه مطالب تخصصی وتیمی از این منظر ،بوده وانشاءا...

با پیشنهادات و انتقاد های سازنده تمامی اساتید و دست اندر کاران بیمارستانی خطا های احتمالی را کاهش ومطالب ارائه شده را استغناء دهیم .

از آنجائیکه بحث « چگونگی احداث و ساخت » و نیز « تعمیر ونگهداری » وهمچنین موضوع « توسعه وبازسازی » اطاقهای عمل ، خود جوانب وملاحظات خاص خود را دارد ، توجه همگان را به این نکته جلب مینمائیم که این مقاله صرفا ، موضوعات و شا خص های بحث طراحی را ارائه مینماید .همچنین بدلیل حجم مطا لب وسرفصل ها ، به صورت سلسله وار ، این مطالب روی سایت رفته وشما انشا ء ا...

به مرور سرفصل ها را در دنباله صفحه قبلی ، مشاهده خواهید فرمود .

فصل اول : محل جانمائی اطاق های عمل در بیمارستان
محل قرار گرفتن اطاق های عمل در بیمارستانها از مهمترین شاخص های اثر گذار بر بهره وری ونیز رعایت اصولی سیکل درمان بیماران وهمچنین مقوله های دیگری ازجمله کنترل عفونت های بیمارستانی و مهندسی ارزش درمنابع تاسیساتی و ...

میباشد .

از طرفی محل قرارگرفتن اطاق های عمل در طرح هر بیمارستانی نیاز به مطالعات خاص همان بیمارستان نیز دارد به گونه ایکه با تعاریف و اهداف احداث بیمارستان مذکور نیز همخوانی لازم را داشته باشد .

حال با توجه به موارد بالا به شرح فاکتورهای مهم طراحی برای جانمایی اطاقهای عمل می پردازیم :
1 - اطاق های عمل را تا حدود دو دهه قبل به بالاترین طبقات ساختمان اصلی بیمارستان منتقل می نمودند و برای این کار نیز دلا یلی به این شرح داشتند : دور بودن از مسیر رفت و امد عمومی ؛ دور بودن از جریان هوای الوده بین بخش ها ؛ نزدیکتر بودن به دستگاه های تهویه روی پشت بام که منجر به تهویه اسانتر وخطر خرابی کمتر و هزینه انتقال انرژی ارزانتر خواهد بود ؛ امکان بهتر توسعه وتغییرات در تجهیزات ولوازم مورد نیاز اطاقهای عمل در دراز مدت بدلیل نزدیکی به پشت بام و قدرت مانور روی بام که بسیار سهل تر از طبقات زیرین قابل اجراء خواهد بود ؛ و جزییات دیگری مانند ارامش کامل ونبود مزاحم پیرامونی از قبیل سروصدای محوطه وخیابان- سر وصدای بخش ها- .

.

2 - امروزه تفکر طراحان بیمارستانی همگام با تبلور تجهیزات وتکنولوژی جدید وهمچنین تغییر استاندارد های درمانی ، بناچار تغییراتی رادر جانمایی بیمارستان ها پدید اورده است .

از جمله الزاماتی که در حال حاضر نمی توان از انها چشم پوشی کرد عبارتند از :
- برای سهولت دسترسی همه بخشها به اطاق های عمل ، میبایستی این مجموعه در طبقات میانی ساختمان اصلی گنجانده شود ؛
- وجود اسانسور های اختصاصی اطاق عمل وبالابرهای ویژه برای منظور های مختلف ٬ درکنار اطاق های عمل تقریبا الزامی است ( جهت استفاده های مختلف نظیرجابجایی تخت بیماران- پرسنل بخش - سی اس ار کثیف - سی اس ار تمیز - اختصاصی تردد مابین بخشهای ویژه مثل اورژانس و ای سی یو و ....)
- با توجه به وقوع کشور ما در نیمکره شمالی زمین ، برای عدم برخورد با نور شدید افتاب و همچنین امکان الزامی استفاده از یک نور یکنواخت وملایم درطول روز ، اطاق های عمل میبایست در یال شمالی ساختمان قرار گیرند ؛
- اطاق های عمل بایستی کمترین فاصله را با سی .اس .

