بقراط، پدر پزشکی دنیا، اولین کسی بود که بیماری «زردی» یا «یرقان» را توصیف کرد.
او آن زمان نمیدانست که چه علتهای متنوع و متفاوتی میتوانند باعث ایجاد این بیماری شوند؛ اگر چه که امروز هم وقتی یک بیمار مبتل ا به زردی به یک پزشک مراجعه میکند، شاید پزشک به اندازهی بقراط دچار همان سردرگمی شود که: واقعاً علت ایجاد زردی چیست؟!
این، نه به آن معناست که دانش پزشکان امروز، تفاوتی با دانش بقراط ندارد، بلکه مسأله این است که با پیشرفت دانش پزشکی، امروز لیست بلند بالایی از تشخیصهای افتراقی برای بیماری که به علت «زردی» به پزشک مراجعه کرده است وجود دارد که یک پزشک، با گرفتن شرح حال در معاینهی بیمار یا به قول معروف پزشکان «کلینیک» بیمار،فقط میتواند تعدادی از آنها را کنار بگذارد وبرای رسیدن به تشخیص قطعی باید از آزمایشگاه و یا همان «پاراکلینیک» کمک بگیرد.
از قرن هشتم میلادی که برای اولین بار فرضیهی میکروبی بودن بعضی از انواع «یرقان» مطرح شد، تا امروز که پزشکان میدانند انواع ویروسهای هپاتیتAوB وC وD وE وF وG و همین طورVTT وV-SEN وEBV و...
همه و همه میتوانند «هپاتیت» و در نتیجه «یرقان» ایجاد کنند، قرنها گذشته است؛ اما تنها ظرف پنجاه سال گذشته است که بیشترین پیشرفتها در زمینهی شناخت انواع ویروسهای هپاتیت صورت گرفته: مک کالم در سال 1947 توانست ویروسهای هپاتیتB,A را از هم تشخیص بدهد، دین (Dane) در سال 1970 ساختمان ویروس هپاتیتB را تشریح کرد و به افتخار او این ویروس را به نام "DaneParticle" او نامیدند.
بعدها معلوم شد که نوعی از هپاتیت وجود دارد که نهA است و نهB.
تا سالها این بیماری راnon A non B Hepatitis نامگذاری کردند تا سرانجام ویروس دیگری که عامل این نوع هپاتیت بود کشف شد و آن را ویروس هپاتیتC نامیدند.
به همین ترتیب از سال 1994 تا 1999 ویروسهای هپاتیتF,G,|TTV, V-SEN هم کشف شدند که کار برای شناخت هر چه بیشتر آنها ادامه دارد
چکیده
پژوهش حاضر با هدف و بررسی بیماری هپاتیت صورت گرفته است هپاتیت به معنی التهاب کبد است و 5 نوع ویروس هپاتیت D ، C ،B ،A و E شایع ترین و مهمترین علت این بیماری به شمار می روند .
هپاتیتهای ویروسی شایع ترین علت بیماریهای مزمن کبدی و سرطان کبد شناخته شده اند و سازمان بهداشت جهانی سرطان و سیروز کبدی ناشی از هپاتیت B را نهمین علت مرگ و میر در تمامی دنیا معرفی کرده است .
ویروسهای هپاتیت نوع B وC مهمترین و خطرناکترین نوع هپاتیتهای ویروسی را ایجاد می کنند ودرست مانند ویروس ایدز ، اعتیاد تزریقی و انتقال فرآورده های خونی آلوده ، مهمترین راه انتقال آنها به شمار می روند و معتادان تزریقی ، باز هم به عنوان گروه پر خطری شناخته می شوند که بیش از افراد عادی جامعه در معرض آلودگی با این نوع ویروسها قرار دارند .
در خصوص بیماری هپاتیت نوع B که 2 میلیون نفر را در ایران مبتلا نموده است ، 3 درصد جمعیت کشور را پوشش می دهد .
مقدمه
هپاتیت یعنی التهاب کبد و در میان عوام مردم به یرقان و زردی مشهور است .
مهمترین عوامل ایجادکننده آن ویروسها هستند .
ویروسها موجودات بسیار ریزی هستند که از فرد آلوده به فرد سالم منتقل می شوند و برای رشد و تکثیر خود به یک موجود زنده نیاز دارند.
تاکنون 6 نوع ویروس هپاتیت شناخته شده است که شایعترین آنها ویروسهای هپاتیت آ (A) ، ب (B) و سی (C) هستند .عوامل دیگری مثل داروها ، بیماریهای توارثی و خود ایمنی و مصرف مشروبات الکلی نیز می توانند سبب هپاتیت شوند .
امروزه هپاتیت یکی از مشکلات بهداشتی عمده جهان است و 300 میلیون نفر در سراسر جهان حامل ویروس هپاتیت ب هستند .
