مقدمه
پیشرفت تکنولوژی نساجی در چند سال گذشته به اندازه ای چشمگیر و تغییرات تکنیکی آن بقدری متنوع بوده است که می توان به جرات این علم را جز دومین تحول بزرگ صنعتی در زمینه تکنولوژی و ماشین سازی نساجی به حساب آورد.
اولین تحول بزرگ صنعت نساجی در قرن نوزدهم با به کار افتادن چرخهای این صنعت توسط نیروی مکانیکی بود و به طور قطع دومین تحول بزرگ نساجی در قرن بیستم با ارائه روشهای جدید ریسندگی مانند تولید الیاف فیلامنت ها ریسندگی این اند و در بافندگی ، بافندگی جدید چند فازی تقسیم شد وازدیاد سریع جمعیت در قرن نوزدهم و بیستم موجب شد تا نیاز به افزایش تولید کارخانجات نساجی و در نتیجه افزایش تولید ماشین آلات نساجی بیشتر شود.
ماشینهای بافندگی ماکو در دوره توسعه و تکمیل تا زمان بوجود آمدن ماشینهای بافندگی بدون ماکو تحولاتی در این ماشینها داده شده و یا مکانیزه شدن ماشینهای بافندگی ماکو در این دوره امکان بافت پارچه های از جنس فیلامنت و پشم و مخلوط الیاف مختلف امکان پذیر شدو با پیشرفت صنعت کارخانجات با تلاش خود توانستند ماشینهای بدون ماکو را عرضه نمایند.
در این ماشینها می توان انواع رنجهای پارچه را بافت و دیگر مشکلات ماشینهای با ماکو با ساختن این ماشینها از میان برداشته شده بود و بطور کلی این ماشینها ( ماشینهای بدون ماکو ) در کارخانجات عمومیت پیدا کرد.
کلا امروزه می توان ماشینها را بر اساس روش پود گذاری طبقه بندی کرد و هر کدام از این ماشینها ی بافندگی برای مصارف خاصی استفاده می شوند.
هدف از این پروژه توضیح خلاصه ای از انواع بافت سرژه از نظر تشکیل دهنه
می باشد.
فصل اول
کلیات
1-1- هدف
هدف از انجام این پروژه بررسی بافت های معکوس سرژه از لحاظ تشکیل دهنه رو و زیر می باشد که متناسب با این ارتفاع دهنه در نخ های تار کشش های مختلفی را ایجاد می کند که این اختلافات روی خواص پارچه های تولیدی ما تأثیر خواهد داشت و بافت هایی که بررسی خواهد شد شامل و و و و و و و و و می باشد که در طی این پروژه خواصی مثل استحکام، نفوذپذیری هوا و رنگ پذیری و زیردست پارچه و غیره مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
1-2- پیشینه تحقیق
در بسیاری از کارخانجات متناسب با امکانات موجود از بافت های مختلف سرژه استفاده می نمایند، ما در این پروژه می خواهیم به نتیجه ای برسیم که مثلاً بین دو بافت سرژه و کدام یک از این دو طرح نسبت به هم برتری بیشتری دارند و تأثیری که روی خواص مختلف پارچه می گذارند چیست و ماشین های بافندگی مورد استفاده برای این بافت ها با کدام طرح بافت روان تر کار می کند.
1-3- روش کار و تحقیق برای این پروژه ابتدا ده نوع پارچه با ماشین بافندگی روتی بافته می شود سپس نمونه های بافته شده در آزمایشگاه کنترل کیفیت مورد آزمایشهای مختلف قرار خواهد گرفت نتایج این آزمایشات در فصول بعدی بررسی خواهد شد و سپس نمونه های کوچک دیگری از پارچه های بافته شده اند انتخاب می شود و این نمونه ها در آزمایشگاه رنگرزی توسط دستگاه آزمایشگاهی نمونه رنگ کشی HT رنگ شده از لحاظ رنگ پذیری روی پارچه ها بررسی می شود و برای اینکه بتوانیم نتایج دقیقی از میزان جذب این پارچه ها به دست آوریم پس آب این رنگ ها نیز جمع آوری شده و در آزمایشگاه تکمیل توسط دستگاه اسپکتروماتوگرافی از لحاظ میزان جذب رنگ در فصول بعدی بررسی می شود.
فصلدوم 2-1- مکانیزم های تشکیل دهنده پارچه از بافت رفتن دو دسته نخ عمود برهم به نام تار و پود تشکیل می شود.
نخ هایی که در طول پارچه قرار دارند «تار» و نخ هایی که در عرض پارچه قرار می گیرند «پود» نامیده می شوند.