ار یااسترلیزاسیون مرکزی داشته باشد ؛
- دسترسی اطاق های عمل با بخش بستری جراحی بایستی کوتاه و سریع و حتی الامکان مستقل وبدون عبور از بخشهای دیگر باشد ؛
- اورژانس بیمارستان و ای .سی .

یو .

و سی.سی.یو و بانک خون با اطاق های عمل کمترین فاصله ممکنه را داشته باشد ؛
- امکان گسترش وتغییرات در اینده هم از نظر ابعاد ، وهم از نظر بکار گیری تجهیزات جدید را با کلیه جوانب تاسیساتی مورد نیاز ان روز ، حتی الامکان داشته باشد ؛
- در مسیر تردد داخلی بیمارستان باشد .

یعنی جهت دسترسی بخش های مختلف به مجموعه اطاق های عمل ،نیاز به تردد به خارج از ساختمان اصلی بیمارستان وجود نداشته باشد ؛
-بخش اطاق های عمل ، کاملا بسته وایزوله بوده ودر مسیر تردد وعبور مرور دیگر بخش ها ، حتی برای استفاده اظطراری از پله فرار و یا تعمیرات نوبه ای امکانات تاسیساتی بیمارستان ؛ قرار نگیرد .

از طرفی درعین حال پرسنل خود بخش بتوانند به موقع از پله فرار استفاده نمایند .

۳ - گذشته از جوانب کلی ذکر شده در بالا ، در بعضی پروژه های بیمارستانی ، نوع کاربری واهداف تاسیس ان بیمارستان خاص الزاماتی را در تعیین جانمایی مجموعه اطاقهای عمل همان بیمارستان ، از قبل تعیین می نماید که به چند نمونه از انها اشاره میکنیم : - در بیمارستان های خاص در مانی با تعاریف خاص در مانی ، محل قرار گرفتن مجموعه اطاقهای عمل الزامات خاص خود را دارد که با اصول کلی ذکر شده در بالا همخوانی ندارد مانند بیمارستان های روانپزشکی یا بیمارستان های تخصصی خاص مانند فقط پوست ویافقط چشم و .....

- در بیمارستان های نظامی ، محل قرار گرفتن مجموعه اطاق های عمل تعاریف خاص خود را براساس ملا حظات طرح دفاعی ( طرح پدافندی ) مورد نظر ان بیمارستان ودر ان سرزمین ماموریتی ، و ....

خواهد داشت که الزامآ مطابق تعاریف ذکر شده در بالا نخواهد بود ؛ مثلآ اطاق های عمل بیمارستان های نظامی بیشتر گرایش به طبقات زیرین همکف دارد و ...

- اگر چنانچه مراکز جراحی محدود فعلی کشورمان را ، که تقلید ناقص وکاسبکارانه ای از دی کلینیک های اروپا میباشد ، به دلیل وجود اطاق عمل وبخش های بستری و....

جزء مراکز بیمارستانی محسوب نماییم ( که بایستی بنماییم ولی نمی نمایند ؟؟

) جون روابط بین بخشی وسیکل درمانی انها تفاوت هایی با بیمارستان ها دارد ، جانمایی اطاق عمل انها نیز ویژه گی های خاص خود را دارد فصل دوم : جانمایی اجزاء داخلی در مجموعه اطاقهای عمل در داخل خود مجموعه اطاق های عمل در یک بیمارستان هم ، اجزاء مختلفی وجود دارد که تقسیم بندی ونحوه ء قرار گرفتن انها در کنار هم نیز بر کل بهره وری و یا تاثیر گذار تر بودن سیکل درمانی بیمارستان و ....موءثر خواهد بود .

این مجموعه شامل اطاقهای بیهوشی ، اطاقهای اسکراب ، سالن ریکاوری ، اطاق های عمل ، پذیرش ، اطاق تعویض تخت ، اطاق اماده سازی بیماران ، اطاق های نگهداری وسایل ، اطاق استریل ، اطاق گچ گیری ، اطاق استراحت پرسنل ، اطاق منشی بخش ،اطاق شستشو وسایل ، دفتر کارکنان ، اطاق گزارش نویسی پزشکان ، و .

.میباشد .