هپاتیت ب پس از بیماریهای سل و مالاریا شایعترین بیماری عفونی و مسری است .
سالانه حدود 50 میلیون نفر به تعداد افراد آلوده در دنیا افزوده می شود .
بیشتر مبتلایان در کشور پهناور چین و تایوان بسر می برند .
شیوع این بیماری در برخی از نواحی آسیا و آفریقا بسیار بالاست و حتی به 20 درصد نیز می رسد .
در ایران طبق آمارهای موجود حدود 3% افراد جامعه یا قریب به دو میلیون نفر ناقل هپاتیت ب هستند .
بیماری هپاتیت یک مشکل بهداشتی درجهان اهداف تحقیق آگاه بودن از بیماری هپاتیت بالا بردن معلومات خود و دیگران آشنایی با انواع بیماری هپاتیت و راههای سرایت آن رعایت بهداشت برای سالم بودن بدن تا به حال دانشمندان موفق به ساخت واکسن مؤثر شدهاند ؟
آیا بیماری هپاتیت یک بیماری خطرناک است ؟
هپاتیتها چه فرقی با هم دارند؟
عارضهای است که ممکن است برای هر بیماری هپاتیت A: عامل آن یک ویروس است که بطور اختصار آنرا HAV می نامند راه انتقال آن از راه مدفوعی، دهانی است یعنی دست آلوده به مدفوع شخص بیمار باعث عفونت خود وی و یا دیگران از طریق آلوده سازی آب و غذا شده و یا آلوده شدن آب آشامیدنی و غذا به فاضلاب یا مواد زائد آلوده موجبات انتشار بیماری را فراهم می سازد.
این بیماری در سرباز خانه ها، مهد کودک ها و موسسه های مخصوص نگهداری بیماران سالمند و ….
به علت تماس مداوم و نزدیک افراد با یکدیگر و پائین بودن سطح بهداشت و عدم رعایت اصول بهداشتی بیشتر دیده شده و سریعاً گســـــترش می یابد.
نکته: فاصله زمانی ورود ویروس تا شروع علائم یعنی دوره کمون 15 تا 45 روز است.
علائم: شروع تب به صورت ناگهانی با بی قراری، بی اشتهایی، تهوع، ناراحتی شکم و درد شکمی بخصوص در ناحیه فوقانی راست یعنی محل قرار گرفتن کبد، پررنگ شدن ادرار و کمرنگ شدن مدفوع و یرقان یا زردی می باشد.
نکته مهم این است که قبل از بروز زردی ویروس در مدفوع فرد وجود دارد بنابراین می تواند آلوده کننده باشد.
این بیماری عموماً در اواخر پائیز و اوایل زمستان شایع تر است.
علائم بیماری در کودکان خفیف تر ولی در بزرگسالان شدت علائم بیشتر است.
معمولاً بیمار حدود 38 درجه سانتی گراد الی 39 درجه سانتیگراد تب دارد.
تیره شدن ادرار و کم رنگ شدن مدفوع ممکن است ازحدود 1تا5 روز قبل از زردی دیده می شود.
بنابراین در تشخیص بیماری کمک کننده است.
بیمار عموماً در عرض 6 تا12 ماه بهبود می یابد، مرگ و میر عوارض هپاتیت نوع A نادر است و بیماران مبتلا آن به ناقلین مزمن تبدیل نمی شوند.
تشخیص: گرفتن شرح حال انجام معاینه فیزکی و تست های آزمایشگاهی خاص از جمله تغییر آنزیم های کبدی ویروسی سطح آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت A Anti – Hav در خون بیمار.
پیشگیری: رعایت بهداشت فردی و عمومی، بهداشت آب و فاضلاب، شستن دستها، تزریق واکسن که در موارد خاص برای افرادیکه به مناطق آلوده قصد سفر دارند صورت می گیرد.
نکته: بیماری از مادر به جنین انتقال پیدا نمی کند و مراتب بیماری در اثر تماس با اشیاء آلوده به خون مثل نیدل نادر است، انتقال بیماری از طریق تماس جنسی موردی است که تا کنون جواب قاطعی برای آن پیدا نکرده اند بنابراین مطمئن نیستم که انتقال پیدا می کند یا نه؟
انتقال هپاتیت B بوسیله ناخنگیر، قیچی و تیغ آلوده هپاتیت ، یک بیماری عفونی ویروسی کبدی است که انواع مختلفی از جمله نوعA ،B وC دارد که نوع A بیشتر از راه خوراکی و عمدتا از طریق سبزیها و میوه های ضدعفونی نشده و آب آلوده انتقال می یابد همچنین نوع بی وسی عمدتا از طریق خون و فرآورده های خونی ، وسایل دندانپزشکی ، تزریق خون آلوده و سرنگهای مشترک و طریق جنسی مشکوک منتقل می شود.
