تعریف:
ساختمان بتون فولادی ساختمانی است از بتن و فولاد که در مناطق کشش آن فولاد قرار داده شده باشد و در نتیجه «کشش را فولاد و فشار را بتون تحمل کند. قسمتهای عمده این اسکلتهای بتن آرمه عبارت است از دال (تاوه سقف کف) پوتر (تیر) قوس و قاپ ستون شالوده دیوارهای حایل و ضامن بتون آرمهای.
مزایای ساختمانهای بتنی:
1- در ساختمانهای بتون آرمه شکل پذیری بهتر انجام میشود.
2- مقاومت سازههای بتنی با گذشت زمان افزایش پیدا میکند.
3- ساختمانهای بتون آرمه اگر صحیح اجرا شوند به مراتب مقرون به صرفهترند.
4- پیوند به راحتی صورت میگیرد.
5- در مقابل رطوبت و حرارت مقاومت بهتری نشان میدهد.
6- مقاومت در مقابل آتشسوزی در سازههای بتنی خیلی بیشتر است و از اهمیت فراوان برخوردار میباشد.
7- ساختمانهای بتنی در مقابل نشست و زمین لرزه مقاومت بیشتری دارند.
8- از لحاظ بهداشتی بهترین نوع ساختمان است.
9- ساختمانهای بتنی از یک سو زیبائی ساختمانهای سنگی را دارد و از سوی دیگر امتیاز و مقاوم ساختمانهای آهنی برخوردار است.
معایب ساختمانهای بتنی:
احتیاج به نیروی متخصص در قالببندی و بتن سازی دارد همان طور که تاکنون بر اهمیت ساختن بتن تاکید شده در صورتی که نسبتهای اختلاط حفظ نشوند و از بتن مراقبتهای لازم به عمل نیاید فاجعه آفرین است. اگر عمل قالببندی بطور فنی و اصولی انجام نشود ممکن است در نتیجه فشار بتن تازه قالب در برود چون بتن پس از مدت کوتاهی خودش را میگیرد سبب ایجاد دشواریهائی اجرائی و خسارت مالی گردد.
2- انتقال گرما و سرما توسط ساختمانهای بتونی به داخل ساختمان به راحتی انجام میگیرد که این یک ضعف میباشد.
3- مدت اجراء: اجراء ساختمان بتنی هر کدام برای کسب مقاومت مناسب جهت تحمل بار احتیاج به مدت زمانی حدود 14 تا 28 روز دارد مثلاً یک ستون بتنی قبل از روی آن بارگذاری شود باید مقاومت کافی بدست آورد تا قادر باشد براحتی نیروهای وارده را به فنداسیون منتقل نماید.
4- نیاز به ماشین آلات بتون ساز و حمل بتون و وسایل دیگر مانند (ویبره …) دارد.
5- اگر عضوی از ساختمان بتونی خراب شود امکان تعویض و ترمیم مشکل است.
6- عدم تقویت و امکان گسترش ساختمان پس از ساخته شدن.
7- شرایط آب و هوائی مانند سردی و گرمی هوا در اجرای آن تأثیر میگذارد.
8- انتقال ارتعاش: این نقیضه بستگی به یکپارچگی بتون دارد متاسفانه به زحمت میتوان آن را بر طرف کرد.
9- ضعف در برابر انفجار: 10 وزن ساختمانهای بتونی در جابه مراتب بیشتر از وزن ساختمانهای فولادی میباشد.
لازم به یادآوری است با بیش ساخته کردن ساختمانهای بتونی میتوان از بیشتر معایب ساختمانهای بتونی کاست.
اجرای ساختمانهای بتونی
اجرای ساختمانهای بتونی از پس سازی شروع شد و به سقف سازی ختم میگردد که مراحل اجرائی آن به صورت خلاصه به این صورت است، که ابتدا پی کنی انجام میگیرد آن گاه پس سازی و سپس اجرا بر ستونها انجام میشود. اگر ساختمانی به صورت تیر و دال یکسره باشد این مرحله همه یکجا اجرا میشود اگر به صورت تیر و تیرچه باشد ابتدا تیر اجرا میشود سپس تیرچه ریزی انجام میگیرد در قمست بعد چارتهای اجرائی هر مرحله آمده است.
(1) مراحل اجرائی پی
1- مطالعه نقشه پی کنی 2- تسطیح زمین 3- پاشیدن گچ 4- اجرای کود برداری و کنترل ابعاد پی طبق نقشه 5- آماده نمودن امکانات بتن ریزی و قالب بندی و آرماتورگذاری 6- اجرای بتون مسگر 7- قالببندی 8- کنترل ابعاد پس و بررسی استحکام قالبها 9- بتون ریزی … 10- برداشت قالب پس از زمان معین.
(2) مراحل اجرای ستون
1- بررسی و مطالعه ستون از روی نقشه و پس از بررسی محل اجرای آن 2- آماده نمودن امکانات بتن ریزی قالببندی آرماتورگذاری 3- نصب قالب و شاقولی نمودن آن و مهار کردن کامل آن 4- آماتور گذاری و کنترل آن بر طبق نقشه اجرایی شامل کنترل طولی پوشش یا (آنکوراژ) قالبها خاموتها 5- بتن ریزی 6-برداشت قالب پر از زمان معین.
(3) مراحل اجرای تیر
1- بررسی و مطالعه تیر از روی نقشه و بررسی محل اجرای آن 2- آماده نمودن امکانات بتنریزی قالببندی آرماتور گذاری 3- روغن زدن تخته قالبها 4- نصب قالب تیر و مهار آن توسط حائلهای محکم 5- آرماتور گذاری و خرک گذاری و کنتزرل آن طبق نقشه اجرائی 6- کنترل ابعاد نهایی و علامت گذاری ارتفاع تیر 7- بتن ریزی و مراقبت 8- برداشت قالب پس از زمان معین.