از طرفی اهمیت عملیات ضدعفونی در اطاقهای عمل با جان بیماران و میزان موفقیت جراحی ٬ پیوند ناگسستنی دارد ؛ به همین دلیل درداخل مجموعه اطاق های عمل یک خط بندی و تقسیم بندی براساس سیکل کاری ونیز نوع ضد عفونی مورد نیاز وجود دارد که بایستی با درک صحیح ان کادربندی ؛ اجزاء مختلف را در طراحی براساس ان در کنار هم قرار داد .

این خط بندی ها بشرح ذیل میباشند : ۱ - منطقه ورودی بیماران و کارکنان و وسایل : این منطقه در حقیقت خارجی ترین ناحیه از اطاق های عمل بوده وبایستی از ورود افراد غیر به ان جلوگیری وبه عبارتی تحت حفاظت باشد .

این منطقه الزاماُ نیاز به استریل ندارد و صرف رعایت تمیزی بیشتر در ان کافی است .

معمولاُ این منطقه را در طراحی ها با یک کریدور عریض ویا یک سالن ۴×۴ الی ۵×۸ (بستگی به تعداد اطاقهای عمل وتعداد جراحی در ساعت پیک دارد ) از دیگر قسمتهای داخلی وخارجی اطاقهای عمل جدا مینمایند .

بهترین نوع طراحی این منطقه بگونه ایست که سیکل امد وشد کارکنان ووسایل وبیماران ٬ ازقبل مشخص ومسیر این ترددها حتی الامکان یک طرفه باشد ؛ در این صورت مسیر داخل به خارج وبالعکس از هم مجزا ولی درکنارهم هستند .

اگر چنانچه اسانسور های اختصاصی برای اطاقهای عمل وجود دارند٬ محل باز شدن درب انها همین منطقه خواهد بود .

قسمت پذیرش بیماران ٬ اطاق تعویض تخت بیماران ٬ودر بعضی مواقع اطاقهای مربوط به پرسنل اطاق عمل ( رختکن ها ٬استراحت شیفت ) در این قسمت قرار دارند .

۲ - منطقه داخلی تالار اطاقهای عمل : این منطقه همان منطقه تمیز یاخط زرد است که در بیشتر بیمارستان های کشور یا با کم توجهی ان رابرابرمنطقه تحت حفاظت میدانند ویا با وسواس بیمورد ان را با خط قرمز یکی میدانند .

در صورتی که هردو مورد غیر علمی واتفاقاُ هردو مورد به یک اندازه موجب ریسک عفونت های بیمارستانی خواهند شد .

بایستی کاملاُ توجه نمود که خط زرد در تالار اطاقهای عمل همان محلی است که بایستی لباس های مخصوص اطاق عمل را پوشید ( شال وگان و دمپاپی و کلاه ) .

دراین منطقه کل وسایل وکارکنان وبیماران تحت کنترل قرار گرفته و کاملاُ بایستی تمیز وغیر الوده باشند ؛ لیکن این بدان معنی نیست که این منطقه ضد عفونی واستریل باشد .

درطراحی ها ٬ این منطقه را به صورت یک سالن اصلی مستطیل یا دایره شکل درنظر میگیرند که می تواند درب تمامی اطاقهای عمل واسکراب به داخل ان باز شو د .

انبار های وسایل و تجهیزات ونیز انبارهای دارو های مصرفی همگی دراین منطقه قرار دارند .اطاق منشی واطاق گزارش نویسی پزشکان و بعضی مواقع اطاقهای شستشوی وسایل جراحی (واشینگ و پکینگ ست های جراحی ) نیز در این منطقه بایستی منظور گردند .

اخرین محل تلاقی این منطقه بامنطقه سوم را ( یعنی به عبارتی دورترین محل از منطقه اول را ) بایستی برای محل سالن ریکاوری در نظر بگیریم .

۳ - منطقه اصلی درتالار اطاقهای عمل : این منطقه را ناحیه سترون شده یا ناحیه ضدعفونی شده یا ناحیه خط قرمز میگویند ؛ همه چیز دراین منطقه بایستی ضد عفونی شده یا به عبارتی استریل شده باشد .کلیه اقلام ٬ تجهیزات پزشکی وغیر پزشکی ٬ پرسنل ٬ بیماران ٬ حتی سطوح دیوارها و کف وسقف ٬ دراین منطقه حتی الامکان استریل شده وجود خواهند داشت .

تک تک اطاق های عمل حتی الامکان دارای سیستم سیرکولاسیون هوا به صورت مستقل از دیگر فضاهای بیمارستان ومجهز به فیلتر های مختلف به خصوص خواهند بود .