از میان 5 نوع هپاتیت های ویروسی ، هپاتیت های Aو B وC موجب بیماری مزمن کبدی می شود.
هپاتیت A: دوره کمون بیماری 15 تا45 روز بوده و انتشار بیماری عمدتا از طریق مدفوعی دهانی است.
این بیماری ، بیشتر در کودکان و با ازدحام جمعیت ، فقر و پایین بودن سطح بهداشت محیط و بهداشت فردی شیوع بیشتری پیدا می کند.
بیماری در کودکان معمولا بدون عارضه جدی بهبود می یابد.
هپاتیت B: دوره کمون بیماری 50 تا180 روز است.بیماری از3 طریق : برقراری تماس جنسی با فرد آلوده ، استفاده از خون و فرآورده های خونی آلوده و ابزار آلوده به خون همانند ناخنگیر، قیچی و تیغ آلوده ، از مادر آلوده به کودک قبل و حین زایمان و پس از تولد، به شخص سالم سرایت می کند.
هپاتیت :C در تعدادی از افراد به صورت هپاتیت مزمن C در می آید که این شکل بیماری موجب دوام و انتشار بیشتر بیماری در جامعه می شود هشتاد تا نود درصد کودکانی که در موقع تولد آلوده می شوند، به هپاتیت مزمن C مبتلا می شوند و به همین دلیل واکسیناسیون کودکان در بدو تولد بتدریج می تواند موجب کاهش میزان عفونت بیماری شود.
هپاتیت B عامل اصلی سیروز کبدی و سرطان سلولهای کبدی است.
هپاتیت "C" : آمریکا از5 میلیون بیمار مبتلا به هپاتیت های ویروسی مزمن ، یک میلیون به ویروس هپاتیت "B" و4 میلیون به ویروس"C" مبتلا شده اند.دوره کمون بیماری 60 300 تا روز است.
بیماری از راههای خون ، فرآورده های خونی آلوده ، تزریقات و ابزار آلوده و همچنین از مادر به جنین سرایت می کند.
هپاتیت "C" یک مشکل جهانی است.این بیماری ، بیشتر در میان معتادان تزریقی شایع است ؛ به طوری که حدس می زنند50 درصد موارد، این گونه باشد.هپاتیت "D" :عامل هپاتیت "D" یا دلتا که به همراه هپاتیت ویروسی "B" ایجاد عفونت می کند، دوره کمون و راه سرایت و طول مدت بیماری مانند هپاتیت ویروسی "B" است.
هپاتیت "E" : نتقال بیماری از راه مدفوعی دهانی است.
ویروس هپاتیت ب در سال 1965 بلومبرگ (Blumderg) و همکارانش در فیلادلفیا ، با مطالعه سرم دو بیمار مبتلا به هموفیلی متوجه وجود آنتی ژنی شدند که بعدها به آنتی ژن استرالیایی معروف شد و آقای بلومبرگ به دلیل این کشف خود در سال 1977 موفق به دریافت جایزه نوبل شد .
امروزه می دانیم که آنتی ژن استرالیایی همان آنتی ژن سطحی ویروس هپاتیت ب یا HBsAg است .
با استفاده از میکروسکوپ الکترونی شکل و ساختمان این ویروس شناخته شده است .
به هر حال بخش فعال ویروس در قسمت مرکزی و آنتی ژن سطحی HBsAg در سطح آن قرار دارد .
در صورت مثبت بودن HBsAg ، فرد آلوده تلقی می شود .
محل زندگی و تکثیر ویروس کبد آدمی است و محصولات آن پس از تولید به درون گردش خون می ریزند .
بدن در برابر عفونت ویروسی از خود دفاع می کند و علیه آنتی ژنهای ویروسی ، آنتی بادی یا آنتی کر ( پادتن ) می سازد .
در بسیاری از موراد ، بدن با دفاع خود عفونت را دفع کرده و فقط ردپای آن به صورت مثبت بودن آنتی بادیها ( پادتن ها ) مشخص می شود .
در این شرایط علاوه بر رفع خطر ، فرد در مقابل عفونت مجدد مصون می شود و به اصطلاح خود واکسینه شده است .
هپاتیت B: عامل آن ویروس HBV نام دارد و چون از طریق خون و فرآورده های خونی منتقل می شود به آن هپاتیت سرمی نیز می گویند راههای آن از مادر به جنین، تماس جنسی، تزریق خون آلوده، تماس با سر سوزن و سرنگ آلوده بخصوص در معتادین تزریقی است.
همچنین تماس با وسائل تیز و برنده آلوده به خون مثل قیچی یا تیغ سلمانی و یا وسایل خال کوبی غیر بهداشتی عامل سرایت بیماری است.
دوره کمون بیماری 30تا180 روز به طول می انجامد.