برای تولید پارچه می توان نخ هایی تار و پود را از جنس ها و رنگ های مختلف انتخاب کرد که در این صورت پارچه، طرح دار نامیده می شود.
در بعضی موارد به جای یک دسته نخ پود، از چند دسته نخ استفاده می شود که آن را به هم متصل می کند.
بافت رفتن نخ تار و پود، در ماشین های بافندگی انجام می شود.
نخ های دسته اول (تار) توسط مکانیزم تشکیل دهنده، دهنه را ایجاد می کند و نخ های دسته دوم (پود) در داخل دهنه و در لابلای نخ های تار قرار می گیرد در این بخش خواهیم دید که تشکیل دهنده توسط مکانیزم های مختلفی مانند تشکیل دهنه بادامکی ، مکانیزم تشکیل دهنده دابی و مکانیزم های تشکیل دهنه ژاکارد انجام می شود.
بنابراین بافت رفتن نخ های پود در واحد سطح، بافت های مختلفی تشکیل می شود و نوع بافت رفتن نخ های تار و پود معمولاً پس از چند تار و پود در طول و عرض پارچه تکرار می شود.
این تکرار بافت نخ های تار و پود را راپورت بافت می نامند تعداد نخ های تار و پودی که رایورت بافت را تشکیل می دهند.
به ترتیب «راپورت تار» و «راپورت پود» نامیده می شوند.
اگر بافت رفتن نخ های تار و پود به طریقی باشد که نخ های تار و پود یک در میان با یکدیگر بافت روند یک طرح تافته تشکیل می شود.
قبل از بافت هر پارچه باید طرح بافت آن را مشخص کرد.
این عمل معمولاً بر روی کاغذ نقشه شطرنجی انجام می شود.
ستون های عمودی یک کاغذ نقشه معرف نخ های تار و ردیف های افقی آن معرف نخ های پود است.
برای مشخص کردن طرح بافت بر روی کاغذ نقشه باید تعیین کرد که در چه محل هایی تار و پود با یکدیگر بافته می شود و در روی پارچه کدامیک از دو دسته نخ از رو یا زیر دسته یکدیگر عبور می کند.
با توجه به اینکه گفته شد بافت رفتن نخ ها در یکدیگر بوسیله مکانیزم تشکیل دهنده مشخص می شود، منطقی تر به نظر می رسد که در روی کاغذ نقشه نقاطی را که تنها تار از روی نخ های پود عبور می کنند، مشخص می کنیم شکل 2-1-درگیری نخ های تار و پود این عمل با پر کردن خانه های شطرنجی نقاط ذکر شده انجام می شود واضح است که خانه های خالی، معرف عبور نخ های تار از زیر نخ های پود است (شکل 2-1) با توجه به رابطه ای که بین مکانیزم های تشکیل دهنده و طرح های بافت وجود دارد بهتر دانسته شد که ابتدا طراحی بافندگی مطالعه و بررسی شود.
2-2- طرح بافت به درگیری های نخهای تار و پود بافت گویند .
با استفاده از نخهایی با جنس و نمرات مختلف و همچنین بافتهایی با تراکم تار و پود متفاوت می توان انواع متنوعی از پارچه ها را تولید نمود .
2-3- انواع بافت ها پارچه ها از نظر نوع بافت به پنج دسته تقسیم می شوند که عبارتنداز : الف ) بافتهای اصلی ب ) بافتهای مشتق شده از بافتهای اصلی پ ) بافتهای ترکیب شده از بافتهای اصلی ( ترکیبی ) ت ) بافتهای مرکب ث ) بافتهای ژاکارد ( بزرگ ) که در نمودار ذیل انواع آنها آمده است .
الف) بافتهای اصلی ب- بافتهای مشتق از بافتهای اصلی 2-4- مکانیزم های تشکیل دهنه کار پارچه از بافت رفتن نخ های عمود بر هم، که تار و پود نامیده می شوند تشکیل می گردد.
به منظور انجام این عمل احتیاج به به مکانیزمی است که نخ های تار را به دو سطح که با یکدیگر زاویه می سازند، تقسیم کند تا ماکو بتواند از داخل آن عبور کند.
این زاویه را دهنه کار می نامند.
شکل 2-10- تشکیل دهنه ماکو که حامل ماسوره نخ پود است از داخل این دهنه عبور می کند و نخ پود را طبق طرح بافت در لابلای نخ های تار قرار می دهد.
2-4-1- انواع دهنه انواع دهنه را می توان نسبت به نوع تشکیل، چگونگی تشکیل، لحظه تشکیل و نوع دهنه در لحظه دفتین زدن، تقسیم کرد.
2-4-2- نوع تشکیل دهنه دهنه کار به سه طریق تشکیل می شود.