در طراحی این فضا بیشترین نقش مربوط به امور تاسیساتی خواهد بود .

الزامات تاسیساتی درکف ( مانند شبکه ارت زیر کفپوش های کاندکتیو ٬ بعضی از اتلت های گازهای طبی از کف ٬ شبکه برق مورد نیاز تخت جراحی از کف )و همچنین نیاز های تاسیساتی در بالای سقف کاذب (شبکه گازهای طبی ٬ شبکه کانال های هدایت هوای سرمایش وگرمایش ٬ شبکه هدایت گازها و بو های اطاق عمل به خارج یا اگزوز فن ها ٬ شبکه برق روشنایی ٬ شبکه برق مصارف تجهیزاتی ٬ فضای مورد نیاز نصب پلیت چراغ سیالتیک ٬ و .

) اجبارآ ارتفاع این قسمت از بیمارستان را با دیگر نواحی بیمارستان متمایز میکند ٬ به همین دلیل در جا نمایی داخلی در تالار اطاق های عمل ٬ از همان ابتدای طراحی بایستی فضای منطقه اصلی ویا استریل را ٬ در کل کار مشخص ومابقی قسمت های تالار اطا ق های عمل و بدون اغراق ٬حتی مابقی بیمارستان را ٬ بعد از تعیین تکلیف این منطقه ٬ تکمیل و نهایی نمود .

منطقه اصلی در تالار اطاق عمل بیمارستان ها میتواند خود یک سالن مستقل که درب تمامی اطاق های عمل به ان باز گردد باشد ویا اصلا سالن مجزایی در کار نبوده وتک تک اطاق های عمل به سالن منطقه داخلی ( بند ۲ بالا ) وصل باشند ؛ دراینصورت صرفآ هر اطاق عمل یک خط قرمز خواهد داشت .

ولی در هر حالتی خواه به صورت منطقه قرمز کلی ویا چند خط قرمز (البته کلی بهتر از چند منطقه ای میباشد ) در طراحی سیکل هوا ٬ نبایستی فشار هوا بگونه ای باشد که امکان ورود هوا ی غیر استریل به داخل اطاق عمل وجود داشته باشد .

۴ - منطقه خروج کارکثیف از تالار اطاقهای عمل : این منطقه را راهرو ان استریل ویا راهرو دفع هم میگویند .

اصلی ترین نقش در کنترل الودگی محیط ویا کنترل عفونتهای بیمارستانی ٬ را ٬ در نحوه طراحی و از ان مهمتر چگونگی استفاده از این منطقه ٬بایستی جستجو کرد .

این منطقه بهتر است به صورت یک کمر بند تمام اطاق های عمل را در بر گرفته ٬ تا بتوانند ابزار و وسایل ومواد استفاده شده ویا زاید ونیز اقلام کثیف را ٬ از این طریق از منطقه خط قرمز خارج نمایند .

دراین صورت دیگر فضای اصلی اطاق عمل ومنطقه خط قرمز محل عبور اجسام ان استریل نخواهد بود ( چیزی که بیش از ۸۰٪ بیمارستانهای کشور در حال حاضر به ان مبتلاء هستند ) .

نکته مهم در طراحی این منطقه الزام به رعایت فشار هوای کمتر از ناحیه استریل است به صورتی که این راهرو نه تنها باعث ورود هوای کثیف خودش به منطقه قرمز نگردد ٬ بلکه ٬ خود به نوعی کمک سیستم سیرکولاسیون مکانیکی تعبیه شده در تخلیه هوای کثیف هم محسوب گردد .

در طراحی ها میتوان از این محل به اطاق واشینگ و دیگر فضاهای غیر استریل تالار اطاقهای عمل ورودی در نظر گرفت .

فصل سوم : مشخصات و شرایط عمومی یک اطاق عمل حال که با شاخص های محل قرار گرفتن تالار اطاقهای عمل در یک بیمارستان و همچنین محل قرار گرفتن اجزاء تالار اطاقهای عمل در خود مجموعه ء این تالار ٬ بیشتر اشنا شدیم ٬ نوبت به مبحث شرایط و ویژه گی های یک اطاق عمل میرسد .

دراین فصل زوایای مختلفی که بایستی در طراحی اطاق های عمل مد نظر قرار گیرد ٬ رابررسی مینماییم .