این بیماری از راه مدفوعی – دهانی انتقال نمی یابد و شدت بیماری و علائم همومی آن شدیدتر ا هپاتیت نوع A می باشد.
در هپاتیت نوع B عفونت مزمن و ناقل وجود دارد.
مرگ و میر آن بیشتر از نوع A می باشد.
این نوع هپاتیت می تواند منجر به سرطان سلولهای کبد شود.
ممکن است به علت بروز یک سری واکنش های خاص در سرم و خون بیمار حالت التهاب مفاصل نیز دیده شود.
در ضمن مرگ و میر در این بیماری بیشتر از هپاتیت نوع A می باشد.
تشخیص: با انجام تست های آزمایشگاهی و یافتن آنتی ژن سطحی ویروس HBS Ag یا آنتی بادی های خاصی که علیه قسمتهای مختلف ویــروس در بدن ترشح می شود مثل Anti – HBV .
پیشگیری: تزریق واکسن که برای نوزادان، کارکنان و پرسنل مراکز مثل دانشجویان پزشکی و پیراپزشکی و بیمارانی که مرتب فرآورده های خونی دریافت می کنند مثل: (هموفیلی، تالاسمی و غیره) توصیه می گردد.
البته در حال حاضر تزریق واکسن برای نوزادان اجباری بوده و جزء برنامه واکسیناسیون کشوری محسوب می گردد.
علاوه بر این افرادی که با بیمار تماس نزدیک داشته اند مثل فرزندان یا همسر بیمار (کسی که با او تماس جنسی داشته) نیز باید واکسن را تزریق کند.
تزریق واکسن در سه مرحله انجام می شود.
که اولین مرحله را نوبت اول می گویند سپس یک ماه بعد از تزریق نوبت اول، نوبت دوم را باید تزریق کرد و 6 ماه بعد از تزریق اول نوبت سوم تزریق انجام می شود.
نکته: تزریق واکسن برای نوزادان در بدو تولد – 5/1 ماهگی و 9 ماهگی انجام می شود.
توصیه به رعایت بهداشت، عدم استفاده از سرنگ های آلوده و یا سوزن های آلوده در خال کوبی و کارهای آرایشی و عدم ارتباط با شریک جنسی مشکوک و تزریق واکسن به افراد در معرض خطر از مهمترین راههای جلوگیری از بیماری هستند.
ناقل بیماری هپاتیت ناقل بیماری هپاتیت به کسانی گفته می شود که ویروس هپاتیت (ب) در خونشان به مدت بیش از 6 ماه وجود داشته باشد ، حال عمومی خوبی داشته باشند و در بررسی آزمایشگاهی اختلالی در کار کبد آنان مشاهده نشود .
در چنین شرایطی ویروس به صورت مسالمت آمیز در داخل بدن وجود دارد ولی آسیبی به کبد وارد نمی کند .
چگونگی شناسایی ناقلین هپاتیت ب در اغلب موارد افراد به دنبال اهدای خون و مشخص شدن وجود آلودگی ویروس هپاتیت ب به پزشکی مراجعه می کنند .
این افراد معمولا هیچ گونه علامتی ندارند و از آلوده بودن خود نیز اظهار تعجب می نمایند .
مدتی پس از اهدای خون ، سازمان انتقال خون ایران با ارسال نامه و کارتی وجود عفونت در خون ناقلین هپاتیت ب را متذکر می شود و دستورهای بهداشتی را گوشزد می کند .در برخی موارد به دنبال آزمایشات دوره ای وجود عفونت در خون افراد مشخص می شود .
ممکن است به دنبال اطلاع از بیماری خود غمگین و ناراحت شوید .
بر اعصاب خود مسلط شوید به فکر آینده خود باشید و برای بررسی بیشتر و کسب اطلاعات به درمانگاه هپاتیت مراجعه کنید .
راههای انتقال ویروس هپاتیت ب همانطور که قبلا ذکر شد تنها مخزن این عفونت انسان است و انتقال آن از افراد آلوده به افراد سالم صورت می گیرد .
راههای انتقال عفونت عبارتند از : 1.
در مناطقی که میزان ناقلین زیاد است ، عفونت احتمالا از طریق انتقال از مادران آلوده به نوزادان ایجاد می شود .
عفونت نه از طریق بند نافی ، بلکه از طریق بدن مادر در هنگام زایمان و در جریان تماس نزدیک بعد از آن منتقل می شود .
در مطالعاتی که توسط دکتر علویان و همکاران در سال 74 در اهداکنندگان خون انجام شده است ، انتقال از مادر به نوزاد مهمترین راه انتقال در ایران بوده است .
2.
تماس جنسی با فرد ناقل هپاتیت می تواند به انتقال عفونت منجر شود .
برای ممانعت از این امر ، انجام واکسیناسیون و استفاده از کاندوم توصیه می شود .
3.