1- دهنه رو در این نوع تشکیل دهنه، فقط قسمتی از نخ های تار به بالا برده شده و بقیه در سطح ماشین باقی می ماند.
شکل (2-30) چگونگی یک دهنه رو را نشان می دهد و دیده می شود که نخ هایی که به بالا برده شده تحت تأثیر کشش زیادتری از نخ های زیر قرار گرفته اند.
2-11-الف - دهنه رو این مسئله باعث می شود که کیفیت پارچه، پائین آمده و احتمالاً باند و یا رگه هایی در پارچه ایجاد گردد.
به منظور رفع این اشکال می بایست نخ هایی را که باید در سطح ماشین قرار گیرد، به طریقی قرار داد که با افق زاویه ای تشکیل دهد.
با توجه به این نکته که ارتفاع دهنه ثابت است می توان نتیجه گرفت که در این حالت اختلاف کشش بین نخ های رو و زیر کمتر است.
نخ های زیر نسبت به نخ های رو معمولاً زاویه کوچکتری با افق می سازد زیرا در این نوع تشکیل دهنه نخ های زیر توسط نیروی فنر که به ورد آنها متصل است در پایین نگه داشته می شود.
بدین وسیله تا حد زیادی معایب دهنه رو از بین می رود ولی هنوز این مشکل وجود خواهد داشت که ارتفاع دهنه باید فقط توسط نخ های تاری که به بالا می رود، تشکیل شود.
به این دلیل نمی توان از این نوع دهنه در ماشین هایی که دارای دور و سرعت زیادی هستند استفاده کرد.
2-11- ب - دهنه رو با اختلاف کشش کمتر در نخ های تار رو و زیر تشکیل دهنه رو بدین ترتیب انجام می شود که پس از پائین آمدن وردهای بالا و هم سطح شدن همه وردها، وردهایی که باید برای پود بعدی به بالا رود شروع به بالا رفتن می کند.
این نوع تشکیل دهنه به دهنه ساده رو معروف است.
واضح است که اتلاف زمان برای هم سطح شدن همه وردها باعث کندی کار ماشین بافندگی می شود.
در حالی که اگر بلافاصله بعد از اینکه وردهای بالا شروع به پائین آمدن کرد.
وردهای زیری شروع به بالا رفتن کند، زمان تشکیل دهنه به میزان قابل توجهی کوتاه خواهد شد که آن را دهنه مرکب رو می نامیم.
2- دهنه زیر اگر برای ایجاد دهنه فقط قسمتی از نخ های تار به زیر کشیده شود و بقیه در سطح ماشین باقی بماند، دهنه زیر تشکیل می شود.
امروزه این نوع دهنه به هیچ وجه مورد استفاده قرار نمی گیرد.
زیرا گذشته از مشکلاتی که از نظر مکانیکی برای تشکیل دهنه زیرموجود است، برای بافنده نیز اشکالات عمده ای هنگام کارکردن بر روی ماشین پیش می آمد.
2-12- دهنه زیر 2-13- دهنه رو- زیر در حالت بسته و باز 3- دهنه رو- زیر دهنه رو- زیر بدین ترتیب تشکیل می شود که هر دو گروه نخ های تار برای تشکیل دهنه همزمان به بالا و پایین برده می شود.
در نتیجه ارتفاع دهنه توسط هر دو گروه نخ ایجاد شده و زمان تشکیل دهنه به مراتب کمتر می شود.
این نوع دهنه کاملاً ایده آل است و امروزه در ماشین هایی که با دور زیاد کار می کنند، مورد استفاده قرار می گیرد.
2-4-3- چگونگی تشکیل دهنه در صورتی که تشکیل دهنه با بیش دو رود انجام گیرد، به دو طریق دهنه ایجاد می شود.
1- دهنه نامنظم اگر کلیه وردهایی که به بالا برده می شود و تمام وردهایی که به پائین می آید در یک ارتفاع قرار گیرد نخ های تار یک دهنه نامنظم را تشکیل می دهد.
2-14- دهنه نامنظم 2- دهنه منظم اگر وردها را به طریقی به بالا و پائین بیاوریم نخ های تار رو و زیر در یک سطح قرار گیرد دهنه منظم تشکیل می شود.
به منظور ایجاد این دهنه باید وردهای پشت را در ارتفاع بالاتری قرار داد.
2-15- دهنه منظم اگر شکل های و با یکدیگر مقایسه شود معلوم می گردد که در دهنه منظم، ماکو از میان نخ های تار کاملاً موازی عبور کرده و با نخ های تار تماسی ندارد.
مهم ترین نقص این دهنه نایکنواخت بودن کشش در نخ وردهای مختلف است و این به علت آن است که وردها به ارتفاع های متفاوت بالا برده شده است.