روز گاری نه چندان دور اطاق عمل در انحصار پزشکی با تخصص جراح عمومی وتقریبآ برای همهء انواع جراحی ها بود ٬لیکن امروزه نه تنها انواع تخصص ها با کاربری خاص به وجود امده اند ٬ بلکه فوق تخصص هایی در همان تخصص ها نیز منشعب شده اند تا نه تنها پزشک مربوطه ٬ بلکه بیماران نیز تمایل به درمان به وسیله جراح فوق تخصص را داشته تا به این ترتیب سرعت این ریز تخصصی شدن ٬ روز به روز بیشتر گردد .

همزمان بیمارستان سازان نیز بایستی به این نکته توجه نمایند که دیگر زمانهء یک اطاق عمل برای هر نوع جراحی ٬ گذشته و لازم است از ابتدای طراحی اطاق های عمل در بیمارستانها ٬ تفکر وتوجه ویژه ای به نوع اعمال جراحی تخصصی که بایستی در هر اطاق عمل صورت پذیرد ٬ داشته باشند ؛ ازطرفی هزینه های سنگین طراحی و اجراء و تجهیز و راه اندازی یک اطاق عمل این اجازه را نمی دهد که یک اطاق عمل فقط برای یک کار بخصوص طراحی وبکارگیری شده و هیچ استفاده دیگری از ان بعمل نیاید ( به جز موارد خاص ) .

مشکلات درباز سازی محل بخش های ویژه واطاقهای عمل : دردستور العمل ها و استاندارد های جدید ابلاغی ٬ بسیاری از مشخصات اطاقهای عمل و بخشهای ویژه تغییرات اساسی نموده است ؛ بعضی از این موارد عبارتند از : تغیرات در ابعاد واندازه ها واستاندارد جدید الزامی فضاها نظیر فاصله تخت های ریکاوری وای سی یو و سی سی یو ٬ تعداد تختهای ریکاوری وای سی یو و سی سی یو ٬ ابعاداطاقها ی عمل ٬ .

- تغییرات در سیکل ورود و خروج کار تمیز و کار کثیف - الزام در استفاده از مصالح جدید در نازک کاری های کف وبدنه - توسعه فضای پشتیبانی تخصصی بخش های ویژه نظیر تریدمنت ٬ ایزوله ٬ رست ٬.

- توسعه اختصاصات تجهیزاتی فضا های ویژه - تغییرات در نوع و تعداد و محل وسایل گرمایشی و سرمایشی - تغییرات در تعداد و محل وابعاد سرویس های بهداشتی ٬ اسکراپ ها ٬ تی شور ها ٬ سینک های تخلیه ساکشن ها ٬ .

- اضافه کردن تجهیزات پزشکی جدید و .

به همین دلیل نوعی الزام در تغییر فضاها و باز سازی کلی در اطاقهای عمل و ای سی یو و سی سی یو بیمارستانها به وجود امده است و تقریبآ بیمارستان سی ساله ای در کشور نداریم که این تغییرات را در فضاهای خود و صرفآ جهت حفظ و یا ارتقاء نمرات ارزشیابی انجام نداده باشد .

از طرفی اصل تغییر فضاهای درمانی غیر قابل اجتناب است ولی در سازه هاییکه پیش بینی این تغییرات در بار گذاری های طراح اولیه بوده باشد .

لذا معضل اساسی در حال حاضر تغییراتی است که به سبب ان ٬ سازه های این بیمارستان های قدیمی را دچار مشگل بنمایند .

تازه اگر این ساختمان های قدیمی را دارای سازه و استراکچر محسوب نماییم زیرا اکثر انها فاقد یک قاب سازه ای بوده وصرفآ با دیوارهای بار بر ٬ تحمل بارهای عمودی را داشته وتحلیلی برای بارهای جانبی برای انها متصور نیست .