کارمندان بیمارستانها که در تماس نزدیک با بیماران هستند ، در معرض خطر ابتلای بیشتری هستند .
این خطر به دلیل آلوده شدن با خون بیمار مثلا از راه فرورفتن سوزن آلوده به دست و یا از طریق خراشهای پوستی است .
این خطر برای جراحان و دندانپزشکان دوچندان می شود .
4.
استفادهاز خون و فرآورده های خونی آلوده : این مساله عمدتا در چند دهه قبل اتفاق می افتادو چون امروزه در تمامی جهان ( و از جمله ایران ) خونهای اهدایی برای شناسایی ویروس هپاتیت ب آزمایش می شوند ، خون و فرآورده های آن سالم هستند .
5.
استفاده از وسایل غیر استریل در دندانپزشکی ، سوراخ کردن غیربهداشتی گوش ، خالکوبی و حجامت جزو راههای احتمالی انتقال عفونت تلقی می شوند .
6.
بند پایانی که خون می مکند ( از قبیل پشه یا ساس های رختخواب ) بخصوص در مناطق گرمسیر ، عوامل مهمی در انتقال عفونت هستند ، ولی شاهدی دال بر تکثیر ویروس در بدن بند پا وجود ندارد .
مهمترین راه انتقال ویروس هپاتیت ب در ایران ، از مادران آلوده به نوزادان است .
مهمترین راه انتقال ویروس هپاتیت ب در غرب از راه مقاربت ، خصوصا خارج از چهارچوب خانواده است .
بیماری از راه معاشرت معمولی ، غذاخوردن و دست دادن منتقل نمی شود .
علائم بیماری با توجه به اینکه در غالب موارد عفونت از مادران آلوده به نوزادان منتقل می شود ، تا سالها علامتی دیده نمی شود .در برخی موارد به دنبال هپاتیت حاد ویروسی فرد دچار حالت ناقلی می شود .در این افراد به دنبال علائم هپاتیت از جمله بی اشتهایی ، ضعف ، بی حالی ، پررنگی ادرار و زردی سیستم ایمنی بدن نمی تواند HBsAg را منفی کند و بعد از 6 ماه با وجود بهبودی ظاهری فرد آلوده باقی می ماند .
خوشبختانه تنها 10 درصد افراد مبتلا به هپاتیت حاد ویروسی دچار حالت ازمان می شوند و ناقل هپاتیت باقی می مانند ولی متاسفانه در صورت انتقال عفونت از مادران به نوزادان ، در غالب موارد حالت ناقل پابرجا خواهد ماند و نوزادان آلوده امروزه خود آلوده کنندگان جامعه فردا خواهند بود .
تشخیص بر اساس اکثر گزارش های علمی بسیاری از کسانی که به ویــروس هپاتیت ب آلــــــــوده می شوند ، از بیماری خود آگاهی ندارند و سالها پس از ابتلا دچار بیماری می شوند .
راه تشخیص این بیماری اندازه گیری آنتی ژن سطحی این ویروس یعنی HBsAg است .
در مورد فردی که آزمایش HBsAg وی مثبت است ، تنها نتیجه ای که می توان گرفت ، این است که شخص ، آلوده به ویروس هپاتیت ب است ( یعنی در بدن وی ویروس هپاتیت ب وجود دارد .) آنچه این آزمایش را معنی دار می کند ، حال عمومی بیمــــــار ، وضعیت کبد ( اندازه آن و نتایج آزمایش های تخصصی کبد ) و چند آزمایش دیگر در مورد فعالیت ویروس در بدن است .
دربسیاری از موارد به دنبال کشف یک مورد HBsAg مثبت ، سایر افراد خانواده آزمایش شده و موارد مثبت و بدون علامت شناسایی می شوند .
مهمترین مساله در ارتباط با ناقلین هپاتیت ب از آنجا که این بیماری هیچ گونه علامت ، نشانه و ناراحتی ندارد ولی در خون و بدنشان ویروس وجود دارد ، مهمترین مساله و مشکل در مورد این گروه از افراد ، انتقال ویروس به دیگران است .
در واقع این افراد مهمترین و اصلی ترین مخـزن ویروس هپاتیت ب هستند .
پیشگیری بهترین راه مسلح شدن افراد برعلیه ویروس ، استفاده از واکسن و رعایت دستورات بهداشتی است .
واکسن هپاتیت نوع ب که در حال حاضر استفاده می شود ، در واقع همان آنتی ژن ویروس هپاتیت ب HBsAg است که از خون ناقلین سالم بدست آمده و تغلیظ شده است .
نوعی دیگری از واکسن وجود دارد که به روش ژنتیکی ( Recombinant ) تهیه شده است .
واکسیناسیون معمولا در سه نوبت و به فواصل یک ماه و 6 ماه از تزریق اول صورت می گیرد .