بدین دلیل در این نوع تشکیل دهنه نمی توان از تعداد وردهای زیادی استفاده کرد.
2-4-4- انواع دهنه در لحظه دفتین زدن هنگام دفتین زدن ممکن است که دهنه باز یا بسته باشد.
همان طور که خواهیم دید به طور معمول باید در لحظه دفتین زدن، تعویض وردها انجام گیرد.
یعنی وردها در سطح ماشین از مقابل هم عبور کند تا تعویض وردهایی که باید بر طبق طرح بافت تغییر مکان داده و از بالا و پایین به بالا برده شود، انجام گیرد.
1- دهنه بسته در این نوع دهنه، در لحظه دفتین زدن تمام وردها، چه بالایی، چه پائینی، همگی در سطح ماشین آورده شده و سپس بر طبق طرح بافت تعویض وردها انجام می شود؛ یعنی وردی که باید در پود متوالی در بالا قرار گیرد، هنگام دفتین زدن پود اول از بالا به پائین و به سطح ماشین آورده شده و دوباره برای پودگذاری دوم به بالا برده می شود.
2-16- دهنه بسته هنگام دفتین زدن 2- دهنه باز در دهنه باز در لحظه دفتین زدن فقط وردهایی تعویض می شوند که بر طبق طرح، نخ تار آنها باید بافت را تغییر دهد.
مثلاً اگر یک ورد باید دو پود متوالی در بالا قرار گیرد؛ در لحظه دفتین زدن پود اول، همچنان در بالا باقی خواهد ماند.
2-17-دهنه باز هنگام دفتین زدن مزیت دهنه باز نسبت به دهنه بسته آن است که می توان این دهنه را در مکانیزم های تشکیل دهنه دابی که با دو بالابر کار می کند، به کار برد.
این نوع مکانیزم تشکیل دهنه، در ماشین های بافندگی سریع قابل استفاده است.
مهم ترین نقص این نوع دهنه آن است که نمی توان از آن برای بافت طرح های بسیار متراکم استفاده کرد و برای این منظور دهنه بسته کاملاً مناسب است.
دهنه بسته همچنین برای بافندگی نخ های غیر الاستیک که دارای تاب زیاد هستند، مناسب است.
به طور کلی می توان ادعا کرد که امروزه بیشتر ماشین های بافندگی با دهنه باز کار می کند.
زیرا اکثر ماشین هی بافندگی برای بافت ویسکوز و پنبه دارای دهنه باز هستند.
کارخانه های سازنده ماشین های بافندگی پشمی نیز همواره سعی کرده اند که ماشین های خود را به دستگاه های تشکیل دهنه باز مجهز کنند تا بدین وسیله بتوانند دور ماشین های خود را بالا ببرند.
ولی نباید از نظر دور داشت که بافت پارچه های متراکم پشمی و فاستونی در دهنه باز با اشکالاتی مواجه است، زیرا همان طور که در شکل دیده می شود، هنگام بافت پارچه های متراکم پودی و با استفاده از دهنه باز، نخ های پود به علت تأثیر کشش نخ های تار به درستی در محل لبه خود و در لبه پارچه قرار نمی گیرد.
2-18-تأثیر کشش نخ تار بر روی نخ پود 3- دهنه نیمه باز این دهنه یک دهنه مخصوصی است که فقط در بافندگی ژاکارد مورد استفاده قرار می گیرد.
در این دهنه نخ های تاری که باید چند پود پیاپی بالا قرار گیرند به هنگام تعویض دهنه فقط تا نیمه ارتفاع دهنه پایین خواهند آمد و دوباره به بالا کشیده می شوند.
2-4-5- لحظه تشکیل دهنه لحظه تشکیل دهنه هنگامی است که وردهایی که طبق طرح باید بافت راتغییر دهد، در یک سطح قرار گیرد.
دهنه ممکن است در سه زمان تشکیل شود: 1- دهنه معمولی به طور معمول دهنه باید موقعی صورت گیرد که دفتین در نقطه مرگ جلو است.
2- دهنه زود به منظور به دست آوردن تراکم زیاد و جلوگیری از عقب زدن نخ پود که در اثر کشش نخ تار بوجود می آید شکل؟
باید تعویض دهنه را زودتر از لحظه کوبیدن دفتین انجام داد.
چون اگر در این موقع پود به لبه پارچه کوبیده شود کمتر شانس برگشتن به عقب را پیدا می کند.
2-19- دهنه زود 3- دهنه دیر در بافندگی نخ های فیلامنت به علت اصطکاک زیادی که بین نخ پود و نخ تار وجود دارد، انرژی زیادی لازم است تا نخ پود را به لبه پارچه متصل کند.