به همین دلیل مشکلات ذیل در بیمارستانهای قدیمی کشور بشدت جلب توجه مینماید : ۱ - در بحث اطاقهای عمل٬ به صورت ناخواسته ٬ بعضی مدیران بیمارستانها ٬ با استفاده از استاد کاران تجربی ویا مهندسین جوان ٬ وبدون رعایت موارد تحلیل سازه ای ٬ بدلیل تغییرات ذکر شده در بالا وافزایش حجم و وزن وسایل و تجهیزات وتغییراتی که در نازک کاری های کف و بدنه بوجود میاورند ٬ موجب میگردند جرم و وزن امروز این طبقه ٬ با جرم و وزن طبقه در زمان طراحی ٬ دچار اختلاف شده و به همین دلیل در محاسبات ایستایی سازه ٬ مرکز ثقل سازه ء طراحی شده در روز اول ٬ با مرکز ثقل ومرکز جرم سازه در زمان حال ٬ بر هم منطبق نبوده و به همین دلیل خیلی ساده ٬ در زلزله ها ٬ توان ایستایی ساختمان برابرمعیار های منظور شده در محاسبات اولیهء طراحی ٬ عمل ننموده و جواب مثبت نخواهد داد .

۲ - همچنین در بحث ای سی یو و سی سی یو نیز بدلیل تغییرات جدید و توسعه میدانی این بخش ها والزام به افزایش وسعت سالن ها ٬ با تجویز های غیر کارشناسی مبنی بربرداشتن تیغه های موجود و بارگذاری های جدید و تغییرات تآسیساتی ٬ ضمن وجود مشگل بالا ( تغییر مرکز ثقل و مرکز جرم سازه ) مشگل دیگری به نام ایجاد طبقه نرم نیز متولد خواهد شد .

طبقه نرم به صورت ساده معضلی است که با برداشتن تیغه ها ودیوارهای یک طبقه از یک ساختمان عمودی بوجود خواهد امد و ان طبقه در مقابل طبقات بالایی ٬ دیگر یکنواختی ونظم وتکرار دیوار ها را ندارد .

این امر موجب میگردد در مقابل بارهای وارده به خصوص بارهای جانبی ٬ طبقه مذکور به عنوان ضعیفترین حلقه زنجیر ٬ کمترین مقاومت را داشته وخطر پرس شدن ان تا ۷۰٪ بیش از حد معمول مطرح گردد .

۳ - یکی دیگر از معضلات این تغییرات برهم زدن نظم و تقارن پلان طبقات میباشد .

هرچه قدر شکل و پلان و ارتفاع طبقات ساختمان منظم تر و حول محور های فرضی ٬ متقارن تر باشد ٬ ان ساختمان در مقابل بارهای وارده به خصوص زلزله مقاومتر است .

متآسفانه تنها چیزی که در تغییرات ساختمان بیمارستانهای قدیمی به ان توجه نمیشود همین مسآله بوده وبا کمی دقت در این بیمارستانها ٬ کاملآ مشخص است که با تغییرات مداوم در طول زمان بهره برداری ٬ دیگر هیچ نوع تقارن ونظمی در پلان طبقات این بیمارستان ها چه در سطح افقی وچه در سطح عمودی باقی نمانده است ؟

۴ - بدلیل تغییرات معماری در طبقات ٬ تغییراتی در تآسیسات این طبقات به وجود می اید که خود منشاء مشکلات دیگری خواهد بود .

تغییر در مسیر لوله های فاضلاب ٬ تغییر در سیرکولاسیون هواو حجم و میزان ان ٬ تغییر در میزان گرمایش و سرمایش موردنیاز و عدم همخوانی ان با طراحی اولیه و حجم های بنا در ان زمان ٬ .

باعث میشود سیستم تاسیساتی دچار نقص گردیده و نقصان در سیرکولاسیون هوا و نیز دمای غیر مطلوب و همچنین گرفتگی های دوره ای فاضلاب ها و .

از عوارض ان خواهد بود .

۵ - احداث سرویس ها و فضای پشتیبانی جدید برای ای سی یو و سی سی یو نیز موجب برهم زدن محاسبات در بار گذارهای اولیه در سقف ان منطقه شده و مشکلات عملکردی را در زمان وقوع بارهای جانبی حادث خواهد نمود .

۶ - اکثر این تغییرات بعضآ غیر اصولی ٬ در مرحله اجراء غیر اصولی تر هم عملیاتی شده و مشکلات خاص خود را دارند .