استفاده از واکسن هپاتیت ب خطر انتقال ایدز و … را به دنبال ندارد و این واکسن کاملا بی خطر است .
چه کسانی باید واکسیناسیون هپاتیت ب انجام دهند .
1.
نوزادان 2.
کودکان کمتر از 9 سال 3.
کادر بهداشتی درمانی که ممکن است با خون و یا سوزن و یا سایر وسایل آلوده به ویروس در تماس باشند .
این گروه شامل : پزشکان و پرستاران بخشها ، کارکنان بخشهای همودیالیز ، تکنسینهای آزمایشگاه، بانک خون و سازمان انتقال خون و … است .
دندانپزشکان و کمک دندانپزشکانی که بطور مستقیم با بیمار در تماس هستند .
بیمارانی که مرتبا دیالیز می شوند .
والدین ، فرزندان و همسر شخص مبتلا به هپاتیت حاد ب و یا ناقلین هپاتیت ب ( که در ظاهر سالم بنظر می رسند ) .
واکسیناسیون افراد فوق در درجه اول قرار دارد و اگر تمامی این گروهها واکسینه شدند ، آنگاه بهتر است ( در صورت وجود امکانات کافی ) سایر افراد جامعه نیز واکسینه شوند .
در حال حاضر واکسیناسیون همه افراد جامعه در برنامه کشوری نیست به هر حال گروههای در معرض خطر اولویت دارند .
عوارض واکسن هپاتیت ب چیست ؟
عوارض این واکسن بسیار کم و جزیی بوده و ممکن است فقط باعث قرمزی و ورم محل تزریق ، گاهی درد عضلانی خفیف و تب کمتر از 38 درجه سانتیگراد شود که پس از مدتی از بین می رود .
خوشبختانه واکسن هپاتیت ب در بیش از 90 درصد موارد شخص را در برابر ابتلا به هپاتیت ب ایمن می کند .
تزریق واکسن هپاتیت ب در طول دوران بارداری بلامانع است و هیچ اثر بدی روی جنین ندارد .
ازدواج و ناقلین هپاتیت هیچ مانعی برای ازدواج خانمها و آقایان ناقل هپاتیت ب با افراد سالم وجود ندارد .
توصیه می شود تا در صورت منفی بودن HBsAg در طرف مقابل ( همسر آینده ) ، واکسیناسیون ضد هپاتیت ب انجام شود .
خوشبختانه خطر انتقال عفونت در زندگی زناشویی سالم حتی بدون انجام واکسیناسیون زیاد نیست ( هر چند نباید واکسیناسیون فراموش شود ) زنانی که ناقل هپاتیت هستند ، در زمان پریود ( عادت ماهیانه ) چه نکاتی را باید رعایت کنند ؟
در خون قاعدگی نیز ویروس هپاتیت ب یافت می شود ( البته در کسانی که ناقل هستند )، لذا این افراد باید دقت کافی در مورد آلوده نشدن محیط کار و سکونت مبذول دارند و جهت شستشوی محلهای آلوده به خون از محلول گلوتارآلدئید ( سایتکس ) رقیق شده استفاده کنند .
کلیه زنان باید در دوران بارداری از نظرHBsAg مورد آزمایش قرار گیرند.
عاقبت ناقلین هپاتیت ب در اکثر موارد شواهدی دال بر تخریب و التهاب سلولهای کبدی دیده نمی شود و در واقع یک سازش و همزیستی بین ویروس و سیستم دفاعی بدن به وجود آمده است و این سازگاری تا سالیان دراز ممکن است باقی بماند و بیمار مشکل کبدی پیدا نکند و ویروس همچنان در حالت نهفته تا آخر عمر باقی بماند .
از هر 100 نفری که به این حالت مبتلا هستند ، سالیانه 1 تا 2 نفر ویروس را از بدن خود پاک کرده و آزمایش HBsAg آنها منفی می شود .
تعداد بسیار کمی از این افراد در عرض چند سال ، دچار عود بیماری شده و به اصطلاح فعالیت ویروس در بدن آنها مجددا از سر گرفته شود .
به همین دلیل است که به حاملین هپاتیت ب توصیه می شود تا جهت معاینه و انجام آزمایش های کبدی و بررسی وضعشان هر 6 ماه یک مرتبه به پزشک معالج خود مراجعه کنند .
بهتر است ناقلین هپاتیت به صورت دوره ای ( هر 3 تا 6 ماه ) از نظر عملکرد کبد بررسی شوند تا در صورت تبدیل به هپاتیت مزمن ، تشخیص و درمان سریعتر صورت گیرد و از تخریب بیشتر کبد جلوگیری شود .
رژیم غذایی در ناقلین هپاتیت ب هیچ گونه محدودیت غذایی توصیه نمی شود .