با استفاده از دهنه دیر می توان به میزان قابل ملاحظه ای این اصطکاک را کم کرد.
2-20- دهنه دیر در بافت پارچه هایی که خاصیت جمع شدگی زیادی دارند (پودهای الاستیک) نیز از دهنه دیر استفاده می کنیم تا تعویض دهنه پس از متعادل شدن کشش نخ پود و کوبیدن آن به لبه پارچه انجام گیرد.
2-5- انواع مکانیزم تشکیل دهنه برای تولید کردن یک پارچه نیاز است که نخهای تار به سمت بالا، یا پایین قرار می گیرند و نخهای پود در لابلای آن قرار گیرند برای حرکت نخهای تار به سمت بالا و یا ماندن نخهای تار در قسمت ، دفتین و قرار گرفتن نخ پود در میان نخهای تار ما احتیاج به سیستم تشکیل دهنه داریم.
بنابراین مکانیزم هایی که تشکیل دهنه را ایجاد می کنند براساس راپورت طرح بافت می توان به سه دسته تقسیم بندی کردکه این سه دسته عبارتند از : مکانیزم تشکیل دهنه بادامکی مکانیزم تشکیل دهنه دابی مکانیزم تشکیل دهنه ژاکارد که هر کدام از 3 مورد بالا یعنی هر سه مکانیزم تشکیل دهنه به دسته های گوناگون تقسیم می شوند.
مکانیزم تشکیل دهنه بادامکی این مکانیزم وقتی به کار گرفته می شود که راپورت طرح کوچک باشد و تعداد وردهایی که برای ایجاد طرح در پارچه بکار می رود از 8 ورد بیشتر نباشد این مکانیزم برای بافت پارچه های سنگین مناسب بوده و همچنین این مکانیزم بسیار محکم و ثابت است و نیروهای زیادی را می تواند تحمل و منتقل کند .
این مکانیزم در سرعتهای بالا برای ماشین بافندگی اشکالاتی را بوجود نمی آورد.
بنابراین مکانیزم بادمکی سریعترین و ساده ترین مکانیزم تشکیل دهنه می باشد و برای بافتهای ساده مانند تافته ، سرژه و سایتن مناسب است.
چون حداکثر تعداد بادامک بکار رفته در این مکانیزم عدد 8 میباشد بنابراین بافتهای زیر برای این مکانیزم مناسب می باشد.
در تمامی مکانیزم بادامکی تعداد بادامکی های بکار گرفته شده مساوی است با تعداد ورودهایی که برای طراحی بکار گرفته است .
بادامک بوسیله پیروهای مخصوصی و همچنین اهرمهای ویژه به ورد مورد نظر متصل شده و با حرکت پیرو روی دماغه بادامک ورد به بالا یا پایین حرکت می کند .در ضمن تعداد دماغه های روی هر بادامک با توجه به راپورت پودی فرق می کند اگر فرضا راپورت پودی را عدد 3 در نظر بگیریم بایستی بادامک استفاده شده دارای سه دماغه باشد.
در هر گردش کامل بادامک 3 تا پود رد راپورت مورد نظر ( یعنی همان راپورت پودی 3 ) در پارچه بافته می شود این بادامکها روی محور طرح قرار می گیرند و این محور حرکت خود را از میل لنگ می گیرد پس بنابراین می توان نوشت.
1 دور میل لنگ = ریپیت پودی اگر طرح مورد نظر تافته باشد با توجه به رابطه بالا دور محور بادامک طرح نصف دور میل لنگ خواهد بود که برابراست با دو رمحور بادامک ضربه پس بنابراین می توان بادامکهای طرح را نیز روی محور بادامک ضربه سوار کرد.
در بافت طرحهایی به غیر از طرح تافته باید بادامکهای طرح بر روی محور دیگری که حرکت خود را معمولا از محور بادامک ضربه می گیرند سوار شود که در این صورت نسبت حرکتی به این ترتیب خواهد بود.
2 = دور میل لنگ ریپیت پودی 2-6- انواع مکانیزم تشکیل دهنه بادامکی در این مکانیزم بادامکهای طرح (1و2 و3 ) بر روی محور بادامکهای طرح سوار شده اند که این محور طرح حرکت خود را از محور بادامکهای ضربه دریافت می کند با توجه به نسبت حرکتی محور بادامک طرح به حرکت محور بادامک ضربه دریافت می کند با توجه به نسبت حرکتی محور بادامک طرح به حرکت محور بادامک ضربه که برابراست با 2 بر روی ریپیت پودی ، زمانی که طرح را تعویض می کنند بایستی نسبت حرکتی محور بادامک های طرح به محور بادامکهای ضربه را تغییر داد ؛ که این تغییر حرکت توسط چرخ دنده هایی که در حد فاصل محور طرح و محور ضربه قرار دارند صورت می گیرد.
