مقدمه:
یکی از مواد اولیه مواد کمکی نساجی نفت می باشد ، که اولین پالایشگاه نفت خام با ظرفیت 100 بشکه در روز در آمریکا در شهر پیست بوک توسط شخصی به نام چارلز لوکات ایجاد شده است مخزن توسط زغال سنگ گرم می شده است و سه برش نفتی روی هم بیشتر انجام نمی دادند :
برش اول : گازهای بسیار فعال
برش دوم : روغن های چراغ
و برش سوم : نفت سنگین و قیر بود
در سال 1869 ساخت بنزین به صورت ژل و وازلین را تهیه کردند ، که این مواد اولیه برای واکس ها ، شمعها ، عایق کاری ها که هنوز هم استفاده می شود بعدها با توجه به پیشرفت خودروها در دهه 50 میلادی از مواد بالا ، روغن های موتور را ساختند .
ایران :
اولین پالایشگاه نفت در آبادان در سال 1929 شمسی نزدیک به 100 سال پیش تشکیل شد .
هنوز هم یکی از بهترین پالایشگاههای دنیا می باشد .اولین فردی که به این مسئله پیبرد ، فردی انگلیسی بود به نام دای ویلسون که در مسجد سلیمان کار می کرد ، پیشنهاد کرد که ما از پارافین ها یا همان گازوئیل ، روغن هایی را استخراج کنیم و که به این روغن ها ، روغن های کانی گفته می شود که در حال حاضر به همین نام است . این پالایشگاه به پیشنهاد دایشون در آبادان با ظرفیت 50 تن در سال ، در سال 1328 تأسیس شد و بعد از آن در اواخر دههی 30 پالایشگاه نفت پارس در سال 1348 و پالایشگاه تهران در سال 1350 و در نهایت پالایشگاه اصفهان در سال 1371 شروع به کار کردند ، که در حال حاضر 5 پالایشگاه ایران ظرفیت تویلد 900 هزار تن روغن پایه است .
مواد کمکی که در صنعت نساجی ، قبل از این که مفهوم کامل این کلمه را بدانیم باید بدانیم که خلاصه مراحل تولید در صنعت نساجی به صورت زیر است :
1) ساخت الیاف
2) مقدمات ریسندگی
3) ریسندگی
4) مقدمات بافندگی
5) بافندگی
6) مقدمات تکمیل
7) رنگ – رنگرزی – چاپ – تکمیل ، آنچه که به جز رنگ در این صنعت به عنوان مواد شیمیایی مصرف می شود مواد کمکی نساجی یا مواد تعاونی نساجی گفته می شود .
تاریخچه ساخت مواد تعاونی در ایران :
تا قبل از سال 1355-90% یا 99% از مواد فوق از کشورهای خارجی وارد ایرن می شد که به مرور زمان می توان گفت که در دهه های 60 تا 70 این عدد به 50% و در دهه ی 70 تا 80 – 90% این اجناس در داخل ایران تأمین می گردد .
چکیدهای از محصولات تعاونی که در شرکت های داخلی تولید می شود به قرار زیر است :
1) روغن ها
2) سطح فعال ها
3) رزین ها
4) امولسی فایرها
5) انتی استاتیک ها
انواع آهارهای چله که مطالب و تولید آن در گزارش کاری من آمده است و شرکت سایار چهارمین شرکت است که این کار را شروع کرده است کار این شرکت ها بیشتر میکس است ، 50 درصد میکس ، 30 درصد پلی مریزاسیون و مابقی ترکیب است .
1-1 نشانی و کروکی کارخانه :
کارخانه سایار در فضای 4000 متر مربع سوله و 200 متر مربع اداری واقع در شهر صنعتی قزوین – حکمت هشتم – فرعی سوم می باشد .
تلفن : 2223015- 2222015-0282
دفتر تهران شرکت سایار :
خیابان شهید بهشتی – خیابان دلپذیر [مهناز] ، کوچه شهید ادائی ، پلاک 21 ، طبقه 4 و هم کف
تلفن : 8758244-8740865 فاکس :8747215
تلکس : SIE IR 213177
1-2 تاریخچه کارخانه
شرکت تولیدی سایار یکی از شرکت های فعال در زمینه مواد تعاونی نساجی یا مواد کمکی نساجی می باشد این شرکت در سال 1357 تأسیس شده و پروانه تأسیس 1363 و پروانه بهره برداری 1359 می باشد این شرکت از ابتدا تا هم اکنون فعالیت در زمینه مواد تعاونی نساجی داشته است .
1-3 بخش های کارخانه :
1- نگهبانی
2- آزمایشگاه
3- ساختمان اداری
4- سالن تولید
5- سالن تأسیسات
6- انبار
7- تأسیسات
8- انبار تأسیسات
9- کنترل کیفیت
10-رخت کن
11- دستشوئی
12- آبدارخانه
1-4 شیفت های کاری کارخانه :
در ابتدا 3 شیفت کامل پرسنل ها کار می کردند ولی الان بنا بر اوضاع اقتصادی بازار تبدیل به یک شیفت شده است . آزمایشگاه این کارخانه شامل 27 پرسنل است ، که یک شیفت کار می کنند و شرکت تولیدی سایار مانند سایر کارخانجات نساجی وضعیت خوبی ندارد .
1-5 مدارک تحصیلی پرسنل :
1- یک نفر دکترا
2- سه نفر مهندس شیمی نساجی
3- یک نفر تکنسین
4- هفت نفر دیپلم
5- ما بقی زیر دیپلم می باشند .
1-6 دستگاههای کارخانه
این کارخانه شامل : یک دستگاه راکتور که 10 تن است و دستگاه میکسر و دستگاه جداره که دارای یک میکسر پودری است و دستگاه میکس 1 جداره که حرفه آن بی رنگ و بی تصویر کردن روغن ها است .
1-7 مواد اولیه :
تهیه مواد اولیه شرکت تولیدی سایار از پتروشیمی ، شرکت نفت و شرکت های خارجی مانند Henkele , Hoechst , BASF می باشد .
مواد اولیه عبارتند از اسیدهای چب ، دی اتانول آمین ، تری اتانول آمین ، و فونیل فنول .