تنها افراد چاق باید از مصرف چربی خودداری کنند و وزن خود را کاهش دهند .
بقیه افراد می توانند همانند سایر افراد سالم غذا بخورند .
فعالیتهای ورزشی و روزانه در ناقلین هپاتیت ب محدودیتی برای انجام امور روزانه وجود ندارد .
کسانی که دچار خستگی می شوند از فعالیتهای ورزشی سنگین خودداری کنند .
مصرف سایر داروها در ناقلین هپاتیت ب به طور معمول ممنوعیتی در مصرف داروهای معمول مثل مسکن ها ( استامینوفن و … ) آنتی بیوتیکها در ناقلین وجود ندارد و به هر حال نباید در مصرف این گونه داروها زیاده روی کرد .
توصیه های لازم به ناقلین هپاتیت ب : 1.
دلسرد و افسرده نباشید .
با توجه به طبیعی بودن آزمایش های تخصصی کبدی مثل سایر مردم شاداب زندگی کنید و دستورات لازم بهداشتی را رعایت کنید .
برای معاینه و انجام آزمایش های خون هر 6 ماه یک بار به پزشک مراجعه کنید .
کلیه اعضای خانواده تان ( خواهر ، برادر ، پدر ، فرزند ، همسر و هر کس دیگری که با شما زندگی می کند )، باید علیه هپاتیت ب واکسینه شوند .
از مصرف مشروبات الکلی بپرهیزید .
در صورت مراجعه به دندانپزشکی ، آزمایشگاه ( برای انجام آزمایش ) ، پزشک و اصولا هر جای دیگری که امکان انتقال ویروس از شما به دیگران وجود دارد ، حتما آنها را از آلوده بودن خود آگاه کنید .
هیچ گونه محدودیتی در زندگی خود به وجود نیاورید .
7.
از استعمال دخانیات بپرهیزید .
8.
از ریش تراش ، مســــواک ، ناخن گیر ، شانه و برس به صـــورت مشترک استفاده نکنید .
9.
در صورت شستشوی کافی و دقیق ظروف غذا با آب جوش و محلول ریکا امکان انتقال بیماری به دلیل استفاده از این وسایل وجود ندارد .
به هر حال برای اطمینان بیشتر می توانید وسایل فوق را مجزا کنید .
10.
تلاش کنید با بیماری خود کنار بیایی .
هپاتیت D: عامل آن ویروس دلتا و یا HDV نام دارد.
ویروس همراه هپاتیت B دیده می شود و به تنهایی باعث بروز بیماری نمی گردد.
ولی در فردی که به هپاتیت نوع B مبتلا شده است می تواند باعث شدت یافتن بیماری نوع B و تشدید علائم آن شود.
از راه مدفوعی – دهانی منتقل نمی شود.
ولی از راه ورود سر سوزن آلوده ….
تماس جنسی و مادر به جنین انتقال می یابد.
در صورتیکه هپاتیت D و B با هم باشند از کار افتادن کبد و التهاب مرگ آور کبدی بسیار افزایش می یابد.
تشخیص: دیدن علائم، گرفتن شرح حال و دیدن آنتی بادی بادی ضد ویروس در خون مریض Anti – HDV از طریق آزمایش خون.
پیشگیری: واکسن ندارد و برای جلوگیری از ابتلاء آن بهترین راه رعایت اصول بهداشتی و اخلاقی، دفع سر سوزنها و سرنگهای آلوده به طریقه بهداشتی ….
به علاوه تزریق واکسن هپاتیت B است.
هپاتیت نوع C: عامل آن ویروس HCV می باشد.
دوره کمون آن 15 تا 160 روز است.
تماس با سرنگ یا سرسوزن های آلوده و یا اشیاء تیز و ….
آلوده به خون مثل صورت تراشی یا سوزن خال کوبی شایعترین علت انتقال بیماری است.
به طور معمول از طریق تماس جنسی و یا مادر به نوزاد منتقل نمی شود.
همچنین در اثر آلوده بودن وسایل پزشکی دندانپزشکی و عموماً توسط دندانسازهای تجربی انتقال می یابد.
واگر وسایل به درستی ضد عفونی شود انتقال پیدا نمی کند.
یکی از گروههایی که هپاتیت B و C در آنها شایع است معتادین زندانی هستند (به علت استفاده از سرنگ مشترک) عفونت مزمن در آن شایع است، حالت ناقل در مبتلایان ایجاد گردد، التهاب مرگ آور کبدی نادر است ولی خطر ایجاد سرطان کبد وجود دارد.
پیشگیری و تشخیص: بهترین راه پیشگیری، تشخیص بیماران و آزمایش خونهای اهدایی در بانک خون است که برای تشخیص از آنتی بادی ضد ویروس C یعنی Anti-HCV استفاده می شود.