فرضا اگر طرح مورد نظر بافت تافته باشد چرخ دنده های 42 و 43 را که یکی مربوط به محور ضربه و دیگری مربوط به محور طرح می باشدرا به هم دیگر وصل نموده تا نسبت حرکتی محور طرح به محور ضربه که پایه برابر 1 باشد نیز بدست می آید.
اگر طرح مورد نظر 3 پود می باشد مثل در این صورت چون نسبت حرکتی محور طرح به محور ضربه برابراست با بنابراین طرح مورد نظر باید بر روی چرخ دنده های 34 و 51 بر روی دستگاه پیاده شود یعنی اینکه چرخ دنده شماره 51 را با چرخ دنده شماره 56 تعویض کرده و آن را با چرخ دنده شماره 28 درگیر می نمائیم .
برای بافت بک طرح 5 پودی چرخ دنده 51 را با بک چرخدنده 60 تعویض کرده و با چرخ دنده 24 آن را درگیر نمائیم.
باید توجه داشت که همزمان با تغییرات نسبت حرکتی محورها بادامکهای مربوط به هر طرح ( تعداد دماغه های متفاوت ) باید بر روی محور بادامکها سوار شود.
الف ) مکانیزم تشکیل دهنه بادامکی داخلی .
ب) مکانیزم تشکیل دهنه بادامکی خارجی .
ج ) مکانیزم تشکیل دهنه بادامکی غلتکی .
در این نوع از مکانیزم ها بادامکها در زیر ماشین قرار گرفته و می توان حداکثر 5 بادامک و به عبارتی طراحی که نیاز به 5 ورد داشته باشد می تواند از این سیستم استفاده بکند .
بنابراین این مکانیزم محدودیت در راپورت طرح بافت دارد و یک نمونه از این مکانیزم در شکل زیر دیده می شود .
2-21- مکانیزم بادامکی داخلی 2-7- تقسیم بندی دابی ها به طور کلی می توان دابی ها را به انواع زیر تقسیم بندی کرد: دابی یک بالابر دابی دو بالا بر دابی الکترونیک بعد از این تقسیم خود دابی دو بالابر را می توان به دو دسته زیر تقسیم بندی کرد: دابی دو بالابر با دو سوزن فرمان دابی دو بالا بر با چهار سوزن فرمان 2-7-1- دابی یک بالابر: مطابق شکل صفحه بعد بر روی چرخ ها طرح زنجیر طرح قرار می گیرد که زنجیر طرح دارای زائده های چوبی مانند است که مطابق مورد نظر بایستی درون زنجیر طرح چیده شود.
زمانی که یکی از این زائدها که روی زنجیر طرح قرار دارد به زیر میله فرمان برود سمت چپ میله فرمان به بالا حرکت نموده و طرف دیگر آن به سمت جلو کشیده و ورد مورد نظر به سمت بالا حرکت کند .
در این نوع دابی وقتی فرمان داده می شود که بالا به سمت عقب حرکت می کند.
چپ میله فرمان به بالا حرکت نموده و طرف دیگر آن به سمت جلو کشیده و ورد مورد نظر به سمت بالا حرکت کند .
در این نوع دابی وقتی فرمان داده می شود که بالا بر به سمت عقب حرکت می کند و هنگامی که بالا بر به سمت جلو حرکت می کند فرمان اجرا نمی شود و این یکی از دلایلی است که از دابی یک بالا بر به دلایل کم بودن تولید و افزایش زمان تشکیل دهنه استفاده نمی شود تولید این دستگاه در حدود 80 تا 90 پود در دقیقه است بنابراین محدودیت این سیستم سرعت آن می باشد .
2-22- دابی بک بالابر 2-7-2- مکانیزم تشکیل دهنه دابی در مکانیزم تشکیل دهنه بادامکی تعداد ورد مورد استفاده برای طراحی بر اساس تعداد بادامکهای به کار رفته می باشد و تعداد بادامکهای به کار گرفته شده در این سیستم حداکثر 12 بادامک برای مکانیزم تشکیل دهنه بادامکی از نوع خارجی می باشد بنابراین برای پارچه هایی که دارای ریپیت تاری و پودی بزرگ می باشند ، نمی توان از این سیستم تشکیل دهنه استفاده نمود .