مثلآ به دلیل سرعت در کار و یا رعایت نظافت و یا عدم ایجاد سر و صدا و نیز جلوگیری از گرد و خاک ؛ معمولآ استاد کاران تجربی که مدتها در بیمارستانها جا هم خوش کرده اند ٬ به بهانه بیمارستان بودن ٬ از کنده کاری طفره رفته و بارهای مرده قبلی را بر نداشته و تغییرات نازک کاری در کف و بدنه را روی همان سطوح قبلی انجام و موجب افزایش مضاعف بار مردهء ساختمان میشوند ( حتی تا ۵ لایه نازک کاری روی هم در کف این بیمارستانها دیده شده که هرکدام یاداور مصالح زمان خاصی میباشد ).

مشکلات در باز سازی هتلینگ بیمارستان ها هتلینگ بیمارستان ٬ تابلوی بیمارستان محسوب میشود .

بیمار از انچه که در درون اطاق عمل با وی رفتار میشود اطلاع واگاهی ندارد وکیفیت و سطح ان برایش نامشخص ونا ماءنوس میباشد ٬ لیکن دکوراسیون و معماری وخدمات جانبی اطاق بیمار و سرویس پرستاری در هتلینگ و سطح خدمات کاخداری در ان ٬ برای وی و همراهانش مد نظر و برای تبلیغات بیمارستان وجلب رضایت بیماران ٬ بسیار تعیین کننده میباشد .

به همین دلیل عمومآ بیمارستان های بخش خصوصی در این زمینه موفق تر از بیمارستانهای دولتی هستند ٬ گر چه شاید در تجهیزات و امکانات اطاق های عمل و .

بیمارستان های دانشگاهی و دولتی جلوتر و مجهز تر از بیمارستانهای قدیمی بخش خصوصی باشند ٬ به هر حال بیمار با هتلینگ و زیبایی های محل اقامتش در طول دوره درمان ٬ بیمارستان را در خاطر خواهد سپرد .

در این باب بعضآ بیمارستانها ٬ به ویژه بخش خصوصی ٬ از برنامه های ارزشیابی وزارت بهداشت و درمان نیز جلوتر و پیشگام ترند و به همین دلیل ٬ اتفاقآ خوب است وزارت مذکور از همین دریچه الزامات ساختمانی و سازه ای را به انان دیکته ٬ ومبنای محاسبات را بر عکس رفاهیات ٬ با اختصاص نمرات بیشتر ٬ به امنیت و پایداری سازه سوق دهد که در بخش دوم به ان میپردازیم .

در بازسازی هتلینگ بیمارستانهای قدیمی ٬ به صورت تیتر وار مشکلات ذیل وجود دارد : ۱ - تمامی بیمارستانها در صدد تغییر و مدرن کردن وضعیت معماری اطاق بیمار بوده وبا ایجاد سرویس های اختصاصی در هر اطاق سعی در جلب نمرات نظام ارزشیابی بیمارستانها ٬ همراه با جلب نظر بیماران دارند .

این خواستهء به حق و منطقی ٬ در صورتی که در کل ساختمان و سازه ایجاد مشگل نکند ٬ قابل ارزش و قابل اجراء خواهد بود ٬ لیکن در ساختمانی که بیش از سی سال از عمر ان گذشته است ٬ ایجاد سرویس دستشویی برای هر اطاق و یا کوچک کردن سالن های بستری قبلی و ایجاد اطاقهای کوچک خصوصی با سرویس های مجزا ٬ موجب بر هم زدن یک دستی وتقارن پلان طبقات ٬ تغییر مرکز ثقل و مرکز جرم سازه ٬ ایجاد طبقهء پر دیوار در مقابل طبقات زیرین کم دیوارتر ٬ و .

میگردد که اثرات ان در بالا مطرح گردید .

۲ - در بازسازی وتوسعهء هتلینگ بیمارستانهای قدیمی ٬ به صورتی غیر کارشناسی ٬ از فضای طره ها ( بالکن ها ) استفاده میشود که ٬ ضمن تغییر میزان بارگذاری ها ٬ موجب برهم زدن .

ثبت یک تجربه - طراحی بیمارستان صفحه ثبت یک تجربه تابلوی مکتوب تجارب کاری پیشکسوتان اجرایی صنعت بیمارستان سازی میباشد .

توضیحات کاملتر را میتوانید از مقاله ۱۸/تیر/۱۳۸۵ سردبیر ٬ تحت عنوان راه اندازی صفحات ثبت یک تجربه ٬ مطالعه نمایید .