همچنین مثل سایر موارد هپاتیت رعایت بهداشت و عدم استفاده از سرنگ و سر سوزن و تماس نداشتن با وسایل آلوده به خون ضروری است.
نکته: در تمامی انواع هپاتیت های ویروسی یاد شده تشخیص قطعی بیماری با یافتن آنتی بادی ضد ویروس و یا آنتی ژن های ویروسی در خون بیمار ممکن می گردد.
مثل: (Anti-HAVوAnti-HBVوHBSAg).
آیا هپاتیت C مانند سایر انواع هپاتیت است؟
هپاتیت به معنی التهاب کبد است.
انواع مختلفی از هپاتیت وجود دارد.
بعضی از آنها قابل سرایت هستند و برخی مسری نیستند.
ابتلا به هپاتیت C می تواند منجر به بیماری مزمن کبدی و در صورت پیشرفت نمودن باعث سیروز (فرسودگی کبد) و در گروه بسیار کوچکی باعث سرطان کبد گردد.
علائم بیماری هپاتیت •بیشتر مبتلایان به هپاتیت C هیچ علامتی ندارند.
برخی از بیماران علائم عمومی عفونت ویروسی را نشان میدهند، از قبیل خستگی، دل درد، درد عضلانی و تهوع و بی اشتهایی، ولی در موارد پیشرفته علائم نارسایی کبدی بروز می کند که شامل تورم شکم و اندامها، یرقان، خونریزیهای گوارشی و...
است.
•منگی و خواب آلودگی در مراحل بسیار پیشرفته دیده میشود.
•بیماران ممکن است خارش داشته باشند.
ویروس هپاتیت C عامل بیماری هپاتیت C یک ویروس است و در ابتدا می تواند مثل یک سرماخوردگی معمولی بروز نماید.
ولی بیماری مزمن هپاتیت Cبرعکس سرماخوردگی معمولی، به دلیل از کار افتادن کبد و مشکل بودن درمان میتواند حیات بیمار را تهدید کند.
هپاتیت C چگونه انتشار می یابد؟
در کشور ما بالغ بر دویست هزار نفر آلوده به ویرورس هپاتیت C هستند.
این ویروس عمدتاً از طریق تماس با خون شخص آلوده منتقل می شود.
همچنین روشهای زیر میتواند باعث انتقال ویروس گردد.
•استفاده از سوزن سرنگهای آلوده، بویژه در افراد معتاد به مواد مخدر تزریقی، سوراخ شدن بدن با هر وسیله تیز یا سوزن آلوده (مثل خالکوبی غیربهداشتی) •زخمی شدن پوست بدن شما در یک بخش آلوده بیمارستانی •استفاده از لوازم شخصی به صورت مشارکتی •مقاربت بدون کاندوم با یک فرد آلوده ( احتمال انتقال از این راه بسیار کم است) •دریافت فرآوردههای خون و پلاسمای آلوده که در ایران اکثراً در بیماران هموفیلی و تالاسمی دیده میشود.
•در بسیاری موارد هرگز راه انتقال ویروس مشخص نمیشود هپاتیت C به کندی پیشرفت میکند این ویروس بیماری هپاتیت C مزمن را سبب می گردد.
این بیماری به تدریج به کبد آسیب میرساند.
یک کبد سالم مواد شیمیایی مورد نیاز بدن را می سازد و مواد سمی را از خون خارج می کند.
وقتی شما هپاتیت C دارید کبد شما ملتهب می شود و بافت طبیعی آن تخریب شده و به جای آن بافت فیبری و فرسوده میماند.
طی 10 تا 30 سال بعد مشکلات کبدی مزمن از قبیل سیروز و سرطان هم ممکن است ایجاد شوند.
بطور منظم پیگیر بیماریتان باشید چون هپاتیت C می تواند بدون تظاهرات بالینی به کبد آسیب برساند در صورت ابتلا به این بیماری هرچه زودتر با پزشک خود موضوع را درمیان بگذارید.
طبیب و تیم مراقبت های بهداشتی شما را تحت نظر قرار میدهند.
آنها نتایج تحقیقات جدید در مورد هپاتیت C و انواع درمان هپاتیت C را با شما درمیان می گذارند و آگاهی های لازم را جهت پیشگیری از انتقال ویروس به دیگران را به شما خواهند داد.
آزمایش کبدی با انجام آزمایشهای مخصوص می توان هپاتیت C را تشخیص داد.
به محض کشف هپاتیت C ارزیابی وضعیت کبد الزامی است.
این کار از طریق آزمایشهای خون، سونوگرافی و نمونهبرداری از کبد انجام می شود.
نمونه برداری از کبد کار بسیار آسانی است، به این صورت که از طریق بیحسی موضعی با یک سوزن نمونه گیری انجام میشود و حداکثر ممکن است بیمار یک روز در بیمارستان بستری گردد.
درمان هپاتیت C