بنابراین از مکانیزم تشکیل دهنده دیگری به نام مکانیزم تشکیل دهنه دابی استفاده می شود که می توان حداکثر تا 32 ورد با این دستگاه کار نمودولی با نیز این نوع دستگاهها نیز از نظر طرح و ورد مورد استفاده محدود می باشندکه دلایل محدودیت ورد در این سیستم عبارتند از : ضخامت ورد: برای پارچه های سنگیت و ماشینهای که عریض می باشندبایستی ورد ضخیم استفاده کرد و هر چه متر مربع پارچه بیشتر باشد و دستگاه عریض تر باشد دراین نوع دستگاه از ورد ضخیم تری استفاده می شود.
فاصله بین میل میلک و دفتین : بک فاصله معینی بین دفتین و میل لنگ وجود دارد و ورودها باید بین این فاصله قرار بگیرند.
کشش نخهای تار: برای تشکیل دهنه منظم نیاز است که وردهای دورتر نسبت به دفتین ارتفاع و عمق بیشتری برده شوند تا تمام نخهای تار در یک زاویه با سطح افق قرار گیرند که این باعث کشش بیشتر نخهای تار می گردد و بنابراین تعدادوردهای دستگاه با این موضوع اشاره شده ، کم می شود.
2-7-3- مکانیزم تشکیل دهنه دابی دو بالابر : این سیستم از نظر نحوه فرمان دادن به دو دسته تقسیم بندی می شود دابی با سیستم چرخ طرح دابی با سیستم فیلم طراحی دابی با سیستم چرخ طرح : در این نوع دابی دو بالابر وجود دارد که وقتی یکی در پایین است دیگری در بالا حرکت رفت و برگشتی انجام می دهد با این تفاوت که وقتی بالا برجلو هست بالابر پایین عقب می باشد و حرکت دو بالابر بالا و پایین مخالف هم می باشد.
شکل این مکانیزم در صفحه بعد آمده است و زمانی که زائدهای چوبی را روی زنجیر طرح طبق طرح مورد نظر قرار داده و بعدا روی چرخ طرح بسته در این زمان زائده ها در زیر میله فرمان قرار می گیرند و سمت چپ میله فرمان به سمت بالا آمده و سمت راست آن به پایین کشیده می شود و در نتیجه سوزن فرمان به دنبال آن قلاب به پایین آمده و با حرکت نوسانی بالابر به جلو باعث بالا آمدن و رد متصل به قلاب می شود.
در این نوع سیستم وقتی که یک بالابر به سمت عقب می آید فرمان اجرای بالابر دیگری صادر می شود چون این بالابر بر حرکت رو به عقب داد می توان فرمان لازم جهت پود گذاری را صادر کرد .
در این نوع سیستم فرمان طرح دو پود ؛ دو پود صادر شده یک پود یک توسط سیستم اجرا می شود و فرمانی در این سیستم اول اجرا می شود که بالا بر آن به سمت جلو حرکت کند بنابراین با این سیستم می توان سرعت را تا 180 پود بر دقیقه رساند وسرعت تولید این سیستم تقریبا دو برابر سیستم تشکیل دهنه دابی یک بالا بر می باشد .
در سیستم دو بالا بر با سوزن فرمان ( چرخ طرح ) هم در راپورت تاری و هم در راپورت پودی محدودیت وجود دارد علت محدودیت در راپورت تاری به دلیل تعداد وردها و نهایتا به دلیل کم بودن تعداد قلاب های دابی و سوزن های دابی می باشد که معمولا در دابی تا حداکثر 33 ورد می توان استفاده کرد و محدودیت در راپورت پودی به دلیل پیچیده شدن طراحی می باشد .
زیرا تشخیص دهنه ماشین توسط کارگر در این سیستم بسیار مشکل بوده و امکان اشتباه در بافت از جمله محدودیت های این سیستم تشکیل دهنه می باشد .
2-23- ارتباط سوزن ها و میله های فرمان 2-8- ایجاد تشکیل دهنه در ژاکارد : چون در این مکانیزم عمل بالا بردن نخهای تار برای تشکیل دهنه توسط بالابر انجام می شود و پایین آمدن نخهای تار توسط وزنه ای که به انتهای میل میلکها آویخته شده است صورت می گیرد.سرعت ماشین ژاکارد تابعی از زمان مورد نیاز برای پایین آمدن نخهای تار است که پایین آمدن نخهای تار و وزنه ها تابع قانون سقوط آزاد است که تقریبا دور میل لنگ صرف بسته شدن دهنه می شود.
هر نخ تا از داخل یک میل لنگ عبور می کند و از پایین به وزنه متصل است.
هر میل میلک از بالا توسط ریسمانی به طول 250cm متصل است و ریسمانها از داخل سوراخهائی که در داخل تخته ریسمان وجود دارد.
به ترتیب خاصی عبور می کند هر ریسمان از بالا توسط یک ریسمان به قلاب ماشین ژاکارد متصل است.