چنانجه شما هم علاقمندید تجارب مفید خود درزمینه طراحی بیمارستان ها را در معرض استفاده عموم دست اندر کاران قرار دهید ٬ باما ٬ به ادرس درج شده در ذیل تمامی صفحات سایت ٬ تماس بگیرید ٬ تا مطالب را به نام خودتان در این صفحه ثبت نماییم .

وسایل ٬ اثاثیه و مبلمان در یک بیمارستان ٬ نباید بیش از حد لوکس ٬ پر اب وتاب و با پیچیدگی و جزییات خاص ٬ درست شده باشد ؛ به طوریکه بیمار به هنگام استفاده از انها دچار دستپاچگی و خجالت شو د .

دکتر حسین درگاهی - استاد دانشگاه نور افتاب گذشته از تاثیرات مثبت خود بر روح و روان ادمی ٬ برای بیمارانی که مدت طولانی تری در بیمارستان بستری هستند ٬ به نوعی ٬ نشانهء امید و بهبودی و خروج از بستر بیماری محسوب میگردد .

ضمن انکه اثرات ضد عفونی کنندهء نور افتاب به خصوص در محیط هایی که الودگی های انسانی و نباتی در انها وجود دارد ٬ بارها به اثبات رسیده است .

از طرفی اطاقهایی که فاقد روشنایی طبیعی هستند ؛ ضمن دلمردگی ؛ بیش از حد واقعی نمور و با هوایی سنگین تر به نظر میرسند .

علاوه بر اینها استفادهء مناسب از نور طبیعی در طول روز ٬ به بهره وری انرژی کمک بهتری نموده و هیچگونه هزینه ای را هم در بر ندارد .

به تمامی دلایل مذکور عدم استفاده از نور افتاب در طراحی های داخلی بیمارستان را ٬ بایستی یک خطای نا بخشودنی در بعضی بیمارستان های فعلی دانست که جبران هزینه های مادی و معنوی ان علی الدوام بایستی توسط بیمار و بیمارستان پرداخت گردد .

مهندس محمدرضا اردلانی - سایت تخصصی صنعت بیمارستان سازی در ایران در طراحی بیمارستانها ٬ صرف مشخص کردن تخصص های پزشکی موجود ٬ نمی تواند به عنوان محور طراحی ها منظور گردد .

همطراز با استاندارد های پزشکی و نیز ساختمانی موجود در زمینه بخشهای مختلف بیمارستانی ٬ توجه کامل به فرهنگ و عادات و ویژه گی های جمعیتی استفاده کنندگان از ان بیمارستان هم ٬ از الویت خاص برخوردار می باشد .

عاقلانه نخواهد بود اگر قبول نماییم حتی بخشهای تخصصی نظیر مثلآ زایمان ٬ برای تمام مناطق و نواحی کشور یکسان طراحی و اجراء گردد ؛ مسلمآ علاوه بر اب و هوا و شرایط اقلیمی ٬ در طراحی فضاهای درمانی ٬ مناسبات اجتماعی - رفتارهای قومی و نژادی و دینی و نیز مواردی چون میزان سواد و میزان درامد و .

همگی در جزییات طراحی ها به خصوص در مشخصات فضاهای عمومی و هتلینگ بیمارستان ٬ موءثر و تعیین کننده میباشد .

بیمارستانی که بدون توجه به ویژه گی های محیطی و خصوصیات دمو گرافیکی جمعیت استفاده کننده از ان و صرفآ با تکرار و تکثیر و تقلید نقشه یک بیمارستان از یک کشور و یا شهر و یا منطقه دیگری ٬ احداث یافته باشد ٬ از نظر مقبولیت و موفقیت و تاثیر خدمات و به طبع ان ٬ بهره وری و عملکرد اقتصادی ( انهم در اقتصاد پیچیده و هزار توی درمان ) دچار مشگل خواهد بود .

به همین دلیل هرگز کپی کاری ان هم در طراحی و نقشه های معماری بیمارستان ها یک کار موفق محسوب نمی گردد و برای حتی یک تیم واحد بیمارستان ساز نیز ٬ اجرای دو بیمارستان کاملآ شبیه هم ٬ یک عیب و نقص در تحلیل ها به شمار خواهد امد .

مهندس محمد رضا اردلانی - سایت تخصصی صنعت بیمارستان سازی در ایران