ریسمانهای واسطه نیز از داخل سواخهای مربوط به خود و از داخل دهنه تخته قلاب عبور می کند.
هر قلاب به یک میله فرمان افقی که در مقابل کارت فرمان قرار دارد و توسط تخته راهنمای میله ها هدایت می شود مرتبط است.
هر کارت که به شکل مستطیل است بر روی سطح سیلندر فرمان قرار می گیرد که برای بالا بردن یک نخ تار باید در کارت طرح یک سوراخ در مقابل میله قرار گیرد.
میله فرمان به داخل سوراخ کارت طرح وارد می شود .
در نتیجه قالب آن در مسیر بالابر قرار گرفته و با بالا رفتن بالابر قلاب و ریسمان و نخ داخل میل میلک آن نیز بالا کشیده می شود.
و هنگام تعویض با پایین آمدن بالابر وزنه انتهای میل میلک نخ تار را بحالت اول خود بر می گرداند حداکثر سرعت ماشین ژاکارد با توجه به ارتفاع دهنه به قرار زیر می باشد.
2-1- رابطه بین سرعت ماشین ژاکارد و ارتفاع دهنه در صورتی که از یک دهنه رو و زیر استفاده شود زمان متوسط وزنه ها به نصف تقلیل می یابد و در نتیجه دور ماشین بافندگی افزایش می یابد ضمنا برای ازدیاد دور ماشین ژاکارد می توان از مکانیزم ژاکارد با دو بالا بر استفاده نمود.
2-8-1- مکانیزم تشکیل دهنه ژاکارد: در این مکانیزم دستگاه تشکیل دهنده از یک سیلندر فرمان که قسمت اصلی دستگاه می باشد تشکیل شده و این سیلندر فرمان همانند مکعب مستطیل می باشدو در هر وجه آن سوراخهائی تعبیه شده است سیلندر فرمان می تواند 6 وجهی ، 8 وجهی هم باشد.
دراین دستگاه تعداد سوراخها مساوی با تعداد سوزنهای فرمان با همان بلاتینها می باشدسیلندر فرمان دارای دو حرکت می باشد.
1- حرکت چرخشی 2- حرکت نوسانی حرکت چرخشی : حرکت چرخشی در سیلندر باعث می شود که فرمان در دستگاه ژاکارد به صورت بک پود بک پود ایجاد شود.
حرکت نوسانی : حرکت نوسانی در سیلندر باعث می شود که فرمان از طریق سوزنها به کارت متصل شده و سوزنها فرمانهای موجود بر روی کارت را بخوانند و با این خواندن تشکیل دهنه صورت بگیرد و پود گذاری بعد از آن صورت پذیرد.
2-8-2- مکانیزم عملکرد دستگاه ژاکارد: در دستگاه ژاکارد مقواهایی به ابعاد 37*6/9cm و با ابعاد بزرگتر و کوچکتر آن برای هر پود ساخته می شود سپس این مقوله ها را در دستگاهی که به تعدادموجود در دستگاه سوراخ دارد توسط پانچ این مقوا ها را سوراخ می کنند و بعد از سوراخ کردن مقواها را این مقواها را به صورت زنجیره ای به هم متصل می کند به صورتی که اول بود و بعد پود 2 و الی آخر به ترتیب پشت سرهم قرار گیرند .
سپس این کارتها را بر روی سیلندر فرمان می گذارند و سیلندر فرمان در هر بار چرخیدن 1 پود از طرح مورد نظر پانچ شده را اجرا می کند.
نحوه اجراء این طرح به این صورت می باشدکه اگر کارت پانچ شده سوراخ شده باشد به حکم تار شناخته می شود و پلاتین مربوط از داخل سوراخ عبور کرده این عمل عبور کردن سوزن پلاتین از کارت توسط فشار سیلندر فرمان صورت می گیرد بنابراین سوزن فرمان به دلیل اینکه هیچ حرکتی از خود نشان نمی دهدد قلاب در مسیر بالا بر قرار می گیرد و هنگام بالا رفتن بالابر نخ مربوط به این قلاب به بالا برده و حکم تا را عمل می نماید.اگر چنانچه کارت پانچ سوراخ نباشد، سوزن حرکت خواهد کرد و دراین حرکت زائده آن به سمت عقب رفته و قلاب آن به سمت پایین می افتد در نتیجه در اثر بالا رفتن بالابر سوزن درگیر بالابر نخواهد شد و لذا با این امر دیگر قلاب مربوط به نخ در پایین باقی خواهد ماند و نخ در حکم پود عمل می نماید.
در اینجانمونه ای از سیستم تشکیل دهنه ژاکارد در شکل زیر نشان داده شده است